สะดุดคำ

ชื่นชมพนักงานชายนกแอร์ ช่วยหญิงมีอาการหลงลืมพูดจาวกวน ซึ่งพลัดหลงอยู่ที่สนามบินดอนเมือง ก่อนช่วยประสานสำเร็จสามารถนำส่งบ้านปลอดภัย

หากเอาแผนที่ญี่ปุ่นมากาง นอกจากจะเห็นเกาะใหญ่กระจุกตัวกันอยู่สามสี่เกาะด้านบนแล้ว พอไล่สายตาลงไปด้านล่างซ้าย ใกล้ ๆ ไต้หวัน จะเห็นหมู่เกาะเล็กอีกกระจุกหนึ่ง ตรงนั้นคือ “โอกินาวา” เดือนมิถุนายนของทุกปี ชื่อ “โอกินาวา”จะปรากฏตามสื่อ

ในขณะที่คนไทยคุ้นกับคำว่าเงินเฟ้อเพราะเห็นได้ชัดว่าข้าวของราคาแพงขึ้นต่อเนื่อง แต่สำหรับญี่ปุ่น ในช่วงประมาณสามทศวรรษมานี้คนญี่ปุ่นคุ้นกับคำว่าเงินฝืดมากกว่า ภาคธุรกิจและประชาชนต่างก็เฝ้ารอว่าเมื่อไรญี่ปุ่นจะหลุดพ้นภาวะเงินฝืด ตัวเลขสะท้อนภาพรวมเศรษฐกิจของปีก่อนหน้าซึ่งทางการประกาศในช่วงต้นปีถัดไปจึงเป็นข้อมูลที่ผู้คนจับตามอง “ญี่ปุ่นมุมลึก” จึงขอพาไปสำรวจสภาพการณ์ตอนนี้ ซึ่งญี่ปุ่นพยายามจะผ่านพ้นมานานปีว่ามีแนวโน้มไปถึงไหนบ้างแล้ว

เรื่องกลิ่นเป็นเรื่องที่เข้าใครออกใคร โดยเฉพาะในช่วงที่อุณหภูมิกำลังสูงขึ้นอย่างตอนนี้ มันอาจจะออกจากใครแล้วมาเข้าจมูกเราโดยที่เขาไม่ตั้งใจ หรืออาจจะออกจากเราแล้วไปเข้าจมูกใครโดยที่ผู้ผลิตไม่รู้ ผู้บริโภคก็ไม่มีที่ให้ร้องทุกข์ จึงทำได้แค่อดทน และบ่นให้คนอื่นฟังว่า “เอิ่ม โดน ‘ซุเมะ-ฮะระ’ เข้าแล้ว”

การก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำเป็นเรื่องยาก แต่เรื่องที่ลำบากกว่านั้นคือการบริหารบริวาร ตอนนี้นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นในฐานะผู้นำประเทศก็กำลังตกอยู่ในภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออกเพราะบริวาร ซึ่งก็ไม่ใช่คนอื่นคนไกล แต่เป็นภรรยาของตนนั่นเองอันสืบเนื่องจาก “ที่ดิน” และกลายเป็นประเด็นร้อนแรงที่สุดในญี่ปุ่นตลอดช่วงเดือนมีนาคม ประชาชนก็กำลังรอคอยความกระจ่างอย่างไม่วางตา

ตั้งแต่มาอยู่ญี่ปุ่น มีอยู่สองเรื่องที่ผมคิดว่าถ้าเล่าให้ใครทราบ ผมอาจจะถูกวิจารณ์เละ เรื่องแรกคือ ผมลาป่วยล่วงหน้าทุกปี และเรื่องที่สอง คือ ผมอยากรณรงค์ให้ตัดต้นไม้ชนิดหนึ่งถึงแม้ว่าอาจจะสวนกระแสการบรรเทาภาวะโลกร้อนก็ตาม

ปีนี้มีหลายเรื่องใหญ่ที่สร้างรอยยิ้มให้คนญี่ปุ่นทั้งประเทศได้ ไม่ว่าจะเป็นรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ เหรียญทองโอลิมปิก 12 เหรียญ หรือการที่ผู้นำสหรัฐฯ เยือนเมืองฮิโรชิมาเป็นครั้งแรกหลังจากที่สหรัฐฯ ทิ้งระเบิดปรมาณูถล่มเมืองนี้เมื่อกว่าเจ็ดสิบปีก่อน แม้ยังมีหลายเรื่องที่น่าเป็นห่วง แต่โดยรวมก็ถือได้ว่าเป็นปีดีปีหนึ่ง

หนึ่งข่าวเกรียวกราวในญี่ปุ่นในช่วงไม่กี่วันมานี้ คือ ยูตะ ทะกะฮะตะ นักแสดงชาย อายุ 22 ปี ถูกตั้งข้อหาว่าข่มขืนพนักงานโรงแรม และอีกหนึ่งข่าวเกรียวกราวที่ตามมาติด ๆ คือ นักข่าวถามแม่ของยูตะออกอากาศว่า พอจะรู้ไหมว่า ‘อารมณ์ในเรื่องอย่างว่า’ ของลูกชายเป็นอย่างไร? ...ผู้เป็นแม่ก็ตอบให้ แต่นักข่าวได้คำประณามตามมาจากสังคมด้วยว่า ‘ล้ำเส้น’

มรดกโลกแหล่งล่าสุดของญี่ปุ่นคือ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติศิลปะตะวันตก (อยู่ในย่านอุเอะโนะ) โดยได้รับการประกาศเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมเป็นผลงานการออกแบบของเลอกอร์บูซีเย สถาปนิกชาวสวิส-ฝรั่งเศส และเป็นอาคารแห่งหนึ่งในหลายผลงานของผู้สร้างสรรค์คนเดียวกันที่กระจายอยู่ในหลายประเทศ