แฉพิรุธประมูลรถเมล์ NGV 1.3 หมื่นล้าน ขสมก.ปล่อยเว็บล่มปิดหูปิดตาประชาชน หลังถูกวิจารณ์ร่าง TOR ครั้งที่ 4 แฉลึกรายละเอียดใช้แชสซีส์รถบรรทุกดัดแปลง ล็อกสเปกให้ค่ายรถแบรนด์ใหญ่ญี่ปุ่นฮุบรถร้อน 1,659 คัน อนุฯ ป.ป.ช.ชี้ ขสมก.รวบรัดสรุปผิดปกติ ชง ป.ป.ช.ชุดใหญ่ฟันแน่ ขณะที่องค์กรต่อต้านคอร์รัปชั่นนัดหารือ 16 ต.ค.นี้
รายงานข่าวแจ้งว่า เว็บไซต์ขององค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ไม่สามารถเปิดเข้าดูข้อมูลได้ตั้งแต่เมื่อคืนวันที่ 11 ตุลาคมที่ผ่านมา ซึ่งเป็นที่น่าสงสัยอย่างมากเนื่องจากขณะนี้เป็นช่วงที่ ขสมก.ได้ประกาศร่าง TOR โครงการจัดซื้อรถโดยสารใช้ก๊าซธรรมชาติ (NGV) จำนวน 3,183 คัน วงเงิน 13,162.2 ล้านบาท ผ่านเว็บไซต์เพื่อรับฟังความคิดเห็นตามขั้นตอนการประกวดราคาด้วยวิธีทางอิเล็กทรอนิกส์ (อี-ออกชัน) ครั้งที่ 4 ระหว่างวันที่ 8-11 ตุลาคม โดยคาดว่าจะเป็นครั้งสุดท้ายก่อนเปิดเคาะราคาประมูล
ทั้งนี้ ผู้สื่อข่าวได้สอบถามไปทางนายโอภาส เพชรมุณี ผู้อำนวยการ ขสมก. ถึงสาเหตุที่ทำให้ที่เว็บไซต์ ขสมก.ล่ม ซึ่งนายโอภาสกล่าวว่า ไม่ทราบว่าเว็บ ขสมก.ล่ม ซึ่งจะเร่งตรวจสอบ แต่ทราบว่าเมื่อวันที่ 11 ตุลาคมได้เปิดรับฟังความเห็น TOR รถเมล์ NGV วันสุดท้าย อาจจะมีคนเข้าไปดูข้อมูลมากก็ได้
ด้านนายอรุณ ลีธนาโชค ผู้จัดการโรงงาน บริษัท ธนบุรี บัส บอดี้ จำกัด กล่าวว่า ก่อนหน้านี้ได้ส่งความเห็นวิจารณ์ร่าง TOR จัดซื้อรถเมล์ NGV ที่ ขสมก.ประกาศผ่านเว็บไซต์ ขสมก.ตั้งแต่ครั้งที่ 1 ซึ่งทาง ขสมก.จะมีการตรวจสอบก่อนประมาณ 1 วัน จากนั้นจึงนำขึ้นแสดงในเว็บบอร์ด ขสมก. ซึ่งความเห็นที่ผ่านมาได้แสดงให้เห็นถึงความไม่เหมาะสมของเงื่อนไขที่กำหนด โดยเฉพาะเรื่องคุณสมบัติเฉพาะของโครงแชสซีส์ไม่รัดกุม เอื้อประโยชน์ให้บริษัทผู้ยื่นเสนอราคาที่มีโรงงานประกอบแชสซีส์ทำการดัดแปลงแชสซีส์รถบรรทุกมาเป็นแชสซีส์รถโดยสารเฉพาะกิจสำหรับโครงการนี้ได้ โดยอ้างอิงการออกแบบให้เป็นแชสซีส์รถโดยสารและมีมาตรฐานตามที่กรมการขนส่งทางบก (ขบ.) กำหนด แต่ ขสมก.ไม่ได้มีการปรับเปลี่ยนเงื่อนไขใน TOR แต่อย่างใด
ทั้งนี้ เมื่อประกาศร่าง TOR รถโดยสาร NGV ขสมก. 3,183 คัน ครั้งที่ 4 จึงได้เสนอการวิจารณ์ร่าง TOR เข้าไปเมื่อวันที่ 11 ตุลาคมซึ่งเป็นวันสุดท้าย และมีการนำความเห็นแสดงในเว็บบอร์ด ขสมก.ทันที แต่ไม่ถึงชั่วโมงเว็บไซต์ ขสมก.ก็ไม่สามารถเปิดเข้าไปดูได้ ซึ่งค่อนข้างผิดปกติจากที่ผ่านมา
ด้านนายไพโรจน์ วงศ์วิภานันน์ ประธานคณะอนุกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ชุดศึกษาเฝ้าระวังโครงการจัดซื้อรถเมล์ NGV กล่าวว่า การตรวจสอบพบความไม่โปร่งใสหลายเรื่อง โดยเฉพาะราคากลางที่ไม่มีความชัดเจน และความเร่งรีบรวบรัดของ ขสมก.ซึ่งได้เสนอเรื่องเข้าที่ประชุม ป.ป.ช.ชุดใหญ่แล้ว ทั้งนี้ ในวันที่ 16 ตุลาคมนี้ทางองค์กรต่อต้านคอร์รัปชั่น (ประเทศไทย) ได้เชิญอนุฯ ป.ป.ช.หารือเพื่อร่วมกันตรวจสอบ โดยเห็นว่าหากข สมก.ยังชี้แจงข้อสงสัยได้ไม่ชัดเจนก็ไม่สามารถเปิดประมูลได้แน่
สำหรับประชาพิจารณ์ของนายอรุณนั้น ระบุถึง TOR ข้อ 2.3 (หน้า 31) และข้อ 2.3 (หน้า 36) “โครงแชสซีส์ต้องเป็นโครงแชสซีส์ใหม่ไม่เคยใช้งานมาก่อน ทำด้วยโลหะแข็งแรง โดยเป็นแชสซีส์ที่ได้รับการออกแบบจากผู้ผลิตให้เป็นแชสซีส์รถโดยสาร และมีมาตรฐานตามที่กรมการขนส่งทางบกกำหนด และต้องได้รับอนุญาตหรือความเห็นชอบให้เป็นแชสซีส์รถโดยสารจากกรมการขนส่งทางบกก่อนการส่งมอบรถโดยสาร” ข้อสังเกตคือ
ในธุรกิจอุตสาหกรรมยานยนต์ในประเทศไทยยังไม่เคยมีผู้ผลิตรายใดที่สามารถผลิตยานยนต์ที่เป็น Brand ตัวเองแล้วประสบความสำเร็จ ทั้งเพื่อซื้อขายหรือประมูลให้หน่วยงานราชการเช่า ไม่ว่ารถยนต์นั่ง แชสซีส์รถบรรทุก แชสซีส์รถโดยสาร ล้วนเป็นโรงงานประกอบทั้งสิ้น ลงทุนจากเจ้าของ Brand ต่างชาติ หรือโรงงานคนไทยรับจ้างต่างชาติประกอบ โดยแชสซีส์รถโดยสารเคยมีบริษัทใหญ่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือผลิตเองโดยใช้ชิ้นส่วนสำคัญๆ จากต่างประเทศมาประกอบ แต่ไม่ประสบความสำเร็จ จะมีก็เฉพาะพวกแชสซีส์จดประกอบ โดยการนำแชสซีส์ใช้แล้วจากต่างประเทศมาตัดต่อดัดแปลงแล้วขอความเห็นชอบจากกรมการขนส่งทางบกเป็นรายคัน
สำหรับรถโดยสารธรรมดา 1,659 คันในโครงการนี้ มีผู้ประกอบการเก่าแก่รายหนึ่งได้เตรียมการก่อนหน้านี้ 3 ปี นำเอาแชสซีส์รถบรรทุกเครื่องยนต์ใช้ก๊าซธรรมชาติอัด (CNG) ที่มีจำหน่ายในประเทศไทย มาดัดแปลงให้เป็นแชสซีส์รถโดยสาร โดยแชสซีส์รถบรรทุกมีระยะห่างระหว่างศูนย์กลางล้อหน้าถึงศูนย์กลางล้อหลัง (Wheel Base) เพียง 5.53 เมตร ความยาวรวมของแชสซีส์ 9.222 เมตร ขณะที่ตัวถังรถโดยสารความยาวเกิน 11.50 เมตร จึงต้องดัดแปลงต่อโครงแชสซีส์ด้านหน้าออกไปอีก 1.09 เมตร ต่อด้านท้ายออกไป 0.90 เมตร ย้ายตำแหน่งที่นั่งคนขับพร้อมชุดพวงมาลัยบังคับเลี้ยวไปอยู่ด้านหน้า โดยเปลี่ยนชุดกระปุกพวงมาลัย คันชักคันส่ง ใช้ของรถเครื่องท้ายแทน เครื่องยนต์ทั้งชุดยังอยู่บนเพลาหน้าตามมาตรฐานของรถบรรทุก ตำแหน่งเครื่องยนต์จึงอยู่หลังคนขับ ระบบห้ามล้อของรถบรรทุกที่ให้แรงดันห้ามล้อหลังมากกว่าด้านหน้ากว่าเท่าตัว ถูกเปลี่ยนเอาของรถโดยสารใช้แทน จึงเป็นแชสซีส์รูปร่างแปลกประหลาด
แต่ที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้คือการกระจายน้ำหนักลงระหว่างเพลาล้อหน้ากับเพลาล้อหลังการเสียสมดุลจากการต่อเติมแชสซีส์ โดยที่ Wheel Base ยังเท่าเดิม มีผลต่อการทรงตัว ต่อระบบห้ามล้อ ต่อระบบบังคับเลี้ยว และความกระด้างของระบบรองรับน้ำหนักแบบรถบรรทุก เป็นสาเหตุที่จำเป็นต้องกำหนดเก้าอี้ผู้โดยสารเป็นแบบย้อนยุค 20 ปีที่แล้ว โดยการใช้ฟองน้ำหนาไม่น้อยกว่า 8 เซนติเมตรเพื่อลดแรงกระแทก การดัดแปลงทั้งหมดทำในโรงงานประกอบแชสซีส์ในประเทศไทย ไม่ได้เป็นการออกแบบจากผู้ผลิตให้เป็นแชสซีส์รถโดยสารจากผู้ผลิตจริงๆ เพราะบริษัทผู้ออกแบบและผลิตแชสซีส์ยี่ห้อนี้อยู่ต่างประเทศ ไม่มีแชสซีส์ที่ดัดแปลงแล้วรุ่นนี้อยู่ในสารบบ
โดยชิ้นส่วน CKD ที่นำเข้ามาประกอบสามารถยืนยันได้จากกรมศุลกากรว่าเป็นชิ้นส่วนตามแบบที่ยื่นขอนำเข้าเพื่อประกอบรถบรรทุกในรุ่นที่ขออนุญาตไว้ ถ้ายังมีการกล่าวอ้างว่าบริษัทแม่ที่ต่างประเทศอนุญาตและรับรองการดัดแปลงแชสซีส์ดังกล่าว ก็คงต้องถามต่อไปว่า เคยเอาแชสซีส์ลักษณะนี้ขายให้ประชาชนในประเทศของตัวเองใช้หรือไม่ สามารถสอบถามได้จากสถานทูต หรือรัฐบาลของประเทศนั้นได้ เพราะข้อเท็จจริงบริษัทดังกล่าวมีแชสซีส์รถยนต์โดยสารแท้ๆ แต่เป็นเครื่องยนต์ดีเซลอยู่ด้านท้าย หากจริงใจไม่มักง่าย สามารถพัฒนานำเครื่องยนต์ใช้ก๊าซธรรมชาติอัดไปใส่แทน เปลี่ยนชุดเกียร์และอัตราทดเฟืองท้ายให้เข้ากับประสิทธิภาพของเครื่องยนต์เท่านั้น
นายอรุณกล่าวว่า ถ้าผู้รับผิดชอบปล่อยผ่านเท่ากับชีวิตของประชาชนคนไทยไร้ค่า เป็นหนูทดลอง โครงแชสซีส์ดัดแปลงเฉพาะกิจไม่มีขายที่ไหนในโลกมาก่อน ร่างTOR กำหนดคุณลักษณะของรถให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ประเทศชาติและประชาชนได้ แต่เลือกใช้เกณฑ์ความอ่อนแอของกฎระเบียบเปิดช่องว่างให้ผู้เห็นแก่ได้ เอาเปรียบคนทั้งชาติ ส่วนที่กำหนดให้ต้องผ่านการรับรองจากกรมการขนส่งทางบกนั้นเกณฑ์พิจารณาใช้เพียงเอกสารยื่นขออนุมัตินำชิ้นส่วนเข้ามาประกอบจากกรมศุลกากร เอกสารการรับรองมาตรฐานไอเสียจากสำนักงานมาตรฐานกระทรวงอุตสาหกรรม แบบพิมพ์เขียว สำนักวิศวกรรมยานยนต์ กรมการขนส่งทางบกจะตรวจสอบตัวแชสซีส์ว่าถูกต้องตามแบบที่ยื่นหรือไม่ น้ำหนักลงเพลาเกินหรือไม่ ทดสอบประสิทธิภาพระบบห้ามล้ออย่างง่ายๆ ตามเครื่องมือที่มีอยู่ ทดสอบวงเลี้ยว ฯลฯ วิธีการที่ล้าสมัย แชสซีส์จดประกอบที่นำเอาแชสซีส์ใช้แล้วจากต่างประเทศมาตัดต่อดัดแปลงจึงผ่านเห็นชอบให้เป็นแชสซีส์รถโดยสารได้ง่าย