กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี - ด้วยพระอัจฉริยภาพและพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรามาธิบดีจักรีนฤบดินทร์ สยามมินทราธิราช บรมนาถบพิตร รัฐบาลจึงได้ประกาศให้ วันที่ 19 ตุลาคมของทุกปี เป็นวัน “เทคโนโลยีของไทย”
ด้วยสายพระเนตรที่ยาวไกลและพระอัจฉริยภาพด้านวิทยาศาสตร์ของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช จึงสังเกตวิเคราะห์ข้อมูลในขั้นต้นว่าจะทรงค้นหาวิธีทำให้เกิดฝนให้ได้เพื่อบรรเทาปัญหาความทุกข์ร้อนของประชาชนชาวไทยที่ขาดแคลนน้ำในการอุปโภค-บริโภค และการเกษตร
ดังนั้น ในปี พ.ศ. 2498 จึงได้ทรงพระราชทานโครงการพระราชดำริฝนหลวง และทรวงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล ดำเนินการค้นคว้าทดลองปฏิบัติการฝนเทียมหรือฝนหลวง จนในที่สุดได้ค้นพ้บวิธีการทำฝนเทียมแบบใหม่ของประเทศไทยโดยเฉพาะ
ในวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ. 2515 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงอำนวยการสาธิตฝนเทียมสูตรใหม่ครั้งแรกของโลก ด้วยพระองค์เอง ณ เขื่อนแก่นกระจาน จ.เพชรบุรี และทรงพระปรีชาสามารถทำให้ฝนตกลงตรงเป้าหมายได้อย่างแม่นยำ ท่ามกลางสายตาของคณะผู้แทนของรัฐบาลจากต่างประเทศเป็นครั้งแรก
ด้วยพระอัจฉริยภาพพระวิสัยทัศน์และพระวิริยะ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ทรงศึกษาค้นคว้าวิจัย ในเวลาต่อมาทรงนำเทคโนโลยีสมัยใหม่ มาประยุกต์ใช้ให้เกิดผลงานในด้านเทคโนโลยีในรูปแบบต่างๆ ก่อกำเนิดเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เช่น โครงการแกล้งดิน โครงการหญ้าแฝก โครงการแหลมผักเบี้ย โครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา โครงการคลองลัดโพธิ์
ปวงชนชาวไทยต่างสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงพระราชทานต่อพสกนิกรทุกหมู่เหล่า ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นมาโดยตลอด คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบให้เทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในฐานะพระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย และได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2543 พร้อมทั้งกำหนดวันที่ 19 ตุลาคม ของทุกปี ให้เป็น “วันเทคโนโลยีของไทย”
วันดังกล่าวเป็นวันที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงอำนวยการสาธิตฝนเทียมสูตรใหม่ ครั้งแรกของโลก เพื่อน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ทรงประดิษฐ์คิดค้น พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ช่วยแก้ไขปัญหาความทุกข์ร้อนให้แก่พสกนิกร และสร้างคุณประโยชน์แก่ประเทศชาติอย่างมากมาย
กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จึงได้รับมอบหมายจากคณะรัฐมนตรี ให้เป็นหน่วยงานหลักในการจัดกิจกรรมเทิดพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในฐานะทรงเป็น “พระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย” และ “พระบิดาแห่งนวัตกรรมไทย” โดยให้กำหนดจัดขึ้นในทุกปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2544 เป็นต้นมา
นอกจากเป็นการเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ยังเป็นการเผยแพร่ผลงานทางเทคโนโลยีและนวัตกรรมของคนไทยภายใต้การดำเนินงานของกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน สถาบันการศึกษา องค์กร สมาคม อีกทั้งยังเปิดโอกาสแลกเปลี่ยนความรู้ทางธุรกิจ และบริการด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อเพิ่มศักยภาพและความเชื่อมั่นให้แก่ประเทศ
ทั้งนี้ ในวันที่ 19 ตุลาคม 2559 กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จะจัดพิธีถวายพานพุ่มและถวายราชสดุดีเพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรามาธิบดีจักรี นฤบดินทร์ สยามมินทราธิราช บรมนาถบพิตร ในฐานะทรงเป็น พระบิดาแห่งเทคโนโลยของไทย เนื่องในวันเทคโนโลยีของไทย ประจำปี 2559 ณ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
