เครือข่าย สสส.เผยตัวเลข พบพระสงฆ์ไทยป่วยด้วยโรคอ้วนเพิ่มขึ้น 45% ขณะที่โรคหัวใจ เบาหวาน ความดัน และไขมันในเลือด ตามมาติดๆ ชี้..อาหารที่โยมถวายพระส่งผลต่อสุขภาพของสงฆ์ไทย เกือบร้อยละ 50 พบว่าอาหารไม่สะอาด พร้อมเปิดตัวปฏิทิน “สุขเริ่ม เมื่อเพิ่มก้าว” ช่วยให้พระสุขภาพดี
โครงการสงฆ์ไทยไกลโรค ซึ่งมี รองศาสตราจารย์.ดร.เภสัชกรหญิงจงจิตร อังคทะวานิช คณะสหเวชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นหัวหน้าโครงการภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส. ศึกษาวิจัยปัญหาโภชนาการพระสงฆ์ในเมือง ตั้งแต่ปี 2554 จนปัจจุบัน พบพระสงฆ์เป็นโรคอ้วน 45% และเป็นโรคเรื้อรัง โดยเฉพาะพระสงฆ์ที่สูงวัย ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคเบาหวาน อาหารที่ได้รับก็ไม่ค่อยถูกหลักโภชนาการ ที่ต้องตะลึงเมื่อตรวจพบว่า อาหารถุงใส่บาตรปนเปื้อนแบคทีเรียที่ทำให้ท้องร่วง เกือบร้อยละ 50 ซึ่งบ่งชี้ว่า อาหารไม่สะอาดพอ เห็นได้ว่าพระสงฆ์ต้องเผชิญปัญหาด้านโภชนาการที่รุมเร้าหลายด้านทั้งโภชนาการที่ไม่ถูกส่วน อาหารใส่บาตรมีโปรตีน ผักและปลาน้อยเกินไป ไขมันสูง รสจัด และเน้นของทอด ของหวาน
ด้านการออกกำลังกาย พบว่า พระสงฆ์ในชุมชนเมือง มีการออกกำลังกายน้อยลง ไม่ว่าจะเป็นการเดินบิณฑบาต กวาดลานวัด การเดินจงกรม และกิจกรรมการเคลื่อนไหวร่างกายอื่นๆ ทั้งนี้เพราะพระสงฆ์มีภารกิจมากขึ้น บางครั้งต้องงดการบิณฑบาต มีเครื่องทุ่นแรงหรืออาศัยยานพาหนะในการออกบิณฑบาตบ้าง ขณะที่รูปแบบการออกกำลังกายของพระสงฆ์มีข้อจำกัด แตกต่างจากฆราวาสญาติโยมทั่วไปที่สามารถเลือกเล่นกีฬาที่ชอบ เช่นฟุตบอล แบดมินตัน การวิ่งในสวนสาธารณะ การเต้นแอโรบิก แต่การออกกำลังกายพระสงฆ์ต้องมีความสำรวมตามวัตรปฏิบัติอันควร เมื่อพระสงฆ์ต้องเผชิญประเด็นปัญหาทั้ง โภชนาการไม่เหมาะและการออกกำลังน้อยเกินไป จึงเป็นที่มาของอัตราการเจ็บป่วยของพระสงฆ์ที่มีปัญหาโรครุมเร้า จนเราท่านไม่อาจจะเมินเฉยกันต่อไป
โครงการสงฆ์ไทยไกลโรค ได้ศึกษาต้นตอของปัญหาโภชนาการในพระสงฆ์ทั้งในกรุงเทพ และ 4 ภูมิภาคทั่วประเทศไทย ด้วยวิธีการศึกษาหลายรูปแบบรวมทั้งการสัมภาษณ์เจาะลึก จนกระทั่งได้ตกผลึก 4 ประเด็นสำคัญ คือ โภชนา ปานะ กายะ กิจกรรม แนวทางแก้ไข ได้มีการพัฒนาสื่อผสมผสาน แยกเป็นเครื่องมือสื่อสารสำหรับพระสงฆ์ 7 ชิ้น และสื่อสำหรับฆราวาส 11 ชิ้น ที่เพิ่งพัฒนาเสร็จ ในเดือนพฤศจิกายน 2557 ตัวอย่างสื่อสำหรับพระสงฆ์ ได้แก่ คู่มือพกพาสูตรสงฆ์ไทยไกลโรค สายวัดเอวรอบรู้ และปฏิทิน “สุขเริ่ม เมื่อเพิ่มก้าว” สื่อเหล่านี้ได้มีการแจกไปยังพระสงฆ์ทั้งในกรุงเทพและ 17 จังหวัดใน 4 ภูมิภาคทั่วประเทศ และได้รับเสียงตอบรับอย่างดีจากทั้งพระสงฆ์ในส่วนกลางและภูมิภาค
สื่อชิ้นที่ได้รับความนิยมมากชิ้นหนึ่ง คือ ปฏิทิน “สุขเริ่ม เมื่อเพิ่มก้าว” จัดทำขึ้นปีละครั้งเพื่อใช้เหมือนปฏิทินทั่วไป ทำเป็นรูปแบบโปสเตอร์ขนาดใหญ่ 59×84 เซนติเมตร 4 สีสวยงามเห็นได้ชัดเจน ใช้ติดผนังเพื่อส่งเสริมให้พระสงฆ์เพิ่มการออกกำลังกายด้วยการเดินรูปแบบต่างๆ 4 แบบแต่ละช่องของปฏิทินแต่ละวันมีภาพสติ๊กเกอร์การเดิน 4 รูปแบบ คือ เดินบิณฑบาต กวาดลานวัด เดินจงกรม และเคลื่อนไหวร่างกายแบบอื่นๆ ในแต่ละวันเมื่อท่านเดินในรูปแบบใดครบ 40 นาที ก็ให้ทำเครื่องหมาย√ บนรูปสติ๊กเกอร์นั้นๆ เมื่อครบ 1 เดือนให้รวมจำนวนก้าวเดิน ถ้าท่านมี 1 ขีดก้าวเดินของทุกวัน ครบเดือนได้ 30 ขีด เท่ากับ 1,200 นาทีต่อเดือน ท่านจะมีสุขภาพแข็งแรง
นอกจากนั้นยังมีช่องให้บันทึกรอบเอวในแต่ละเดือนด้วย เพื่อให้ท่านระวังไม่ให้รอบเอวเกิน สื่อปฏิทินได้รับความชื่นชอบจากพระสงฆ์เนื่องจากเป็นสิ่งที่ใช้ประจำทุกวันอยู่แล้ว ทุกครั้งที่มองดูปฏิทิน ก็อดไม่ได้ที่จะได้รับการเตือนใจให้เพิ่มก้าวเดินเพื่อสุขภาพที่ดีและยืนยาว
ดังนั้น ในโอกาสที่เริ่มต้นปีใหม่ ท่านได้เตรียมส่งความสุขแก่ผู้หลักผู้ใหญ่และญาติมิตรใกล้ชิดแล้ว อย่าลืมส่งชุดคู่มือความสุขและสุขภาพดีให้พระสงฆ์ อันเป็นบุญกุศลที่ยิ่งใหญ่ เชิญติดตามรายละเอียดได้ที่เฟซบุ๊ก “สงฆ์ไทยไกลโรค”
