ผู้จัดการสุดสัปดาห์ -ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2559 ธนาคารทหารไทย หรือ ทีเอ็มบี(TMB) ประกาศผ่านเว็บไซต์ ปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์ทั่วไปเหลือ 0% ให้มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2559 เป็นต้นไป แต่หลังจากที่ประกาศบังคับใช้ได้ไม่กี่วัน สุดท้ายก็ต้องกลับลำ บ่งบอกถึงอาการทนไม่ไหว หลังถูกโลกสังคมออนไลน์กระหน่ำด่าการจ่ายดอกเบี้ยเงินฝาก 0% ว่าเอาเปรียบกันเกินไป
มองผิวเผินเป็นเรื่องสมควรโดน โดยเฉพาะในโลกโซเชียลมีเดีย ที่มักจะตำหนิไว้ก่อนโดยไม่ได้ดูเนื้อหาสาระว่าแท้ที่จริงแล้ว ดอกเบี้ยบัญชีออมทรัพย์ของทีเอ็มบีฟรีค่าธรรมเนียม ขณะที่แบงก์อื่นไม่ใช้ 0% แต่คิดค่าธรรมเนียม นั่นคือแบงก์อื่นหากมีการเบิกถอนก็ถูกหักค่าธรรมเนียมหมายถึงค่าธรรมเนียมที่โดนเก็บจะเกิน 0.125% แน่นอน
อย่างไรก็ดี ทีเอ็มบี ต้องยอมรับว่าการไม่ให้ข้อมูลกับลูกค้าและทำความเข้ากับชาวบ้านที่ดีพอ เป็นความผิดพลาดในยุคสังคมออนไลน์ ถือเป็นบทเรียนราคาแพง!!..
ทีเอ็มบี แหกกฎ-ล้มระบบฮั้ว
วันนี้ บุญทักษ์ หวังเจริญ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร ธนาคารทหารไทย กำลังจะเกษียณเพราะอายุครบ 60 ปี ซึ่งหากติดตามการทำธุรกิจของธนาคารทหารไทยยุคที่มีบุญทักษ์เป็นซีอีโอ ตั้งแต่ 8 ปีก่อน จะเห็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในวงการแบงก์
บุญทักษ์เป็นลูกหม้อแบงก์กสิกรไทยต่อมาข้ามห้วยย้ายมาแบงก์ทหารไทย เพราะรู้สึกผิดหวังไม่ได้ขึ้นเบอร์หนึ่งกสิกร แต่การพ้นจากแบงก์เถ้าแก่มาอยู่แบงก์ทหารที่มีกระทรวงการคลังกับกลุ่มไอเอ็นจีเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ กลับกลายเป็นโอกาสสร้างอนุสาวรีย์ให้ตัวเองในอาชีพนายแบงก์
หลังจัดการพลิกภาวะขาดทุนสะสมกว่าแสนล้านบาทกลับมาเป็นกำไร บุญทักษ์จึงเดินหน้าปฏิวัติวงการ เป้าหมายคือปรับเปลี่ยนระบบเดิมๆ ที่ทุกแบงก์เป็นแบงก์เดียว พฤติกรรมการฮั้ว ฟันส่วนต่างดอกเบี้ยเงินกู้กับเงินฝาก (NIM) ที่ 4-5% สูงกว่าต่างประเทศประมาณ 2 เท่าตัว ยังไม่นับรายได้ค่าธรรมเนียม (Fee) ที่คิดกับลูกค้าเกือบทุกครั้งที่ทำธุรกรรมทางการเงินผ่านเคาน์เตอร์ ตู้เอทีเอ็มหรือสมาร์ทโฟน การทำธนาคารแบบ “เสือนอนกิน” เป็นพฤติกรรมน่ารังเกียจที่ธนาคารแห่งประเทศไทย หรี่ตาข้างเดียว เพราะให้ความสำคัญกับนายแบงก์มากกว่าลูกค้า
จริงอยู่ บุญทักษ์นี่แหละอยู่ในขบวนการนี้มานาน วันหนึ่งนำแนวคิด “Make THE Difference” มาใช้ ม็อตโต้แกะดำที่ใช้ ดู๋-สัญญา คุณากร เป็นพรีเซนเตอร์ จึงถูกหยามเหยียดว่าคิดได้แต่ทำไม่ได้ เป็นแค่คำโฆษณาชวนเชื่อ ถ้าทำจริงจะไม่มีนายแบงก์ไหนคบ!
หัวใจหลัก ทีเอ็มบี คิดใหม่ ใช้บัญชีเงินฝากของลูกค้า เพื่อได้เห็นถึงพฤติกรรมและความจำเป็นในการใช้เงิน ขณะที่ระบบแบงก์ทั่วไปมุ่งไปที่ความต้องการสินเชื่อแล้วค่อยไปดูเงินฝาก
วันนี้ ต้องบอกว่า บุญทักษ์แม้จะไม่ถึงขั้นล้มระบบเก่าทั้งหมดแต่ก็สั่นสะเทือนวงการได้จริง ช่วงหลังมีแบงก์อื่นเลียนแบบเอาอย่างเช่น ผลิตภัณฑ์ดอกเบี้ย Up and Up,No Slip,เงินฝากไม่ประจำ การฟรีค่าธรรมเนียมที่ได้ยินบ่อยขึ้น ทีเอ็มบี นี่แหละบุกเบิก ที่มองไม่เห็นคือการเลิกฮั้วดอกเบี้ย ขึ้นหรือลดดอกเบี้ยแต่ละครั้งมีอิสระมากขึ้น
โดยนวัตกรรมที่สั่นสะเทือนวงการ ได้แก่ ME by TME, สินเชื่อ TMB SME 3เท่า+, TMB One Bank ลดภาระค่าธรรมเนียมให้ SME ,ธุรกรรมทำฟรี ฟรีทุกบิล ฟรีทุกตู้ ฟรีทุกการโอน, TMB All Free โอนข้ามแบงก์ฟรี, TMB No Fixed บัญชีฝากไม่ประจำ...
แบงก์รับฝากแต่ไม่ปล่อยกู้ เดี๋ยวก็เจอ 0%
สำหรับการมองไปอนาคตกับดอกเบี้ยเงินฝาก 0% บุญทักษ์อ้างว่า การปรับอัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์กลับมาอยู่ระดับเดิมที่ 0.125% ครั้งนี้ เพื่อให้เวลาลูกค้าปรับตัวและเกิดความเข้าใจในเรื่องทิศทางอัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์ ดังนั้น ทีเอ็มบีอาจจะมีการปรับลดลงเป็น 0% อีกครั้งในอนาคต!!..
แน่นอน ทีเอ็มบี มีปัญหาสภาพคล่องล้นมาระยะหนึ่ง ที่สำคัญการเพิ่มขึ้นรวดเร็วเกิน ซีอีโอทีเอ็มบีบอกเป็นเพราะลูกค้าไม่ซื้อสินค้าอื่นๆ นอกเหนือจากเงินฝาก และต้องไม่ลืมว่า ทีเอ็มบี มีลูกชื่อ ME หรือ ME by TMB บริการรับเงินฝากผ่านช่องทาง Digital ที่ได้ดอกเบี้ยสูงกว่า ไม่มีค่าธรรมเนียม โอนต่างธนาคารฟรี ไม่คิดค่าบริการ SMS ด้วยต้นทุนและค่าจ้างพนักงานต่ำ เพราะลูกค้าเปิดบัญชี ฝากโอน เช็กดอกเบี้ยสะสมเอง ตลอด 24 ชั่วโมง ทีเอ็มบี จึงไล่เงินฝากไปให้ ME ดูแล
แต่ปัญหาสภาพคล่องล้นเกิดขึ้นกับทุกธนาคาร เงินฝากทั้งระบบยังคงเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ณ สิ้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ยอดเงินฝากอยู่ที่ 12,480,628 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากเดือนธันวาคมปีกลาย 177,912 ล้านบาท ส่วนการปล่อยสินเชื่อของธนาคารพาณิชย์ในช่วงไตรมาสแรกก็อยู่ในภาวะชะลอตัว มีการเติบโตจากช่วงเดียวกันของปีก่อนเพียง 3% แม้แบงก์ชาติจะบอกสื่อว่าสภาพคล่องเป็นปัญหาแต่ไม่ถึงกับล้นจนเกินไป ในความเป็นจริงแบงก์ชาติลืมไปว่าธนาคารปฏิเสธการรับฝากเงินไม่ได้ แต่เกือบปีแล้วที่ธนาคารไม่ปล่อยกู้ เพราะกลัวเจ๊ง ยกเว้นได้เงินต้นทุนต่ำจากรัฐบาลเป็นรายโครงการไป
นายธนาคารมองว่าขณะนี้เศรษฐกิจไทย และทีมเศรษฐกิจภายใต้รัฐบาล คสช.ยังไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นให้กลับคืนมา ความเสี่ยงสูง นอกจากไม่ปล่อยกู้ หลายธนาคารมีการตัดวงเงินลูกค้า ทางออกจึงมุ่งไปที่ลดดอกเบี้ยเงินฝาก...
ล่าสุดการประชุมของเฟดในวันที่ 14-15 มิ.ย.นี้ นักลงทุนและตลาดคาดการณ์ว่าเฟดไม่ขึ้นดอกเบี้ยหลังจากที่ตัวเลขเศรษฐกิจสหรัฐ โดยเฉพาะการจ้างงานนอกภาคเกษตรออกมาต่ำกว่าที่ตลาดคาดการณ์เอาไว้ ไม่พอถึงเฟดจะปรับดอกเบี้ยขึ้นช่วงปลายปี ไม่ได้หมายความว่าคณะกรรมการนโยบายการเงิน ธปท.จะปรับขึ้นดอกเบี้ยตาม เนื่องจากเศรษฐกิจไทยยังคงไม่ฟื้น เห็นได้จากการส่งออกที่ฟื้นแล้วฟุบอย่างต่อเนื่อง ดอกเบี้ยจึงยังเป็นขาลง!...
มาถึงบรรทัดนี้ คนไทยจึงต้องตั้งการเปลี่ยนแปลงดอกเบี้ยอย่างมีสติ เรียกว่าเป็นของใหม่ที่ไม่คุ้นเคย ใครมีโอกาสหาช่องทางใช้เงินที่ก่อให้เกิดประโยชน์มากว่าฝากแบงก์ก็น่าจะทำ ซื้อพันธบัตร เล่นหุ้น เล่นทองหรือซื้อที่ดิน พิจารณาตามความเหมาะสม เพราะคุณไม่มีทางหนีดอกเบี้ย 0% พ้น ฟันธง!!!
