พาณิชย์ฮึด! คลอดเกณฑ์ผู้มีอำนาจเหนือตลาด ปิดช่องรายใหญ่เอาเปรียบรายเล็ก คาดมีผลบังคับใช้เร็วๆ นี้หลังประกาศในราชกิจจานุเบกษา จับตารถมอเตอร์ไซค์ฮอนด้า และห้างเทสโก้โลตัส เข้าข่ายถูกร้องเรียนมีอำนาจเหนือตลาด พร้อมไฟเขียวแก้ไข พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้า เตรียมส่ง ครม.เห็นชอบก่อนเสนอ สนช.ต่อไป
นางอภิรดี ตันตราภรณ์ รมว.พาณิชย์ เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า ครั้งที่ 1/57 ว่า ที่ประชุมเห็นชอบการกำหนดเกณฑ์ผู้มีอำนาจเหนือตลาด ภายใต้ พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้าพ.ศ.2542 ตามที่คณะอนุกรรมการเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่องได้เสนอ โดยกำหนดใช้เป็นเกณฑ์เดียวกันทุกธุรกิจ ดังนี้ ผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่ง ที่มีส่วนแบ่งตลาดในปีที่ผ่านมาตั้งแต่ 30%ขึ้นไป และมียอดขายตั้งแต่ 500 ล้านบาทขึ้นไป, ผู้ประกอบธุรกิจ 3 รายแรก ในตลาดสินค้าใดสินค้าหนึ่งมีส่วนแบ่งตลาด 75% ขึ้นไป และมียอดขาย 500 ล้านบาทขึ้นไป ถือว่าเป็นผู้ที่มีอำนาจเหนือตลาด จากเดิมที่กำหนดให้ต้องมีส่วนแบ่งตลาด 50% ขึ้นไป และมียอดขายเกิน 1,000 ล้านบาท ยกเว้นผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่ง ที่มีส่วนแบ่งตลาดต่ำกว่า 10% หรือมียอดขายต่ำกว่า 500 ล้านบาท จะไม่ถือว่าเป็นผู้มีอำนาจเหนือตลาด
ทั้งนี้ กระทรวงพาณิชย์ จะนำเกณฑ์ดังกล่าวเสนอขอความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี (ครม.) จากนั้นจะมีผลบังคับใช้ภายหลังจากประกาศลงในราชกิจจานุเบกษาแล้ว สำหรับการเป็นผู้มีอำนาจเหนือตลาด พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้า กำหนดห้ามทำธุรกิจเอาเปรียบรายเล็ก หรือทำธุรกิจที่ทำให้เกิดความไม่เป็นธรรมทางการค้า เช่น ฮั้วกันกำหนดราคา จนทำให้รายเล็กเสียเปรียบทางการแข่งขันซึ่งจะถือว่าผิดกฎหมาย แต่หากผู้มีอำนาจเหนือตลาด ยังคงทำการค้าอย่างเป็นธรรม จะไม่ถือว่าผิดกฎหมาย ส่วนเกณฑ์การรวมธุรกิจ ภายใต้พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้า ที่ประชุมมอบหมายให้กรมการค้าภายใน ในฐานะเลขานุการคณะกรรมการฯไปดำเนินการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสีย จากเดิมธุรกิจที่มีอำนาจเหนือตลาดต้องมีส่วนแบ่งตลาด 50% ขึ้นไป และยอดขายเกิน 1,000ล้านบาทต่อปี
โดยก่อนหน้ามีบริษัทที่ได้รับการร้องเรียนว่าเข้าข่ายถูกขาดตลาดเช่น รถจักรยานยนต์ฮอนด้า โดยบังคับให้ร้านค้าที่จำหน่ายรถจักรยานยนต์ฮอนด้าต้องจำหน่ายและโชว์สินค้ารถจักรยานยนต์ฮอนด้าเพียงอย่างเดียว จึงเข้าข่ายการผูกขาดทำให้มีผู้ร้องเรียนมายังกระทรวงพาณิชย์ มีอยู่ในขั้นตอนการพิจารณาและยืดเยื้อมานาน จนหมดอายุความ นอกจากนี้ยังมีห้างเทสโก้โลตัส ที่เข้าข่ายการถูกร้องเรียนว่ามีอำนาจเหนือตลาด ตาม พ.ร.บ.แข่งขันการค้า และมียอดขายและการขยายสาขาได้รวดเร็วครอบคลุมเกือบทั่วประเทศ จนทำให้ผู้ค้ารายย่อยและท้องถิ่นต่าง ๆ ไม่สามารถแข่งขันได้จนต้องปิดธุรกิจไปในที่สุด ซึ่งในช่วงที่ผ่านมารัฐบาลต่าง ๆ ก็ไม่ได้มีการแก้ปัญหาดังกล่าวปล่อยปละจนค้าโชว์ห่วยในท้องถิ่นต้องปิดธุรกิจเจ๊งกันทั่วประเทศ และไม่มีมาตรการใด ๆ มาสกัดและควบคุมได้
นอกจากนี้ ที่ประชุมยังได้เห็นชอบแนวทางปรับปรุงพ.ร.บ.การแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542 ตามที่กรมการค้าภายใน ได้ดำเนินการรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียแล้ว ซึ่งหลังจากนี้ กระทรวงพาณิชย์จะนำเสนอขอความเห็นชอบจาก ครม. ก่อนวันที่ 15 ธ.ค.นี้ หากเห็นชอบแล้วจะนำเข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) เพื่อเข้าสู่กระบวนการออกกฎหมายต่อไปสำหรับประเด็นที่ปรับปรุงแก้ไข ได้แก่ 1. บังคับใช้กฎหมายกับรัฐวิสาหกิจ 2.ยกระดับสำนักงานคณะกรรมการแข่งขันทางการค้า เป็นองค์กรอิสระ 3.มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านในการบริหารงาน 4.ปรับเพิ่มนิยามผู้ประกอบการธุรกิจให้หมายรวมถึงบริษัทในเครือ
5.เพิ่มเติมหน้าที่ของคณะกรรมการฯให้มีอำนาจประกาศแนวทางปฎิบัติเรื่องต่างๆ (ไกด์ไลน์) ตามกฎหมาย เพื่อให้บังคับใช้ได้ตามกฎหมาย 6.ปรับแก้ไขมาตรา 26 7.กำหนดให้มีมาตรการลดหย่อนผ่อนโทษ 8.ปรับบทกำหนดโทษ 9.เพิ่มบทบัญญัติเรื่องสภาพการบังคับใช้นอกราชอาณาจักร เช่น เรื่องของผู้ให้บริการขนส่งสินค้าทางเรือ ที่ปรับขึ้นค่าบริการนอกราชอาณาจักร
แต่ส่งผลกระทบถึงการทำธุรกิจในไทยที่ต้องปรับขึ้นค่าบริการตาม จึงจำเป็นต้องนำมาอยู่ภายใต้กฎหมายเพื่อให้มีการควบคุมดูแล และ 10.เพิ่มอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการฯให้สั่งฟ้องได้เอง กรณีที่อัยการไม่ส่งฟ้อง และให้คณะกรรมการฯมีอำนาจคล่องตัวมากขึ้น โดยเพิ่มคำว่า “อาจ” ในมาตรา 31 ซึ่งเป็นบทลงโทษในการป้องกันการผูกขาด
ขณะเดียวกัน ยังได้เห็นชอบตั้งคณะอนุกรรมการเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่องการจัดทำแนวปฎิบัติทางการค้าที่เป็นธรรม เพื่อทบทวนไกด์ไลน์ และตั้งคณะอนุกรรมการสวบสวน 5 คณะตามที่มีการร้องเรียน กำหนดให้แล้วเสร็จภายใน 6 เดือน ได้แก่ 1.บริษัทผู้ประกอบการรายใหญ่ขายไข่ไก่ต่ำกว่าต้นทุน 2. ห้ามเอเย่นต์สุราจำหน่ายสุราชุมชน 3. โรงน้ำแข็งตกลงร่วมกันกำหนดราคาจำหน่ายน้ำแข็ง 4. ผู้มีอำนาจเหนือตลาดสินค้ายางพาราแอนฟัลท์อิมัลชั่นปฎิบัติทางการค้าไม่เป็นธรรม และ5.การค้าที่ไม่เป็นธรรมในธุรกิจเครื่องจักรปรับปรุงคุณภาพผลิตผลการเกษตร.
นางอภิรดี ตันตราภรณ์ รมว.พาณิชย์ เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า ครั้งที่ 1/57 ว่า ที่ประชุมเห็นชอบการกำหนดเกณฑ์ผู้มีอำนาจเหนือตลาด ภายใต้ พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้าพ.ศ.2542 ตามที่คณะอนุกรรมการเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่องได้เสนอ โดยกำหนดใช้เป็นเกณฑ์เดียวกันทุกธุรกิจ ดังนี้ ผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่ง ที่มีส่วนแบ่งตลาดในปีที่ผ่านมาตั้งแต่ 30%ขึ้นไป และมียอดขายตั้งแต่ 500 ล้านบาทขึ้นไป, ผู้ประกอบธุรกิจ 3 รายแรก ในตลาดสินค้าใดสินค้าหนึ่งมีส่วนแบ่งตลาด 75% ขึ้นไป และมียอดขาย 500 ล้านบาทขึ้นไป ถือว่าเป็นผู้ที่มีอำนาจเหนือตลาด จากเดิมที่กำหนดให้ต้องมีส่วนแบ่งตลาด 50% ขึ้นไป และมียอดขายเกิน 1,000 ล้านบาท ยกเว้นผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่ง ที่มีส่วนแบ่งตลาดต่ำกว่า 10% หรือมียอดขายต่ำกว่า 500 ล้านบาท จะไม่ถือว่าเป็นผู้มีอำนาจเหนือตลาด
ทั้งนี้ กระทรวงพาณิชย์ จะนำเกณฑ์ดังกล่าวเสนอขอความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี (ครม.) จากนั้นจะมีผลบังคับใช้ภายหลังจากประกาศลงในราชกิจจานุเบกษาแล้ว สำหรับการเป็นผู้มีอำนาจเหนือตลาด พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้า กำหนดห้ามทำธุรกิจเอาเปรียบรายเล็ก หรือทำธุรกิจที่ทำให้เกิดความไม่เป็นธรรมทางการค้า เช่น ฮั้วกันกำหนดราคา จนทำให้รายเล็กเสียเปรียบทางการแข่งขันซึ่งจะถือว่าผิดกฎหมาย แต่หากผู้มีอำนาจเหนือตลาด ยังคงทำการค้าอย่างเป็นธรรม จะไม่ถือว่าผิดกฎหมาย ส่วนเกณฑ์การรวมธุรกิจ ภายใต้พ.ร.บ.แข่งขันทางการค้า ที่ประชุมมอบหมายให้กรมการค้าภายใน ในฐานะเลขานุการคณะกรรมการฯไปดำเนินการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสีย จากเดิมธุรกิจที่มีอำนาจเหนือตลาดต้องมีส่วนแบ่งตลาด 50% ขึ้นไป และยอดขายเกิน 1,000ล้านบาทต่อปี
โดยก่อนหน้ามีบริษัทที่ได้รับการร้องเรียนว่าเข้าข่ายถูกขาดตลาดเช่น รถจักรยานยนต์ฮอนด้า โดยบังคับให้ร้านค้าที่จำหน่ายรถจักรยานยนต์ฮอนด้าต้องจำหน่ายและโชว์สินค้ารถจักรยานยนต์ฮอนด้าเพียงอย่างเดียว จึงเข้าข่ายการผูกขาดทำให้มีผู้ร้องเรียนมายังกระทรวงพาณิชย์ มีอยู่ในขั้นตอนการพิจารณาและยืดเยื้อมานาน จนหมดอายุความ นอกจากนี้ยังมีห้างเทสโก้โลตัส ที่เข้าข่ายการถูกร้องเรียนว่ามีอำนาจเหนือตลาด ตาม พ.ร.บ.แข่งขันการค้า และมียอดขายและการขยายสาขาได้รวดเร็วครอบคลุมเกือบทั่วประเทศ จนทำให้ผู้ค้ารายย่อยและท้องถิ่นต่าง ๆ ไม่สามารถแข่งขันได้จนต้องปิดธุรกิจไปในที่สุด ซึ่งในช่วงที่ผ่านมารัฐบาลต่าง ๆ ก็ไม่ได้มีการแก้ปัญหาดังกล่าวปล่อยปละจนค้าโชว์ห่วยในท้องถิ่นต้องปิดธุรกิจเจ๊งกันทั่วประเทศ และไม่มีมาตรการใด ๆ มาสกัดและควบคุมได้
นอกจากนี้ ที่ประชุมยังได้เห็นชอบแนวทางปรับปรุงพ.ร.บ.การแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542 ตามที่กรมการค้าภายใน ได้ดำเนินการรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียแล้ว ซึ่งหลังจากนี้ กระทรวงพาณิชย์จะนำเสนอขอความเห็นชอบจาก ครม. ก่อนวันที่ 15 ธ.ค.นี้ หากเห็นชอบแล้วจะนำเข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) เพื่อเข้าสู่กระบวนการออกกฎหมายต่อไปสำหรับประเด็นที่ปรับปรุงแก้ไข ได้แก่ 1. บังคับใช้กฎหมายกับรัฐวิสาหกิจ 2.ยกระดับสำนักงานคณะกรรมการแข่งขันทางการค้า เป็นองค์กรอิสระ 3.มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านในการบริหารงาน 4.ปรับเพิ่มนิยามผู้ประกอบการธุรกิจให้หมายรวมถึงบริษัทในเครือ
5.เพิ่มเติมหน้าที่ของคณะกรรมการฯให้มีอำนาจประกาศแนวทางปฎิบัติเรื่องต่างๆ (ไกด์ไลน์) ตามกฎหมาย เพื่อให้บังคับใช้ได้ตามกฎหมาย 6.ปรับแก้ไขมาตรา 26 7.กำหนดให้มีมาตรการลดหย่อนผ่อนโทษ 8.ปรับบทกำหนดโทษ 9.เพิ่มบทบัญญัติเรื่องสภาพการบังคับใช้นอกราชอาณาจักร เช่น เรื่องของผู้ให้บริการขนส่งสินค้าทางเรือ ที่ปรับขึ้นค่าบริการนอกราชอาณาจักร
แต่ส่งผลกระทบถึงการทำธุรกิจในไทยที่ต้องปรับขึ้นค่าบริการตาม จึงจำเป็นต้องนำมาอยู่ภายใต้กฎหมายเพื่อให้มีการควบคุมดูแล และ 10.เพิ่มอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการฯให้สั่งฟ้องได้เอง กรณีที่อัยการไม่ส่งฟ้อง และให้คณะกรรมการฯมีอำนาจคล่องตัวมากขึ้น โดยเพิ่มคำว่า “อาจ” ในมาตรา 31 ซึ่งเป็นบทลงโทษในการป้องกันการผูกขาด
ขณะเดียวกัน ยังได้เห็นชอบตั้งคณะอนุกรรมการเชี่ยวชาญเฉพาะเรื่องการจัดทำแนวปฎิบัติทางการค้าที่เป็นธรรม เพื่อทบทวนไกด์ไลน์ และตั้งคณะอนุกรรมการสวบสวน 5 คณะตามที่มีการร้องเรียน กำหนดให้แล้วเสร็จภายใน 6 เดือน ได้แก่ 1.บริษัทผู้ประกอบการรายใหญ่ขายไข่ไก่ต่ำกว่าต้นทุน 2. ห้ามเอเย่นต์สุราจำหน่ายสุราชุมชน 3. โรงน้ำแข็งตกลงร่วมกันกำหนดราคาจำหน่ายน้ำแข็ง 4. ผู้มีอำนาจเหนือตลาดสินค้ายางพาราแอนฟัลท์อิมัลชั่นปฎิบัติทางการค้าไม่เป็นธรรม และ5.การค้าที่ไม่เป็นธรรมในธุรกิจเครื่องจักรปรับปรุงคุณภาพผลิตผลการเกษตร.
