อาจารย์ ดร. อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์
หัวหน้าสาขาวิชาการวิเคราะห์ธุรกิจและการวิจัย คณะสถิติประยุกต์
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า)
หัวหน้าสาขาวิชาการวิเคราะห์ธุรกิจและการวิจัย คณะสถิติประยุกต์
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า)
ทองแท้ย่อมไม่กลัวไฟ จะโดนไฟหลอมอย่างไรก็ยังเป็นทอง หลอมเป็นทองรูปพรรณงดงามได้ แต่ถ้าเป็นทองปลอมหรือทองชุบที่ข้างนอกสุกใสแต่ข้างในไม่ใช่ทองแท้ ย่อมหลอมละลายให้เห็นว่าไม่ใช่ทองแท้ โบราณท่านเปรียบเอาไว้เช่นนั้น
ผมรู้สึกผิดหวังกับการที่สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) จำนวน 28 คนนำโดย พลเอกนพดล อินทปัญญา ออกมาฟ้องคณะกรรมการปปช กับศาลปกครองให้เพิกถอนมติคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ที่ให้แสดงบัญชีทรัพย์สิน-หนี้สิน แต่ท้ายที่สุดศาลปกครองสูงสุดตัดสินใจไม่รับคำฟ้องเนื่องจากเหตุผลตามคำฟ้องฟังไม่ขึ้น แต่แล้วเมื่อเราได้สมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) จากการแต่งตั้งของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) มา คณะกรรมการ ป.ป.ช. ก็มีมติว่า สปช ไม่ต้องแสดงบัญชีรายการทรัพย์สินเสียอีกด้วยอนุโลมว่าเหมือนกับสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) ในอดีตที่มีหน้าที่เพียงทำงานวิชาการไม่มีหน้าที่ทางบริหาร
ที่ผมรู้สึกอึดอัดมากที่สุดคือ คนเสื้อแดงออกมาวิพากษ์วิจารณ์ คสช. และรัฐบาลของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชาว่าไม่สามารถตรวจสอบได้เลย บัญชีสินทรัพย์ก็ไม่ต้องแสดง ไม่มีใครคานอำนาจได้เลย ซึ่งเป็นสิ่งที่เลวร้ายยิ่งกว่านักการเมืองทุกคนในระบอบทักษิณ และนี่คือความเลวร้ายของระบบเผด็จการ ข้อความเช่นนี้แพร่หลายมากในโลกออนไลน์ทุกหนแห่ง ถ้าหากเรามองด้วยใจอันเที่ยงธรรมแล้วผมคิดว่าสิ่งที่คนเสื้อแดงจำนวนมากออกมาวิพากษ์วิจารณ์นั้นก็มีเหตุมีผลที่สมควรรับฟัง
การแสดงบัญชีสินทรัพย์ก่อนและหลังการดำรงตำแหน่งทางการเมือง ไม่ว่าจะเป็น คสช. สนช. สปช. และคณะรัฐมนตรีทั้งคณะ เป็นสิ่งที่ควรกระทำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อแสดงความบริสุทธิ์ใจให้เห็นแก่สาธารณะ ไม่ให้เกิดคำครหา และทำให้เกิดการตรวจสอบได้ สร้างธรรมาภิบาลและความโปร่งใส แม้ว่ากฎหมายจะไม่ได้บังคับแต่มโนสำนึกและจริยธรรมคงบอกได้ว่าเป็นสิ่งที่ควรทำ ยิ่งคนที่จะเข้ามามีอำนาจปฏิรูปประเทศแล้วตนเองก็ควรต้องทำเป็นตัวอย่างที่ดีเสียก่อน เพราะตัวอย่างที่ดีมีค่ากว่าคำสอน ไม่เช่นนั้นจะให้ประชาชนเชื่อถือได้อย่างไร
อันที่จริงหากคนที่มาเป็น คสช. สปช. สนช. จะมีทรัพย์สินคนละเป็นร้อยล้านบาท ผมก็ไม่รู้สึกว่าแปลกใจอะไร เพราะแต่ละท่านล้วนแล้วแต่ทำงานมายาวนานจนใกล้เกษียณหรือเกษียณอายุราชการแล้ว ตำแหน่งหน้าที่ข้าราชการระดับสูงนั้นถ้าพูดตามตรงแม้ไม่ได้โกงกินก็มีผลประโยชน์และรายได้เข้ามาเองเรื่อยๆ ตามตำแหน่งแม้ไม่ไปแสวงหา ถ้าคนที่รู้จักอดออมเก็บเงินหรือลงทุนมาตั้งแต่เริ่มชีวิตราชการก็ไม่ใช่เรื่องแปลกเพราะดอกเบี้ยนั้นทบต้นและเงินนั้นมันต่อเงินของมันเองได้ หลายคนมาจากตระกูลที่พ่อแม่ครอบครัวมีฐานะดีอยู่แล้วด้วยซ้ำไป ดังนั้นถ้าแสดงบัญชีรายการทรัพย์สินแล้วมีที่มาที่ไปตรวจสอบได้ก็ไม่มีอะไรที่ต้องกลัวเกรง (ถ้ามาจากน้ำพักน้ำแรงอย่างสุจริต) การไม่กล้าเปิดเผยหรือไม่ยอมเปิดเผยกลับสร้างความคลางแคลงใจ แสดงพิรุธและทำให้คนระแวงไม่ศรัทธา โปรดอย่าลืมว่าศรัทธาของประชาชนนั้นจะเป็นเกราะคุ้มภัยให้ผู้มีอำนาจอยู่ในตำแหน่งได้ แม้นประชาชนสิ้นศรัทธาแล้ว อำนาจใดก็ไม่อาจจะต้านทานได้
ขอทบทวนประวัติศาสตร์ในอดีตสักเล็กน้อยว่าระบบเผด็จการทหารที่เข้ามาปกครองประเทศไทยนั้น หลายคนถูกตรวจสอบทรัพย์สินหลังจากหมดอำนาจไปจากประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็น จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ จอมพลถนอม กิตติขจร เป็นต้น ไม่มีใครอยู่ค้ำฟ้า หากทำให้ดีเสียแต่วันนี้ ก็ไม่มีความต้องกลัวเกรงสิ่งใดทั้งสิ้น จะช้าหรือเร็ว คสช. สปช. สนช. คณะรัฐมนตรี อาจจะถูกตรวจสอบโดยประชาชนหรือสื่อมวลชนอยู่แล้ว การไม่แสดงบัญชีทรัพย์สินจะก่อให้เกิดข่าวลือที่เกิดการใส่สีตีไข่เพิ่มเติมเข้าไปจนหนักหนา และเผยแพร่ต่อไปอย่างรวดเร็วอย่างไฟลามทุ่งโดยผู้ที่ไม่ปรารถนาดี ไม่มีวิธีการใดที่จะสยบข่าวลือได้ดีที่สุดเท่ากับการทำความจริงให้ปรากฏชัดแจ้ง ดังนั้นหากจะสยบข่าวลือเรื่องการฉ้อราษฎร์บังหลวงของคสช สนช สปช คณะรัฐมนตรี ซึ่งอาจจะเป็นจริงหรือไม่เป็นจริงก็ควรแสดงหลักฐานและเปิดเผยทุกอย่างแก่สาธารณชนด้วยการแสดงบัญชีทรัพย์สินก่อนและหลังการดำรงตำแหน่งให้ชัดแจ้ง โปรดอย่าลืมความเป็นจริงว่าแม้นักโทษชายทักษิณ ชินวัตรจะแสดงบัญชีทรัพย์สินแต่ก็ยังสามารถ nominee ให้คนรับใช้ คนขับรถมาถือทรัพย์สินแทนได้ ประชาชนได้เรียนรู้ประสบการณ์เหล่านี้มาแล้วทั้งสิ้น การไม่แสดงบัญชีทรัพย์สินยิ่งทำให้ประชาชนเกิดความคลางแคลงใจหนักกว่าเดิมหลายเท่า
ผมยังไม่ได้พูดถึงสิ่งที่นักการเมืองและข้าราชการระดับสูงชอบทำคือการซ่อนเงินไว้ในบ้านของตน มีเพื่อนผมได้มีโอกาสเข้าไปห้องใต้ดินของนักการเมืองหญิงคนหนึ่งแถวลาดพร้าววังทองหลางแล้วต้องตะลึงในกระเป๋าเอกสารบรรจุเงินเอาไว้มหาศาล และใครก็ไม่อาจหนีความเป็นจริงไปได้ เมื่อจู่ๆ วันหนึ่งมีโจรเข้าไปขโมยเงินในบ้านอดีตปลัดกระทรวงคมนาคมออกมาได้หลายสิบล้าน และเจ้าบ้านไม่อยากจะไปแจ้งตำรวจด้วย เกิดมาก็เพิ่งเคยพบเคยเจอเก็บเงินไว้ในบ้านเป็นหลายสิบล้าน โจรเข้าบ้านมาก็ไม่อยากให้เป็นคดีความ ไม่อยากได้เงินคืนแต่อย่างใด ไม่มีใครปิดแผ่นฟ้าด้วยฝ่ามือได้หรอกครับ
ดังนั้นผมอยากให้ทุกคนช่วยกันออกมาเรียกร้องให้ คสช. และ สปช. ออกมาแสดงบัญชีทรัพย์สินให้ครบถ้วนทั้งก่อนการดำรงตำแหน่งและหลังการดำรงตำแหน่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง คสช. และคณะรัฐมนตรีทั้งคณะแสดงรายการทรัพย์สินของตน คู่สมรส และลูกให้ครบถ้วน เพื่อแสดงความบริสุทธิ์ใจ เป็นตัวอย่างที่ดีในการปฏิรูปประเทศ และสร้างศรัทธาให้กับประชาชน