**สถานะของนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีตามรัฐธรรมนูญในขณะนี้อยู่ในสภาพตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 181ระบุไว้ ต้องอยู่ในตำแหน่งเพื่อปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าคณะรัฐมนตรีที่ตั้งขึ้นใหม่จะเข้ามารับหน้าที่
กล่าวคือ ให้อยู่ปฏิบัติหน้าที่จนกว่าจะมีรัฐบาลใหม่ ไม่ใช่การรักษาการ ดังนั้นจึงไม่มีนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีรักษาการ
นายกฯ มีฐานะเป็นหัวหน้ารัฐบาล และเป็นประธานการประชุมของคณะรัฐมนตรี สำคัญที่สุดนายกฯ มีคุณสมบัติเป็นส.ส. ตามมาตรา 171 วรรคสอง เมื่อมีพ.ร.ฎ.ยุบสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกภาพของส.ส.สิ้นสุดลงตาม มาตรา 106 (1) ทั้งหมด รวมทั้งนายกฯด้วย นอกจากนั้นรัฐมนตรีทั้งคณะ ต้องพ้นจากตำแหน่งตาม มาตรา 180 (2) มีการยุบสภาผู้แทนฯ
เมื่อฝ่ายบริหารพ้นจาก"ตำแหน่ง" และพ้นจาก "การปฏิบัติหน้าที่" เพราะการยุบสภาฯ จึงจำเป็นต้องมี มาตรา181 เพื่อคุ้มครอง"ตำแหน่ง" และ"การปฏิบัติหน้าที่" ของครม. ให้การบริหารบ้านเมืองมีความต่อเนื่อง
แต่มีการจำกัดการบริหารไว้ไม่ให้ใช้งบประมาณ ไม่ให้ดำเนินการใดๆ ตามนโยบาย ไม่ให้มีการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ รวมทั้งไม่ให้อนุมัติงานใดๆ ที่ต้องใช้เงินแผ่นดิน
ในระหว่างเวลายุบสภาฯนั้น การปฏิบัติหน้าที่สำคัญที่ครม. และนายกฯ คือ การขอตราพ.ร.ฎ.ตามมาตรา 127 และดำเนินการตามมาตรา 128 ภายใน 30 วัน นับจากวันเลือกตั้ง ซึ่งงานนี้ ครม. และนายกฯ ไม่ได้ปฏิบัติโดยอ้างว่า กกต. ยังจัดให้มี ส.ส.ใหม่ไม่ได้
**สำหรับกรณีนี้ ผมคิดว่า องค์กรตามรัฐธรรมนูญใดมีหน้าที่ต้องปฏิบัติอย่างใดตามรัฐธรรมนูญต้องปฏิบัติไปตามนั้น ไม่อาจยกเอาความบกพร่องขององค์กรอื่น มาเป็นข้อแก้ตัว
วันนี้มีประเด็นข้อกฎหมายต้องถกกันคือ เมื่อนายกฯ ถูกป.ป.ช. ชี้มูลความผิด นายกฯ ต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 272 วรรคสี่ แล้วนายกฯ จะได้รับความคุ้มครอง"ตำแหน่ง" และ"การปฏิบัติหน้าที่" หรือไม่
**คำตอบง่ายที่สุดคือ “ไม่ได้”รับการคุ้มครองให้นายกฯ ปฏิบัติหน้าที่ต่อไป
แต่สำหรับตำแหน่งนายกฯ ยังจะได้รับความคุ้มครองตาม มาตรา 181 ต่อไปอยู่หรือไม่ ประเด็น มาตรา 181 จะคุ้มครองตำแหน่งนายกฯหรือไม่ เมื่อนายกฯ ถูกชี้มูลความผิดโดยป.ป.ช. พิจารณาจากข้อกฎหมายว่าด้วยคุณสมบัติของนายกฯ ตามมาตรา 171 วรรคสองว่า นายกรัฐมนตรีต้องเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งได้รับแต่งตั้งตามมาตรา 172 ก็พอสรุปได้ว่า
เมื่อนายกฯ สิ้นสุดสมาชิกภาพ ส.ส. เพราะการยุบสภาฯ ตำแหน่งนายกฯ ถูกบังคับตามรัฐธรรมนูญให้ต้องเป็น ส.ส.ด้วย แต่ต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ตาม มาตรา 272 วรรคสี่ ทำให้คุณสมบัตินายกฯ สิ้นสุดลงทันที เพราะขาดคุณสมบัติสำคัญ ดังนั้นตำแหน่งนายกรัฐมนตรี จึงไม่ได้รับการคุ้มครองตาม มาตรา 181 อีกต่อไป
ปัญหาต่อไปคือ รัฐมนตรีคนอื่นๆ จะยังคงได้รับการคุ้มครองตาม มาตรา 181 อยู่ใน "ตำแหน่ง" และ"ปฏิบัติหน้าที่" ต่อไปหรือไม่ และรัฐมนตรีคนหนึ่งคนใดจะขึ้นมาทำหน้าที่ในตำแหน่งนายกฯ หลังจากนายกฯ พ้นตำแหน่งและพ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ ได้หรือไม่
**โดยที่นายกรัฐมนตรีเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการแต่งตั้งรัฐมนตรีทุกคน เมื่อนายกฯพ้นจากตำแหน่ง และพ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ คณะรัฐมนตรีทั้งหมด ต้องพ้นจากตำแหน่งทั้งคณะไปด้วย เช่นเดียวกัน
**แต่คุณธรรมการเมืองปัจจุบัน ไม่แน่ใจว่าจะมีการปฏิบัติเช่นนั้น หรือไม่
อย่างไรก็ตาม หากการไม่ยอมออกไปของครม.ทั้งหมด และครม.ยังจะเลือกรัฐมนตรีบางคนขึ้นมาทำหน้าที่นายกฯ ในระหว่างนี้ (ยุบสภา) แทนต้อง อย่าลืมว่า ผู้ที่จะขึ้นมาทำหน้าที่นายกฯแทนนั้น ต้องมีคุณสมบัติเป็น ส.ส.ด้วย จะยังไม่ขอแสดงความเห็นกรณีนี้
**แต่ใคร่ขอเชิญเพื่อนๆ ทั้งหลายเข้าช่วยกันพิจารณา และวินิจฉัยร่วมกันครับ
ประเกียรติ นาสิมมา
กล่าวคือ ให้อยู่ปฏิบัติหน้าที่จนกว่าจะมีรัฐบาลใหม่ ไม่ใช่การรักษาการ ดังนั้นจึงไม่มีนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีรักษาการ
นายกฯ มีฐานะเป็นหัวหน้ารัฐบาล และเป็นประธานการประชุมของคณะรัฐมนตรี สำคัญที่สุดนายกฯ มีคุณสมบัติเป็นส.ส. ตามมาตรา 171 วรรคสอง เมื่อมีพ.ร.ฎ.ยุบสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกภาพของส.ส.สิ้นสุดลงตาม มาตรา 106 (1) ทั้งหมด รวมทั้งนายกฯด้วย นอกจากนั้นรัฐมนตรีทั้งคณะ ต้องพ้นจากตำแหน่งตาม มาตรา 180 (2) มีการยุบสภาผู้แทนฯ
เมื่อฝ่ายบริหารพ้นจาก"ตำแหน่ง" และพ้นจาก "การปฏิบัติหน้าที่" เพราะการยุบสภาฯ จึงจำเป็นต้องมี มาตรา181 เพื่อคุ้มครอง"ตำแหน่ง" และ"การปฏิบัติหน้าที่" ของครม. ให้การบริหารบ้านเมืองมีความต่อเนื่อง
แต่มีการจำกัดการบริหารไว้ไม่ให้ใช้งบประมาณ ไม่ให้ดำเนินการใดๆ ตามนโยบาย ไม่ให้มีการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ รวมทั้งไม่ให้อนุมัติงานใดๆ ที่ต้องใช้เงินแผ่นดิน
ในระหว่างเวลายุบสภาฯนั้น การปฏิบัติหน้าที่สำคัญที่ครม. และนายกฯ คือ การขอตราพ.ร.ฎ.ตามมาตรา 127 และดำเนินการตามมาตรา 128 ภายใน 30 วัน นับจากวันเลือกตั้ง ซึ่งงานนี้ ครม. และนายกฯ ไม่ได้ปฏิบัติโดยอ้างว่า กกต. ยังจัดให้มี ส.ส.ใหม่ไม่ได้
**สำหรับกรณีนี้ ผมคิดว่า องค์กรตามรัฐธรรมนูญใดมีหน้าที่ต้องปฏิบัติอย่างใดตามรัฐธรรมนูญต้องปฏิบัติไปตามนั้น ไม่อาจยกเอาความบกพร่องขององค์กรอื่น มาเป็นข้อแก้ตัว
วันนี้มีประเด็นข้อกฎหมายต้องถกกันคือ เมื่อนายกฯ ถูกป.ป.ช. ชี้มูลความผิด นายกฯ ต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 272 วรรคสี่ แล้วนายกฯ จะได้รับความคุ้มครอง"ตำแหน่ง" และ"การปฏิบัติหน้าที่" หรือไม่
**คำตอบง่ายที่สุดคือ “ไม่ได้”รับการคุ้มครองให้นายกฯ ปฏิบัติหน้าที่ต่อไป
แต่สำหรับตำแหน่งนายกฯ ยังจะได้รับความคุ้มครองตาม มาตรา 181 ต่อไปอยู่หรือไม่ ประเด็น มาตรา 181 จะคุ้มครองตำแหน่งนายกฯหรือไม่ เมื่อนายกฯ ถูกชี้มูลความผิดโดยป.ป.ช. พิจารณาจากข้อกฎหมายว่าด้วยคุณสมบัติของนายกฯ ตามมาตรา 171 วรรคสองว่า นายกรัฐมนตรีต้องเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งได้รับแต่งตั้งตามมาตรา 172 ก็พอสรุปได้ว่า
เมื่อนายกฯ สิ้นสุดสมาชิกภาพ ส.ส. เพราะการยุบสภาฯ ตำแหน่งนายกฯ ถูกบังคับตามรัฐธรรมนูญให้ต้องเป็น ส.ส.ด้วย แต่ต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ตาม มาตรา 272 วรรคสี่ ทำให้คุณสมบัตินายกฯ สิ้นสุดลงทันที เพราะขาดคุณสมบัติสำคัญ ดังนั้นตำแหน่งนายกรัฐมนตรี จึงไม่ได้รับการคุ้มครองตาม มาตรา 181 อีกต่อไป
ปัญหาต่อไปคือ รัฐมนตรีคนอื่นๆ จะยังคงได้รับการคุ้มครองตาม มาตรา 181 อยู่ใน "ตำแหน่ง" และ"ปฏิบัติหน้าที่" ต่อไปหรือไม่ และรัฐมนตรีคนหนึ่งคนใดจะขึ้นมาทำหน้าที่ในตำแหน่งนายกฯ หลังจากนายกฯ พ้นตำแหน่งและพ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ ได้หรือไม่
**โดยที่นายกรัฐมนตรีเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการแต่งตั้งรัฐมนตรีทุกคน เมื่อนายกฯพ้นจากตำแหน่ง และพ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ คณะรัฐมนตรีทั้งหมด ต้องพ้นจากตำแหน่งทั้งคณะไปด้วย เช่นเดียวกัน
**แต่คุณธรรมการเมืองปัจจุบัน ไม่แน่ใจว่าจะมีการปฏิบัติเช่นนั้น หรือไม่
อย่างไรก็ตาม หากการไม่ยอมออกไปของครม.ทั้งหมด และครม.ยังจะเลือกรัฐมนตรีบางคนขึ้นมาทำหน้าที่นายกฯ ในระหว่างนี้ (ยุบสภา) แทนต้อง อย่าลืมว่า ผู้ที่จะขึ้นมาทำหน้าที่นายกฯแทนนั้น ต้องมีคุณสมบัติเป็น ส.ส.ด้วย จะยังไม่ขอแสดงความเห็นกรณีนี้
**แต่ใคร่ขอเชิญเพื่อนๆ ทั้งหลายเข้าช่วยกันพิจารณา และวินิจฉัยร่วมกันครับ
ประเกียรติ นาสิมมา
