รฟท.เซ็นสัญญา “ซานโฟโก-ริเวอร์เอ็นจิเนียริ่ง” ซื้อหัวรถจักรจีน 50 คัน วงเงิน 6,525 ล้านบาทแบบเงียบๆ หลังเปิดประมูลตั้งแต่ปี 59 แต่ต้องยกเลิกหลายครั้งซึ่งเป็นการซื้อในรอบ 7 ปี ต่อจากรถจักร 20 คัน ซึ่งเป็นเอกชนรายเดิม รับมอบอีก 18 เดือน
รายงานข่าวแจ้งว่า เมื่อวันที่ 31 ส.ค.ที่ผ่านมา นายนิรุฒ มณีพันธ์ ผู้ว่าการ การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ได้ลงนามสัญญาซื้อรถจักรดีเซลไฟฟ้า น้ำหนักกดเพลา 16 ตัน/เพลา พร้อมอะไหล่จำนวน 50 คัน มูลค่า 6,525 ล้านบาท ระหว่าง รฟท. กับกิจการร่วมค้าเอสเอฟอาร์ ซึ่งเป็นการร่วมมือกันระหว่างบริษัท ซานโฟโก อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด และบริษัท ริเวอร์เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด โดยรถจักรดังกล่าวได้ผลิตโดย บริษัท CRRC QISHUYAN CO., LTD. ผู้ผลิตรถจักรชั้นนำจากประเทศจีน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อนำมาทดแทนรถจักรเก่าที่ใช้งานมานาน เป็นการช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการขนส่งสินค้าและผู้โดยสาร ตลอดจนช่วยสร้างโอกาสการหารายได้ในอนาคตให้แก่การรถไฟแห่งประเทศไทย
ทั้งนี้ รฟท.ได้เปิดประกวดราคาจัดซื้อหัวรถจักรดีเซลไฟฟ้า น้ำหนักกดเพลา 16 ตันต่อเพลา พร้อมอะไหล่ จำนวน 50 คัน ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ราคากลาง 6,562 ล้านบาท โดยทีโออาร์กำหนดให้เอกชนเสนอแผนซ่อมบำรุงพร้อมราคาอะไหล่ และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ระยะเวลา 10 ปี กำหนดระยะเวลาส่งมอบไม่เกิน 915 วัน (2 ปีครึ่ง) นับจากวันที่ลงนามสัญญาซื้อขาย หรือวันที่ได้รับหนังสือแจ้งจาก รฟท. โดยกำหนดส่งมอบเป็นงวดๆ งวดที่ 1 จำนวนไม่น้อยกว่า 20 คัน ภายใน 540 วัน งวดที่ 2 จำนวนที่เหลือ ภายใน 915 วัน และรับประกัน 5 ปี
สำหรับการจัดหาหัวรถจักร 50 คันของ รฟท.นั้น ได้มีการเปิดประมูลมาหลายครั้งตั้งแต่ปี 2559 ประมูลจัดซื้อหัวรถจักร 50 คัน วงเงินประมาณ 6.1 พันล้านบาท แต่ต้องยกเลิกประมูล เนื่องจากกลุ่มบริษัทจีนฯ ที่ยื่นซองเพียงรายเดียวไม่ผ่านคุณสมบัติ ต่อมาได้เปิดประมูลจัดซื้อรถจักรดีเซลไฟฟ้า (Diesel Electric Locomotive) น้ำหนักกดเพลา 16 ตัน/เพลา จำนวน 50 คัน อีกครั้ง โดยดำเนินการภายใต้พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ด้วยวิธีประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) ราคากลาง 6,562.5 ล้านบาท โดยรายที่เสนอราคาต่ำสุดมีปัญหาไม่ผ่านคุณสมบัติเรื่องแบงก์การันตี ซึ่งเอกชนมองว่าไม่ใช่สาระสำคัญ จึงเห็นว่าสามารถยื่นเพิ่มเติมภายหลังได้ ซึ่งคณะกรรมการคัดเลือกฯ รฟท.พิจารณาว่าเป็นเอกสารสำคัญและได้เชิญกิจการร่วมค้าเอสเอฟอาร์ที่เสนอราคาเป็นอันดับสองมาเจรจา โดยได้ข้อสรุปราคาที่ 6,525 ล้านบาท ต่ำกว่าราคากลาง 37.5 ล้านบาท
อย่างไรก็ตาม เมื่อวันที่ 25 มิ.ย. 2556 รฟท.ได้ลงนามสัญญาซื้อขายกับบริษัท ป่าไม้สันติ จำกัด (ปัจจุบันชื่อบริษัท ซานโฟโก้อินเตอร์เนชันแนล จำกัด) ในการจัดซื้อรถจักร 20 คัน มูลค่า 3,300 ล้านบาท ซึ่งผลิต/สร้างโดยบริษัท CRRC QISHUYAN CO.,LTD สาธารณรัฐประชาชนจีน เดิมชื่อ CSR QISHUYAN CO.,LTD ส่งมอบใน 24 เดือน โดย รฟท.ได้ใช้งานตั้งแต่ปี 2558 ซึ่งมีการร้องเรียนปัญหาหัวรถจักรมีความชำรุดบกพร่องมาโดยตลอด ทำให้ไม่สามารถใช้งานได้ครบจำนวนทุกวัน ใช้งานไม่เต็มประสิทธิภาพ ทำให้ รฟท.เสียโอกาส ขาดรายได้ทั้งผู้โดยสารและสินค้า
นายนิรุฒ มณีพันธ์ ผู้ว่าฯ รฟท. เปิดเผยว่า การลงนามสัญญาซื้อรถจักรดีเซลไฟฟ้า น้ำหนักกดเพลา 16 ตัน/เพลา พร้อมอะไหล่จำนวน 50 คันครั้งนี้ ถือเป็นส่วนหนึ่งในแผนการปรับปรุงเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการ และการสร้างรายได้ของการรถไฟฯ เนื่องจากปัจจุบันการรถไฟฯ มีรถจักรที่มีอายุการใช้งานมาอย่างยาวนาน ซึ่งบางคันมีการใช้งานมานานกว่า 44-45 ปี จนชำรุดและต้องปลดระวางไปจำนวนมาก ส่งผลให้มีรถจักรไม่เพียงพอต่อการให้บริการเดินรถขนส่งผู้โดยสารและสินค้า การจัดหาในครั้งนี้เป็นรถจักรและอะไหล่ใหม่ทั้งหมด โดยหัวรถจักรใหม่นี้มีสมรรถนะในการลากจูงขนส่งผู้โดยสารได้ 120 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และการขนส่งสินค้าที่ความเร็ว 70 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ซึ่งเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการ และเพื่อรองรับโครงการรถไฟทางคู่ที่จะทยอยเปิดใช้งานในอนาคตได้