“พาณิชย์” ตั้งเป้าส่งออกข้าวไทยปี 59 ลดเหลือ 9 ล้านตัน เหตุภัยแล้ง ผลผลิตเสียหาย เศรษฐกิจโลกชะลอตัว และน้ำมันดิ่ง ฉุดกำลังซื้อตก ส่วนปีนี้คาดส่งออกทะลุ 10 ล้านตัน เป็นจีทูจี 3.4 ล้านตัน สูงสุดเป็นประวัติการณ์ “อภิรดี” ยันข้าวเปลือกหอมมะลิราคาไม่ต่ำกว่าตันละ 1 หมื่น ไม่มีมาตรการเพิ่ม หลังข้าวออกหมดแล้ว
นางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า กรมฯ ได้ตั้งเป้าหมายการส่งออกข้าวในปี 2559 ไว้ที่ 9 ล้านตัน มูลค่า 4,787 ล้านเหรียญสหรัฐ ลดจากปี 2558 ที่คาดว่าจะส่งออกได้ 10 ล้านตัน มูลค่า 4,855 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยสาเหตุที่ทำให้การส่งออกข้าวในปีหน้าต่ำกว่าปีนี้ เนื่องจากผลกระทบจากภัยแล้ง ทำให้ผลผลิตข้าวในประเทศเสียหาย และเศรษฐกิจโลกยังขยายตัวในระดับต่ำ ราคาน้ำมันดิบตลาดโลกมีแนวโน้มปรับตัวลดลง ส่งผลให้กำลังซื้อทั่วโลกลดลง โดยเฉพาะประเทศผู้ซื้อข้าวจากกลุ่มผู้ผลิตและส่งออกน้ำมัน
“กำลังซื้อทั่วโลกชะลอตัวลงจากหลายปัจจัย ทำให้คาดเดาสถานการณ์ข้าวได้ยาก ทั้งในแง่ปริมาณส่งออกและราคา โดยเป้าหมาย 9 ล้านตัน เป็นตัวเลขที่กรมฯ ทำขึ้นมาเพื่อเสนอระดับนโยบาย จะมีการเสนอให้คณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว (นบข.) เห็นชอบอีกครั้งในวันที่ 21 ธ.ค.นี้” นางดวงพรกล่าว
นางดวงพรกล่าวว่า การผลักดันการส่งออกข้าว กรมฯ อาจจะนำวิธีการให้สินเชื่อมาใช้ในการเจรจาขายข้าวให้กับประเทศผู้ซื้อบางประเทศที่ประสบปัญหากำลังซื้อลดลง โดยแนวทางดังกล่าว มีประเทศผู้ซื้อในกลุ่มแอฟริกา เช่น เซเนกัล ได้เสนอกับไทยว่าจะขอซื้อข้าวเป็นสินเชื่อจะได้หรือไม่ ซึ่งก็ต้องพิจารณาว่าตามระเบียบทำได้หรือไม่ จะมีปัญหาในการชำระเงินหรือไม่ แต่หากอยากเปิดตลาดข้าวเพิ่มเติม ก็อาจต้องลองเสี่ยง โดยเรื่องนี้จะต้องมีการหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อไป
ทั้งนี้ จากยอดส่งออกข้าวปี 2558 ที่คาดว่าจะทำได้ 10 ล้านตันนั้น เป็นการขายข้าวในรูปแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี)ปริมาณ 3.4 ล้านตัน สูงสุดตั้งแต่มีการขายจีทูจีมา คิดเป็นมูลค่า 5 หมื่นล้านบาท ส่วนปี 2559 คาดว่าจะขายจีทูจีได้ประมาณ 2 ล้านตัน เป็นการขายให้จีน 1 ล้าน อินโดนีเซีย 5 แสนตัน และฟิลิปปินส์ 5 แสนตัน และอาจจะมากกว่า 2 ล้านตัน หากมีการขยายตลาดได้เพิ่มเติม เช่น อิรัก อิหร่าน เป็นต้น
สำหรับการระบายสต๊อกข้าวเสียในสต๊อกรัฐบาลเพื่อเข้าสู่ภาคอุตสาหกรรมปริมาณ 3.74 หมื่นตัน กำลังสรุปผลเพื่อเสนอ นบข.ในวันที่ 21 ธ.ค.นี้ ส่วนจะมีการเปิดประมูลข้าวเสื่อมรอบใหม่ ยังไม่สามารถระบุระยะเวลาได้ เพราะต้องประเมินผลกระทบรอบด้าน โดยเฉพาะผลผลิตเกษตรอื่นๆ ที่กำลังทยอยออกมา เช่น มันสำปะหลังก่อนว่าจะมีผลกระทบต่อราคาหรือไม่
นางอภิรดี ตันตราภรณ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ กล่าวว่า ขณะนี้ราคาข้าวเปลือกหอมมะลิในตลาดไม่ได้ปรับตัวลดต่ำกว่าตันละ 1 หมื่นบาท โดยเฉลี่ยราคาข้าวเปลือกหอมมะลิ (ความชื้น 15%) มีราคาตั้งแต่ตันละ 1.06-1.3 หมื่นบาท ซึ่งสาเหตุที่ทำให้ราคาลดลง เพราะช่วงที่เก็บเกี่ยวมีฝนตก ทำให้ข้าวมีความชื้นสูง และข้าวมีเมล็ดลีบ แต่ข้าวคุณภาพดีก็ขายได้ราคาปกติ โดยคงไม่จำเป็นต้องมีมาตรการเสริมเข้าไปช่วยดึงราคา เพราะผลผลิตออกสู่ตลาดเกือบหมดแล้ว
ส่วนกรณีที่เกษตรกรนำข้าวเข้าร่วมโครงการจำนำยุ้งฉางน้อย มีแค่ 5 พันกว่าตัน ต่ำกว่าเป้าหมาย 2 ล้านตัน เพราะรัฐบาลมีมาตรการหลายมาตรการเข้าไปดูแล เช่น การให้สินเชื่อดอกเบี้ยต่ำแก่โรงสี เพื่อเก็บข้าว 2-6 เดือน ขอความร่วมมือผู้ส่งออกให้ซื้อข้าวสารหอมมะลิเข้าเก็บสต๊อก ทำให้เกษตรกรนำข้าวไปขายตรงจุดนั้นมากกว่านำเข้าโครงการจำนำยุ้งฉาง