มูลนิธิเพื่อผู้บริโภคและเครือข่ายรถเมล์เพื่อประชาชนร้อง คสช.ทบทวน TOR ซื้อรถเมล์ NGV 3,183 คัน ระบุให้ยกเลิกโครงการเริ่มต้นใหม่ ชี้ ขสมก.กำหนดสเปกเอื้อเอกชนบางราย ราคากลางสูงเกินจริงส่อทุจริต ด้าน “ไพโรจน์” อนุฯ ป.ป.ช.เผยสรุปผลสอบชง ป.ป.ช.ชุดใหญ่แล้ว พร้อมเสนอ คสช.สั่งทำ TOR ใหม่ เปิดกว้างสเปก เสนอได้ทั้งรถดีเซลหรือ NGV ทั้งเช่าและซื้อ ทยอยประมูลเป็นล็อตเพื่อเลือกข้อเสนอที่ดีที่สุด
วันนี้ (30 มิ.ย.) นางสาวสารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค พร้อมด้วยนายไพโรจน์ วงศ์วิภานนท์ อดีตคณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในฐานะประธานคณะอนุกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ชุดศึกษาเฝ้าระวังโครงการจัดซื้อรถเมล์ NGV จำนวน 3,183 คัน นายอดุมโชค ชูรัตน์ ประธานภาคีเครือข่ายรถเมล์เพื่อประชาชน ทุกคนขึ้นได้ทุกคัน และนายอรุณ ลีธนาโชต ผู้เชี่ยวชาญด้านตัวถังรถโดยสาร ได้ร่วมกันแถลงข่าวเพื่อเรียกร้องให้คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ยุติโครงการจัดซื้อรถโดยสารใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิง (NGV) จํานวน 3,183 คัน วงเงิน 13,162.2 ล้านบาท และให้ทบทวนร่างเงื่อนไขการประกวดราคา (TOR) ใหม่ทั้งหมดเนื่องจากเงื่อนไขในการจัดซื้อครั้งนี้มีปัญหา และ ป.ป.ช.ได้ตรวจสอบแล้วพบความไม่ถูกต้อง
นางสาวสารี อ๋องสมหวัง กล่าวว่า จากข้อมูลพบว่าโครงการไม่คุ้มค่าการลงทุน ไม่ตอบสนองการฟื้นฟูกิจการ ขสมก.ที่มีหนี้สินสะสมกว่า 9 หมื่นล้านบาท ราคาซื้อรถจำนวน 3,183 คันที่ 13,162 ล้านบาทยังไม่รวมค่าซ่อมบำรุง ค่าอะไหล่ ค่าดอกเบี้ยอีกประมาณ 15,000 ล้านบาทเป็นการปิดบังข้อมูล การกำหนดร่าง TOR มีพฤติกรรมส่อไปในทางทุจริต ซึ่งถือว่าขัดคำสั่ง คสช. โดยมีแก้ไขมาถึง 10 ครั้งและตอบข้อโต้แย้งไม่ได้ ทุกฝ่ายเห็นร่วมกันว่า คสช.ต้องพิจารณายกเลิกโครงการทันที จากนั้นให้นำข้อมูลที่ได้จากผู้เกี่ยวข้องปรับแก้ TOR ใหม่ และเร่งเปิดประมูล เพื่อให้มีรถเมล์ใหม่เข้ามาให้บริการประชาชนโดยเร็ว ภายใต้เงื่อนไขที่ทุกคนสามารถใช้บริการได้และกระบวนการจัดซื้อที่โปร่งใส รถได้มาตรฐาน
“รถปรับอากาศ 4.5 ล้านบาทต่อคัน แต่เมื่อรวมค่าซ่อมบำรุงเข้าไปต้องใช้เงินถึง 9 ล้านบาทต่อคัน ขณะที่มีข้อเสนอจากผู้ประกอบการจีน ในรูปแบบจีทูจี ค่ารถรวมค่าซ่อมบำรุง 10 ปี แล้วอยู่ที่ 4.97 ล้านบาทต่อคันเท่านั้น จึงต้องการให้คสช.ทบทวนและยุติTOR ของขสมก. หวังว่าสภาพการปกรองพิเศษในขณะนี้จะช่วยแก้ปัญหาคอร์รัปชั่นได้ แต่แปลกใจที่คสช.ไม่ได้มีคำสั่งตรวจสอบโครงการนี้เป็นพิเศษทั้งที่มีข้อสงสัยมากมาย”นางสาวสารีกล่าว
นายไพโรจน์ วงศ์วิภานนท์ กล่าวว่า ทางอนุฯป.ป.ช.ชุดเฝ้าระวังการจัดซื้อรถเมล์ NGV 3,183 คัน ได้ตรวจสอบ TOR ทั้งหมดและโดยประสานกับผู้ประกอบการรถยนต์โดยสาร เครือข่ายผู้พิการฯ กรมศุลกากร เพื่อสืบถามถึงราคากลางและคุณสมบัติของรถที่เหมาะสมถูกต้อง พบว่า ขสมก.กำหนดราคากลางรถปรับอากาศ 4.5 ล้านบาทต่อคัน รถธรรมดา (รถร้อน) 3.8 ล้านบาทต่อคันนั้นบกพร่องมาก เนื่องจากกำหนดให้นำเข้าคัสซีมาประกอบในประเทศ เสียภาษีต่ำมาก ราคารถปรับอากาศไม่เกิน 4 ล้านบาทต่อคัน และเคยท้วงติงไปยัง ขสมก. และกระทรวงคมนาคมแล้วแต่ไม่มีการปรับแก้ใดๆ โดยขณะนี้ได้สรุปผลการตรวจสอบเสนอไปยังคณะกรรมการป.ป.ช.ชุดใหญ่แล้วและอยู่ระหว่างนำเสนอคสช. ต่อไป
ดังนั้น จะเสนอคสช.ให้ยกเลิกTOR เดิมและกำหนดใหม่เนื่องจากTOR เดิมไม่มีความคุ้มค่าทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม การเงิน และผู้ใช้ไม่สะดวก ไม่ปลอดภัย รถที่จะได้มาไม่ได้มาตรฐาน และขอเสนอให้คสช. 1. เปิดกว้างเป็นรถใช้ก๊าซ NGV และรถเครื่องยนต์ดีเซล ไม่ควรกำหนดเสปกรถเมล์ใหม่ เป็นเชื้อเพลิง NGV ทั้งหมด เพราะในระยะยาวการบำรุงรักษาเครื่องยนต์ดีเซลถูกกว่าเครื่องยนต์ NGV และเชื้อเพลิงNGV จะหมดไป โดยราคา NGV ที่ต่ำในปัจจุบันเกิดจากการอุดหนุนของภาครัฐ ขณะที่เทคโนโลยีพัฒนาให้เครื่องยนต์ดีเซลเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
2.ไม่ควรจำกัดขนาดรถที่ 12 เมตรอย่างเดียว ควรเปิดกว้างทั้งขนาด 10 เมตรและ12 เมตรเพื่อบริการที่หลากหลาย 3. เปิดกว้างทั้งรถนำเข้าทั้งคัน หรือรถนำเข้าเฉพาะคัสซีมาประกอบตัวถังในประเทศแข่งขันได้ทั้งหมด เพื่อป้องกันการฮั้วของโรงงานประกอบในประเทศ และไม่มีปัญหาแรงงานกำลังการผลิตไม่เพียงพอ ซึ่งอาจจะส่งผลต่อคุณภาพรถได้ 4. ทยอยประมูลที่ละล็อตเพื่อเปรียบเทียบราคา 5. เปิดกว้างทั้งแบบเช่า และซื้อ โดยรวมค่าซ่อมบำรุงให้ชัดเจนด้วย ซึ่งในทางปฎิบัติสามารถเปรียบเทียบราคาที่ดีที่สุดได้ ซึ่งในอนาคต ขสมก.จะไม่มีภาระค่าซ่อมและลดพนักงานลงได้
“วิธีการที่ขสมก.กำหนด TOR แล้วประกาศออกทางเวปไซด์ตามระเบียบการประมูลอี-ออกชั่น เพื่อสอบถามความเห็น เป็นการมัดมือชก เพราะหลังมีความเห็นเข้าไปก็ไม่ได้มีการปรับแก้ใดๆ เป็นลักษณะตั้งเรื่องไว้แล้วว่าต้องการอะไร ซึ่งควรจัดประชาพิจารณ์ให้ทุกฝ่ายมาแสดงความคิดเห็นและเลือกแนวทางที่เหมาะสมที่สุด แต่การท้วงติงถึงข้อบกพร่องต่างๆ ขสมก.ไม่ให้ความสำคัญ ทำให้เห็นถึงโครงสร้างอำนาจของส่วนราชการ กระทรวงคมนาคมทำงานแบบระบบปิด หวังว่าการปรับเปลี่ยนผู้บริหารประเทศเป็นคสช. จะมีการตรวจสอบโครงการนี้อีกครั้ง ส่วน TOR ใหม่นั้นใช้เวลาไม่เกิน 6 เดือน เพราะข้อมูลมีพร้อมแล้ว”นายไพโรจน์กล่าว
นายอดุมโชค ชูรัตน์ กล่าวว่า TOR จัดซื้อรถเมล์ NGVครั้งนี้ไม่ตอบสนองให้ทุกคนสามารถใช้บริการได้ ที่ผ่านมาเครือข่ายฯได้เรียกร้องไปยังขสมก.และกระทรวงคมนาคมปรับเปลี่ยนเป็นรถชานต่ำ หรือรถไม่มีบันได (Low Floor) ทั้ง 3,183 คัน หลายครั้งแต่ไม่มีการปรับเปลี่ยนโดยปฏิเสธข้อเรียกร้องของเครือข่ายด้วยการเบี่ยงเบนประเด็นว่า รถร้อนจำเป็นต้องเป็นชานสูง ระดับ 70ซม.เพื่อใช้วิ่งลุยน้ำช่วงน้ำท่วมกทม.ได้ ต่อมาอ้างว่า รถชานต่ำราคาแพง และวิ่งผ่านสะพานในกทม.ไม่ได้เนื่องจากพื้นรถต่ำ ซึ่งเครือข่ายฯได้สอบถามข้อมูลจากบริษัทรถและผู้ประกอบการและประสานกทม.ซึ่งได้ปรับแก้คอสะพานให้จนรถชานต่ำวิ่งได้แล้ว แต่ไม่ขสมก.ไม่รับฟัง ยังคงเดินหน้าประมูลจัดซื้อรถเมล์ NGV ในสเปกที่ต้องการต่อไป
ล่าสุด เครือข่ายฯได้ยื่นหนังสือต่อคสช.ให้ทบทวนโครงการแล้ว แต่ได้รับคำตอบว่าจะส่งเรื่องไปที่ กระทรวงคมนาคม จึงกังวลว่าจะไม่ได้รับการพิจารณาใดๆ เพราะกระทรวงคมนาคมเป็นต้นเหตุของปัญหา TOR บกพร่อง โดยจากนี้จะรอประมาณ 1 สัปดาห์หากไม่มีการเปลี่ยนแปลงจะเคลื่อนไหวต่อไป
นายอรุณ ลีธนาโชต กล่าวว่า ขสมก.กำหนด TOR รถร้อนเอื้อบริษัทบางราย แต่รถแอร์เป็นชานต่ำได้โดยระบุเส้นทางวิ่งที่ไม่มีปัญหาคอสะพาน สาเหตุที่กำหนดรถร้อนเป็นชานสูงเพราะมีการวางแผนกันล่วงหน้า 3 ปีก่อนแล้วว่าจะให้บริษัทญี่ปุ่นเข้ามาได้โดยใช้คัสซีสูงซึ่งเป็นของรถบรรทุกมาดัดแปลง ซึ่งจะดูได้จากเครื่องยนต์จะอยู่ด้านหน้า ส่วนคัสซีรถโดยสารแท้เครื่องยนต์จะอยู่ด้านหลัง แต่รถคัสซีดัดแปลงสามารถยื่นจดทะเบียนได้เพราะกฎหมายกรมขนส่งฯอ่อนแอ การนำเข้าคัสซีรถโดยสารราคาจะสูงกว่าใช้คัสซีดัดแปลง 3-4 เท่า นอกจากนี้ การออกแบบและต่อตัวถังรถโดยสารที่ประกอบในประเทศกฎหมายไทยไม่รองรับในเรื่องความปลอดภัย เมื่อเกิดอุบัติเหตุทุกครั้งจึงมีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก ยืนยันว่า รถแอร์ราคาจะไม่เกิน 4 ล้านบาทต่อคันและรถร้อนเป็นชานต่ำราคาไม่เกิน 3.8 ล้านบาทแน่นอน
อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านี้มีบริษัท CHMC ประเทศจีน ได้เสนอจัดหารถเมล์ NGV ปรับอากาศ 4,000 คันพร้อมซ่อมบำรุง ระยะ 10 ปี วงเงินรวม 39,835 ล้านบาทเฉลี่ย 4.9 ล้านบาทต่อคัน โดยปีที่1-5 ยกเว้นการชำระเงิน ปีที่ 6-10 เริ่มชำระค่ารถโดยเปลี่ยนรถใหม่ให้แทน 4,000 คันเดิม โดยยื่นผ่านทางนายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ รมว.คมนาคมในขณะนั้นแบบจีทูจีกับรัฐบาล ซึ่งถือเป็นข้อเสนอที่ดีมาก แต่เรื่องไม่ได้รับการพิจารณาใดๆ
