หนึ่งในปัญหาที่ นพ.สุรพงษ์ สืบวงศ์ลี รักษาการรองนายกรัฐมนตรี และ รมว.คลัง ผู้กำลังจากไปทิ้งไว้ให้ นายสุชาติ ธาดาธำรงเวช ว่าที่ รมว.คลัง แก้ไขเร่งด่วน คือ การแต่งตั้งคณะกรรมการธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) (บอร์ด ธปท.) ที่ผ่านคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 29 ก.ค.ที่ผ่านมา แต่ยังไม่ได้รับการโปรดเกล้าฯ ขณะที่บอร์ด ธปท.ชุดเก่าหมดวาระลงแล้วตั้งแต่ 30 ส.ค.ที่ผ่านมา
ที่มาของบอร์ด ธปท.มีปัญหาตั้งแต่ต้น เนื่องจาก นพ.สุรพงษ์ แต่งตั้งคณะกรรมการสรรหา (บอร์ดสรรหา) ขัดต่อจริยธรรมและส่อผิดกฎหมาย ประกอบด้วย นายวิจิตร สุพินิจ นายนิพัทธ พุกกะณะสุต นายชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์ นายสมใจนึก เองตระกูล นายวิสุทธิ์ ศรีสุพรรณ นายสถิต ลิ่มพงศ์พันธุ์ และ นายมนู เลี่ยวไพโรจน์ โดย นายนิพัทธ อดีตรองปลัดกระทรวงการคลัง ที่มีปัญหาถูกธนาคารออมสินฟ้องเรียกค่าเสียหาย กรณีสั่งให้ธนาคารนำเงินไปเพิ่มทุนให้แก่ธนาคารกรุงเทพฯพาณิชย์การ (บีบีซี) จนเกิดความเสียหาย ถูกคณะกรรมการป้องกันและปราบปราบการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กล่าวหาในคดีร่ำรวยผิดปกติ อัยการได้ยื่นฟ้องศาลให้ยึดทรัพย์ตกเป็นของแผ่นดินแล้ว นายสมใจนึกอดีตปลัดกระทรวงการคลัง ซึ่งถูกศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองรับฟ้องคดีหวยบนดิน
ขณะเดียวกัน ใน พ.ร.บ.ธปท.ฉบับนี้ในมาตรา 28/1 ระบุว่า กรรมการคัดเลือกจะต้องไม่เป็นผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองและไม่มีผลประโยชน์ หรือส่วนได้ส่วนที่ขัดต่อการปฏิบัติหน้าที่ในขณะที่ได้รับการแต่งตั้งและในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ด้วย แต่ปรากฏว่า รายชื่อ 3 ใน 7 คนมีตำแหน่งไปนั่งเป็นผู้บริหารในธนาคารพาณิชย์ ซึ่งเป็นสถาบันการเงินที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ธปท.ได้แก่ นายสถิตย์ รองปลัดกระทรวงการคลัง ปัจจุบันเป็นประธานกรรมการธนาคารทหารไทย นายวิจิตร อดีตผู้ว่าการ ธปท.ปัจจุบันเป็นกรรมการธนาคารทหารไทย และถึงนายชัยวัฒน์ อดีตผู้ว่าการ ธปท.เป็นประธานกรรมการบริหารธนาคารกรุงไทย
***ชำแหละบอร์ดระบอบทักษิณ
ที่หนักกว่านั้น ผลการสรรหาพบว่า ประธานและกรรมการทั้ง 6 คน ที่บอร์ดสรรหาคัดเลือกให้ นพ.สุรพงษ์ เสนอ ครม.มีกรรมการที่ส่งโดย ธปท.เพียงคนเดียว คือ นายจรุง หนูขวัญ อดีตรองผู้ว่าการแบงก์ชาติ ทั้งๆ ที่ ธปท.ส่งรายชื่อตามโควตาครบ 12 ชื่อ โดย 5 คนเป็นชื่อที่กระทรวงการคลังเสนอชื่อทั้งหมด 6 คน 1 ใน 5 คือ นายพรชัย นุชสุวรรณ อดีตผู้อำนวยการสำนักงบประมาณและที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี (พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร) ได้รับคัดเลือกมานั่งเป็นประธานบอร์ด อีก 4 คนเป็นกรรมการ คือ พล.ต.อ.พัชรวาท วงษ์สุวรรณ ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ และ นายชัยเกษม นิติสิริ อัยการสูงสุด นายวุฒิพันธุ์ วิชัยรัตน์ ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณ นายคณิศ แสงสุพรรณ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยนโยบายเศรษฐกิจการคลัง
ในรายชื่อบุคคลภายนอกมานั่งเป็นกรรมการบอร์ดแบงก์ชาติเหล่านี้มีใน 3 คน ถูกกล่าวหาและถูกฟ้องในศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง โดย นายพรชัย และ นายวุฒิพันธุ์ วิชัยรัตน์ ตกเป็นจำเลยในคดีหวยบนดินและศาลได้ประทับรับฟ้องแล้ว ขณะที่ นายชัยเกษมโดนคดีทุจริตการจัดซื้อเครื่องตรวจจับวัตถุระเบิดซีทีเอ็กซ์
***กระทบบอร์ด กนง.-กนส.-กรช.
การสรรหากรรมการดังกล่าวไม่เพียงแต่กระทบบอร์ด ธปท.แต่ยังส่งผลต่อบอร์ดย่อย 3 ชุด ตาม พ.ร.บ.ใหม่ ได้แก่ คณะกรรมการนโยบายการเงิน (กนง.) คณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน (กนส.) และคณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) ซึ่งบอร์ด ธปท.เป็นผู้คัดเลือก เป็นเหตุผลสำคัญที่ฝ่ายการเมืองพยายามเข้าแทรกแซง
***ไม่เพียงแต่ควบคุมระบบสถาบันการเงิน บอร์ด ธปท.มีอำนาจมหาศาลเหนือนโยบายการเงิน อัตราแลกเปลี่ยน รวมทั้งการควบคุมระบบการโอนเงินข้ามชาติที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าเกี่ยวโยงกับสถานะ “นายใหญ่” ที่คอยชักใยรัฐบาลไทยอยู่อย่างเหนียวแน่นทุกวันนี้***
***จี้ “พรชัย” แสดงสปิริตถอนตัว
ทั้งนี้ ตามกระบวนการสรรหาที่ถูกต้อง ตำแหน่งประธานต้องเสนอต่อ ครม.เห็นชอบและทูลเกล้าฯ เพื่อทรงแต่งตั้ง ส่วนกรรมการ 5 คน รมว.คลัง แต่งตั้ง แต่ต้องได้รับการโปรดเกล้าฯ ตำแหน่งประธานก่อน กระบวนการสรรหาจึงจะสมบูรณ์
ผู้บริหาร ธปท.รายหนึ่งเห็นว่า หากตำแหน่งประธานบอร์ดยังไม่ได้รับการโปรดเกล้าฯ ผู้ที่ได้รับการเสนอชื่อคงต้องขอถอนชื่อตัวเองออกไป เพื่อให้เกิดกระบวนการสรรหาบุคคลอื่นที่มีคุณสมบัติที่ดีมาแทน เพื่อไม่ให้ปัญหาทุกอย่างชะงักเหมือนในปัจจุบัน แต่ถ้าไม่มีการแสดงสปิริต ธปท.ก็ต้องหาทางออกให้เร็วที่สุด
“ความพยายามของบุคคลบางกลุ่มที่ต้องการจะเอาอำนาจการเมืองมามีอิทธิพลที่กำหนดกฎเกณฑ์ให้นโยบายด้านการเงินไปในทิศทางเดียวกับสิ่งที่ตนเองต้องการ โดยไม่ได้สนใจปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ดังนั้น แทนที่จะเอาแค่คนที่มีความรู้ ความสามารถอย่างเดียวคงไม่ได้ต้องพึ่งคุณธรรม จริยธรรมที่ดีประกอบด้วย เพราะภาคการเงินไม่ได้ทำหน้าที่แค่ภาคปฏิบัติอย่างเดียว แต่ความน่าเชื่อถือสูงจากคนในสังคมและหลักธรรมาภิบาลที่ดีในองค์กรน่าจะเป็นสิ่งสำคัญที่สุดกว่า” แหล่งข่าวกล่าว
***ธปท.ดิ้นส่งเรื่องกฤษฎีกาตีความ**
จากปัญหาสุญญากาศ ส่งผลให้ระบบการเงินไทยชะงักไปตามๆ กัน จากเดิมที่มีปัญหาเฉพาะตัวบุคคล แต่เดี๋ยวนี้เริ่มลามไปยังภาคการเงินต่างๆ ที่คนเหล่านี้ต้องเข้ามาทำหน้าที่ดูแลด้วย เพราะบอร์ดย่อยทั้ง 3 ชุด ที่ต้องได้รับการแต่งตั้งจากบอร์ดแบงก์ชาติก็ยังไม่มีความคืบหน้า โดยการประชุม กนง.ครั้งต่อไป ตามกำหนดจะมีขึ้นในวันที่ 8 ต.ค.นี้แล้ว
นายชาญชัย บุญฤทธิ์ไชยศรี ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายกฎหมายและคดี ธปท.กล่าวว่า ขณะนี้ธปท.ได้ส่งหนังสือให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตีความเรื่องแนวทางการทำหน้าที่ของบอร์ดแบงก์ชาติชุดเก่าว่าจะสามารถทำงานต่อได้หรือไม่ หลังจากยังไม่ได้บอร์ดแบงก์ชาติชุดใหม่มาทำหน้าที่แทน อย่างไรก็ตาม ไม่ตีความก้าวล่วงเกี่ยวกับกระบวนการสรรหา ซึ่งหากคณะกรรมการกฤษฎีกาตีความว่ากรรมการชุดเก่าทำงานต่อไม่ได้ ต้องหาทางออกในกระบวนการอื่น ตนมองว่าคณะกรรมการกฤษฎีกาจะต้องเชิญผู้บริหาร ธปท. คลัง และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องชี้แจงหารือข้อกฎหมายร่วมกัน แต่สุดท้ายความเห็นของทางกฤษฎีกาจะมีทางออกให้อย่างไร ธปท.ก็พร้อมปฏิบัติตาม
ที่มาของบอร์ด ธปท.มีปัญหาตั้งแต่ต้น เนื่องจาก นพ.สุรพงษ์ แต่งตั้งคณะกรรมการสรรหา (บอร์ดสรรหา) ขัดต่อจริยธรรมและส่อผิดกฎหมาย ประกอบด้วย นายวิจิตร สุพินิจ นายนิพัทธ พุกกะณะสุต นายชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์ นายสมใจนึก เองตระกูล นายวิสุทธิ์ ศรีสุพรรณ นายสถิต ลิ่มพงศ์พันธุ์ และ นายมนู เลี่ยวไพโรจน์ โดย นายนิพัทธ อดีตรองปลัดกระทรวงการคลัง ที่มีปัญหาถูกธนาคารออมสินฟ้องเรียกค่าเสียหาย กรณีสั่งให้ธนาคารนำเงินไปเพิ่มทุนให้แก่ธนาคารกรุงเทพฯพาณิชย์การ (บีบีซี) จนเกิดความเสียหาย ถูกคณะกรรมการป้องกันและปราบปราบการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กล่าวหาในคดีร่ำรวยผิดปกติ อัยการได้ยื่นฟ้องศาลให้ยึดทรัพย์ตกเป็นของแผ่นดินแล้ว นายสมใจนึกอดีตปลัดกระทรวงการคลัง ซึ่งถูกศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองรับฟ้องคดีหวยบนดิน
ขณะเดียวกัน ใน พ.ร.บ.ธปท.ฉบับนี้ในมาตรา 28/1 ระบุว่า กรรมการคัดเลือกจะต้องไม่เป็นผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองและไม่มีผลประโยชน์ หรือส่วนได้ส่วนที่ขัดต่อการปฏิบัติหน้าที่ในขณะที่ได้รับการแต่งตั้งและในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ด้วย แต่ปรากฏว่า รายชื่อ 3 ใน 7 คนมีตำแหน่งไปนั่งเป็นผู้บริหารในธนาคารพาณิชย์ ซึ่งเป็นสถาบันการเงินที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ธปท.ได้แก่ นายสถิตย์ รองปลัดกระทรวงการคลัง ปัจจุบันเป็นประธานกรรมการธนาคารทหารไทย นายวิจิตร อดีตผู้ว่าการ ธปท.ปัจจุบันเป็นกรรมการธนาคารทหารไทย และถึงนายชัยวัฒน์ อดีตผู้ว่าการ ธปท.เป็นประธานกรรมการบริหารธนาคารกรุงไทย
***ชำแหละบอร์ดระบอบทักษิณ
ที่หนักกว่านั้น ผลการสรรหาพบว่า ประธานและกรรมการทั้ง 6 คน ที่บอร์ดสรรหาคัดเลือกให้ นพ.สุรพงษ์ เสนอ ครม.มีกรรมการที่ส่งโดย ธปท.เพียงคนเดียว คือ นายจรุง หนูขวัญ อดีตรองผู้ว่าการแบงก์ชาติ ทั้งๆ ที่ ธปท.ส่งรายชื่อตามโควตาครบ 12 ชื่อ โดย 5 คนเป็นชื่อที่กระทรวงการคลังเสนอชื่อทั้งหมด 6 คน 1 ใน 5 คือ นายพรชัย นุชสุวรรณ อดีตผู้อำนวยการสำนักงบประมาณและที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี (พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร) ได้รับคัดเลือกมานั่งเป็นประธานบอร์ด อีก 4 คนเป็นกรรมการ คือ พล.ต.อ.พัชรวาท วงษ์สุวรรณ ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ และ นายชัยเกษม นิติสิริ อัยการสูงสุด นายวุฒิพันธุ์ วิชัยรัตน์ ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณ นายคณิศ แสงสุพรรณ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยนโยบายเศรษฐกิจการคลัง
ในรายชื่อบุคคลภายนอกมานั่งเป็นกรรมการบอร์ดแบงก์ชาติเหล่านี้มีใน 3 คน ถูกกล่าวหาและถูกฟ้องในศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง โดย นายพรชัย และ นายวุฒิพันธุ์ วิชัยรัตน์ ตกเป็นจำเลยในคดีหวยบนดินและศาลได้ประทับรับฟ้องแล้ว ขณะที่ นายชัยเกษมโดนคดีทุจริตการจัดซื้อเครื่องตรวจจับวัตถุระเบิดซีทีเอ็กซ์
***กระทบบอร์ด กนง.-กนส.-กรช.
การสรรหากรรมการดังกล่าวไม่เพียงแต่กระทบบอร์ด ธปท.แต่ยังส่งผลต่อบอร์ดย่อย 3 ชุด ตาม พ.ร.บ.ใหม่ ได้แก่ คณะกรรมการนโยบายการเงิน (กนง.) คณะกรรมการนโยบายสถาบันการเงิน (กนส.) และคณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) ซึ่งบอร์ด ธปท.เป็นผู้คัดเลือก เป็นเหตุผลสำคัญที่ฝ่ายการเมืองพยายามเข้าแทรกแซง
***ไม่เพียงแต่ควบคุมระบบสถาบันการเงิน บอร์ด ธปท.มีอำนาจมหาศาลเหนือนโยบายการเงิน อัตราแลกเปลี่ยน รวมทั้งการควบคุมระบบการโอนเงินข้ามชาติที่ปฏิเสธไม่ได้ว่าเกี่ยวโยงกับสถานะ “นายใหญ่” ที่คอยชักใยรัฐบาลไทยอยู่อย่างเหนียวแน่นทุกวันนี้***
***จี้ “พรชัย” แสดงสปิริตถอนตัว
ทั้งนี้ ตามกระบวนการสรรหาที่ถูกต้อง ตำแหน่งประธานต้องเสนอต่อ ครม.เห็นชอบและทูลเกล้าฯ เพื่อทรงแต่งตั้ง ส่วนกรรมการ 5 คน รมว.คลัง แต่งตั้ง แต่ต้องได้รับการโปรดเกล้าฯ ตำแหน่งประธานก่อน กระบวนการสรรหาจึงจะสมบูรณ์
ผู้บริหาร ธปท.รายหนึ่งเห็นว่า หากตำแหน่งประธานบอร์ดยังไม่ได้รับการโปรดเกล้าฯ ผู้ที่ได้รับการเสนอชื่อคงต้องขอถอนชื่อตัวเองออกไป เพื่อให้เกิดกระบวนการสรรหาบุคคลอื่นที่มีคุณสมบัติที่ดีมาแทน เพื่อไม่ให้ปัญหาทุกอย่างชะงักเหมือนในปัจจุบัน แต่ถ้าไม่มีการแสดงสปิริต ธปท.ก็ต้องหาทางออกให้เร็วที่สุด
“ความพยายามของบุคคลบางกลุ่มที่ต้องการจะเอาอำนาจการเมืองมามีอิทธิพลที่กำหนดกฎเกณฑ์ให้นโยบายด้านการเงินไปในทิศทางเดียวกับสิ่งที่ตนเองต้องการ โดยไม่ได้สนใจปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ดังนั้น แทนที่จะเอาแค่คนที่มีความรู้ ความสามารถอย่างเดียวคงไม่ได้ต้องพึ่งคุณธรรม จริยธรรมที่ดีประกอบด้วย เพราะภาคการเงินไม่ได้ทำหน้าที่แค่ภาคปฏิบัติอย่างเดียว แต่ความน่าเชื่อถือสูงจากคนในสังคมและหลักธรรมาภิบาลที่ดีในองค์กรน่าจะเป็นสิ่งสำคัญที่สุดกว่า” แหล่งข่าวกล่าว
***ธปท.ดิ้นส่งเรื่องกฤษฎีกาตีความ**
จากปัญหาสุญญากาศ ส่งผลให้ระบบการเงินไทยชะงักไปตามๆ กัน จากเดิมที่มีปัญหาเฉพาะตัวบุคคล แต่เดี๋ยวนี้เริ่มลามไปยังภาคการเงินต่างๆ ที่คนเหล่านี้ต้องเข้ามาทำหน้าที่ดูแลด้วย เพราะบอร์ดย่อยทั้ง 3 ชุด ที่ต้องได้รับการแต่งตั้งจากบอร์ดแบงก์ชาติก็ยังไม่มีความคืบหน้า โดยการประชุม กนง.ครั้งต่อไป ตามกำหนดจะมีขึ้นในวันที่ 8 ต.ค.นี้แล้ว
นายชาญชัย บุญฤทธิ์ไชยศรี ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายกฎหมายและคดี ธปท.กล่าวว่า ขณะนี้ธปท.ได้ส่งหนังสือให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตีความเรื่องแนวทางการทำหน้าที่ของบอร์ดแบงก์ชาติชุดเก่าว่าจะสามารถทำงานต่อได้หรือไม่ หลังจากยังไม่ได้บอร์ดแบงก์ชาติชุดใหม่มาทำหน้าที่แทน อย่างไรก็ตาม ไม่ตีความก้าวล่วงเกี่ยวกับกระบวนการสรรหา ซึ่งหากคณะกรรมการกฤษฎีกาตีความว่ากรรมการชุดเก่าทำงานต่อไม่ได้ ต้องหาทางออกในกระบวนการอื่น ตนมองว่าคณะกรรมการกฤษฎีกาจะต้องเชิญผู้บริหาร ธปท. คลัง และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องชี้แจงหารือข้อกฎหมายร่วมกัน แต่สุดท้ายความเห็นของทางกฤษฎีกาจะมีทางออกให้อย่างไร ธปท.ก็พร้อมปฏิบัติตาม
