สศก.เปิดผลสำรวจหนี้ครัวเรือนเกษตรกรในรอบ 4 ปีที่ผ่านมา หนี้พุ่ง 4.8% ขณะที่รายได้เพิ่มแค่ 2.84% ภาคใต้หนี้บาน ราคายางตกต่ำ อีสานรายได้พุ่ง
นายอนันต์ ลิลา เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า ปัจจุบันการแข่งขันทางด้านการผลิต และการค้าได้ทวีความรุนแรงขึ้น ส่วนหนึ่งเนื่องจากไทยต้องก้าวสู่ยุคของการค้าเสรีตามข้อตกลงขององค์การการค้าโลก หรือดับเบิลยูทีโอ โดยเฉพาะกลุ่มประชาคมอาเซียน หรือเออีซี ทั้งหมดส่งผลกระทบต่อการผลิต และความเป็นอยู่ของครัวเรือนเกษตรกร ซึ่งมีถึง 5.8 ล้านครัวเรือน
ดังนั้น รัฐบาลจึงมีการเตรียมพร้อมเพื่อรองรับผลกระทบที่จะเกิดขึ้น โดยมีนโยบาย และแผนพัฒนาการเกษตรทั้งด้านดิน น้ำ พันธุ์พืช สัตว์ เทคโนโลยีการผลิตที่ทันสมัยเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การปรับโครงสร้างการผลิตเพื่อการแข่งขัน การให้ความสำคัญในการส่งเสริมการผลิตการรวมกลุ่ม และการตลาด รวมทั้งสนับสนุนการวิจัยด้านการเกษตรครบวงจร เพื่อให้เกษตรกรมีฐานะความเป็นอยู่ดี และมีความสุขมากขึ้น
จากผลการศึกษาภาวะเศรษฐกิจสังคมครัวเรือนเกษตรกรในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา พบว่า รายได้เงินสดของเกษตรกรทั้งประเทศมีอัตราการขยายตัว 2% จากปีเพาะปลูก 2551/52-2554/55 โดยภาคใต้มีอัตราการขยายตัวลดลง 3.81% เนื่องจากสินค้าหลัก คือ ยางพาราที่ราคาลดลงอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าช่วงปี 53 และ 54 จะมีราคาเพิ่มสูงขึ้น แต่เป็นเพียงช่วงสั้นๆ ส่วนสินค้าอื่น เช่น ปาล์มน้ำมัน และผลไม้มีราคาสูงขึ้นเล็กน้อย และปริมาณผลผลิตน้อยกว่าเมื่อเทียบกับยางพารา ภาคที่มีรายได้เงินสดขยายตัวมากที่สุดคือ ตะวันออกเฉียงเหนือ 7.02% เนื่องจากราคาสินค้าเกษตรที่สำคัญ คือ ข้าว มันสำปะหลัง อ้อยโรงงาน ปรับตัวเพิ่มขึ้น ในขณะที่ภาคเหนือ มีอัตราการขยายตัว 3.85% ภาคกลาง 1.87%
ด้านรายได้เงินสดสุทธิเกษตรกรทั้งประเทศ มีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้น 0.33% จากปีเพาะปลูก 2551/52-2554/55 โดยภาคใต้ ยังมีอัตราการขยายตัวลดลง 9.46% เป็นผลมาจากราคายางพาราตกต่ำ ในขณะที่ปัจจัยการผลิต เช่น ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง น้ำมัน แรงงาน มีราคาสูงขึ้น ทำให้ต้นทุนการผลิตสูง ส่วนภาคอื่นๆ มีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้น โดยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีอัตราการขยายตัวมากที่สุด 14.82% ภาคกลาง 2.84% และภาคเหนือ 2.12% ทั้งหมดแสดงให้เห็นว่าราคาสินค้าเกษตร และต้นทุนการผลิตเป็นปัจจุยสำคัญที่สัมพันธ์กัน และมีผลต่อรายได้ครัวเรือนเกษตรกร
โดยรายได้สุทธิที่ครัวเรือนเกษตรกร ซึ่งรวมถึงรายได้นอกภาคการเกษตร พบว่า ทั้งประเทศมีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้น 2.84% จากปีเพาะปลูก 2551/52-2554/55 โดยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีอัตราการขยายตัวสูงสุด 7.90% รองลงมาคือ ภาคเหนือ 4.93% ภาคกลาง 4.92% ในขณะที่ภาคใต้ มีอัตราการขยายตัวลดลง 5.65% ทั้งหมดส่งผลให้เกษตรกรมีทรัพย์สินปลายปี ทั้งประเทศมีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้น 2.32% จากปีเพาะปลูก 2551/52-2554/55 โดยภาคใต้ มีอัตราการขยายตัวมากที่สุด 9.75% ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 1.03% ในขณะที่ภาคเหนือ มีอัตราการขยายตัวลดลง 6.22% และภาคกลางมีอัตราการขยายตัวลดลง 0.68%
ภาคใต้ มีอัตราการขยายตัวของหนี้สินเพิ่มขึ้นมากที่สุด 8.92% รองลงมาคือ ภาคเหนือ 8.29% ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3.97% ในขณะที่ภาคกลาง มีอัตราการขยายตัวลดลง 0.14%
