รู้ไหม? การออกกำลังกายดีต่อกายแล้วยังดีต่อสมองด้วย / พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ

คอลัมน์ “Golf Healing” โดย “พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกประจำโรงพยาบาลพระมงกุฎ และ โรงพยาบาลรามคำแหง มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยมากกว่า 30 ปี somsak_doctor@hotmail.com”

​“คนเราออกกำลังกายแล้วมีออกกำลังใจออกกำลังสมองไม๊พี่หมอ” คุณชูสง่าถามขณะเดินออกรอบตามปกติ “มีซิครับเฮีย” “ออกยังไงอ่ะ?” เฮียถามเพราะระยะหลังนี้อาการขี้หลงงงงงขี้ลืมมากขึ้นเรื่อยๆ...แว่นตา หมวก ถุงมือ นี่ธรรมดาแต่ลืมกระเป๋าตังค์ ลืมโทรศัพท์ นี่เป็นปัญหาแต่ที่เป็นปัญหาใหญ่สุดคือ ลืมวันเกิด “ซ้อ” ชีวิตเฮียเปลี่ยนเลย ขนาดผ่านมาอาทิตย์กว่าแล้วยังไม่เข้าที่ พี่หมอเองก็แสนจะเห็นใจพยายามปลอบใจ “ออกกำลังกายนี่แหละครับเฮีย นอกจากดีต่อร่างกายแล้วยังดีต่อใจและสมองด้วย ทำให้คลายเครียดและความจำดีขึ้น ไม่ต้องไปหาวิตามินหรืออาหารเสริมแพงๆกิน แต่แปะก๊วยที่ไอ้เก่งมันหวังดีอุตสาห์เอามาให้เฮียก็กินอร่อยๆได้นะครับ

​Prof Wendy Suzuki ศาสตราจารย์ด้านประสาทและจิตวิทยาแห่ง New York University ในสหรัฐอเมริกา กล่าวว่า เธอเพิ่งออกกำลังกายจริงจังตอนอายุ 40 และได้พบว่า การออกกำลังกายไม่เพียงช่วยให้ร่างกายแข็งแงดีขึ้น แต่ยังส่งผลต่อสมองอีกด้วย

​อันดับแรก การออกกำลังกาย ช่วยชะลอความเครียดได้ดีมากๆ เพราะมันไปกระตุ้นให้ร่างกายผลิตสารสื่อประสาทสำคัญๆออกมามากมาย ทั้ง Serotonin, Noradrenaline, Dopamine และ Endorphins ซึ่งสารเหล่านี้มักจะร่อยหรอลงไปในภาวะที่เราพบกับความกังวลใจ หรือความเครียด ดังนั้นถ้าเวลาเรารู้สึกเครียด แล้วได้ออกไปวิ่ง(อาจจะแค่ 30 นาทีเท่านั้น) จะพบว่าเรากลับมาที่อารมณ์ดีขึ้นมากมาย เมื่อรู้ความจริงข้อนี้แล้ว เพื่อนๆที่กำลังเครียดกับงาน สมองตื้อ อารมณ์ไม่มา ความคิดสร้างสรรค์ไม่เกิด ลองออกไปวิ่งดู ใช้เวลาไม่ต้องนานมาก ความคิดดีๆจะพรั่งพรูออกมาอย่างไม่น่าเชื่อเลยทีเดียว

​นอกจากจะช่วยเนื่องความเครียดแล้ว การออกกำลังกายยังช่วยให้เราจดจ่อกับเรื่องต่างๆได้ดีขึ้น นั่นเพราะการออกกำลังกายทำให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น โดยที่เราไม่จำเป็นต้องออกกำลังหนักมากๆ อาจจะเป็นแค่การเดินเร็ว หรือวิ่งช้าๆเบาๆสักพัก ก็สามารถเป็นการสร้างสมาธิให้ดับตัวเราได้แล้ว

​แประโยชน์ของการออกกำลังกายที่ Prof. Suzuki บอกว่าสุดยอดมากๆ คือผลของการออกกำลังกายที่มีผลต่อสมองส่วน Hippocampus ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่สร้างความทรงจำระยะยาว (Long Term Memory) ซึ่งคนปกติจะมี Hippocampi อยู่ 2 ข้างของสมอง และที่ Hippocampusไม่ได้หยุดโตเหมือนสมองส่วนอื่นๆ) มีการศึกษาในหนูทดลองพบว่าการออกกำลังกายมีผลให้ความจำดีขึ้น โดยทำให้อัตราการเกิด และการรอดชีวิตของ cell ใหม่ของสมองบริเวณ Hippocampus สูงขึ้น ซึ่งทำให้ไม่น่าเชื่อว่า นอกจากจะทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรงขึ้นจากการออกกำลังกายแล้วยังช่วยให้สมองสร้าง cellใหม่ๆได้ดีขึ้นด้วย ดังนั้นจึงช่วยให้ความจำและความสามารถในการเรียนรู้ของเราดีขึ้นอีกด้วย