สตูล - กลุ่มส่งเสริมอาชีพชุมชนบ้านห้วยมะพร้าว อ.ละงู จ.สตูล นำ “องุ่นป่า” หรือลูกเขาคัน ริมคลองมาแปรรูปเป็น “น้ำพริกลูกเขาคัน” ยกระดับอาหารพื้นบ้านให้แพร่หลายมากขึ้น
ผลไม้ป่าละม้ายคล้ายพวงองุ่น ชาวบ้านบางคนเรียก “องุ่นป่า” แต่คนพื้นที่ทางภาคใต้ โดยเฉพาะบ้านห้วยมะพร้าว หมู่ที่ 11 ต.ละงู อ.ละงู จ.สตูล เรียกว่า “ลูกเขาคัน” หรือองุ่นป่า ขึ้นเป็นเถา มีมากริมคลองลำโลนละงู ได้ถูกวิสาหกิจชุมชน กลุ่มส่งเสริมอาชีพชุมชนบ้านห้วยมะพร้าว นำมาแปรรูปสร้างงาน และรายได้ให้ชุมชน ด้วยการทำเป็น “น้ำพริกลูกเขาคัน” บ้านห้วยมะพร้าว
จากก่อนนี้ลูกเขาคันจะเป็นผลไม้ป่าที่ชาวบ้านท้องถิ่นนำมาเป็นส่วนผสมในแกงส้ม และตำน้ำพริกกินกันในครัวเรือน โดย นางสนธยา ดือราแม ผอ.กศน.อำเภอละงู ได้เล็งเห็นความสำคัญ จึงได้จัดหางบประมาณ อุปกรณ์ และวิทยากรส่งเสริมกลุ่มแม่บ้านดังกล่าว สร้างผลิตภัณฑ์จากผลไม้ป่าที่มีมากปีละ 1 ครั้ง เป็นน้ำพริกลูกเขาคัน จำหน่ายออกร้านตามสถานที่ราชการต่างๆ ในราคากระปุกละ 15 บาท รสชาติตอบโจทย์คนที่ชื่นชอบรสเปรี้ยว เผ็ด และหวานครบสามรส อยู่ได้นาน 10 วัน หากแช่เย็นน้ำพริกลูกเขาคัน อยู่ได้นานถึง 15 วัน
นางจินดา ปานพันธ์ วิทยากรหมู่บ้านภูมิปัญญาท้องถิ่น เล่าว่า ส่วนผสมหลักของน้ำพริกลูกเขาคัน ประกอบด้วย กุ้งแห้ง หอม กระเทียม ตะไคร้ กะปิ น้ำตาลปี๊บ เกลือ และที่ขาดไม่ได้ คือ ลูกเขาคัน หรือองุ่นป่า ที่นำมาโคลกรวมกัน โดยลูกเขาคัน ต้องผ่านการต้ม และนำเมล็ดออกเสียก่อน จากนั้นนำไปผัด พักไว้จนเย็น ก่อนนำมาบรรจุในกระปุกขาย โดยเคล็ดลับของการต้มลูกเขาคันไม่ให้คัน คือ ตั้งน้ำให้เดือด จากนั้นใส่ลูกเขาคันลงไปต้มประมาณ 5 นาที และห้ามคนไปมา ก่อนยกขึ้นแกะเม็ดออก เอาแต่เนื้อใช้ตำในน้ำพริก
นายอับดุลเลาะห์ โส๊ะเต่ง เลขาสภา อบต.ละงู ที่ปรึกษากลุ่ม เล่าว่า ทุกปีทางกลุ่มนี้จะหมุนสลับสับเปลี่ยนใช้วัตถุดิบในท้องถิ่นในการผลิตสินค้าออกมาขาย บางครั้งถึงฤดูลูกเขาคัน ฤดูมะขาม ตะไคร้ มะม่วงหาวมะนาวโห่ ซึ่งเป็นผักผลไม้พื้นถิ่น เพื่อส่งเสริมอาชีพให้แก่ชุมชน และอนุรักษ์อาชีพพื้นเมืองไว้ให้ลูกหลาน และนักท่องเที่ยวได้ลิ้มลองวัฒนธรรมด้านอาหารของคนพื้นที่ พร้อมทั้งสร้างงาน และรายได้ให้ชุมชนอีกด้วย
สำหรับลูกเขาคัน หรือองุ่นป่า มีสรรพคุณทางยา ลดความดัน ไขมันในเลือด มีวิตามินซี ลดความอ่อนเพลียเมื่อยล้า บำรุงหัวใจ ร่างกายสดชื่น สามารถโทร.สอบถามสั่งซื้อผลิตภัณฑ์ตามฤดูกาลได้ที่ 08-6968-4893 นอกจากนี้ ทางกลุ่มยังมีน้ำสมุนไพรมะม่วงหาวมะนาวโห่ น้ำตะไคร้ น้ำดอกอัญชัน และน้ำพริกมะม่วงหาวมะนาวโห่ด้วย