จีนวางแผนสร้างเครื่องเร่งอนุภาคขนาดใหญ่ที่สุดโลก ตั้งเป้าใหญ่กว่าของ “เซิร์น” 2 เท่า คาดหวังเป็นสัญลักษณ์อันทรงอำนาจด้านงานวิจัยพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของโลก
อ้างตามรายงานของสำนักข่าวอัลจาซีราขณะนี้นักวิทยาศาสตร์จีนกำลังเร่งแผนสร้างเครื่องเร่งอนุภาคขนาดใหญ่ที่สุดในโลกให้แล้วเสร็จ โดยจีนตั้งเป้าจะสร้างเครื่องเร่งอนุภาคใต้ดินที่มีขนาดใหญ่กว่าเครื่องอนุภาคแอลเอชซี (Large Hadron Collide: LHC) ของเซิร์น (CERN) ที่ตั้งอยู่ระหว่างชายแดนสวิตเซอร์แลนด์และฝรั่งเศสอย่างน้อย 2 เท่า ซึ่งหากสร้างแล้วเสร็จทางจีนคาดหวังว่าจะกลายเป็นสัญลักษณ์ของประเทศที่ทำให้จีนผงาดขึ้นเป็นผู้ทรงอำนาจด้านงานวิจัยพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
“เครื่องจักรนี้สร้างขึ้นโดยชาวโลกเพื่อชาวโลก” ศ.เกาเจีย (Prof.Gao Jie) หนึ่งในหัวหน้าทีมของโครงการจากสถาบันฟิสิกส์พลังงานสูง (Institute of High Energy Physics) ในปักกิ่ง สาธารณรัฐประชาชนจีนกล่าว อ้างตามรายงานของสำนักข่าวอัลจาซีรา ซึ่งระบุด้วยว่า ปักกิ่งมีแผนเร่งขยายความร่วมมือระหว่างนักฟิสิกส์แถวหน้าของจีนกับนักฟิสิกส์ของยุโรปและอเมริกาด้วยเครื่องเร่งอนุภาคใหม่นี้
เครื่องเร่งอนุภาคเครื่องใหม่ของจีนนี้จะตั้งอยู่บนถนนฉางอาน (Avenue of Eternal Peace) ใจกลางปักกิ่ง โดย ศ.อาร์คานิ-ฮาเม็ด (Prof.Arkani-Hamed) จากสถาบันการศึกษาขั้นสูง (Institute for Advanced Study) ในพรินซ์ตัน สหรัฐฯ ซึ่งมีส่วนร่วมในการสร้างเครื่องเร่งอนุภาคนี้ เผยความคืบหน้าว่า ขณะนี้อยู่ระหว่างการร่างแบบเพื่อยื่นให้แก่ผู้นำของจีนในเดือน ธ.ค.นี้
ในเบื้องต้นเครื่องเร่งอนุภาคที่แสนซับซ้อนนี้ถูกออกแบบเพื่อให้อิเล็กตรอนชนกับคู่ปฏิสสาร และโปรตอนที่มีมวลมากกว่าชนกับคู่ปฏิสสารที่ความเร็วเข้าใกล้ความเร็วแสง ซึ่งคาดว่ากระบวนการดังกล่าวจะสร้างสภาพพลังงานสูงยิ่งยวดอย่างที่เกิดขึ้นหลังบิกแบง (Big Bang) ระเบิดกำเนิดเอกภพ
ทั้งนี้ นักฟิสิกส์มุ่งหวังที่จะสำรวจกำเนิดของสสาร พลังงานและกาล-อวกาศ โดยเครื่องเร่งอนุภาคของจีนที่ออกแบบให้มีขนาดใหญ่กว่าของเซิร์นนั้นจะเข้าถึงระดับพลังงานที่สูงกว่า ซึ่งอาจทำให้นักฟิสิกส์ได้ค้นพบอนุภาคในย่านใหม่ที่นอกเหนือจากในแบบจำลองมาตรฐานทางฟิสิกส์อนุภาคที่ได้ค้นพบแล้ว
อาร์คานิ-ฮาเม็ดยังกล่าวอีกว่า จีนยังจะเป็นเจ้าบ้านสำหรับนักฟิสิกส์อนุภาคเชิงทดลองชั้นแนวหน้าจากทั่วโลก รวมถึงบริษัทผลิตเทคโนโลยีใหม่ๆ นักวิชาการและนักออกแบบชาวตะวันออกรุ่นใหม่ๆ ซึ่งเครื่องเร่งอนุภาคนี้จะกลายเป็นแหล่งผลิตเทคโนโลยีและการทดลองทางวิทยาศาสตร์ในทุกระดับ ซึ่งจะทำให้จีนกลายเป็นผู้นำทางด้านฟิสิกส์อย่างไม่ต้องสงสัย
“เครื่องเร่งอนุภาคนี้ยังจะเป็นดาวดวงใหม่ในวงการฟิสิกส์อนุภาค ที่จะดึงนักวิทยาศาสตร์ชั้นนำจากทั่วโลก เข้ามาค้นหาคำตอบทางด้านฟิสิกส์อนุภาค ตั้งแต่คำถามพื้นฐานไปจนถึงเรื่องมิติพิเศษขนาดใหญ่ ทฤษฎีใหม่ๆ เกี่ยวกับฮิกส์โบซอน ทฤษฎีความสมมาตรยิ่งยวดและทฤษฎีเกี่ยวกับสสารมืด” อาร์คานิ-ฮาเม็ดกล่าว
ด้าน เจอราร์ด ท'ฮูฟท์ (Gerard 't Hooft) นักฟิสิกส์ทฤษฎีจากมหาวิทยาลัยอูเทรคต์ (Utrecht University) เนเธอร์แลนด์ ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์เมื่อปี 2542 ก็ให้ความเห็นแก่อัลจาซีราในทำนองเดียวกันว่า เครื่องเร่งอนุภาคนี้จะจึงนักวิทยาศาสตร์ชั้นนำนับร้อยหรืออาจจะถึงพันคนจากสาขาต่างๆ ตั้งแต่นักฟิสิกส์ทฤษฎีไปจนถึงนักฟิสิกส์ทดลอง และวิศวกรจากทั่วเมืองจีนเข้ามาศึกษาด้วยเครื่องเร่งอนุภาคนี้
ท'ฮูฟท์มีผลงานในการพัฒนาแบบจำลองมาตรฐานสำหรับฟิสิกส์อนุภาค ซึ่งทฤษฎีเกี่ยวกับโครงสร้างพื้นฐานของสสารและแรงธรรมชาติของเขานั้นได้รับการทดลองเมื่อกว่า 50 ปีที่ผ่านมาด้วยเครื่องเร่งอนุภาคพลังงานสูงในสหรัฐฯ และยุโรป ซึ่งเขาคาดการณ์ว่า ขั้นต่อไปของการปฏิวัติความเข้าใจเรื่องอนุภาคมูลฐานและแร่งพื้นฐาน รวมถึงอันตรกริยาของอนุภาคและแรงเหล่านั้นจะถูกไขคำตอบด้วยเครื่องเร่งอิเล็กตรอนและโปรตอนที่มีกำลังสูงกว่า
ภายในอุโมงค์เครื่องเร่งอนุภาคยาว 80 กิโลเมตรของจีนนั้นจะถูกแบ่งเป็น 2 ส่วนสำหรับเครื่องเร่งอนุภาควงแหวนโพสิตรอน (The Circular Electron Positron Collider: CEPC) ซึ่งเป็นเครื่องเร่งอิเล็กตรอนและคู่ปฏิสสารหรือโพสิตรอน ที่ออกแบบมาเพื่อศึกษาอนุภาคฮิกกส์และการสลายตัวหลังการชน และเครื่องเร่งอนุภาคซูเปอร์โปรตอน-โปรตอน (Super Proton Proton Collider: SPPC) ที่จะเร่งให้อนุภาคโปรตอนชนกันที่ความเร็วใกล้เคียงความเร็วแสง เพื่อค้นหาอนุภาคใหม่นอกเหนือจากที่เรารู้จักแล้ว
ด้าน ศ.เกาเจีย ซึ่งเป็นอดีตรักวิชาการประจำห้องปกิบัติการเครื่องเร่งอนุภาคเส้นตรง (French Laboratoire de l'Accélérateur Linéaire) ของฝรั่งเศสกล่าวว่า โครงการสร้างเครื่องเร่งอนุภาคทั้งสองของจีนนั้นจะเป็นโครงการใหญ่ระดับโลก ซึ่งจีนยินดีต้อนรับทุกคนเข้าร่วมในโครงการตั้งแต่การออกแบบ ก่อสร้างและทดลอง
*******************************
