สัตว์ตัวไหนเชื่องไม่เชื่อง ที่แท้ "ยีน" เป็นตัวกำหนด

คนสมัยก่อนอาจมีความเชื่อเกี่ยวกับสัตว์ที่มีนิสัยเชื่อง ไม่ดุร้าย ว่าเป็นเพราะการถูกชะตา เข้ากันได้หรืออะไรก็ตามแต่ แต่เดี๋ยวนี้นักวิจัยพิสูจน์ได้แล้วว่า เหตุที่ทำสัตว์เชื่องได้มีอยู่ในยีน เป็นความหวังให้นักปรับปรุงพันธุ์เปลี่ยนสัตว์ดุร้ายให้กลายเป็นมิตรกับคนได้

ทีมนักวิทยาศาสตร์จากประเทศเยอรมนี, รัสเซีย และสวีเดน ค้นพบยีนที่ทำให้สัตว์มีนิสัยเชื่อง ไม่ดุร้ายหรือเป็นพิษภัยกับคน โดยได้พีพิมพ์เรื่องดังกล่าวในวารสารเจเนติกส์ (Genetics) ฉบับของเดือน มิ.ย.52 ซึ่งข้อมูลดังกล่าวจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อนักปรับปรุงพันธุ์สัตว์ เกษตรกร รวมทั้งนักสัตววิทยา หรือนักวิชาการ ที่จะศึกษาทำความเข้าใจได้อย่างลึกซึ้งมากยิ่งขึ้นว่าทำไมสัตว์บางชนิดถึงปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์ได้ดีกว่าสัตว์ชนิดอื่น รวมถึงการพัฒนาสายพันธุ์สัตว์รุ่นใหม่ให้มีความเชื่องได้อย่างแม่นยำ

"ผมหวังว่าการศึกษาของพวกเรานี้จะนำไปสู่ความเข้าใจในรายละเอียดทางพันธุศาสตร์และชีววิทยาของสัตว์ที่มีนิสัยเชื่องได้ในที่สุด และบางทีเราอาจจะสามารถทำให้สัตว์บางชนิดเชื่องลงหรือนำมาเลี้ยงได้ ซึ่งในอดีตมนุษย์เราไม่เคยทำได้มาก่อน เช่น ควายป่าแอฟริกัน (African Buffalo)" ข้อเสนอแนะของแฟรงก์ อัลเบิร์ต (Frank Albert) นักวิทยาศาสตร์และหัวหน้าทีมวิจัยเรื่องดังกล่าวจากสถาบันมักซ์พลังก์เพื่อการศึกษามานุษยวิทยาวิวัฒนาการ (Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology) ในเยอรมนี

ทั้งนี้ ไซน์เดลีรายงานว่า ผลสำเร็จการค้นพบยีนส่วนที่ทำให้สัตว์มีนิสัยเชื่องสืบเนื่องย้อนกลับไปได้ถึงปี 2515 เมื่อนักวิจัยรัสเซียสามารถจับหนูแรทที่แพร่กระจายอยู่ทั่วเมืองได้ เมื่อจับหนูเหล่านั้นมาไว้ในห้องแล็บ นักวิจัยก็แยกหนูออกเป็น 2 กลุ่ม โดยหนูกลุ่มแรกส่วนใหญ่มีนิสัยเป็นมิตร ไม่ก้าวร้าวกับคน สามารถสัมผัสและจับต้องได้ ขณะที่หนูอีกกลุ่มหนึ่งส่วนใหญ่จะมีนิสัยก้าวร้าว ชอบร้องส่งเสียงดัง และมักวิ่งหนี หรือจู่โจมกัดนักวิจัย

เมื่อนักวิจัยจับหนูทั้งสองกลุ่มมาผสมพันธุ์กันหลายๆ รุ่น และศึกษาจีโนมของหนูเปรียบเทียบกัน ซึ่งหนูที่เชื่องและไม่เชื่องกับคนก็จะมีพฤติกรรมแตกต่างกันอย่างมาก จนนักวิจัยสามารถระบุได้ว่ายีนบริเวณใดมีส่วนเกี่ยวข้องและทำให้หนูมีนิสัยเชื่องหรือก้าวร้าว

"เป็นเวลาหลายพันปีมาแล้ว ที่มนุษย์นำสัตว์ที่มีนิสัยเชื่องมาเลี้ยง ซึ่งบ้างก็มีความเชื่อ ตำนาน หรือเทพนิยายที่เกี่ยวกับสัตว์ที่มีนิสัยเชื่อง แต่ ณ ขณะนี้เรารู้แล้วว่าพันธุกรรมมีบทบาทสำคัญมากต่อพฤติกรรมเชื่องของสัตว์เหล่านั้น และงานวิจัยเรื่องนี้ก็อธิบายปรากฏการณ์ดังกล่าวในเชิงวิทยาศาสตร์ได้อย่างน่าเชื่อถือ และอาจทำให้เราสามารถเพาะพันธุ์สัตว์ชนิดที่ครั้งหนึ่งเราเคยเชื่อกันว่าสัตว์นั้นจะไม่มีทางเชื่องเลยให้กลายเป็นสัตว์ที่มีนิสัยเชื่องได้ในที่สุด" มาร์ค จอห์สตัน (Mark Johnston) บรรณาธิการใหญ่ของวารสารเจเนติกส์กล่าวแสดงความเห็น