มังสวิรัติ หรือการไม่ทานเนื้อสัตว์ คือกระแสทางเลือกหนึ่งซึ่งผู้คนหันมาให้ความสนใจกันอย่างแพร่หลายมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ก็ยังมีคำถามจากคนจำไม่น้อยที่ยังลังเลสงสัยว่าการทานมังสวิรัติจะทำให้ขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายหรือไม่
สรินทร พัฒอำพันธ์ นักกำหนดอาหารโรงพยาบาลมิชชั่น กล่าวว่า ในปัจจุบัน การทานมังสวิรัติแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ประกอบไปด้วย 1.กลุ่มที่ไม่กินเนื้อสัตว์เลย รวมถึงไม่ทานทั้งนมและไข่ 2.กลุ่มที่ทานนม ไม่ทานไข่ 3.กลุ่มที่ทานแต่ไข่ ไม่ทานนม ซึ่งทั้งสามกลุ่มนี้เรียกว่าทานมังสวิรัติได้ทั้งนั้น
“บางคนกลัวว่าทานมังสวิรัติแล้ว จะไม่ได้กินอาหารครบถ้วน มันจะได้คุณประโยชน์ครบถ้วนไหม อย่างที่บอกว่ามังสวิรัติมีหลายแบบ กลุ่มที่กินนมกับไข่ ให้โปรตีนครบถ้วน ไม่มีงานวิจัยว่ามีการขาดโปรตีน แต่กลุ่มที่เขาห่วงกันก็คือ กลุ่มที่ไม่กินนม ไม่กินไข่ กินแต่พืชผักอย่างเดียว พอพูดคำว่า มังสวิรัติ คนมักจะนึกถึงว่าต้องกินแต่ผักอย่างเดียว แล้วจะได้โปรตีนครบอย่างไร แต่จริงๆ แล้ว การกินมังสวิรัติไม่ได้มีแต่ผักกับผลไม้ เพราะยังมีธัญพืชอื่นๆ ด้วย ธัญพืชที่ให้โปรตีนแบบเดียวกับเนื้อสัตว์”
ในจุดนี้ สรินทร ย้ำว่า ถ้าต้องการทานมังสวิรัติแล้วให้ได้โปรตีนครบถ้วน ก็จึงต้องกินธัญพืชพวกนี้ด้วย กินข้าว กินธัญพืชเมล็ดแห้ง กินถั่วเมล็ดแห้ง แล้วก็กินผักและผลไม้ ซึ่งจะให้โปรตีนทดแทนการทานเนื้อสัตว์ได้ เพราะฉะนั้น การขาดโปรตีนไม่มีแน่นอน แต่ว่าต้องกินให้ถูกวิธี
ส่วนเรื่องไขมันจะได้มาจากน้ำมัน ส่วนใหญ่เป็นน้ำมันพืช น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันดอกทานตะวัน ผักผลไม้ก็เกลือแร่
อีกหนึ่งความสงสัยที่หลายคนกังวลก็คือ วิตามินบี 12 ที่อาจจะหายไปจากการไม่ทานเนื้อสัตว์ และวิตามินบี 12 ก็จำเป็นอย่างยิ่งต่อระบบประสาทในร่างกาย
“วิตามินบี 12 มักจะพบเฉพาะในเนื้อสัตว์เท่านั้น หาได้ค่อนข้างยากในกลุ่มของผักผลไม้ทั่วไป ดังนั้น ในกลุ่มของคนที่กินมังสวิรัติอย่างเคร่งครัด ไม่เกี่ยวกับคนที่กินมังสวิรัติแล้วดื่มนมหรือกินไข่อยู่ พวกนี้ไม่ขาดแน่นอน แต่ในกลุ่มคนที่กินมังสวิรัติอย่างเคร่งครัดเป็นเวลานาน มีงานวิจัยระบุว่า 5-10 ปี ถึงจะมีอาการที่เรียกว่าขาดวิตามินบี 12 เกิดขึ้น
“อย่างไรก็ดี ปัจจุบันนี้มีการค้นพบว่า วิตามินบีสามารถเกิดได้จากการหมัก เช่น ถั่วหมัก เต้าเจี้ยว ซึ่งจะมีวิตามินบี 12 แฝงอยู่ ดังนั้น การทานอาหารเราก็ต้องมีการผสมผสาน เช่น ถั่วเน่าของญี่ปุ่น ซึ่งคนญี่ปุ่นจะกินถั่วเน่าเป็นอาหารหลักของเขาเลย เพราะว่าวิตามินบี 12 จะช่วยในเรื่องระบบปลายประสาท ส่วนเต้าเจี้ยวก็เป็นถั่วหมัก ซีอิ๊วก็ช่วยได้ คนทานมังสวิรัติจะไม่ทานน้ำปลาเป็นปกติอยู่แล้ว ก็ทดแทนได้ด้วยซีอิ๊ว อีกอย่างหนึ่งซึ่งมีการค้นพบว่ามีวิตามินบี 12 ก็คือสาหร่าย ซึ่งทดแทนได้เหมือนกัน”
ยังมีหลักการอีกมายสำหรับผู้ที่สนใจในการทานมังสวิรัติแบบไม่ต้องกลัวขาดสารอาหาร ซึ่งสามารถศึกษาได้จากแหล่งความรู้ต่างๆ แต่ถึงอย่างไร สรินทร พัฒอำพันธ์ กล่าวย้ำในตอนท้ายว่าการทานมังสวิรัติ ไม่เพียงดีต่อร่างกายเท่านั้น หากแต่ยังสามารถป้องกันและบำบัดโรคภัยไข้เจ็บได้ด้วย
ขอบคุณข้อมูล : รายการ “Health Line สายตรงสุขภาพ” รายการที่สร้างภูมิคุ้มกันโรคภัยไข้เจ็บ ออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 7.00-8.00 น.ทางสถานีโทรทัศน์เอเอสทีวี และสามารถรับชมย้อนหลังได้ที่ www.manager.co.th/vdo
สรินทร พัฒอำพันธ์ นักกำหนดอาหารโรงพยาบาลมิชชั่น กล่าวว่า ในปัจจุบัน การทานมังสวิรัติแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ประกอบไปด้วย 1.กลุ่มที่ไม่กินเนื้อสัตว์เลย รวมถึงไม่ทานทั้งนมและไข่ 2.กลุ่มที่ทานนม ไม่ทานไข่ 3.กลุ่มที่ทานแต่ไข่ ไม่ทานนม ซึ่งทั้งสามกลุ่มนี้เรียกว่าทานมังสวิรัติได้ทั้งนั้น
“บางคนกลัวว่าทานมังสวิรัติแล้ว จะไม่ได้กินอาหารครบถ้วน มันจะได้คุณประโยชน์ครบถ้วนไหม อย่างที่บอกว่ามังสวิรัติมีหลายแบบ กลุ่มที่กินนมกับไข่ ให้โปรตีนครบถ้วน ไม่มีงานวิจัยว่ามีการขาดโปรตีน แต่กลุ่มที่เขาห่วงกันก็คือ กลุ่มที่ไม่กินนม ไม่กินไข่ กินแต่พืชผักอย่างเดียว พอพูดคำว่า มังสวิรัติ คนมักจะนึกถึงว่าต้องกินแต่ผักอย่างเดียว แล้วจะได้โปรตีนครบอย่างไร แต่จริงๆ แล้ว การกินมังสวิรัติไม่ได้มีแต่ผักกับผลไม้ เพราะยังมีธัญพืชอื่นๆ ด้วย ธัญพืชที่ให้โปรตีนแบบเดียวกับเนื้อสัตว์”
ในจุดนี้ สรินทร ย้ำว่า ถ้าต้องการทานมังสวิรัติแล้วให้ได้โปรตีนครบถ้วน ก็จึงต้องกินธัญพืชพวกนี้ด้วย กินข้าว กินธัญพืชเมล็ดแห้ง กินถั่วเมล็ดแห้ง แล้วก็กินผักและผลไม้ ซึ่งจะให้โปรตีนทดแทนการทานเนื้อสัตว์ได้ เพราะฉะนั้น การขาดโปรตีนไม่มีแน่นอน แต่ว่าต้องกินให้ถูกวิธี
ส่วนเรื่องไขมันจะได้มาจากน้ำมัน ส่วนใหญ่เป็นน้ำมันพืช น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันดอกทานตะวัน ผักผลไม้ก็เกลือแร่
อีกหนึ่งความสงสัยที่หลายคนกังวลก็คือ วิตามินบี 12 ที่อาจจะหายไปจากการไม่ทานเนื้อสัตว์ และวิตามินบี 12 ก็จำเป็นอย่างยิ่งต่อระบบประสาทในร่างกาย
“วิตามินบี 12 มักจะพบเฉพาะในเนื้อสัตว์เท่านั้น หาได้ค่อนข้างยากในกลุ่มของผักผลไม้ทั่วไป ดังนั้น ในกลุ่มของคนที่กินมังสวิรัติอย่างเคร่งครัด ไม่เกี่ยวกับคนที่กินมังสวิรัติแล้วดื่มนมหรือกินไข่อยู่ พวกนี้ไม่ขาดแน่นอน แต่ในกลุ่มคนที่กินมังสวิรัติอย่างเคร่งครัดเป็นเวลานาน มีงานวิจัยระบุว่า 5-10 ปี ถึงจะมีอาการที่เรียกว่าขาดวิตามินบี 12 เกิดขึ้น
“อย่างไรก็ดี ปัจจุบันนี้มีการค้นพบว่า วิตามินบีสามารถเกิดได้จากการหมัก เช่น ถั่วหมัก เต้าเจี้ยว ซึ่งจะมีวิตามินบี 12 แฝงอยู่ ดังนั้น การทานอาหารเราก็ต้องมีการผสมผสาน เช่น ถั่วเน่าของญี่ปุ่น ซึ่งคนญี่ปุ่นจะกินถั่วเน่าเป็นอาหารหลักของเขาเลย เพราะว่าวิตามินบี 12 จะช่วยในเรื่องระบบปลายประสาท ส่วนเต้าเจี้ยวก็เป็นถั่วหมัก ซีอิ๊วก็ช่วยได้ คนทานมังสวิรัติจะไม่ทานน้ำปลาเป็นปกติอยู่แล้ว ก็ทดแทนได้ด้วยซีอิ๊ว อีกอย่างหนึ่งซึ่งมีการค้นพบว่ามีวิตามินบี 12 ก็คือสาหร่าย ซึ่งทดแทนได้เหมือนกัน”
ยังมีหลักการอีกมายสำหรับผู้ที่สนใจในการทานมังสวิรัติแบบไม่ต้องกลัวขาดสารอาหาร ซึ่งสามารถศึกษาได้จากแหล่งความรู้ต่างๆ แต่ถึงอย่างไร สรินทร พัฒอำพันธ์ กล่าวย้ำในตอนท้ายว่าการทานมังสวิรัติ ไม่เพียงดีต่อร่างกายเท่านั้น หากแต่ยังสามารถป้องกันและบำบัดโรคภัยไข้เจ็บได้ด้วย
ขอบคุณข้อมูล : รายการ “Health Line สายตรงสุขภาพ” รายการที่สร้างภูมิคุ้มกันโรคภัยไข้เจ็บ ออกอากาศทุกวันอาทิตย์ เวลา 7.00-8.00 น.ทางสถานีโทรทัศน์เอเอสทีวี และสามารถรับชมย้อนหลังได้ที่ www.manager.co.th/vdo
