สถาบันรามจิตติ ชี้ ไทยมีปัญหาเด็กด้อยโอกาสหลุดระบบการศึกษากว่าล้านคน จี้ รบ.เร่งแก้ไขก่อนจัดการศึกษาเพื่อเข้าสู่ประชาชนอาเซียน ย้ำ ปรากฏการณ์ฟองสบู่ไทย-ยุโรป คล้ายคลึงกัน เกิดจากการเมืองแบบประชานิยมเกินพอดี เน้นการศึกษาบนสามเสาหลัก สำนึกและความเป็นพลเมืองอาเซียน การแบ่งปันและสร้างคุณค่าของการอยู่ร่วมกันอย่างเท่าเทียม
ดร.อมรวิชช์ นาครทรรพ ที่ปรึกษาสถาบันรามจิตติ กล่าวระหว่างการเสวนาเรื่อง “จับกระแสการเตรียมคนรุ่นใหม่เข้าสู่อาเซียน : วางทิศคิดทางประเทศไทย” โครงการจับกระแสความเคลื่อนไหวและนวัตกรรมในการจัดการศึกษาและพัฒนาเด็กและเยาวชน (INTREND) โดยสถาบันรามจิตติภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ว่า ในประชาคมยุโรปมีปรากฏการณ์ฟองสบู่ที่เกิดขึ้นกับธุรกิจธนาคาร และสถาบันการเงินในยุโรปโดยเฉพาะอังกฤษ สเปน และไอร์แลนด์ อันเป็นปรากฏการณ์คล้ายคลึงกับที่เกิดกับไทยในต้นทศวรรษ 2540 ที่เด็กรุ่นใหม่ส่วนใหญ่เกิดไม่ทัน เป็นเรื่องที่สอนใจคนรุ่นใหม่ได้ดีตั้งแต่เรื่องความโลภ ความไม่มีวินัยไปจนถึงความรวยแบบลวงตาที่ไม่ยั่งยืน ที่คนรุ่นใหม่น่าจะเรียนรู้จดจำไว้
ดร.อมรวิชช์ กล่าวอีกว่า นอกจากประสบการณ์ของการเมืองแบบประชานิยมเกินพอดี ที่พยายามขยายระบบรัฐสวัสดิการจนนำความเสียหายอย่างรุนแรงต่อระบบเศรษฐกิจของกรีซ ประชาคมยุโรป ยังมีบทเรียนจากความพยายามที่ผิดพลาดในการสร้างสังคมพหุวัฒนธรรม และการอยู่ร่วมกันระหว่างผู้ตนและแรงงานต่างเชื้อชาติที่กลายเป็นความแปลกแยกทางวัฒนธรรมและก่อให้เกิดโรคกลัวคนต่างชาติ จนกลายเป็นการละเลยจำกัดโอกาสทางเศรษฐกิจ การศึกษา ตลอดจนพื้นที่การมีส่วนร่วมทางการเมืองของชนกลุ่มน้อยและแรงงานต่างชาติ ซึ่งเป็นบทเรียนสำคัญสอนใจคนรุ่นใหม่ได้เช่นกันว่ารากฐานที่แท้แห่งความเข้มแข็งและความสำเร็จของประชาคมภูมิภาคนั้นมาจากการเรียนรู้ที่จะแบ่งปันและสร้างคุณค่าของการอยู่ร่วมกันอย่างเท่าเทียม ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นบทเรียนที่จะทำให้ไทยเรามีท่าทีที่ถูกต้องต่อการเป็นประชาคมอาเซียน
ด้าน ดร.จุฬากรณ์ มาเสถียรวงศ์ ผู้อำนวยการสถาบันรามจิตติ หัวหน้าโครงการ INTREND กล่าวว่า ก่อนจะตั้งโจทย์ในการจัดการศึกษาเพื่อเตรียมคนเข้าสู่อาเซียนนั้น ไทยเรายังมีปัญหาพื้นฐานทั้งในเรื่องโอกาสและคุณภาพการศึกษา โดยยังมีเด็กด้อยโอกาสหลุดจากระบบการศึกษานับล้านคน กลายเป็นแรงงานที่ด้อยคุณภาพ ขาดโอกาสการพัฒนา อีกทั้งคุณภาพการศึกษาโดยรวมก็ยังตกต่ำจากการขาดกำลังครูและปัจจัยสนับสนุนที่มีคุณภาพและทั่วถึงซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลต้องเร่งแก้ไข ซึ่งตนอยากเน้นยุทธศาสตร์เชิงประเด็นที่สำคัญๆ และมีผลกระทบสูงเพื่อตอบโจทย์สามเสาหลักอาเซียน โดยในเสาหลักด้านสังคมวัฒนธรรมนั้น ตนอยากเน้นให้มาก เพราะเป็นรากฐานความเข้มแข็งของประชาคมระยะยาว โดยอยากให้รัฐส่งเสริมการศึกษาเพื่อความเข้าใจในรากเหง้าทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่มีร่วมกัน โดยเน้นการเรียนรู้ผ่านกระบวนการวิจัยที่จะพัฒนาทักษะการคิดที่ทรงพลังให้แก่เด็กได้
ดร.จุฬาภรณ์ กล่าวด้วยว่า ในเชิงเนื้อหาควรเน้นประเด็นการค้นคว้าเกี่ยวกับวัฒนธรรมการใช้ชีวิตรอบๆ ตัวที่มีความเกี่ยวพันกับประเทศเพื่อนบ้าน เป็นเรื่องง่ายๆ ที่เด็กๆ จับต้องได้ ในส่วนเสาหลักทางเศรษฐกิจนั้น ตนอยากเน้นเรื่องการพัฒนาทักษะแรงงานทั้งในกลุ่มอายุวัยเรียนและแรงงานนอกกลุ่มอายุวัยเรียนอีกหลายสิบล้านคน โดยมีเป้าหมายการพัฒนาหรือโครงการผลิตรองรับที่ชัดเจน และอาศัยกลไกสถาบันอาชีวศึกษา วิทยาลัยชุมชน ตลอดจนการศึกษานอกระบบเป็นสำคัญโดยให้ท้องถิ่นในแต่ละพื้นที่เข้ามาร่วมสนับสนุนและรับประโยชน์จากกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นร่วมกับเพื่อนบ้าน และในส่วนเสาหลักด้านการเมืองและความมั่นคงนั้น ตนขอให้เน้นเรื่องการเคารพในพันธสัญญา หรือข้อปฏิบัติที่มีร่วมกัน โดยเฉพาะพันธสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนที่ยังมีการละเมิดอยู่ในภูมิภาคนี้อยู่อีกมาก เช่น การใช้แรงงานเด็ก การบังคับค้าประเวณีเด็ก และการค้ามนุษย์ในรูปแบบอื่นๆ ตลอดจนการร่วมกันปราบปรามแก๊งค์อาชญากรรมข้ามชาติ เป็นต้น อันจะเป็นการยกระดับภาพลักษณ์ของประชาคมอาเซียนในเวทีโลกขึ้นโดยรวม และมีผลต่อความมั่นคงของประชาคมในระยะยาวอีกด้วย
ด้าน ดร.สีลาภรณ์ บัวสาย รองผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย กล่าวว่า เวทีเสวนาในครั้งนี้ตั้งโจทย์การสร้างกำลังคนที่มีหลายประเด็นที่ท้าทายยิ่ง โดยเฉพาะเรื่องมิติสังคมและวัฒนธรรมที่เด็กรุ่นใหม่จำต้องเรียนรู้การอยู่ร่วมกันสังคมอาเซียน ซึ่งหลังจากวันนี้ สกว.จะนำข้อเห็นเพิ่มเติมจากเวทีเสวนาไปพัฒนาโจทย์วิจัยเพื่อรองรับการก้าวสู่ประชาคมอาเซียนต่อไป
ดร.อมรวิชช์ นาครทรรพ ที่ปรึกษาสถาบันรามจิตติ กล่าวระหว่างการเสวนาเรื่อง “จับกระแสการเตรียมคนรุ่นใหม่เข้าสู่อาเซียน : วางทิศคิดทางประเทศไทย” โครงการจับกระแสความเคลื่อนไหวและนวัตกรรมในการจัดการศึกษาและพัฒนาเด็กและเยาวชน (INTREND) โดยสถาบันรามจิตติภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ว่า ในประชาคมยุโรปมีปรากฏการณ์ฟองสบู่ที่เกิดขึ้นกับธุรกิจธนาคาร และสถาบันการเงินในยุโรปโดยเฉพาะอังกฤษ สเปน และไอร์แลนด์ อันเป็นปรากฏการณ์คล้ายคลึงกับที่เกิดกับไทยในต้นทศวรรษ 2540 ที่เด็กรุ่นใหม่ส่วนใหญ่เกิดไม่ทัน เป็นเรื่องที่สอนใจคนรุ่นใหม่ได้ดีตั้งแต่เรื่องความโลภ ความไม่มีวินัยไปจนถึงความรวยแบบลวงตาที่ไม่ยั่งยืน ที่คนรุ่นใหม่น่าจะเรียนรู้จดจำไว้
ดร.อมรวิชช์ กล่าวอีกว่า นอกจากประสบการณ์ของการเมืองแบบประชานิยมเกินพอดี ที่พยายามขยายระบบรัฐสวัสดิการจนนำความเสียหายอย่างรุนแรงต่อระบบเศรษฐกิจของกรีซ ประชาคมยุโรป ยังมีบทเรียนจากความพยายามที่ผิดพลาดในการสร้างสังคมพหุวัฒนธรรม และการอยู่ร่วมกันระหว่างผู้ตนและแรงงานต่างเชื้อชาติที่กลายเป็นความแปลกแยกทางวัฒนธรรมและก่อให้เกิดโรคกลัวคนต่างชาติ จนกลายเป็นการละเลยจำกัดโอกาสทางเศรษฐกิจ การศึกษา ตลอดจนพื้นที่การมีส่วนร่วมทางการเมืองของชนกลุ่มน้อยและแรงงานต่างชาติ ซึ่งเป็นบทเรียนสำคัญสอนใจคนรุ่นใหม่ได้เช่นกันว่ารากฐานที่แท้แห่งความเข้มแข็งและความสำเร็จของประชาคมภูมิภาคนั้นมาจากการเรียนรู้ที่จะแบ่งปันและสร้างคุณค่าของการอยู่ร่วมกันอย่างเท่าเทียม ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นบทเรียนที่จะทำให้ไทยเรามีท่าทีที่ถูกต้องต่อการเป็นประชาคมอาเซียน
ด้าน ดร.จุฬากรณ์ มาเสถียรวงศ์ ผู้อำนวยการสถาบันรามจิตติ หัวหน้าโครงการ INTREND กล่าวว่า ก่อนจะตั้งโจทย์ในการจัดการศึกษาเพื่อเตรียมคนเข้าสู่อาเซียนนั้น ไทยเรายังมีปัญหาพื้นฐานทั้งในเรื่องโอกาสและคุณภาพการศึกษา โดยยังมีเด็กด้อยโอกาสหลุดจากระบบการศึกษานับล้านคน กลายเป็นแรงงานที่ด้อยคุณภาพ ขาดโอกาสการพัฒนา อีกทั้งคุณภาพการศึกษาโดยรวมก็ยังตกต่ำจากการขาดกำลังครูและปัจจัยสนับสนุนที่มีคุณภาพและทั่วถึงซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลต้องเร่งแก้ไข ซึ่งตนอยากเน้นยุทธศาสตร์เชิงประเด็นที่สำคัญๆ และมีผลกระทบสูงเพื่อตอบโจทย์สามเสาหลักอาเซียน โดยในเสาหลักด้านสังคมวัฒนธรรมนั้น ตนอยากเน้นให้มาก เพราะเป็นรากฐานความเข้มแข็งของประชาคมระยะยาว โดยอยากให้รัฐส่งเสริมการศึกษาเพื่อความเข้าใจในรากเหง้าทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่มีร่วมกัน โดยเน้นการเรียนรู้ผ่านกระบวนการวิจัยที่จะพัฒนาทักษะการคิดที่ทรงพลังให้แก่เด็กได้
ดร.จุฬาภรณ์ กล่าวด้วยว่า ในเชิงเนื้อหาควรเน้นประเด็นการค้นคว้าเกี่ยวกับวัฒนธรรมการใช้ชีวิตรอบๆ ตัวที่มีความเกี่ยวพันกับประเทศเพื่อนบ้าน เป็นเรื่องง่ายๆ ที่เด็กๆ จับต้องได้ ในส่วนเสาหลักทางเศรษฐกิจนั้น ตนอยากเน้นเรื่องการพัฒนาทักษะแรงงานทั้งในกลุ่มอายุวัยเรียนและแรงงานนอกกลุ่มอายุวัยเรียนอีกหลายสิบล้านคน โดยมีเป้าหมายการพัฒนาหรือโครงการผลิตรองรับที่ชัดเจน และอาศัยกลไกสถาบันอาชีวศึกษา วิทยาลัยชุมชน ตลอดจนการศึกษานอกระบบเป็นสำคัญโดยให้ท้องถิ่นในแต่ละพื้นที่เข้ามาร่วมสนับสนุนและรับประโยชน์จากกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นร่วมกับเพื่อนบ้าน และในส่วนเสาหลักด้านการเมืองและความมั่นคงนั้น ตนขอให้เน้นเรื่องการเคารพในพันธสัญญา หรือข้อปฏิบัติที่มีร่วมกัน โดยเฉพาะพันธสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนที่ยังมีการละเมิดอยู่ในภูมิภาคนี้อยู่อีกมาก เช่น การใช้แรงงานเด็ก การบังคับค้าประเวณีเด็ก และการค้ามนุษย์ในรูปแบบอื่นๆ ตลอดจนการร่วมกันปราบปรามแก๊งค์อาชญากรรมข้ามชาติ เป็นต้น อันจะเป็นการยกระดับภาพลักษณ์ของประชาคมอาเซียนในเวทีโลกขึ้นโดยรวม และมีผลต่อความมั่นคงของประชาคมในระยะยาวอีกด้วย
ด้าน ดร.สีลาภรณ์ บัวสาย รองผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย กล่าวว่า เวทีเสวนาในครั้งนี้ตั้งโจทย์การสร้างกำลังคนที่มีหลายประเด็นที่ท้าทายยิ่ง โดยเฉพาะเรื่องมิติสังคมและวัฒนธรรมที่เด็กรุ่นใหม่จำต้องเรียนรู้การอยู่ร่วมกันสังคมอาเซียน ซึ่งหลังจากวันนี้ สกว.จะนำข้อเห็นเพิ่มเติมจากเวทีเสวนาไปพัฒนาโจทย์วิจัยเพื่อรองรับการก้าวสู่ประชาคมอาเซียนต่อไป
