ศาล ปค.เชียงใหม่ สั่งเพิกถอนมติ กศจ.แม่ฮ่องสอน ที่ไม่เห็นชอบให้ ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร เปิดรับ นร.อนุบาล 1 ปีการศึกษา 63 หลัง ร.ร.เอกชนร้องไร้เด็กสมัครเรียน ชี้ฝ่าฝืน กม.ไม่สอดคล้อง รธน.ทำเด็กขาดโอกาสได้รับการศึกษา
วันนี้ (2 ก.ค.) ศาลปกครองเชียงใหม่ มีคำพิพากษาเพิกถอนมติ คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดแม่ฮ่องสอน (กศจ.) ที่ไม่เห็นชอบให้ ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร เปิดรับนักเรียนอนุบาล 1 อายุ 3 ปีบริบูรณ์ ในปีการศึกษา 2563 จำนวน 1 หลัง/นักเรียน 30 คน เนื่องจากมีผลกระทบต่อโรงเรียนเอกชนในพื้นที่
โดยคดีดังกล่าว นายมนตรี ตานะเศรษฐ์ เป็นผู้ปกครองของนักเรียนชายชั้นอนุบาล 1 ปีการศึกษา 2563 ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร ยื่นฟ้องสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดแม่ฮ่องสอน คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดแม่ฮ่องสอน ผู้อำนวยการโรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร เนื่องจากเห็นว่ามติดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อสถานศึกษา หรือศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนสังกัดอื่น เนื่องจากได้มีโรงเรียนเอกชนในพื้นที่ร้องเรียนไปยังสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดแม่ฮ่องสอน ว่า ได้รับผลกระทบที่ไม่มีนักเรียนไปสมัครเรียนนายมนตรี จึงเห็นว่าไม่ได้รับความเป็นธรรม และได้รับผลกระทบ เนื่องจาก ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร ได้มีการประกาศเปิดรับสมัครนักเรียนจำนวน 1 ห้องเรียน ไม่เกิน 35 คน และมีการมอบตัวนักเรียนเรียบร้อยแล้ว อีกทั้งตนเองมีฐานะยากจน และมีการแพร่ระบาดของเชื้อ covid19 ทำให้ไม่สามารถนำบุตรเข้าเรียนในโรงเรียนเอกชนที่มีค่าใช้จ่ายสูงได้ รวมทั้งมั่นใจในศักยภาพของโรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร จึงต้องการให้บุตรเรียนโรงเรียนนี้เท่านั้น จึงขอให้ศาลเพิกถอนมติของ กศจ. และให้ ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร เปิดการสอนในชั้นอนุบาล 1 ตามที่มีการรับสมัครต่อไป
ส่วนเหตุผลที่ศาลปกครองเชียงใหม่มีคำพิพากษาเพิกถอนมติ กศจ.แม่ฮ่องสอน ระบุว่า ศาลปกครองเชียงใหม่ วินิจฉัยว่า รัฐธรรมนูญมาตรา 54 วรรคหนึ่ง และมาตรา 17 มาตรา 45 วรรคหนึ่ง พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 กำหนดให้รัฐต้องจัดการศึกษาให้กับประชาชนตามที่กฎหมายกำหนด โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย เริ่มตั้งแต่ก่อนวัยเรียนจนจบการศึกษาภาคบังคับ และกำหนดให้รัฐส่งเสริมและสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินการด้วย โดยให้สถานศึกษาเอกชนจัดการศึกษาได้ทุกระดับทุกประเภท โดยรัฐต้องกำหนดนโยบายและมาตรการที่ชัดเจนเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของเอกชนในด้านการศึกษา และให้คำนึงถึงผลกระทบต่อการจัดการศึกษาของเอกชน โดยรัฐมนตรีหรือคณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษา หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรับฟังความคิดเห็นของเอกชนและประชาชนประกอบการพิจารณาด้วย เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่า กศจ.แม่ฮ่องสอน
ได้พิจารณาไม่เห็นชอบให้โรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร เปิดรับนักเรียนอนุบาล 1 ในปีการศึกษา 2563 จำนวน 1 ห้อง/นักเรียน 30 คน โดยพิจารณาจากแนวนโยบายและแนวทางปฏิบัติของปีการศึกษาที่ผ่านๆ มา โดยไม่ได้รับฟังความคิดเห็นของประชาชน ผู้ปกครองที่ประสงค์จะนำบุตรหลานเข้าเรียนที่ ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร เพื่อพิจารณาถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อประชาชนหรือผู้ปกครองเปรียบเทียบกับผลกระทบของโรงเรียนเอกชนก่อนพิจารณาให้ความเห็นชอบหรือไม่อย่างไร เพื่อให้เกิดดุลยภาพขึ้นระหว่างความเสียหาย อันจะเกิดขึ้นแก่เอกชน หรือประโยชน์ส่วนรวมที่ประชาชนพึงได้รับจากการดำเนินการของรัฐ โดยเฉพาะนายมนตรี และผู้ปกครองที่เข้าชื่อกันรวม 26 คน ตามเอกสารแนบท้ายคำฟ้อง ได้อ้างว่า มีฐานะยากจน รายได้น้อย และได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ไม่สามารถนำบุตรหลานเข้าเรียนที่โรงเรียนเอกชน ซึ่งมีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าได้ และยืนยันที่จะให้บุตรหลานเรียนที่โรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร ซึ่งหากเป็นความจริง รัฐก็ต้องดำเนินการให้เด็กได้เรียนในโรงเรียนของรัฐ
โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายซึ่งเป็นเรื่องของการให้โอกาสทางการศึกษาให้ประชาชนได้มีโอกาสเลือก และแม้ กศจ.แม่ฮ่องสอน จะได้ประสานกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาฯ จัดตั้งศูนย์ประสานงานการรับนักเรียนเพื่อช่วยเหลือ และจัดหาที่เรียนให้กับนักเรียนที่ไม่มีที่เรียน เพื่อเยียวยาผู้ปกครองนักเรียนแล้วก็ตาม แต่หากผู้ปกครองไม่ได้รับความสะดวกในการส่งบุตรหลานไปยังโรงเรียนที่จัดให้ หรือต้องเสียค่าใช้จ่ายสูงกว่าโรงเรียนรัฐบาลมาก ก็ไม่แน่ว่าผู้ปกครองจะนำบุตรหลานไปเรียนที่โรงเรียนที่จัดให้ดังกล่าวหรือไม่ อาจจะทำให้เด็กดังกล่าวต้องพลาดโอกาสได้รับการศึกษา ซึ่งไม่สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญที่กำหนดไว้ มติดังกล่าวของ
กศจ.แม่ฮ่องสอน จึงเป็นการใช้ดุลพินิจโดยอาศัยข้อเท็จจริงที่ไม่ถูกต้อง ครบถ้วน และเป็นการออกคำสั่งโดยฝ่าฝืนต่อกฎหมาย จึงเป็นมติที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย
พิพากษาเพิกถอนมติ กศจ.แม่ฮ่องสอน ในการประชุมครั้งที่ 5/2563 เมื่อวันที่ 13 พ.ค. 63 ที่ไม่เห็นชอบให้ ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร เปิดรับนักเรียนอนุบาล 1 อายุ 3 ปีบริบูรณ์ ในปีการศึกษา 2563 จำนวน 1 ห้อง นักเรียน 30 คนโดยให้มีผลย้อนหลังตั้งแต่วันที่มีมติเป็นต้นไป โดยมีข้อสังเกตเกี่ยวกับแนวทางหรือวิธีการดำเนินการให้เป็นไปตามคำพิพากษา โดยให้กศจ.แม่ฮ่องสอน ดำเนินการพิจารณาการรับเด็กชั้นอนุบาล 1 อายุ 3 ปีบริบูรณ์ ของ ร.ร.ทองสวัสดิ์วิทยาคาร ให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ และให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ ขั้นตอน และวิธีการที่กฎหมายว่าด้วยการศึกษากำหนด ภายใน 30 วันนับแต่วันที่คดีถึงที่สุด
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า คดีนี้อธิบดีศาลปกครองเชียงใหม่ เห็นว่า จำเป็นต้องเร่งพิจารณาจึงมีคำสั่งให้ดำเนินกระบวนพิจารณาโดยเร่งด่วน ตามข้อ 49/2 แห่งระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 ซึ่งนับตั้งแต่ยื่นฟ้องศาลได้ไต่สวนและมีคำพิพากษาใน 7 วัน
