ปฏิรูปตำรวจเสร็จขั้นต้นเดินหน้ายกร่าง พ.ร.บ.สอบสวนคดีอาญาตัวช่วยยุติธรรมชาวบ้าน

ถกปฏิรูปตำรวจคืบหน้าไปอีกขั้น เริ่มแตกตัวยกร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญาเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ในขั้นตอนสอบสวนคดีอาญาของตำรวจฝ่ายสอบสวน ระบุ เป็นตัวช่วยอำนวยความยุติธรรมทำให้ชาวบ้านมีความสะดวกมากขึ้น

วันนี้ (18 ก.ค.) นายคำนูณ สิทธิสมาน กรรมการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติที่มี นายมีชัย ฤชุพันธุ์ เป็นประธานโพสต์ข้อความลงเฟซบุ๊กเปิดเผยความคืบหน้า โดยล่าสุดมีการเริ่มพิจารณา พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ....โดยเป็นกฎหมายกลางที่ยกร่างขึ้นใหม่เพื่อกำหนดกฎเกณฑ์สำคัญในขั้นตอนการสอบสวนคดีอาญา

Change in action (21)
ร่างพ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา - ตัวช่วยอำนวยความยุติธรรมและความสะดวกแก่ประชาชน

คณะกรรมการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติ ได้พิจารณาร่าง พ.ร.บ.ตำรวจฉบับใหม่ จบวาระแรกแล้ว เหลือแขวนบทเฉพาะกาลบางประเด็นไว้เพื่อรอข้อมูลสุดท้าย ดังนั้น ตั้งแต่การประขุมครั้งวันศุกร์ที่ 13 ก.ค.ที่ผ่านมา คณะกรรมการจึงได้เริ่มต้นพิจารณาร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ. .... อันเป็นกฎหมายกลางที่ยกร่างขึ้นใหม่ทั้งฉบับ เพื่อกำหนดกฎเกณฑ์สำคัญในขั้นตอนการสอบสวนคดีอาญาของข้าราชการตำรวจ เพิ่มเติมนอกเหนือไปจากประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เพื่อให้ประชาชนมีความสะดวกและได้รับความเป็นธรรมมากขึ้น

โดยหลักการสำคัญๆ ที่ผ่านการพิจารณาแล้ว มีอาทิ

- ให้พนักงานสอบสวนในทุกสถานีมีหน้าที่และอำนาจรับคำร้องทุกข์หรือกล่าวโทษไม่ว่าเหตุจะเกิดขึ้นในท้องที่ใดก็ตาม และเมื่อรับแล้วต้องสอบสวนเบื้องต้นเท่าที่จะพึงทำได้ แล้วรีบส่งคำร้องทุกข์หรือกล่าวโทษนั้นพร้อมด้วยสำนวนการสอบสวนเบื้องต้นไปยังพนักงานสอบสวนที่มีเขตอำนาจตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาโดยเร็ว โดยต้องแจ้งให้ผู้ร้องทุกข์หรือกล่าวโทษด้วยว่าจะส่งเรื่องไปยังพนักงานสอบสวนที่มีเขตอำนาจแห่งใด

- สำหรับกรณีแจ้งเรื่องเอกสารประจำตัวต่างๆ ซึ่งรัฐออกให้หาย ไม่จำเป็นต้องไปแจ้งความเพื่อลงบันทึกประจำวันที่สถานีตำรวจแล้วนำบันทึกประจำวันนั้นไปยังหน่วยงานของรัฐผู้ออกเอกสารนั้นเพื่อให้ออกเอกสารใหม่ให้อีกต่อไป แต่จะกำหนดให้สามารถไปแจ้งที่หน่วยงานของรัฐผู้ออกเอกสารนั้นที่เดียวได้เลย โดยกำหนดให้ถือเป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานของรัฐนั้นที่จะต้องรับแจ้งและออกเอกสารใหม่ให้ผู้แจ้ง

- ในกรณีที่มีการกระทำความผิดอาญาในรถไฟหรือยานพาหนะขนส่งสาธารณะ ให้ผู้เสียหายหรือเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานของรัฐที่เป็นเจ้าของหรือควบคุมรถไฟ หรือยานพาหนะขนส่งสาธารณะมีสิทธิร้องทุกข์หรือกล่าวโทษต่อพนักงานสอบสวนในทุกสถานี ไม่ว่าเหตุจะเกิดขึ้นในท้องที่สถานีใด และเมื่อรับคำร้องทุกข์หรอกล่าวโทษแล้ว ให้พนักงานสอบสวนมีหน้าที่และอำนาจดำเนินการสอบสวนได้ แต่เพื่อประโยชน์ในการอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนหรือเพื่อประสิทธิภาพในการสอบสวน พนักงานสอบสวนซึ่งรับคำร้องทุกข์หรือกล่าวโทษนั้นไว้ ผู้บังคับการสอบสวน หรือผู้บัญชาการสอบสวนซึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาของพนักงานสอบสวนนั้น หรือผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ จะสั่งให้ส่งสำนวนการสอบสวนไปยังพนักงานสอบสวนอื่นเพื่อดำเนินการสอบสวนต่อก็ได้ ตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎก.ตร. ทั้งนี้เพื่อรองรับการถ่ายโอนภารกิจของตำรวจรถไฟ

- กำหนดให้มีตำแหน่งผู้ช่วยพนักงานสอบสวน แต่งตั้งจากตำรวจชั้นประทวนที่เคยดำรงตำแหน่งผู้บังคับหมู่มาไม่น้อยกว่า 3 ปี เพื่อช่วยเหลือพนักงานสอบสวนถายใต้การกำกับดูแลของพนักงานสอบสวน เนื่องจากงานสอบสวนมีมาก และตำรวจชั้นสัญญาบัตรระดับรองสารวัตรสอบสวนขึ้นไปมีจำนวนจำกัด

- กำหนดให้ตำรวจในสายงานป้องกันและปราบปราม สายงานวิชาชีพเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับการพิสูจน์หลักฐาน และสานงานอื่น มีหน้าที่และอำนาจในการช่วยเหลือและสนับสนุนพนักงานสอบสวนในการสืบสวนสอบสวน ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในกฎก.ตร. เพราะในกระบวนการสอบสวนต้องดำเนินการทั้งแสวงหาข้อเท็จจริงและหลักฐานต่างๆ เพื่อนำตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษ ความรู้ความเชี่ยวชาญในสายงานอื่นจึงมีความจำเป็นด้วย

- นอกจากนั้น ยังกำหนดให้ตำรวจในสายงานป้องกันและปราบปรามมีหน้าที่และอำนาจในการสืบสวนตามที่พนักงานสอบสวนร้องขอเป็นการเฉพาะด้วย เพื่อบูรณาการการทำงานร่วมกันให้เกิดประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

นอกจากนี้ยังมีประเด็นอื่น ๆ ที่คณะกรรมการฯเคยมีความเห็นร่วมกันไว้ อยู่ระหว่างการหารือหาข้อสรุปเพื่อบรจุไว้ในร่างฯอีก อาทิ

- กำหนดให้การสอบสวนอาจทำเป็นองค์คณะได้

- กำหนดให้ในคดีที่ต้องอาศัยความรู้ความเชี่ยวชาญเป็นพิเศษ อาจตั้งเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญเป็นพิเศษนั้นๆ เป็นผูช่วยพนักงานสอบสวน หรือที่ปรึกษาพนักงานสอบสวน

- และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง การกำหนดไว้ให้ชัดเจนว่าต้องพิจารณารวบรวมพยานหลักฐานของผู้ต้องหาไว้ในสำนวนคดีตั้งแต่ต้นด้วย ไม่ใช่เฉพาะพยานหลักฐานที่ปรักปรำผู้ถูกกล่าวหาเท่านั้น

- ฯลฯ

จะได้ทยอยนำมารายงานในลำดับต่อไปเมื่อตัวร่างฯในแต่ละประเด็นนิ่งแล้ว