ชาวบ้านลุ่มน้ำโขงเล็งฟ้องศาลปกครองหยุดสร้างเขื่อนไชยะบุรี

เลย - คนเชียงคานและชาวบ้านลุ่มน้ำโขง 7 จังหวัด เตรียมยื่นฟ้องศาลปกครองหยุดสร้างเขื่อนไชยะบุรี โดยฟ้อง กฟผ.ในฐานะผู้ซื้อไฟฟ้า-คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ-ก.ทรัพยากรฯ ในฐานะคณะกรรมการลุ่มน้ำโขง และกระทรวงพลังงาน ในฐานะผู้กำกับดูแล กฟผ. พร้อมทั้งร้องขอต่อศาลให้เพิกถอนสัญญาการซื้อขายไฟฟ้าระหว่าง กฟผ.กับลาว เนื่องจากได้มีการลงนามไปโดยไม่ปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญ และกฎหมาย

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่เชียงคานฮิลล์รีสอร์ท อ.เชียงคาน จ.เลย กลุ่มตัวแทนชาวบ้านในนามเครือข่ายสภาองค์กรชุมชนลุ่มน้ำโขง 7 จังหวัด ประกอบด้วย จังหวัดเลย หนองคาย บึงกาฬ นครพนม มุกดาหาร อำนาจเจริญ และจังหวัดอุบลราชธานี ร่วมประชุมกับตัวแทนทนายความจากเครือข่ายกฎหมายแม่น้ำโขงและศูนย์ข้อมูลชุมชน เพื่อหารือถึงการเตรียมความพร้อมยื่นฟ้องศาลปกครองกรณีการสร้างเขื่อนไชยะบุรี ในสปป.ลาว

นายหาญณรงค์ เยาวเลิศ ประธานมูลนิธิเพื่อการบริหารจัดการน้ำแบบบูรณาการ กล่าวว่า ประชาชนที่อาศัยทำมาหากินอยู่กับแม่น้ำโขงตอนล่าง 7 จังหวัดของภาคอีสาน ได้รวมตัวกันเป็นเครือข่ายเพื่อคัดค้านการก่อสร้างเขื่อนไชยะบุรี เพราะหากก่อสร้างแล้วจะเกิดความเสียหายอย่างรุนแรงและกว้างขวาง ไม่อาจแก้ไขกลับคืนมาได้

ทั้งนี้ ที่ผ่านมากระบวนการศึกษาผลกระทบด้านต่างๆ ตามที่กฎหมายกำหนดยังไม่เกิดขึ้นอย่างจริงจัง และมีความจำเป็นต้องศึกษาผลกระทบข้ามพรมแดนด้วย เพราะแม่น้ำโขงเป็นแม่น้ำนานาชาติ อีกทั้งประชาชนผู้มีส่วนได้เสียไม่ได้มีส่วนร่วมในการตัดสินใจ

ประธานมูลนิธิเพื่อการบริหารจัดการน้ำแบบบูรณาการ กล่าวอีกว่า เมื่อเดือนตุลาคม 2554 การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ได้ลงนามในสัญญาซื้อพลังงานไฟฟ้าร้อยละ 95 ของกำลังการผลิตทั้งหมดจากบริษัท ไซยะบุรี พาวเวอร์ คัมพะนี ในประเทศลาว การลงนามทำกันอย่างเงียบๆ ในช่วงเวลาที่ประเทศไทยกำลังประสบภาวะน้ำท่วมหนัก โดยไม่มีการเปิดเผยเรื่องการลงนามต่อสาธารณะ และเมื่อมีประชาชนที่ห่วงใยเรื่องโครงการนี้ร้องขอสำเนาสัญญาโครงการ พวกเขาก็ไม่ได้รับคำตอบ

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่ประชุมได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นหวั่นวิตกต่อความเปลี่ยนแปลงหลังการสร้างเขื่อนไชยะบุรี และได้มีการกำหนดประเด็นต่างๆที่จะนำไปฟ้องศาลปกครอง โดยมีผู้ฟ้องคดี ประกอบด้วย ประชาชนที่อาศัยอยู่บริเวณลุ่มน้ำโขงในประเทศไทย ประชาชนที่อาศัยอยู่บริเวณลุ่มน้ำโขงในประเทศลาว เวียดนาม กัมพูชา และประชาชนผู้เสียภาษี เนื่องจาก กฟผ.เอาเงินของรัฐไปซื้อไฟฟ้า ซึ่งถือว่าเงินดังกล่าวเป็นเงินของประชาชน

ส่วนผู้ถูกฟ้องคดีประกอบด้วย กฟผ. คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในฐานะคณะกรรมการลุ่มน้ำโขง และกระทรวงพลังงาน ในฐานะผู้กำกับดูแล กฟผ.

สำหรับประเด็นข้อกล่าวหา ประกอบด้วย ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขของคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ ว่าด้วยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร, ไม่ปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญมาตรา 57 และมาตรา 58 ว่าด้วยเรื่องการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร และกระบวนการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน, ไม่ปฏิบัติตามข้อกฎหมายของคณะกรรมาธิการลุ่มน้ำโขง ว่าด้วยกระบวนการ การแจ้งให้ทราบ การปรึกษาหารือก่อนดำเนินการหรือทำข้อตกลง โครงการซื้อไฟฟ้าเป็นโครงการที่เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ประชาชน และความมั่นคงของชาติ ว่าด้วยเรื่องดินแดน

ขณะเดียวกันยังร้องขอต่อศาลปกครองให้เพิกถอนสัญญาการซื้อขายไฟฟ้าระหว่าง กฟผ.กับลาว เนื่องจากได้มีการลงนามไปโดยไม่ปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญ กฎหมาย และมติต่างๆของรัฐบาล ขอให้ยกเลิกโครงการซื้อไฟฟ้าของ กฟผ.จากโครงการเขื่อนไชยะบุรี และขอให้กำหนดว่า ทั้ง กฟผ.และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หากจะดำเนินโครงการต่อ จะต้องปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญ กฎหมาย และมติต่างๆ ของรัฐบาล ก่อนที่จะกระทำการใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับการซื้อพลังงานจากโครงการเขื่อนไชยะบุรี

รวมถึงการแจ้งเตือน และการเปิดเผยข้อมูล การปรึกษาหารืออย่างเพียงพอ มีสาระสำคัญ และมีการประเมินผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและผลกระทบทางสังคมของโครงการทั้งต่อภายในประเทศไทยและประเทศอื่นๆ ที่จะได้รับผลกระทบข้ามพรมแดน

ทั้งนี้ โครงการสร้างเขื่อนไชยะบุรี กำหนดให้สร้างขึ้นในแขวงไชยะบุรีทางตอนเหนือของ สปป.ลาว เป็นเขื่อนแรกของเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำขนาดใหญ่ 1 ใน 11 เขื่อน ที่จะวางแผนก่อสร้างบนแม่น้ำโขงตอนล่าง เป็นโครงการขนาด 3.8 พันล้านเหรียญสหรัฐ หรือ 114,000 ล้านบาท มีกำลังการผลิตไฟฟ้า 1,285 เมกะวัตต์