การมีผู้ติดเชื้อโควิดรายใหม่เพิ่มวันละมากกว่า 200 คนอาจกลายเป็น New Normal ของญี่ปุ่น เมื่อรัฐบาลเลือกเดินหน้าเศรษฐกิจ พร้อมอ้างว่าสถานการณ์ตอนนี้แตกต่างจากช่วงระบาดหนักอย่างมาก ทำให้มีการตั้งข้อสังเกตว่ารัฐบาลญี่ปุ่น “เล่นกลตัวเลข” ผู้ติดเชื้อ เพื่อตอบสนองโยบายทางการเมือง
ถึงแม้จำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19 รายใหม่จะเพิ่มขึ้นทั่วญี่ปุ่น เฉพาะกรุงโตเกียวมีผู้ติดเชื้อมากกว่าวันละ 200 คนต่อเนื่องเกือบสัปดาห์ แต่รัฐบาลญี่ปุ่นยังคงยืนกรานว่า ไม่จำเป็นต้องมีมาตรการฉุกเฉินอีกครั้ง ระบบสาธารณสุขยังสามารถรองรับได้ พร้อมเปิดทางให้จัดกิจกรรมขนาดใหญ่ ส่งเสริมให้ประชาชนเดินทางท่องเที่ยวในประเทศ ฟื้นฟูเศรษฐกิจเดินหน้าเต็มตัว
ตัวเลขผู้ติดเชื้อโควิดในญี่ปุ่นขณะนี้อยู่ที่ราว 22,000 คน แต่ก็มีผู้ตั้งข้อสังเกตมาตั้งแต่แรกว่ารัฐบาลญี่ปุ่น “ซุกผู้ติดเชื้อ” ด้วยการตั้งเงื่อนไขการตรวจหาเชื้อที่ยุ่งยาก เมื่อตรวจน้อยก็พบน้อยเป็นธรรมดา และในที่สุดรัฐบาลก็ยอมรับเองว่า เหตุที่ผู้ติดเชื้อระลอกล่าสุดเพิ่มขึ้นมากเป็นเพราะตรวจหาเชื้อเพิ่มขึ้น โดยมีจำนวนการตรวจอยู่ที่ราว 3,500 คนต่อวัน มากกว่าช่วงการระบาดระลอกแรกเดือนเมษายน ราว 3.4 เท่า
เกมการเมือง กลโควิด
จำนวนผู้ติดเชื้อโควิดในญี่ปุ่นมีเท่าไหร่กันแน่ ? ไม่มีใครตอบได้แน่ชัด เพราะไม่เพียงแปรผันตามการตรวจหาเชื้อ แต่ยังแปรผันตามการเมืองในแต่ละช่วงเวลาด้วย
ในช่วงเดือนมีนาคมที่การระบาดอยู่ในจุดพีค รัฐบาลญี่ปุ่นต้องประกาศเลื่อนการจัด “โตเกียว โอลิมปิก” ออกไป 1 ปี หลังจากนั้นจำนวนผู้ติดเชื้อก็พุ่งขึ้นต่อเนื่อง จนต้องประกาศภาวะฉุกเฉินทั่วประเทศในเดือนเมษายน และยกเลิกเมื่อ 26 พฤษภาคม หลังจากนั้นจำนวนผู้ติดเชื้อก็ค่อย ๆ ลดน้อยลง
ผู้ติดเชื้อในกรุงโตเกียวกลับมาเพิ่มอีกครั้งในช่วงก่อนการเลือกตั้งผู้ว่าการกรุงโตเกียว นางยุริโกะ โคอิเกะ ผู้ว่าการกรุงโตเกียว มีท่าที “งัดข้อ” กับรัฐบาลกลาง เกิดภาพลักษณ์ในหมู่ประชาชนว่า ผู้ว่าการกรุงโตเกียวกระตือรือล้นรับมือโควิดขณะที่รัฐบาลกลางล่าช้า คะแนนนิยมของนางโคอิเกะเพิ่มขึ้นมากสวนทางกับคะแนนนิยมของรัฐบาลนายอาเบะที่ตกต่ำสุดขีด จนมีเสียงซุบซิบจากคนในรัฐบาลว่า ทางการกรุงโตเกียวเจตนาเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจหาเชื้อช่วงก่อนเลือกตั้ง และวิกฤตโควิดก็ทำให้นางโคอิเกะ ชนะเลือกตั้งอย่างถล่มทลาย
แต่ครั้งนี้รัฐบาลญี่ปุ่นกลับมีท่าทีแตกต่างไป ถึงขนาดที่นายกฯ ชินโซ อาเบะ และนายโยชิฮิเดะ ซูงะ เลขาธิการคณะรัฐมนตรีญี่ปุ่น “โยนกลอง” ว่าเป็นที่เรื่องทางการกรุงโตเกียวต้องดูแลรับผิดชอบเอง
อาเบะเลือกเศรษฐกิจตั้งแต่ต้น
ท่าทีของรัฐบาลญี่ปุ่นที่เชื่อว่ายังรับมือโควิดระลอกล่าสุดได้ เพราะสถานการณ์ในญี่ปุ่นค่อนข้างแตกต่าง คือ มีผู้เสียชีวิตน้อยมากเพียงแค่ราว 1,000 คนเท่านั้น โดยมากกว่าครึ่งหนึ่งเป็นผู้สูงอายุเกินกว่า 80 ปี ยิ่งในระลอกนี้ผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่เป็นคนหนุ่มสาวที่ไม่มีอาการ ไม่ต้องเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาล และมีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตน้อย ในกรุงโตเกียวมีผู้ป่วยที่ต้องเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลมากกว่า 400 คน แต่ผู้ที่อาการหนักถึงต้องอยู่ในห้อง ICU หรือใช้เครื่องช่วยหายใจมีเพียงแค่ราว 10 คนเท่านั้น
นอกจากนี้ อัตราส่วนของผู้ติดเชื้อที่ไม่รู้ที่มาที่ไปก็มีเพียงแค่ร้อยละ 39 เมื่อเทียบกับช่วงการระบาดระลอกแรก ที่ผู้ติดเชื้อกว่าร้อยละ 70 ไม่รู้ว่าติดเชื้อมาจากที่ไหน โดยการติดเชื้อระลอกล่าสุดส่วนใหญ่มาจากสถานบันเทิงยามราตรี
นโยบายของรัฐบาลญี่ปุ่นกับของท้องถิ่นต่าง ๆ ขณะนี้ “ย้อนแย้ง” กันอย่างมาก รัฐบาลส่งเสริมให้ร้านรวงเปิดกิจการเต็มที่ อุดหนุนให้คนออกท่องเที่ยว ผ่อนคลายมาตรการต่าง ๆ แต่ทางการท้องถิ่นอื่น ๆ กลับร้องขอให้ชาวกรุงโตเกียวอย่าเดินทางมา !! ขอให้สถานบันเทิงระงับกิจการชั่วคราว เขตชินจูกุที่ถูกตราหน้าว่าเป็นพื้นที่เสี่ยงถึงขนาดประกาศว่า จะให้เงิน 100,000 เยนกับผู้ที่ติดเชื้อโควิดในพื้นที่
การที่นายกฯ อาเบะ แต่งตั้งให้นายยาซูโตชิ นิชิมูระ รัฐมนตรีการฟื้นฟูเศรษฐกิจเป็นผู้รับผิดชอบมาตรการป้องกันโควิด ก็ชี้ชัดว่ารัฐบาลญี่ปุ่นเลือกเศรษฐกิจตั้งแต่ต้น ยิ่งเมื่อยกเลิกภาวะฉุกเฉินแล้ว รัฐบาลญี่ปุ่นจะไม่หวนกลับไปหยุดกิจกรรมทางเศรษฐกิจอีกไม่ว่าจำนวนผู้ติดเชื้อจะเพิ่มวันละเป็นร้อยคน ตราบเท่าที่ผู้เสียชีวิตยังไม่มาก และประเมินว่าระบบสาธารณสุขยังมีที่ว่าง
แต่รัฐบาลญี่ปุ่นกำลังเดิมพันครั้งสำคัญ เพราะถึงแม้มีจำนวนเตียงในโรงพยาบาลยังเพียงพอ แต่หากเกิดการติดเชื้อจนแพทย์ พยาบาลไม่เพียงพอ ต่อให้มีเตียงว่างก็ไม่มีประโยชน์ นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงจากการระบาดในพื้นที่อื่น ๆ ที่ระบบสาธารณสุขไม่ได้เข้มแข็งเหมือนในกรุงโตเกียวและเมืองใหญ่
โควิดได้พลิกเกมการเมืองในหลายประเทศ ประชาชนหันมาร่วมแรงร่วมใจหยุดเชื้อเพื่อชาติ แต่ไวรัสมรณะนี้ก็ถูกใช้เป็นเกมการเมืองเช่นเดียวกัน...เป็นเกมโหดร้ายเพราะเดิมพันด้วยชีวิตของประชาชน.
