เจาะลึกข้อดี-ข้อเสีย ทางเลือกการทำฟันขาวแบบไหนดีและปลอดภัยที่สุด?

ทุกวันนี้ปฏิเสธไม่ได้ว่า “สุขภาพช่องปาก” ไม่ว่าจะเป็นกลิ่นปาก หรือ สุขภาพฟัน โดยเฉพาะเรื่องสีของฟัน ส่งผลต่อบุคลิกภาพและความมั่นใจของคนในปัจจุบัน ทั้งเรื่องหน้าที่การงาน และชีวิตส่วนตัว

แน่นอนว่า ใครๆ ก็อยากจะมี “ฟันขาว” และมีสุขภาพช่องปากที่ดี เพราะฟันขาวทำให้รอยยิ้มคุณสดใสขึ้น หน้าดูเด็กลง และเป็นความประทับใจแรกที่สำคัญดังนั้น การดูแลสุขภาพช่องปากและสีของฟันนั้นเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นที่ต้องทำอย่างต่อเนื่อง และสม่ำเสมอ

ทั้งนี้ “ฟันเหลือง” เกิดได้จากหลายสาเหตุทั้งจากภายในและภายนอก

สาเหตุภายใน เช่น ผลจากการรับประทานอาหารหรือยาบางชนิด หรือเกิดจากกรรมพันธุ์ เนื่องจากสีฟันก็เหมือนสีผิวของคนเรา มีความขาวความคล้ำแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่สิ่งที่เราทุกคนทำได้คือ การคงความขาวแบบธรรมชาติไว้ให้นานที่สุด โดยปกติแล้วฟันเราจะมีสีค่อนข้างขาวเนื่องมาจากเป็นสีของเคลือบฟัน แต่เมื่อเวลาผ่านไป เคลือบฟันบางลง ฟันก็จะมีสีเหลืองมากขึ้นเพราะเนื้อฟันชั้นในของเรามีสีเหลืองนั่นเอง ดังนั้น หากต้องการคงความขาวไว้ให้ยาวนาน เราต้องรักษาเคลือบฟันไว้ ไม่ปล่อยให้ฟันสึก ฟันผุ หรือกร่อน ด้วยวิธีการง่ายๆ คือ ไม่แปรงฟันแรง เลือกขนแปรงที่อ่อนนุ่ม และหลีกเลี่ยงการแปรงฟันทันทีหลังกินข้าว เพราะมื้ออาหารมักมีสิ่งที่เป็นกรดซึ่งทำให้ผิวเคลือบฟันอ่อนแอ หากเราแปรงฟันทันทีในช่วงที่เคลือบฟันอ่อนแอ เคลือบฟันก็จะบางลงทำให้เห็นฟันเหลืองขึ้น

ดังนั้นหากต้องการทำความสะอาดช่องปากหลังมื้ออาหารทันทีควรเลือกใช้น้ำยาบ้วนปากแทน หรือเว้นระยะอย่างน้อยครึ่งชั่วโมงก่อนแปรงฟันหรือใช้น้ำยาบ้วนปากประเภทที่มีส่วนผสมของ CPC ส่วนการฟอกสีฟันแม้จะสามารถช่วยให้สีฟันขาวขึ้นได้ แต่มากน้อยแค่ไหนขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล


สาเหตุภายนอก ที่ทำให้ฟันมีสีคล้ำลงมักเกิดจากอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีสี เช่น ชา กาแฟ ไวน์แดง น้ำอัดลมที่มีสี อาหารที่ใส่น้ำพริกเผา เป็นต้น และยังอาจมีสาเหตุมาจากคราบหินปูน คราบจากการสูบบุหรี่ได้อีกด้วย

อาจจะช่วยให้ฟันขาวขึ้นได้ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเราควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีสี เพราะจะทำให้ฟันกลับมาเหลืองหรือคล้ำได้เร็ว นอกจากนี้การใช้ยาสีฟันหรือน้ำยาบ้วนปากบางชนิดก็สามารถช่วยคงความขาวของฟันให้ยาวนานขึ้นได้ด้วย

ยาสีฟันที่ระบุคุณสมบัติว่าช่วยให้ฟันขาว มักผสมผงขัดฟันเพื่อช่วยในการขัดคราบสีออก แต่หากผงขัดมีความหยาบมากร่วมกับการแปรงฟันที่แรง อาจทำให้ผิวฟันบางลงได้อย่างรวดเร็ว ขณะที่ยาสีฟันบางประเภทก็มีการผสมสารฟอกสีฟันเข้าไปด้วย ทั้งนี้แนะนำให้ปรึกษาทันตแพทย์ก่อนใช้

ส่วนน้ำยาบ้วนปากที่ช่วยให้ฟันขาวมักจะมีส่วนประกอบของสารที่ช่วยลดการจับตัวของคราบสีบนผิวฟัน ช่วยคงความขาวของฟันได้หากใช้เป็นประจำต่อเนื่อง แต่รู้หรือไม่ว่าน้ำยาบ้วนปากส่วนใหญ่เป็นสูตรมีประจุ อาจให้ผลข้างเคียงทำให้ฟันติดสีอาหาร ส่งผลให้ฟันเปลี่ยนสีได้เช่นกัน

ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะน้ำยาบ้วนปากส่วนใหญ่มีสารทำความสะอาดกลุ่ม CPC ซึ่งมีคุณสมบัติเป็นประจุบวก ซึ่งมีผลข้างเคียงคือจะดูดสีในอาหารและเครื่องดื่มที่มีประจุลบให้มาติดบนผิวฟันได้ง่าย การใช้เพื่อป้องกันผลข้างเคียง จึงต้องใช้ก่อนหรือหลังการทานอาหาร 30 นาที ในขณะที่น้ำยาบ้วนปากสูตรที่ไม่มีประจุแม้เราจะรับประทานอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มหลังบ้วนปากทันทีก็ไม่ดูดสีมาติดบนผิวฟัน ซึ่งมีงานวิจัยเปรียบเทียบแล้วพบว่าอาสาสมัครกลุ่มที่ใช้น้ำยาบ้วนปากประเภท CPC ซึ่งมีประจุบวกจะมีคราบสีเกิดขึ้นเมื่อใช้ต่อเนื่องระยะหนึ่งในขณะที่กลุ่มที่ใช้น้ำยาบ้วนปากประเภท essential oils ซึ่งไม่มีประจุนั้นไม่พบคราบสีบนผิวฟัน