อาหารเป็นยา : ผัดสะตอ บำรุงเส้นเอ็น

ผักพื้นบ้านอาหารประจำภาคใต้ที่เป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่ สะตอ ซึ่งไม่เพียงแต่คนภาคใต้เท่านั้นที่จะชอบรับประทาน สะตอยังเป็นที่ชื่นชอบของคนภาคอื่นๆด้วย

สะตอเป็นไม้พื้นเมืองของป่าธรรมชาติภาคใต้ และสะตอยังเป็นไม้ที่มีบทบาทด้านวัฒนธรรมการกินสัมพันธ์กับชีวิตทางเศรษฐกิจของชาวใต้อย่างใกล้ชิด ชาวใต้รับประทานเมล็ดสะตอเป็นอาหาร ในตลาดสดแทบทุกจังหวัดของภาคใต้จะมีสะตอจำหน่ายเกือบตลอดปี ในหน้าฝนจะมีราคาถูก ส่วนหน้าหนาว หน้าแล้ง จะพบน้อยและราคาแพง

สะตอเป็นอาหารที่ให้รสชาติอร่อย ทำให้เจริญอาหาร และนิยมใช้เป็นของฝากสำหรับญาติมิตร เพื่อแสดงถึงความห่วงใยและเอาใจใส่

เครื่องปรุง

สะตอแกะเมล็ด ½ ถ้วย หมูติดมัน 50 กรัม กุ้งชีแฮ้ 10 ตัว พริกชี้ฟ้าแดงหั่นตามยาว 5 เม็ด กระเทียม 2 กลีบ หอมแดง 2 หัว กะปิ 1 ช้อนชา น้ำปลา 1 ช้อนชา น้ำตาลทราย 1 ช้อนชา น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ น้ำมัน 3 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ

1. โขลกกระเทียม หอมแดง กะปิ ให้ละเอียด
2. ล้างหมูให้สะอาด หั่นชิ้นพอคำ
3. ล้างกุ้งชีแฮ้ตัดหัวออก ปอกเปลือกไว้หาง ผ่าหลัง ชักเส้นดำออก
4. ตั้งกะทะใส่น้ำมัน ใส่เครื่องที่โขลก ผัดให้หอม ใส่หมู กุ้ง แล้วใส่สะตอ
5. ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาล น้ำมะนาว ผัดพอสุกทั่ว ใส่พริกชี้ฟ้า ยกลง

สรรพคุณทางยา

1. สะตอ รสจืดมันออกขมเล็กน้อย ช่วยขับปัสสาวะ บำรุงเส้นเอ็น ช่วยเจริญอาหาร
2. พริกชี้ฟ้า รสเผ็ด ช่วยกระตุ้นให้เจริญอาหาร ขับลม
3. กระเทียม รสร้อนฉุน แก้ไอ แก้โรคผิวหนัง กลากเกลื้อน ขับลมจุกเสียดแน่น บำรุงธาตุ แก้ไข้หวัด
4. หอมแดง รสเผ็ดร้อน แก้ไข้ขับเสมหะ บำรุงธาตุ
5. มะนาว เปลือกผลรสขม ช่วยขับลม น้ำรสเปรี้ยว แก้ไอ ขับเสมหะ แก้เลือดออกตามไรฟัน ฟอกโลหิต

คุณค่าทางโภชนาการ

อาหารที่ปรุงจากสะตอ จะมีรสชาติช่วยให้รับประทานอาหารได้มากขึ้น และบำรุงเส้นเอ็น เครื่องปรุงต่างๆ ช่วยกระตุ้นให้เจริญอาหาร

ผัดสะตอใส่กะปิ 1 ชุด ให้พลังงานต่อร่างกาย 764 กิโลแคลอรี่ ประกอบด้วย น้ำ 49.7 กรัม โปรตีน 44 กรัม ไขมัน 40.3 กรัม คาร์โบไฮเดรต 57.3 กรัม กาก 5.8 กรัม แคลเซียม 429.0 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 680.2 มิลลิกรัม เหล็ก 191.1 มิลลิกรัม เรตินอล 0.88 ไมโครกรัม วิตามินเอ 4660.7 IU วิตามินบีหนึ่ง 55.81 มิลลิกรัม วิตามินบีสอง 0.86 มิลลิกรัม ไนอาซิน 14.6 มิลลิกรัม วิตามินซี 28.7 มิลลิกรัม

(ข้อมูล : สถาบันการแพทย์แผนไทย)

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 151 กรกฎาคม 2556 โดย ปุยฝ้าย)