อาหารเป็นยา : เต้าเจี้ยวหลน อร่อยดี..มีคุณค่าสูง

เต้าเจี้ยวเป็นผลิตภัณฑ์อาหารหมักชนิดหนึ่งที่ได้จากการหมักถั่วเหลือง มีคุณค่าทางโภชนาการสูง อุดมด้วยกรดอะมิโนที่ร่างกายต้องการถึง 17 ชนิด สารชูรสและกลิ่นหอมของเต้าเจี้ยวเป็นสารที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติในระหว่างการหมัก มีประโยชน์ต่อร่างกาย และไม่ก่อให้เกิดอันตรายแต่อย่างใด

ในประเทศไทยนิยมนำมาใช้เป็นอาหารชนิดต่าง ๆ โดยทำเป็นเครื่องจิ้ม เรียกว่า “หลน” การหลน หมายถึง การปรุงอาหารให้สุกด้วยการใช้กะทิข้นๆ มี 3 รส คือ เปรี้ยว เค็ม หวาน ลักษณะน้ำน้อย ข้น รับประทานกับผักสด

เต้าเจี้ยวหลน หรือ หลนเต้าเจี้ยว จึงเป็นอาหารพื้นเมืองยอดนิยมอีกอย่างหนึ่งของคนภาคกลาง

เครื่องปรุง

• เต้าเจี้ยวขาว 1/2 ถ้วย • เนื้อหมูสับ 3 ช้อนโต๊ะ • เนื้อกุ้งสับ 3 ช้อนโต๊ะ • มะพร้าวขูด 300 กรัม • หอมแดงซอย 4 หัว • พริกชี้ฟ้าเหลือง/แดง/เขียว 3-5 เม็ด • น้ำมะขามเปียก 3 ช้อนโต๊ะ • น้ำตาลทราย 3 ช้อนโต๊ะ • เกลือป่น 1/2 ช้อนชา

วิธีทำ

1. คั้นมะพร้าว ใส่น้ำ 3/4 ถ้วย คั้นให้ได้กะทิ 1 ถ้วยครึ่ง เคี่ยวกะทิให้แตกมัน
2. เต้าเจี้ยวกรองเอาแต่เนื้อ โขลกกับหอมแดง 2 หัวให้ละเอียด ละลายลงในกะทิ พอเดือดใส่เนื้อกุ้งสับ หมูสับ ใช้ไฟอ่อนๆ
3. ตั้งไฟให้เดือด พอสุกใส่หอมซอย พริก ปรุงรสด้วยน้ำมะขามเปียก น้ำตาล ปรุงรสตามชอบ ถ้าไม่เค็มอาจเติมเกลือเล็กน้อย พอเดือดยกลง
4. รับประทานกับผักสด เช่น แตงกวา แตงร้าน ผักชี ถั่วพู มะเขือเปราะ ยอดมะม่วง ถั่วฝักยาว หัวปลี

สรรพคุณทางยา

1. เต้าเจี้ยว รสมันเค็ม บำรุงเส้นเอ็น บำรุงร่างกาย
2. มะพร้าว รสมันหวาน บำรุงกำลัง บำรุงเส้นเอ็น ใช้รักษากระดูก
3. หอมแดง รสเผ็ดร้อน แก้ไข้ ขับเสมหะ บำรุงธาตุ แก้ไข้หวัด
4. พริกชี้ฟ้า รสเผ็ด ขับลม ช่วยย่อย ช่วยเจริญอาหาร
5. มะขามเปียก รสเปรี้ยว แก้ไอ ขับเสมหะ เป็นยาระบาย แก้ท้องผูก ลดความร้อนในร่างกาย
6. ผักต่าง ๆ
• แตงกวา รสเย็นจืด เป็นผักที่มีคุณค่าทางอาหารสูง กระตุ้นการทำงานของกระเพาะลำไส้ ช่วยระบาย ขับปัสสาวะ บำรุงผิวพรรณ
• ผักชี ช่วยละลายเสมหะ แก้หัด ขับเหงื่อ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ เจริญอาหาร
• ถั่วพู รสมัน บำรุงร่างกาย ให้คุณค่าทางโปรตีนสูง
• ยอดมะกอก ฝาดเปรี้ยว แก้ไอ ขับเสมหะ
• ยอดมะม่วง ฝาดเปรี้ยว แก้ไอ ขับเสมหะหรือนำไปต้มน้ำกินเป็นยาแก้ลำไส้อักเสบเรื้อรัง
• ถั่วฝักยาว รสมันหวาน มีคุณค่าทางอาหารสูง กระตุ้นการทำงานของกระเพาะลำไส้ บำรุงธาตุดิน
• หัวปลี ฝาดรสมัน บำรุงน้ำนม ป้องกันโรคลำไส้ ลดน้ำตาลในเลือด
• มะเขือเปราะ รสขมเฝื่อนเล็กน้อย กระตุ้นการทำงานของกระเพาะ ลำไส้

คุณค่าทางโภชนาการ

เต้าเจี้ยวหลน 1 ชุด ให้พลังงานต่อร่างกาย 1318.76 กิโลแคลอรี่ ประกอบด้วย น้ำ 298.97 กรัม โปรตีน 33.82 กรัม ไขมัน 89.64 กรัม คาร์โบไฮเดรต 93.09 กรัม กาก 20.39 กรัม ใยอาหาร 0.86 กรัม แคลเซียม 109 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 408.6 มิลลิกรัม เหล็ก 12.30 มิลลิกรัม วิตามินบีหนึ่ง 0.60 มิลลิกรัม วิตามินบีสอง 0.36 มิลลิกรัม ไนอาซิน 9.76 มิลลิกรัม วิตามินซี 58.05 มิลลิกรัม

นอกจากนี้ ยังได้คุณค่าทางโภชนาการจากผักชนิดต่างๆ ถ้าได้รับประทานควบคู่ไปด้วย

(ข้อมูล : สถาบันการแพทย์แผนไทย ภาพ : La Cuisine@Foodtravel.tv)

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 150 มิถุนายน 2556 โดย ปุยฝ้าย)