ปุจฉา
ขอวิธีแก้จิตติดกังวล
กราบเรียนถามหลวงปู่ที่เคารพ ดิฉันเป็นคนโกรธง่าย มักเก็บอารมณ์ไม่ดีติดค้างไว้ในใจนาน อย่างเวลาโกรธคนข้างบ้านถึงกับเอ่ยปากด่าจนถึงกับทะเลาะกัน ก็จะเก็บความขุ่นใจ ไว้นาน และยังชอบกังวลถึงเรื่องร้ายๆ ในอนาคตที่อาจจะเกิดหรือไม่ก็ยังไม่แน่ จึงนอนไม่ค่อยหลับ ควรแก้ไขอย่างไรเจ้าคะ
วิสัชนา
จิตมีธรรมชาติ 3 อย่าง คือ กุศลจิต อกุศลจิต และอพยากฤต หรือจิตเฉยๆ
จิตมนุษย์ที่ทำพูดคิดดี เพราะมีจิตเป็นกุศล มีกุศลจรเข้ามาปรุงจิต มีอารมณ์ที่เป็นบุญ เป็นกุศลความฉลาดเข้ามาปรุงจิต จึงทำให้เราทำดีพูดดีคิดดี
ขณะเดียวกัน ถ้าเราทำให้จิตนี้ครุ่นคิดแต่เรื่องไม่ดีตลอด จิตก็จะมีเหตุปัจจัยในการสร้างสิ่งไม่ดีให้กับการทำพูดคิด ของเรา นอนก็จะฝันร้าย ขณะที่มีชีวิตอยู่ก็จะทุกข์ทรมาน เช่นที่คุณบอกมา เหล่านั้นเป็น อกุศลจิต
คุณโกรธเกลียดเขาแล้วมากังวลจนนอนไม่หลับ อยากบอกว่า มีแต่คนโง่เท่านั้นแหละที่ทำความทุกข์ให้แก่ตัวเอง โกรธคนอื่นเหมือนถ่มน้ำลายรดฟ้า มันก็ต้องตกลงมาถูกเราก่อน ความทุกข์มันเกิดขึ้นกับเราก่อน ก่อนที่คนถูกโกรธจะรู้สึกเสียอีก
การที่คุณโกรธคนข้างบ้าน ต้องสะสมอารมณ์โกรธอยู่หลาย ชั่วโมงหรือหลายวัน ครุ่นคิดอยู่นาน ต้องเตรียมตัวโกรธ สมัครใจโกรธ หลายนาทีกว่าจะออกปากด่าเขา ส่วนคนข้างบ้าน ถ้าเขาจะโกรธ ก็คงโกรธแค่ไม่กี่นาทีตอนที่คุณด่าเขา นั่นแหละ แสดงว่าเราต้องทุกข์มากและทุกข์นานกว่าคนที่โดนด่าเสียอีก
ถ้าคิดอย่างนี้ได้ จะไปหาความทุกข์มาใส่ชีวิตเราทำไม ทำให้โกรธมันน้อยลง โลภน้อยลง หลงน้อยลงซิ แล้วชีวิตจะได้มีความสุขขึ้น
ปุจฉา
ปฏิบัติแล้วไม่ก้าวหน้า
กราบนมัสการหลวงปู่ครับ ผมขอกราบเรียนถามเกี่ยวกับการปฏิบัติที่ติดอยู่ตอนนี้ครับ คือ ผมพยายามฝึกสติอยู่และพยายามนั่งสมาธิอยู่ แต่ถ้าดูจะรู้สึกหนัก จึงพยายามปล่อยเฉยๆ เหมือนไม่รู้ จะรู้สึกเบา และพยายามนั่งสมาธิ เดินจงกรมบ่อยๆ เพื่อให้รู้ชัดๆ ถ้านั่งสมาธิ ก็จะรู้สึกว่ามีสมาธิดี แต่จะรู้สึกว่าการมีสมาธิมันหนักไป ต้องไม่เข้าไปดูมัน จะรู้สึกเบาคือรู้ว่ามีสมาธิเฉยๆ ผมเป็นอย่างนี้มาพอสมควร เลยไม่รู้ว่าต้องทำอย่างไรต่อไป บางทีคิดว่าถ้ารู้เฉยๆ แล้ว เวลามีอารมณ์บางครั้งจิตก็เข้าไปจับกับอารมณ์ บางทีก็ละอารมณ์ได้ บางทีก็ละอารมณ์ไม่ได้ หรือนานกว่าจะละได้ จะทำอย่างไรดีครับ ผมไม่ทราบว่าจะทำอย่างไรต่อ ผมก็ได้แต่รู้กับดูไปเรื่อยๆ ละได้บ้าง ไม่ได้บ้าง บางทีก็ขี้เกียจบ้าง วนเวียนอยู่ดังนี้ ไม่ก้าวหน้าหรือได้อะไรเพิ่มเลยครับ กราบขอบพระคุณหลวงปู่มากครับที่กรุณา
วิสัชนา
สิ่งที่คุณทำอยู่ก็ดีแล้วนี่ แต่เสียอยู่หน่อยที่นานๆ ทำที ไม่ยอมทำถี่ๆ ก็เลยไม่ค่อยเจอดี ฉันมีข้อสังเกตให้คุณลองพิจารณาดู คิดจะทำสมาธิถือว่าเป็นความดีงามของชีวิต ถ้าคุณสามารถพึ่งพิงอิงอาศัยได้ก็ยิ่งวิเศษ แต่ถ้าพึ่งยังไม่ได้ แถมยังจะทำให้ถมึงทึงตึงเครียด นั่นแสดงว่ายาชนิดนี้ดูท่าจะไม่ถูกกับโรคของคุณ หรือไม่คุณก็ทำไม่ถูกวิธี แต่ฟังดูจากคุณเล่ามา ว่าคุณลองเปลี่ยนวิธีมานั่งดูอารมณ์เฉยๆ แล้วรู้สึกเบาสบาย ก็แสดงว่าเป็นวิธีที่ถูกกับโรคของคุณ ควรจะทำต่อไป ถ้าทำแล้วคุณรู้สึก เบาสบาย ผ่อนคลายอย่างมีสติ สำคัญต้องทำอยู่ทุกขณะที่คุณนึกได้ แล้วคุณจะเห็นผล ไม่เชื่อลองทำดู
ปุจฉา
เวรกรรมตามทัน
ผมเป็นคนที่สนใจพุทธศาสนาอยู่บ้างแต่มีข้อสงสัยดังนี้
1. การเรียนรู้และปฏิบัติตามคำสอนของพุทธศาสนาแก่เด็กและเยาวชนให้เห็นภาพและ ข้อเท็จจริงควรสอนด้วยการใช้วิธีการอย่างไร
2. ทำอย่างไรจึงจะทำให้เวรกรรม ตามทันคนที่ประพฤติชั่วในชาตินี้
3. ทำอย่างไรให้จิตสงบไม่คิดมาก ทำอย่างไรให้อีกฝ่ายได้รับผลกรรมที่ก่อกับเราไว้
วิสัชนา
1. สอนให้เขาเห็นว่า พระพุทธศาสนา มีอยู่ในชีวิตเขาตั้งแต่เกิดยันตาย เช่น ชี้ให้เขาเห็นว่า การที่น้องหนูรักพ่อรักแม่ ทำตามที่พ่อแม่อบรมสั่งสอน นี่ก็เป็นพุทธศาสนา ข้อว่า กตัญญู คือรู้บุญคุณท่าน พร้อมกับทำตามให้ท่านสบายใจ จัดว่าเป็นการตอบแทนพระคุณ เรียกว่า กตเวทิตา ชี้ให้เขาเห็นว่าการที่น้องหนูขยันหมั่นเพียร ศึกษาเล่าเรียนก็จัดว่าเป็นพุทธศาสนาข้อที่ว่า วิริยะ คือความเพียร น้องหนูอดทนอดกลั้นต่อความยากลำบาก ต่อความไม่พอใจ อดทนอดกลั้นต่อความยั่วยวนได้ โดยไม่ตกเป็นทาสของสิ่งนั้นๆ นั่นก็แสดงว่า น้องหนูมี ขันติ ความอดทน
เหล่านี้เป็นวิธีสอนพุทธศาสนาทั้งนั้นแหละคุณ ขึ้นอยู่กับว่าคุณผู้สอนจะมองเห็นพุทธศาสนาหรือไม่เท่านั้นแหละ
2. ฉันคิดว่า คนที่ลงมือทำชั่ว เขาก็ทำด้วยความยากลำบากอยู่แล้ว เมื่อลงมือทำก็ยิ่งไม่สบายกาย ไม่สบายใจ ซึ่งเขาก็ต้องได้รับไม่มาก ก็น้อย ก่อนทำก็คิดหนักวางแผน มาก ขณะทำก็ทำด้วยความยากลำบาก กลัวผู้อื่นจะเห็น ครั้นทำแล้วก็ไม่สบายใจ เผลอๆ เป็นโทษทางกายอีกต่างหาก คุณ ไม่ต้องไปสาปแช่งเขาหรอก ไม่งั้นเดี๋ยวคุณจะชั่วเสียเอง
3. การทำจิตให้สงบ อันดับแรกต้องดูว่าไม่สงบเพราะอะไร ถ้าไม่สงบเพราะความผูกโกรธ ก็ต้องเจริญเมตตาด้วยการท่องในใจทุกครั้งที่นึกได้ว่า "ขอสัตว์ทั้งปวงจงเป็นสุข" ถ้าไม่สงบเพราะความฟุ้งซ่าน ก็เจริญสติระลึกรู้ลมหายใจว่า เข้าอย่างไร ออกอย่างไร
ปุจฉา
เดินรอบโบสถ์
เวียนขวา หรือซ้าย
กราบหลวงปู่ที่เคารพ ขอปุจฉาถาม 2 ข้อ
1. จริงหรือไม่ที่ว่าการทำบุญ ใส่บาตรในวันพระ แล้วกรวดน้ำ แผ่บุญกุศลให้เจ้ากรรมนายเวรนั้น เขาจะรับไม่ได้
2. การเดินเวียนรอบเจดีย์ ต้นโพธิ์ หรืออุโบสถ ที่ถูกต้องควรวนขวา หรือวนซ้าย และจริงๆ แล้ว ถ้าเจตนาเราบริสุทธิ์ ซ้าย หรือขวา ก็ไม่สำคัญ ใช่หรือ ไม่ เราควรเอาเจตนามาเป็นเครื่องวัดเมื่อต้องกระทำการ หรือตัดสินใจ ในกรณีที่เราไม่ทราบขนบธรรมเนียมจะได้หรือไม่
วิสัชนา
1. ไม่ทราบว่าคุณไปฟังที่ไหนมา แสดงว่าคนที่บอกคุณเขาคงจะเคยตายแล้วฟื้นจึงสามารถบอกคุณได้ แต่ความเห็นของฉัน ถ้าคุณคิดจะให้ด้วยใจ ให้แล้วสบายใจ ไม่มีผลเสียใดๆ ต่อตนเองและคนอื่น ก็ให้ไปเถิด
2. เวียนทางขวาจ้ะ การเวียนขวาหรือที่เขาเรียกว่า ประทักษิณ นั้น มีมาตั้ง 2,000 กว่าปีแล้ว ใช้ก็ไม่เห็นเสียหายอะไร คุณก็ทำตามๆ เขาไปเถิด อย่าไปคิดอะไรแผลงๆ หลุดโลกเลย ประเดี๋ยวชาวบ้านเขาจะหาว่าคุณเป็นตัวประหลาด
ขอวิธีแก้จิตติดกังวล
กราบเรียนถามหลวงปู่ที่เคารพ ดิฉันเป็นคนโกรธง่าย มักเก็บอารมณ์ไม่ดีติดค้างไว้ในใจนาน อย่างเวลาโกรธคนข้างบ้านถึงกับเอ่ยปากด่าจนถึงกับทะเลาะกัน ก็จะเก็บความขุ่นใจ ไว้นาน และยังชอบกังวลถึงเรื่องร้ายๆ ในอนาคตที่อาจจะเกิดหรือไม่ก็ยังไม่แน่ จึงนอนไม่ค่อยหลับ ควรแก้ไขอย่างไรเจ้าคะ
วิสัชนา
จิตมีธรรมชาติ 3 อย่าง คือ กุศลจิต อกุศลจิต และอพยากฤต หรือจิตเฉยๆ
จิตมนุษย์ที่ทำพูดคิดดี เพราะมีจิตเป็นกุศล มีกุศลจรเข้ามาปรุงจิต มีอารมณ์ที่เป็นบุญ เป็นกุศลความฉลาดเข้ามาปรุงจิต จึงทำให้เราทำดีพูดดีคิดดี
ขณะเดียวกัน ถ้าเราทำให้จิตนี้ครุ่นคิดแต่เรื่องไม่ดีตลอด จิตก็จะมีเหตุปัจจัยในการสร้างสิ่งไม่ดีให้กับการทำพูดคิด ของเรา นอนก็จะฝันร้าย ขณะที่มีชีวิตอยู่ก็จะทุกข์ทรมาน เช่นที่คุณบอกมา เหล่านั้นเป็น อกุศลจิต
คุณโกรธเกลียดเขาแล้วมากังวลจนนอนไม่หลับ อยากบอกว่า มีแต่คนโง่เท่านั้นแหละที่ทำความทุกข์ให้แก่ตัวเอง โกรธคนอื่นเหมือนถ่มน้ำลายรดฟ้า มันก็ต้องตกลงมาถูกเราก่อน ความทุกข์มันเกิดขึ้นกับเราก่อน ก่อนที่คนถูกโกรธจะรู้สึกเสียอีก
การที่คุณโกรธคนข้างบ้าน ต้องสะสมอารมณ์โกรธอยู่หลาย ชั่วโมงหรือหลายวัน ครุ่นคิดอยู่นาน ต้องเตรียมตัวโกรธ สมัครใจโกรธ หลายนาทีกว่าจะออกปากด่าเขา ส่วนคนข้างบ้าน ถ้าเขาจะโกรธ ก็คงโกรธแค่ไม่กี่นาทีตอนที่คุณด่าเขา นั่นแหละ แสดงว่าเราต้องทุกข์มากและทุกข์นานกว่าคนที่โดนด่าเสียอีก
ถ้าคิดอย่างนี้ได้ จะไปหาความทุกข์มาใส่ชีวิตเราทำไม ทำให้โกรธมันน้อยลง โลภน้อยลง หลงน้อยลงซิ แล้วชีวิตจะได้มีความสุขขึ้น
ปุจฉา
ปฏิบัติแล้วไม่ก้าวหน้า
กราบนมัสการหลวงปู่ครับ ผมขอกราบเรียนถามเกี่ยวกับการปฏิบัติที่ติดอยู่ตอนนี้ครับ คือ ผมพยายามฝึกสติอยู่และพยายามนั่งสมาธิอยู่ แต่ถ้าดูจะรู้สึกหนัก จึงพยายามปล่อยเฉยๆ เหมือนไม่รู้ จะรู้สึกเบา และพยายามนั่งสมาธิ เดินจงกรมบ่อยๆ เพื่อให้รู้ชัดๆ ถ้านั่งสมาธิ ก็จะรู้สึกว่ามีสมาธิดี แต่จะรู้สึกว่าการมีสมาธิมันหนักไป ต้องไม่เข้าไปดูมัน จะรู้สึกเบาคือรู้ว่ามีสมาธิเฉยๆ ผมเป็นอย่างนี้มาพอสมควร เลยไม่รู้ว่าต้องทำอย่างไรต่อไป บางทีคิดว่าถ้ารู้เฉยๆ แล้ว เวลามีอารมณ์บางครั้งจิตก็เข้าไปจับกับอารมณ์ บางทีก็ละอารมณ์ได้ บางทีก็ละอารมณ์ไม่ได้ หรือนานกว่าจะละได้ จะทำอย่างไรดีครับ ผมไม่ทราบว่าจะทำอย่างไรต่อ ผมก็ได้แต่รู้กับดูไปเรื่อยๆ ละได้บ้าง ไม่ได้บ้าง บางทีก็ขี้เกียจบ้าง วนเวียนอยู่ดังนี้ ไม่ก้าวหน้าหรือได้อะไรเพิ่มเลยครับ กราบขอบพระคุณหลวงปู่มากครับที่กรุณา
วิสัชนา
สิ่งที่คุณทำอยู่ก็ดีแล้วนี่ แต่เสียอยู่หน่อยที่นานๆ ทำที ไม่ยอมทำถี่ๆ ก็เลยไม่ค่อยเจอดี ฉันมีข้อสังเกตให้คุณลองพิจารณาดู คิดจะทำสมาธิถือว่าเป็นความดีงามของชีวิต ถ้าคุณสามารถพึ่งพิงอิงอาศัยได้ก็ยิ่งวิเศษ แต่ถ้าพึ่งยังไม่ได้ แถมยังจะทำให้ถมึงทึงตึงเครียด นั่นแสดงว่ายาชนิดนี้ดูท่าจะไม่ถูกกับโรคของคุณ หรือไม่คุณก็ทำไม่ถูกวิธี แต่ฟังดูจากคุณเล่ามา ว่าคุณลองเปลี่ยนวิธีมานั่งดูอารมณ์เฉยๆ แล้วรู้สึกเบาสบาย ก็แสดงว่าเป็นวิธีที่ถูกกับโรคของคุณ ควรจะทำต่อไป ถ้าทำแล้วคุณรู้สึก เบาสบาย ผ่อนคลายอย่างมีสติ สำคัญต้องทำอยู่ทุกขณะที่คุณนึกได้ แล้วคุณจะเห็นผล ไม่เชื่อลองทำดู
ปุจฉา
เวรกรรมตามทัน
ผมเป็นคนที่สนใจพุทธศาสนาอยู่บ้างแต่มีข้อสงสัยดังนี้
1. การเรียนรู้และปฏิบัติตามคำสอนของพุทธศาสนาแก่เด็กและเยาวชนให้เห็นภาพและ ข้อเท็จจริงควรสอนด้วยการใช้วิธีการอย่างไร
2. ทำอย่างไรจึงจะทำให้เวรกรรม ตามทันคนที่ประพฤติชั่วในชาตินี้
3. ทำอย่างไรให้จิตสงบไม่คิดมาก ทำอย่างไรให้อีกฝ่ายได้รับผลกรรมที่ก่อกับเราไว้
วิสัชนา
1. สอนให้เขาเห็นว่า พระพุทธศาสนา มีอยู่ในชีวิตเขาตั้งแต่เกิดยันตาย เช่น ชี้ให้เขาเห็นว่า การที่น้องหนูรักพ่อรักแม่ ทำตามที่พ่อแม่อบรมสั่งสอน นี่ก็เป็นพุทธศาสนา ข้อว่า กตัญญู คือรู้บุญคุณท่าน พร้อมกับทำตามให้ท่านสบายใจ จัดว่าเป็นการตอบแทนพระคุณ เรียกว่า กตเวทิตา ชี้ให้เขาเห็นว่าการที่น้องหนูขยันหมั่นเพียร ศึกษาเล่าเรียนก็จัดว่าเป็นพุทธศาสนาข้อที่ว่า วิริยะ คือความเพียร น้องหนูอดทนอดกลั้นต่อความยากลำบาก ต่อความไม่พอใจ อดทนอดกลั้นต่อความยั่วยวนได้ โดยไม่ตกเป็นทาสของสิ่งนั้นๆ นั่นก็แสดงว่า น้องหนูมี ขันติ ความอดทน
เหล่านี้เป็นวิธีสอนพุทธศาสนาทั้งนั้นแหละคุณ ขึ้นอยู่กับว่าคุณผู้สอนจะมองเห็นพุทธศาสนาหรือไม่เท่านั้นแหละ
2. ฉันคิดว่า คนที่ลงมือทำชั่ว เขาก็ทำด้วยความยากลำบากอยู่แล้ว เมื่อลงมือทำก็ยิ่งไม่สบายกาย ไม่สบายใจ ซึ่งเขาก็ต้องได้รับไม่มาก ก็น้อย ก่อนทำก็คิดหนักวางแผน มาก ขณะทำก็ทำด้วยความยากลำบาก กลัวผู้อื่นจะเห็น ครั้นทำแล้วก็ไม่สบายใจ เผลอๆ เป็นโทษทางกายอีกต่างหาก คุณ ไม่ต้องไปสาปแช่งเขาหรอก ไม่งั้นเดี๋ยวคุณจะชั่วเสียเอง
3. การทำจิตให้สงบ อันดับแรกต้องดูว่าไม่สงบเพราะอะไร ถ้าไม่สงบเพราะความผูกโกรธ ก็ต้องเจริญเมตตาด้วยการท่องในใจทุกครั้งที่นึกได้ว่า "ขอสัตว์ทั้งปวงจงเป็นสุข" ถ้าไม่สงบเพราะความฟุ้งซ่าน ก็เจริญสติระลึกรู้ลมหายใจว่า เข้าอย่างไร ออกอย่างไร
ปุจฉา
เดินรอบโบสถ์
เวียนขวา หรือซ้าย
กราบหลวงปู่ที่เคารพ ขอปุจฉาถาม 2 ข้อ
1. จริงหรือไม่ที่ว่าการทำบุญ ใส่บาตรในวันพระ แล้วกรวดน้ำ แผ่บุญกุศลให้เจ้ากรรมนายเวรนั้น เขาจะรับไม่ได้
2. การเดินเวียนรอบเจดีย์ ต้นโพธิ์ หรืออุโบสถ ที่ถูกต้องควรวนขวา หรือวนซ้าย และจริงๆ แล้ว ถ้าเจตนาเราบริสุทธิ์ ซ้าย หรือขวา ก็ไม่สำคัญ ใช่หรือ ไม่ เราควรเอาเจตนามาเป็นเครื่องวัดเมื่อต้องกระทำการ หรือตัดสินใจ ในกรณีที่เราไม่ทราบขนบธรรมเนียมจะได้หรือไม่
วิสัชนา
1. ไม่ทราบว่าคุณไปฟังที่ไหนมา แสดงว่าคนที่บอกคุณเขาคงจะเคยตายแล้วฟื้นจึงสามารถบอกคุณได้ แต่ความเห็นของฉัน ถ้าคุณคิดจะให้ด้วยใจ ให้แล้วสบายใจ ไม่มีผลเสียใดๆ ต่อตนเองและคนอื่น ก็ให้ไปเถิด
2. เวียนทางขวาจ้ะ การเวียนขวาหรือที่เขาเรียกว่า ประทักษิณ นั้น มีมาตั้ง 2,000 กว่าปีแล้ว ใช้ก็ไม่เห็นเสียหายอะไร คุณก็ทำตามๆ เขาไปเถิด อย่าไปคิดอะไรแผลงๆ หลุดโลกเลย ประเดี๋ยวชาวบ้านเขาจะหาว่าคุณเป็นตัวประหลาด
