‘ชารีฟ’กุมอำนาจปากีสถาน

ไม่เหนือความคาดหมายสำหรับการจัดตั้งรัฐบาลใหม่ของปากีสถาน โดยพรรคการเมืองของพี่น้องตระกูลชารีฟหลังจากการเลือกตั้งสัปดาห์ที่ผ่านมา ซึ่งได้เห็นกลุ่มนักการเมืองอิสระที่เคยสังกัดพรรค PTI ของอิมรอน ข่าน ได้เสียงมากถึง 93 แต่ทำอะไรไม่ได้

มาเป็นอันดับหนึ่งก็จริง แต่ยังไม่ถึงครึ่งของจำนวน 266 เสียง ดังนั้นจึงไม่สามารถหาพรรคพวกมาร่วมรัฐบาลด้วย และการลงแบบอิสระไม่สามารถตั้งรัฐบาลได้ยกเว้นจะมีพรรคมาร่วม

ดังนั้นสองพี่น้องตระกูลชารีฟ ซึ่งเคยเป็นผู้นำรัฐบาลมาก่อนจึงประกาศว่าจะรวมกับพรรค PPP ซึ่งลูกชายของอดีตนายกรัฐมนตรี เบนาซีร์ บุตโต เป็นรัฐบาลร่วมกัน

บิลาวัล บุตโต ได้เป็นรัฐมนตรีต่างประเทศในรัฐบาลก่อนหลังจากที่น้องชารีฟได้เป็นรัฐบาล ครั้งนี้ยังไม่แน่ใจว่าจะดำรงตำแหน่งเดิมหรือไม่

พี่น้องชารีฟประกาศอย่างนี้ คงมั่นใจว่ากองทัพปากีสถานให้การสนับสนุนเต็มที่ เพราะสัญญาณนี้เป็นมาตั้งแต่ก่อนเลือกตั้งแล้ว โดยผู้นำกองทัพคนใหม่ พลเอกอาซิม มูเนียร์ ให้การสนับสนุนพี่น้องตระกูลชารีฟอยู่แล้ว

ผู้นำกองทัพปากีสถานคนก่อน พลเอกกามาร์ บาจวาร์ ขัดใจกับอิมรอน ข่าน ซึ่งทำให้นำไปสู่การอภิปรายไม่ไว้วางใจโดยรัฐบาลสหรัฐฯ อยู่เบื้องหลังเพราะไม่พอใจที่ข่าน ไม่ให้การสนับสนุนยูเครนในการทำสงครามกับรัสเซีย

พรรคการเมืองของพี่น้องตระกูลชารีฟกับนายบุตโต ก็เป็นพรรคร่วมรัฐบาลมาก่อนการเลือกตั้ง ดังนั้น หนึ่งในพี่น้องชารีฟ จะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีซึ่งเป็นผู้คุมอำนาจทางการเมืองตัวจริง

คนเป็นพี่ชาย นาวาซ ชารีฟ ปัจจุบันอายุ 72 ปี เคยเป็นนายกรัฐมนตรี 3 สมัย แต่อยู่ไม่ครบเทอมเพราะมีปัญหาทั้งเรื่องการถูกปลด การโดนรัฐประหาร และการกระทำผิดกฎหมายต้องลี้ภัยไปอยู่ต่างประเทศระยะหนึ่ง

น้องชาย เชห์บาซ ชารีฟ ได้เป็นนายกรัฐมนตรีต่อจากอิมรอน ข่าน ก่อนที่จะมีนายกรัฐมนตรีชั่วคราวมาจากการเลือกตั้ง

ชัยชนะของลูกพรรคอิมรอน ข่าน สะท้อนให้เห็นความนิยมของประชาชนที่มีต่ออดีตนายกรัฐมนตรีกัปตันทีมชาติคริกเกต ซึ่งนำทีมปากีสถานสู่แชมป์โลกได้หนึ่งสมัย

แต่อิมรอน ข่าน ถูกศาลตัดสินจำคุกรวม 31 ปีพร้อมกับภริยาและยังอยู่ในการอุทธรณ์ซึ่งทั้ง 3 คดีถูกมองว่าเป็นเพราะการเมือง ซึ่งมีทั้งผิดใจกับผู้นำกองทัพและสร้างความไม่พอใจให้กับรัฐบาลสหรัฐฯ

ต้องดูว่ารัฐบาลใหม่ของปากีสถานจะมีความมั่นคงมากน้อยเพียงใดเพราะจะต้องมีเสียงจากพรรคร่วมรัฐบาลอื่นๆ เพื่อให้ได้เสียงข้างมาก

นักการเมืองที่เคยสังกัดพรรคของอิมรอน ข่าน คงจะดิ้นรนไปหาพรรคอื่นเพื่อรวมตัวหาทางจัดตั้งรัฐบาลเช่นเดียวกัน

การเมืองปากีสถานจะต้องได้รับการสนับสนุนจากกองทัพเพราะเป็นผู้กำหนดความมั่นคงและมีผลประโยชน์มหาศาลจากธุรกิจต่างๆ ซึ่งได้เงินรายได้ไปสนับสนุนบรรดาแม่ทัพระดับต่างๆ

พี่น้องตระกูลชารีฟสามารถตั้งรัฐบาลได้ แต่ต้องเอาใจพรรครวมรัฐบาลและผู้นำกองทัพ และจะต้องดูว่าคู่แข่งตัวสำคัญ อิมรอน ข่าน ไม่มีโอกาสได้พ้นจากคดีอาญา แต่นั่นก็ขึ้นอยู่กับศาลสูงของปากีสถานว่าจะวินิจฉัยคดีโดยไม่ตกอยู่ใต้อิทธิพลของใครหรือไม่

ขณะเดียวกัน อิมรอน ข่าน จะต้องพยายามรักษาลูกพรรคให้เกาะกลุ่มกันไว้โดยไม่ถูกชักชวนให้ไปสังกัดพรรคร่วมรัฐบาล แต่เรื่องอย่างนี้ทุกคนคงจะคำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนตนมากน้อยแค่ไหน

ตัวแทนพรรค PPP ยังประกาศว่าช่วงหาเสียงก็ได้แข่งขันกับพรรคของพี่น้องตระกูลชารีฟ แต่เมื่อคำนึงถึงความมั่นคงและเสถียรภาพของประเทศก็จำเป็นต้องจับมือกันตั้งรัฐบาล

ข้ออ้างอย่างนี้ไม่แปลกเพราะนักการเมืองล้วนแต่ต้องการอยู่ฝ่ายรัฐบาลทั้งนั้น เพราะมีผลประโยชน์มากมายเหนือกว่าฝ่ายค้านทุกด้าน

รัฐบาลปากีสถานยังจะต้องมีปัญหาจัดการเรื่องหนี้ที่ได้กู้เงินจากไอเอ็มเอฟก่อนหน้านี้เพื่อไม่ให้เผชิญวิกฤตด้วยเหตุที่ขาดรายได้และหนี้เพิ่มขึ้นมหาศาล

ถึงจะตั้งรัฐบาลได้สำเร็จก็ใช่ว่าจะปลอดความวุ่นวายทางการเมืองเพราะพรรคของอิมรอน ข่าน คงจะต้องต่อสู้ทั้งในและนอกสภาฯ เพื่อช่วยเหลือหัวหน้าพรรคซึ่งอยู่ในคุก

ขณะเดียวกันรัฐบาลใหม่ต้องดำรงสถานภาพว่าจะเอาอย่างไรด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศระหว่างจีน รัสเซีย และสหรัฐฯ ซึ่งกองทัพปากีสถานจะต้องมีส่วนร่วม ที่ผ่านมากองทัพก็ใกล้ชิดกับสหรัฐฯ อยู่แล้ว

ประเด็นอื่นๆ ก็มีปัญหาการก่อการร้าย การแบ่งแยกดินแดน การขัดแย้งกับอินเดียทั้งเรื่องพรมแดนและการก่อการร้ายโดยกลุ่มต่างๆ ซึ่งจะทำให้ปากีสถานติดอยู่ในกับดักของความวุ่นวายอีกนาน

ยิ่งรัฐบาลพี่น้องชารีฟ ได้รับความนิยมน้อยกว่าพรรคของอิมรอน ข่าน ด้วยแล้ว คงจะต้องเผชิญกับการเดินขบวนประท้วงด้วยเหตุสารพัดเรื่องตั้งแต่ค่าครองชีพ เงินเฟ้อ การว่างงาน และปัญหาอื่นๆ

รอดูว่าถ้าตั้งได้แล้ว รัฐบาลใหม่จะอยู่ปลอดภัยได้อีกนานหรือไม่