อิมราน ข่าน อดีตนายกรัฐมนตรีปากีสถานกำลังเผชิญชะตากรรมเลวร้ายสุดๆ ดูแล้วยากที่จะหลุดพ้น ภายในเวลาหนึ่งสัปดาห์ถูกศาลตัดสินจำคุก 3 ครั้งรวมเวลา 31 ปี
ข่าน อดีตนักคริกเก็ตชื่อดัง อดีตกัปตันทีมของปากีสถานซึ่งคว้าแชมป์โลกมาได้หนึ่งสมัย คงไม่ได้คิดว่าจะโดนการเมืองและกฎหมายเล่นงานอย่างสาหัส และมองว่าเป็นระบบศาลเตี้ยอีกด้วย
นอกจากตัวเองแล้ว ภรรยา นางบุชรา บีบี วัย 49 ปีต้องติดคุกร่วมกันกับข่านในข้อหาว่าทั้งคู่สมรสผิดกฎหมายเพราะฝ่ายหญิงแต่งงานกับข่าน ก่อน 6 เดือนหลังจากการหย่ากับสามีของเธอ
นี่เป็นกฎตามหลักศาสนาในปากีสถานซึ่งคดีนี้ถูกศาลตัดสินจำคุก 7 ปี โดยองค์คณะศาลไปดำเนินคดีในคุกเมืองราวัลปินดี เมืองหลวงเก่า
ก่อนหน้านั้นไม่กี่วันข่าน และภรรยาถูกศาลตัดสินจำคุก 14 ปีในข้อหาเอาของขวัญที่ได้รับช่วงเป็นนายกรัฐมนตรีไปขายโดยมิชอบ ทั้งที่ผู้ซื้อคือตัวข่านเอง
ก่อนหน้านั้นไม่กี่วันศาลตัดสินจำคุกข่าน 10 ปีในข้อหาเอาเอกสารลับของรัฐบาลไปเปิดเผย
เอกสารดังกล่าวเป็นหนังสือจากหน่วยงานของสหรัฐฯ ทำถึงสถานทูตปากีสถานในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เรื่องวิธีการที่จะให้ข่านพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เพื่อรักษาความสัมพันธ์อันดีระหว่างสองประเทศ
ทั้งหมดถูกมองว่าเป็นคดีทางการเมืองโดยที่ข่าน ต้องการให้ปากีสถานวางตัวเป็นกลางในกรณีสงครามระหว่างยูเครนกับรัสเซีย เพราะสหรัฐฯ ต้องการให้ปากีสถานเข้าข้างยูเครน
เอกสารลับของหน่วยงานสหรัฐฯ ชี้แนะว่าความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศจะดีถ้าข่านถูกล้มโดยการอภิปรายไม่ไว้วางใจในสภาฯ และก็เป็นไปตามนั้น
หลังจากตกจากอำนาจข่านได้เป็นผู้นำเดินขบวนประท้วงรัฐบาลในหลายเมือง และยังมีเหตุปะทะกับเจ้าหน้าที่หลายครั้งซึ่งถือว่าเป็นการสะสมคดีละเมิดกฎหมาย
การตกจากอำนาจทำให้เกิดสภาวะเสียเปรียบอย่างมากเพราะทำอะไรก็ผิดกฎหมายแม้ข่าน จะได้รับความนิยมในกลุ่มประชาชนปากีสถาน แต่ไม่สามารถมีอำนาจเหนือกองทัพได้
เป็นการขัดใจกับผู้นำกองทัพและชาติมหาอำนาจซึ่งทำทุกวิถีทางที่จะเปลี่ยนรัฐบาลถ้าทำไม่ถูกใจและสหรัฐฯ เคยกระทำการเยี่ยงนี้กับหลายประเทศรวมทั้งการสนับสนุนให้เกิดรัฐประหาร อย่างที่เกิดขึ้นในยูเครนในปี 2014 ที่เรียกว่าเป็นการรัฐประหารสีส้ม
ปากีสถานจะเลือกตั้งวันที่ 8 เดือนนี้แต่ข่านไม่มีโอกาสได้เข้าชิงเพราะอยู่ในคุกซึ่งมีกว่า 100 คดี หลังจากถูกจับขังในเดือนสิงหาคมปีที่ผ่านมา
ต้องถือว่าเป็นวิบากกรรมอย่างแรงโดยแทบไม่มีโอกาสได้รับความยุติธรรม แต่ข่านบอกว่าจะสู้คดีถึงที่สุดจนถึงศาลสูง แต่ก็ต้องดูว่าความยุติธรรมในระบบของปากีสถานมีหรือไม่
มองย้อนกลับไป หลังจากดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแต่ปี 2018 ถึง 2022 ข่าน โดนเล่นงานหลังจากผิดใจกับผู้นำกองทัพปากีสถานซึ่งมีอำนาจเหนือรัฐบาลทุกยุค เว้นแต่จะเป็นผู้นำรัฐบาลเสียเอง
นอกจากนั้นสาเหตุที่ตกจากเก้าอี้เพราะถูกมติโหวตไม่ไว้วางใจในสภาฯ เพราะพรรคร่วมรัฐบาลตีจาก แต่ก่อนหน้านั้นสาเหตุที่แท้จริงคือการไม่ยอมเป็นเด็กดีของสหรัฐฯ นั่นเอง
ปากีสถานเผชิญปัญหาเศรษฐกิจทุกยุคทั้งเงินเฟ้อ ขาดงบประมาณและหนี้สินมหาศาลจากการกู้และการมีโครงการขนาดใหญ่ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นความร่วมมือกับประเทศจีน
ด้วยเหตุที่ข่านมีความสัมพันธ์อันดีกับรัสเซียและจีนจึงทำให้สหรัฐฯ ไม่พอใจอย่างมาก ซึ่งจะเห็นได้ว่าหลังจากการเปลี่ยนรัฐบาล มีการขนอาวุธจากปากีสถานไปให้ยูเครนด้วยส่วนหนึ่งเป็นการจ่ายเงินโดยรัฐบาลสหรัฐฯ
ดูสภาพแล้วเป็นการยากมากที่พรรคการเมืองของข่าน จะชนะการเลือกตั้งเพราะขาดผู้นำ และยังมีปัญหาว่าผู้นำกองทัพจะอยู่ฝ่ายไหนเพราะต้องการเป็นผู้คุมอำนาจแท้จริงอยู่เบื้องหลัง
เป็นที่พูดกันว่า “กองทัพปากีสถานมีประเทศของตัวเอง ไม่ใช่ปากีสถานมีกองทัพ” สะท้อนให้เห็นถึงอำนาจมหาศาลของกองทัพปากีสถานซึ่งคุมธุรกิจขนาดใหญ่ หลายอย่างมีรายได้มหาศาลปรนเปรอผู้นำและเครือข่ายทุกระดับของการบังคับบัญชา
นั่นทำให้กองทัพปากีสถานมีความเป็นหนึ่งเดียวเพราะผลประโยชน์จากรายได้ของการทำธุรกิจระดับหลายหมื่นล้านดอลลาร์ และผู้นำทุกยุคมีชีวิตอย่างสุขสบายหลังจากการเกษียณ
ปากีสถานได้มีทั้งผู้นำพลเรือนและผู้นำซึ่งเป็นทหารมาจากการรัฐประหาร และบางช่วงก็ชักใยอยู่เบื้องหลังเป็นผู้คุมอำนาจแท้จริงและไม่ยอมสูญเสียผลประโยชน์จากเครือข่ายธุรกิจ
การเมืองปากีสถานมีความรุนแรงและผู้นำรัฐบาลสูญเสียชีวิตจากสาเหตุการเมืองและการลอบสังหารและความไม่สงบภายใน เนื่องจากกลุ่มติดอาวุธก่อการร้ายซึ่งสร้างปัญหาให้ประเทศเพื่อนบ้านเช่น อิหร่าน อัฟกานิสถาน และอินเดีย
ผลการเลือกตั้งทั่วไปวันที่ 8 เดือนนี้จะกำหนดว่าใครจะเป็นผู้นำประเทศในตำแหน่งนายกรัฐมนตรีซึ่งปัจจุบันนี้มีเพียงนายกฯ รักษาการมาตั้งแต่เดือนสิงหาคมปีที่ผ่านมา
ชะตากรรมของอิมราน ข่าน และภรรยาจึงขึ้นอยู่กับผู้นำรัฐบาลใหม่ ผู้นำกองทัพและตุลาการที่จะรับคำอุทธรณ์ในคดีต่างๆ ซึ่งจะหมายถึงโอกาสที่ข่าน ในวัย 71 ปีจะสามารถพ้นคดีและมีโอกาสคืนสู่อำนาจได้หรือไม่
ปัจจัยสำคัญอยู่ที่ว่ารัฐบาลใหม่จะทำตัวเป็นเด็กดีของสหรัฐอเมริกาหรือไม่ เพราะจีนกับรัสเซียไม่นิยมระบบแทรกแซงก้าวก่ายทางการเมืองของประเทศอื่นๆ
อิมราน ข่าน และภรรยาจึงต้องการยิ่งกว่าปาฏิหาริย์เพื่อให้พ้นจากโทษจำคุกยาวนาน