ม็อบบราซิลก่อเหตุวุ่น

ความวุ่นวายในการเมืองของบราซิลซ้ำรอยเดิมของสหรัฐอเมริกาวันที่ 6 มกราคมปีที่ผ่านมา ที่กองกำลังมวลชนขวาจัดสนับสนุนอดีตประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ได้บุกเข้าอาคารรัฐสภา สร้างความเสียหายอย่างมาก สมาชิกสภาแข่งกับเวลาหนีตายเอาชีวิตรอด

ฝ่ายมวลชนขวาจัดในบราซิลที่นิยมอดีตประธานาธิบดี ฌาอีร์ โบลโซนารู ได้ชุมนุมประท้วงผลการเลือกตั้งและบุกเข้าไปในอาคารรัฐสภา อาคารศาลสูง ทำเนียบรัฐบาล บุกยึดสถานที่และทำลายสิ่งของเหมือนกับที่เกิดขึ้นในสหรัฐฯ

โบลโซนารู ได้รับฉายาว่าเป็น “โดนัลด์ ทรัมป์” แห่งละตินอเมริกา เพราะมีแนวคิดนิยมขวาจัดและไม่คำนึงถึงกฎระเบียบต่างๆ ในช่วงการระบาดของโควิด-19 ก็ถูกกล่าวหาว่าดำเนินการล่าช้าในการจัดหาวัคซีน ทำให้ประชาชนบราซิลติดเชื้อมากมายแม้กระทั่งตัวเองก็ติดเชื้อด้วยเช่นกัน

ความพ่ายแพ้ ในการเลือกตั้งชิงเก้าอี้ประธานาธิบดีในเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ทำให้โบลโซนารู ไม่ยอมรับคำตัดสิน อ้างว่าถูกโกงเพราะคู่แข่งซึ่งเป็นอดีตประธานาธิบดีสองสมัย นายลูลา ดา ซิลวา ชนะอย่างฉิวเฉียด จากนั้นมามวลชนผู้สนับสนุนผู้แพ้ยังเคลื่อนไหวไม่หยุด

แม้จะมีคำพิพากษาโดยศาลสูงว่า ดา ซิลวา เป็นผู้ชนะ แต่ก็ยังถูกกล่าวหาว่าการนับคะแนนเสียงระบบอิเล็กทรอนิกส์มีปัญหาและมีการทุจริตเกิดขึ้นโดยที่โบลโซนารู ไม่สามารถแสดงหลักฐานหนุนคำกล่าวหาได้

พฤติกรรมอย่างนี้เช่นกันไม่ยอมรับคำตัดสิน และกล่าวหาว่ามีการโกงการเลือกตั้งเหมือนเป็นการเลียนแบบข้ออ้างของโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งได้สร้างความวุ่นวายให้กับเจ้าหน้าที่โดยกลุ่มผู้สนับสนุนแนวคิดขวาจัด

โดนัลด์ ทรัมป์ได้ปลุกระดมมวลชนให้ไปชุมนุมในเมืองหลวงกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ซึ่งโบลโซนารูใช้วิธีแบบเดียวกันด้วยการปลุกระดมมวลชนชาวบราซิลไม่ให้ยอมรับการตัดสิน มีการเดินประท้วงหลายเมือง ก่อความไม่สงบในช่วงที่ผู้ชนะเลือกตั้งเข้ารับตำแหน่ง

ดา ซิลวา ได้สาบานตัวเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีปลายปีที่ผ่านมา แต่โบลโซนารู ปฏิเสธที่จะเข้าร่วมพิธีส่งมอบอำนาจตามธรรมเนียมปฏิบัติ แต่ยังส่งเสริมให้ม็อบที่สนับสนุนตัวเองเคลื่อนไหวประท้วงไม่หยุด

ก่อนวันที่ม็อบจะบุกอาคารรัฐสภา ศาลสูง ทำเนียบประธานาธิบดี และจัตุรัสพลานาลโตนั้น โบลโซนารู ได้เดินทางออกนอกประเทศไปอยู่ที่รัฐฟลอริดาของสหรัฐฯ โดยอ้างว่าตัวเองไม่มีส่วนรับผิดชอบกับการที่มวลชนบุกเข้าไปในสถานที่สำคัญต่างๆของประเทศในพื้นที่ราชการของเมืองบราซิเลีย

โบลโซนารู ยังประณามความรุนแรงของม็อบที่บุกเข้าไปในสถานที่สำคัญ เหล่านั้น ทั้งที่ก่อนหน้านี้ตัวเองได้พูดปลุกระดมม็อบที่สนับสนุนตนเองให้เคลื่อนไหวต่อต้านประธานาธิบดีคนใหม่ว่าไม่ชอบธรรมในการชนะเลือกตั้ง

จากความเสียหายที่เกิดขึ้นทำให้ประธานาธิบดี ดา ซิลวา ประกาศภาวะฉุกเฉินในพื้นที่ทำการของเขตบราซิเลีย และตั้งกรรมการให้มีการสอบสวนความรุนแรงของกลุ่มมวลชนขวาจัด โดยมีรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรม นายริคาโด้ กราเซีย คาเปลลี่ มีอำนาจสั่งการหน่วยพลเรือนและทหารให้ปฏิบัติการสอบสวนความเคลื่อนไหวของมวลชน

ดา ซิลวา กล่าวหาว่าโบลโซนารู ได้ปลุกระดมฝังความคิดในหัวสมองของกลุ่มขวาจัดให้สร้างความรุนแรง และไม่ยอมรับความพ่ายแพ้แม้หลังจากศาลตัดสินผลการเลือกตั้งแล้วก็ตาม

จากคำแถลงการณ์ช่วงประกาศภาวะฉุกเฉิน ดา ซิลวา บอกว่า “นักฆ่าล้างเผ่าพันธุ์” รายนี้ได้สนับสนุนผ่านโซเชียลมีเดียจากไมอามีให้เกิดเหตุการณ์ร้ายเกิดขึ้นซึ่งไม่เคยมีรูปแบบนี้มาก่อน และประกาศว่าจะใช้กฎหมายจัดการกับผู้ที่รับผิดชอบและสืบสวนให้ได้ว่าใครเป็นนายทุนอยู่เบื้องหลังของการชุมนุมประท้วงครั้งนี้

โบลโซนารู ได้ออกแถลงการณ์ปฏิเสธข้อกล่าวหา โดยอ้างว่าการเดินขบวนเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการประชาธิปไตย และยังอ้างว่าการบุกรุกเข้าไปในพื้นที่อาคารสาธารณะที่เกิดขึ้นในขณะนี้ก็ได้มีในปี 2013 และ 2017 โดยกลุ่มผู้นิยมแนวคิดฝ่ายซ้ายและไม่ได้ถูกลงโทษ

โบลโซนารู ยังแย้งว่าข้อกล่าวหาว่าตัวเองอยู่เบื้องหลังการเดินขบวนและก่อเหตุรุนแรงนั้นไม่ได้มีหลักฐานอะไรที่บ่งชี้ว่าความรุนแรง เป็นผลของการรณรงค์เพื่อความถูกต้องทางการเมือง

ดา ซิลวา สามารถควบคุมสถานการณ์ให้เข้าสู่ภาวะปกติหลังจากใช้กองกำลังเจ้าหน้าที่จัดการ ขณะที่ตัวเองอยู่ในเมืองเซา เปาโล เมื่อประกาศภาวะฉุกเฉิน

การเดินขบวนวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ถือว่าเป็นการชุมนุมครั้งใหญ่มีประชาชนเข้าร่วมหลายหมื่นคน และเมื่อเดินไปถึงที่ตั้งของ 3 หน่วยงานหลักของอำนาจรัฐคือรัฐสภา ศาลสูง และทำเนียบประธานาธิบดี กลุ่มมวลชนก็บุกเข้าไปในอาคารหลังจากผ่านแนวกั้นของเจ้าหน้าที่

เจ้าหน้าที่ได้ทำการจับกลุ่มผู้ประท้วงหลาย 100 คนในช่วงเย็นวันอาทิตย์ ตำรวจหน่วยปราบปรามจลาจลแถลงว่ามีไม่น้อยกว่า 300 คนถูกควบคุมตัว และฝ่ายเจ้าหน้าที่ยังจะไล่ล่าจับกุมผู้ที่ก่อเหตุตลอดทั้งคืน

เจ้าหน้าที่ฝ่ายรัฐบาลได้พยายามระบุตัวตนของผู้ที่ก่อเหตุ โดยกล่าวหาว่าเป็นการก่อการร้ายและความพยายามที่จะก่อเหตุรัฐประหารยึดอำนาจ

ทั้งดา ซิลวา และโบลโซนารู เป็นคู่แค้นทางการเมืองประเภทผีไม่เผา เงาไม่เหยียบ และจะต้องมีการเอาคืนกัน และยังไม่แน่ใจว่าโบลซานารู จะเดินทางกลับบราซิลหรือจะอยู่ในสหรัฐอเมริกาต่อไป เพื่อความปลอดภัยไม่ต้องโดนคดีอาญาเพราะถูกกล่าวหาว่าอยู่เบื้องหลังการประท้วงของม็อบที่บุกเข้าอาคารสำนักงานของรัฐบาล