อเมริกา...ที่กำลัง“เหี่ยวปลาย”ลงไปทุกที!!!

ไหนๆ...ก็ว่าเรื่อง “อัฟกานิสถาน” ติดต่อกันมาแล้ว 2 วัน นับตั้งแต่เริ่มต้นเปิดฉากสัปดาห์นี้เป็นต้นมา วันนี้เลยคงต้องขออนุญาตไปว่าต่อถึง “ผลกระทบ” ที่กำลังตามมาอีกสักนี๊ดๆ โหน่ยๆ เพราะงานนี้...ต้องเรียกว่า ออกจะเป็นอะไรที่เสียหมา เสียสุนัข กว่าที่คาดๆ เอาไว้มิใช่น้อย เผลอๆ...อาจหนักกว่าครั้ง “ไซ่ง่อนแตก” หรือครั้งคุณพ่ออเมริกาแพ้สงครามเวียดนามเอาเลยก็ไม่แน่!!! โดยเฉพาะในยุคที่ “โลกแห่งข้อมูล-ข่าวสาร” มันสามารถแพร่สะพัดไปได้แบบทั่วถึงกันทั้งหมด...

คือเฉพาะแค่ภายใน “สังคมอเมริกัน” เอง...ก็ต้องเรียกว่า ไม่ไหวจะฮา ไม่ไหวจะเถียงกัน-โทษกัน ตั้งแต่ระดับผู้นำประเทศลงมาถึงปุถุชนคนธรรมดาเอาเลยก็ว่าได้ อดีตประธานาธิบดีคนเก่าอย่าง “ทรัมป์บ้า” ที่ก็เคยเห็นพ้องต้องกันว่าจะต้อง “ถอนทหารอเมริกัน” ออกจาก “สงครามที่ไม่มีวันสิ้นสุด” ในอัฟกานิสถานให้สิ้นเรื่อง สิ้นราว ไปซะที แต่ก็ถือเป็นจังหวะในการ “ฉวยโอกาสด่า” ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน อย่าง “ผู้เฒ่าโจ” ในฐานะ “โจ ซึมเซา” หรือโจที่ยังไม่ได้ฉีดสเตียรอยด์ อันส่งผลให้ความพยายามถอนทหารอเมริกันคราวนี้ จึงกลายเป็น “ความพ่ายแพ้” ที่นำมาซึ่งความน่าทุเรศ น่าอับอาย และความโกลาหลอลหม่าน ระดับที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเยอรมนี ถึงกับสรุปไว้เมื่อช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมาว่า “การถอนทหารของฝ่ายตะวันตกออกจากอัฟกานิสถานครั้งนี้...ถือเป็นความโกลาหลครั้งใหญ่ที่สุด เท่าที่เคยมีมานับแต่ได้มีการก่อตั้งนาโต” เอาเลยก็ว่าได้...

เพราะขนาดเครื่องบินเยอรมนี “Luftwaffe Airbus A440M” ที่ถูกส่งไปอพยพชาวเยอรมันออกจากดินแดนแห่งนี้ จะหาทางร่อนลงไปยังสนามบิน “Kabul Airport” หรือ “Karzai Airport” ก็แล้วแต่ ลงยังไง...ก็ลงไม่ได้!!! อันเนื่องมาจากตลอดทั่วทั้งรันเวย์ เต็มไปด้วยบรรดาชาวอัฟกันที่วิ่งไป-วิ่งมา พยายามเกาะเครื่องบิน หรือกระทั่งมุดเข้าไปใต้ล้อเครื่องบิน เพื่อหาทางอพยพหลบหนีไปจากประเทศตัวเอง ชนิดชุลมุน วุ่นวายกันไปหมด เป็นอะไรที่สุดแสนจะน่าอเนจอนาถ น่าเวทนา อย่างเป็นที่สุด...

แม้ว่า “ผู้เฒ่าโจ” ตลอดไปจนรัฐมนตรีต่างประเทศ ที่ปรึกษาความมั่นคงทำเนียบขาว ฯลฯ จะพยายามออกมา “แก้ตัว” กันในลักษณะไหน เพียงใด ก็ตามที แต่มันออกจะ “ฟังไม่ขึ้น” ไปด้วยกันทั้งสิ้น เมื่อเทียบกับการลงทุน ลงแรง ของอเมริกาและตะวันตกมาตลอดช่วง 20 กว่าปี สูญเสียเงินทองไม่น้อยไปกว่า 2 ล้านล้านดอลลาร์ ในการ “ยัดเยียดประชาธิปไตย” ให้กับประเทศอย่างอัฟกานิสถาน แม้พยายามหันไป “เบี่ยงประเด็น” หรือหันไปกล่าวโทษ “นักการเมือง” และ “ทหาร” ภายใต้รัฐบาลที่อเมริกาและตะวันตกให้การสนับสนุน ว่า “ใจไม่สู้-ใจไม่ถึง” จนทำให้กองทัพฝ่ายรัฐบาลที่มีกำลังพลถึง 300,000 นาย มากกว่าฝ่ายตรงข้าม หรือพวก “ตอลิบาน” ที่มีอยู่เพียงแค่ 75,000 นายเท่านั้นเอง แถมมีอาวุธยุทโธปกรณ์ที่อเมริกาประเคนให้ ชนิดแทบไม่ต่างไปจากกองทัพทันสมัยใดๆ ในโลก แต่จู่ๆ...ก็ดันยอมแพ้ ไม่คิดจะสู้เอาดื้อๆ!!!

เพราะถ้าหากใครก็ตามที่เคยได้ยินคำพูด คำให้สัมภาษณ์ของ “พลเอกSami Sadat” ผู้บัญชาการทั่วไปของกองทัพอัฟกานิสถาน ตั้งแต่เมื่อช่วงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ก็น่าจะพอถึง “บางอ้อ” หรือน่าจะพอเข้าอก-เข้าใจ ถึงหัวจิต-หัวใจ ของบรรดาทหารรัฐบาลอัฟกานิสถานอยู่พอสมควร ที่ได้กล่าวถึงการถอนทหารสหรัฐฯ ออกจากอัฟกานิสถาน ทำนองว่า...แทบไม่ได้หมายถึงการ “ถอนตัว” หรือ “ถอนกำลัง” แบบปกติธรรมดาแต่อย่างใด แต่หนักไปทางความพยายาม “ถีบทิ้ง” หรือ “ถีบหัวเรือส่ง” ซะมากกว่า คือถึงขั้นปิดประตู ปิดหน้าต่าง ปิดไฟใส่กลอนฐานบัญชาการ “Bagram Airfield” ที่ใหญ่ที่สุดของอเมริกาในดินแดนแห่งนี้ โดยไม่คิดจะแจ้งล่วงหน้าให้ทหารชาวอัฟกัน รับรู้ รับทราบ เอาเลยแม้แต่น้อย...

ด้วยเหตุนี้นี่เอง...ประธานาธิบดีอัฟกัน “นายAshraf Ghani” เลยต้องเผ่นหนี หลังจากที่เห็นทหารรัฐบาลเซ็นข้อตกลงยินยอมให้พวก “ตอลิบาน” เข้ามายึดกรุงคาบูล โดยไม่จำเป็นต้องเสียกระสุนเอาเลยแม้แต่นัด โดยไม่เพียงแต่นักการเมืองอย่างตัวประธานาธิบดีอัฟกันเท่านั้น ที่ต้องไปไม่กลับ-หลับไม่ตื่น-ฟื้นไม่มี กระทั่งประธานธนาคารกลางอัฟกานิสถาน “นายAjmal Ahmady” ยังหนีไม่พ้นต้องใส่เกียร์สุนัขตามหลังไปติดๆ ส่งผลให้เกิดข่าวล่า-ข่าวลือ ว่าค่าเงิน “Afghani” หรือ “AFN” ของอัฟกานิสถาน น่าจะไม่เหลือมูลค่าใดๆ ต่อไปอีกแล้ว เพราะไม่มีการส่งเงินอเมริกันดอลลาร์มาช่วยหนุนหลังอีกต่อไป บรรดาชาวอัฟกันทั้งหลายเลยหนีไม่พ้นต้องแห่ไปถอนเงินจากแบงก์ ขณะที่แบงก์ดันปิดทำการซะอีกต่างหาก ความสับสน ชุลมุน วุ่นวาย มันเลยยิ่งขยายตัวหนักขึ้นไปใหญ่ ผู้คนส่วนหนึ่งเลือกที่จะเว้นระยะห่างด้วยการสุมหัว รวมตัว อยู่ภายในบ้านตัวเอง ไม่กล้าออกมาเดินถนน ที่เต็มไปด้วยทหาร “ตอลิบาน” กระจายกำลังอยู่ทั่วทุกหน ทุกแห่ง ขณะอีกส่วนหนึ่ง แห่ไปแถวสนามบิน ไปหาทางเกาะล้อ เกาะเครื่องบิน หวังจะอพยพไปอเมริกา ไปแคนาดา หรือไปประเทศไหนก็แล้วแต่ ที่เปิดช่อง เปิดโอกาส ให้ตัวเองไม่ต้องตกอยู่ภายใต้บรรยากาศแห่ง “ความกลัว” อันเนื่องมาจากชัยชนะของพวก “ตอลิบาน” ในการยึดดินแดนแห่งนี้ได้แบบเบ็ดเสร็จ สมบูรณ์...

อย่างไรก็ตาม...เอาเป็นว่า ไม่ว่าใครผิด-ใครถูก ในฉากสถานการณ์เช่นนี้ แต่สิ่งที่นักวิเคราะห์อย่างรองประธานอาวุโสแห่งมูลนิธิ “The Foundation for Defense of Democracies” อย่าง “นายJonathan Schanzer” สรุปเอาไว้ในวงสนทนาถกเถียงเรื่องราวดังกล่าวทางสถานีโทรทัศน์อเมริกัน ก็น่าคิด น่าฟัง และน่าสนใจมิใช่น้อย นั่นคือการระบุว่า... “มีสัญญาณส่อให้เห็นว่า...ไม่ได้มีการหารือกันอย่างใกล้ชิด และเป็นจริง-เป็นจัง ระหว่างฝ่ายนโยบายกับฝ่ายปฏิบัติ ในกรณีการถอนทหารอเมริกันจากอัฟกานิสถานคราวนี้...” คือขณะที่ฝ่ายนโยบาย...ยังไงๆ ก็คงต้องคิดถอนทหารอยู่แล้วแน่ๆ แต่ฝ่ายปฏิบัติหรือฝ่ายกลาโหม ฝ่ายข่าวกรองอเมริกัน ยังคงละเมอเพ้อพกอยู่กับขีดความสามารถของกองทหารที่ตัวเองเคยฝึกมาตลอด 20 ปี ว่าอาจพลาดท่า เสียที ภายใน “90 วัน” ไม่ใช่แค่ 9 วัน หรือไม่ถึง 9 วัน อย่างที่เห็นๆ อยู่ในทุกวันนี้...

แต่ก็นั่นแหละ...ไม่ว่าอะไรคือข้อสรุปที่เข้าท่า-ไม่เข้าท่าก็ตามที งานนี้...รัฐบาลอเมริกันที่กำลังคิดต่อสู้กับมหาอำนาจคู่แข่งอย่างจีนและรัสเซีย แบบชนิด “extreme competition” หรือแบบสุดเหวี่ยง-สุดๆ เอาเลยถึงขั้นนั้น ย่อมหนีไม่พ้นต้องเสียรังวัด เสียหมา เสียสุนัข ฯลฯ แบบหนักหนา-สาหัสเอามากๆ โอกาสที่จะ “ระดมพันธมิตร” ในแนวรบต่างๆ ไม่ว่าในยุโรป ในตะวันออกกลาง หรือในทะเลจีนใต้ เพื่อปิดล้อมจีนหรือรุกคืบรัสเซีย ย่อมหนักไปทาง “เหี่ยวปลาย” หรือ “แห้งแล้ว...แห้งอีก” เอาง่ายๆ เพราะแค่เจอกับคำเยาะเย้ย เสียดสี ไยไพ จากบรรดากุมารจีนในโลกทวิตเตอร์ ที่สรุปเอาไว้สั้นๆ ง่ายๆ ประมาณว่า “Yesterday’s Saigon, Today’s Afghanistan, and tomorrow’s Taiwan” หรือเมื่อวานนี้ไซ่ง่อน วันนี้อัฟกานิสถาน พรุ่งนี้ไต้หวัน เพียงเท่านี้...ก็ “เถียงไม่ออกแล้ว” โดยเด็ดขาด!!!

ดังนั้น...ไม่ว่าจะเป็น “NATO” เป็น “QUAD” หรือ “QUAD Plus” ฯลฯ ใดๆ ก็แล้วแต่ ย่อมหนีไม่พ้นต้อง “แห้ง...กับ...แห้ง” แถมบรรดาอเมริกันชนทั้งหลาย ยังต้องหันมา “ด่ากันเอง” แบบเสียๆ-หายๆ ภายในประเทศตัวเอง ภายในสังคมเดียวกันเอง อย่างมิอาจปฏิเสธได้เลย ด้วยเหตุนี้...จึงไม่ถึงกับถือเป็น “เรื่องแปลก” ที่กระทรวงการต่างประเทศ รัฐมนตรีต่างประเทศอเมริกัน “นายแอนโทนี บลิงเคน” จึงได้ออกมาให้ข่าว แถลงข่าว ถึงเรื่องการพูดคุยหารือกับรัฐมนตรีต่างประเทศจีนและรัสเซีย ในการหาทางสร้างเสถียรภาพให้กับดินแดนอัฟกานิสถานต่อไปในอนาคต โดยเรื่องนี้...รัฐมนตรีต่างประเทศจีน “นายหวัง อี้” ท่านได้พูดจาเอาไว้น่าฟัง และน่าคิด พอสมควร คือนอกจากสรุปเอาไว้ประมาณว่า...การรีบร้อนถอนทหารสหรัฐฯ ออกจากดินแดนแห่งนี้ หลังจากเข้าไปยุ่มๆ ย่ามๆ มาเป็นเวลาถึง 20 ปีนั้น ก่อให้เกิด “ผลเสียหายร้ายแรง” อยู่พอสมควร แต่ถึงกระนั้นก็ตาม...จีนที่สามารถคบหาสมาคมกับรัฐบาลที่อเมริกันเคยให้การสนับสนุน รวมทั้งฝ่าย “ตอลิบาน” ไปพร้อมๆ กัน ก็พร้อมให้ความร่วมมือกับวอชิงตันได้เสมอๆ เพียงแต่สิ่งที่ถือว่าสำคัญเอามากๆ ก็คือ... “ความจริง” ที่กำลังเกิดขึ้นในอัฟกานิสถานทุกวันนี้ น่าจะถือเป็น “ข้อพิสูจน์” ที่แจ่มแจ้ง และชัดเจนแล้วว่า... “โมเดลแห่งการแทรกแซงจากภายนอกนั้น มิอาจใช้กับบรรดาประเทศที่มีวัฒนธรรมและภูมิหลังทางประวัติศาสตร์แตกต่างไปจากประเทศตัวเองได้เลย...” นี่...อันนี้ ต้องเรียกว่า น่าคิด น่าสะกิดใจ ไม่น้อยทีเดียว...