ผู้จัดการสุดสัปดาห์ - ระหว่างที่(แทบ)ทุกคนอยู่บ้านเพื่อชาติ ตอบรับนโยบายรัฐเพื่อลดอัตราการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 สมรภูมิ “ฟู้ดเดลิเวอรี่” กำลังแข่งขันกันอย่างดุเดือด แอปพลิเคชั่นฟู้ดเดลิเวอรี่ อาทิ ไลน์แมน (Line Man), แกร็บฟู้ด (Grab Food), ฟู้ดแพนด้า (Food Panda), เก็ท (GET) ฯลฯ รวมทั้ง รถพุ่มพวงหรือ รถกับข้าวเร่ ได้กระแสตอบรับล้มหลามดีเกินคาด มีลูกค้าเพิ่มขึ้น รายได้สูงขึ้นเท่าตัว
ทั้งนี้ หลังจากมีการบังคับใช้ พ.ร.บ. โรคติดต่อ พ.ศ.2558 เพื่อควบคุมการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสเชื้อโรคไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 Coronavirus (2019-nCoV) หรือ โควิด-19 เนื่องจากสถานการณ์การระบาดมีแนวโน้มสูงขึ้นต่อเนื่อง อาจส่งผลให้เกิดการแพร่ระบาดกระจายขยายวงกว้าง ที่ประชุมคณะกรรมการควบคุมโรคติดต่อกรุงเทพมหานคร มีมติสั่งปิดห้างสรรพสินค้า สถานที่เสี่ยงต่างๆ หลายแห่ง ตามมาตรา 35 พ.ร.บ. โรคติดต่อฯ เป็นระยะเวลา 22 วัน ตั้งแต่ 22 มี.ค. - 12 เม.ย.2563
ในส่วนธุรกิจร้านอาหารร้านเครื่องดื่มต่างๆ ทั้งในและนอกห้างฯ ปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการบางส่วนปรับรูปแบบปิดพื้นที่รับประทานในร้านเหลือเพียงการซื้อกลับบ้าน (Take away) ดิ้นสู้ตลาดเดลิเวอรี่(Delivery) ชดเชยรายได้หดหายไปจากหน้าร้าน จับมือพาร์ทเนอร์ในวงการเดลิเวอรี่ที่มีอยู่หลายเจ้าฝ่าวิกฤตโควิด-19
อย่างไรก็ดี นอสตร้า โลจิสติกส์ เปิดเผยว่าสถานการณ์แพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ที่กำลังระบาด ทำให้ยอดสั่งสินค้าออนไลน์เพิ่มขึ้น 80% ด้วยพฤติกรรมผู้บริโภคหลีกเลี่ยงแหล่งชอปปิงที่แออัดหันมาเลือกสั่งสินค้าออนไลน์ สอดคล้องกับ ผลสำรวจของ กสทช.ที่ทำการสำรวจกลุ่มตัวอย่างจากผู้ใช้งาน แอปฯ ของสำนักงาน กสทช.พบว่า เดือน ก.พ. 2563 จำนวนประชาชนสั่งซื้อสินค้าผ่านออนไลน์เพิ่มสูงขึ้นจากเดือน ม.ค. 2563 กว่า 80%
เหล่านี้เป็นปัจจัยส่งผลให้ดิจิทัลแพลตฟอร์มเป็นที่นิยมเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในธุรกิจฟู้ดเดลิเวอรี่แอปพลิเคชั่น (Food Delivery Application) ที่ให้บริการส่งอาหารอย่าง ไลน์แมน, แกร็บฟู้ด,ฟู้ดแพนด้า, เก็ท ฯลฯ ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวเพราะตอบโจทย์ชีวิตผู้คนได้เป็นอย่างดีในช่วงไวรัสระบาดไม่อยากออกไปไหน ต้องการอยู่บ้านเพื่อชาติ ตลอดจน รถพุ่มพวง หรือรถกับข้าวเร่ตามชุมชน ที่จำหน่ายของของสดของแห้ง เนื้อสัตว์ ผักผลไม้ ข้าวสาร ฯลฯ ที่ลูกค้าเลือกซื้อสินค้าปริมาณมากขึ้น นอกจากขาประจำยังมีขาจรแวะมาอุดหนุนเพิ่มขึ้น
เริ่มต้นที่ยักษ์ใหญ่ GrabFood ครองตลาดฟู้ดเดลิเวอรี่ 50% ยอดออร์เดอร์พุ่งพรวดต่อเนื่องทุกปี รวมหลายล้านออเดอร์เดินหน้าจับมือพันธมิตรภายใต้หน้ากลยุทธ์ every day app ตามเป้าหมายของการก้าวเป็นซูเปอร์แอป จุดเด่นความเร็วและค่าบริการถูกกว่า มีแถมมีดีลพิเศษ รวมทั้ง โปรโมชั่นต่างๆตลอดทั้งปี
LINE MAN ดาวรุ่งฟู้ดเดลิเวอรี่ที่เติบโตเร็วมากในไทย โดดเด่นด้วยการเป็นส่วนหนึ่งของ LINE แอปพลิเคชั่นที่มีผู้ใช้งานมากกว่า 44 ล้านราย ตลอด 3 ปีที่ผ่านมามียอดผู้ใช้หลายหลายล้านออเดอร์ เติบโตกว่า 300% แม้ค่าบริการแพงกว่าเจ้าอื่นๆ แต่โปร่งใสไม่บวกเพิ่มในราคาค่าอาหาร และไม่จำกัดเรื่องระยะทางการจัดส่ง
ในส่วน Foodpanda เติบโตแรงมาทะลุล้านออเดอร์เช่นกัน จุดเด่นป็นแพลตฟอร์มส่งอาหารออนไลน์ที่มีการจัดส่งฟรีเป็นเจ้าแรก ขยายจำนวนร้านอาหารครอบคลุมทั้งร้านตามห้างฯ รวมทั้งสตรีตฟู้ดเจ้าดัง และ GET น้องใหม่ในสมรภูมิฟู้ดเดลิเวอรี่ ที่ค่อยๆ เติบโต มียอดดาวน์โหลดแอปฯ แล้วกว่า 2.2 ล้านครั้ง มีคำสั่งซื้อแสนออร์เดอร์ต่อเดือน
ศูนย์วิจัยกสิกรไทยได้ทำการวิเคราะห์ผลจากแบบสำรวจและพบว่าแอปพลิเคชั่นสั่งอาหาร หรือ Food Delivery Application เพิ่มโอกาสในการสร้างรายได้ของร้านอาหาร และช่วยให้มูลค่าของธุรกิจฟู้ดเดลิเวอรี่ขยายตัวมากยิ่งขึ้น โดยเปลี่ยนค่าใช้จ่ายของผู้บริโภคในการเดินทางไปยังร้านอาหาร เป็นค่าจัดส่งสินค้าแทน
นอกจากนี้ ยังพบว่ากลุ่มตัวอย่าง การมีแอปฯ สั่งอาหาร ทำให้ผู้คนเปลี่ยนไลฟ์สไตล์จากการทานอาหารนอกบ้าน มาสั่งอาหารผ่านแอปฯ มากขึ้น 63%โดยกลุ่มตัวอย่างเลือกสั่งอาหารผ่านแอปฯ โดยมีปัจจัยสนับสนุนหลักคือ การจัดโปรโมชั่นและส่วนลดต่างๆ 88%
สำหรับมูลค่ารวมของธุรกิจฟู้ดเดลิเวอรี่ ปี 2562 ซึ่งอยู่ราวๆ 33,000 - 35,000 ล้านบาท เป็นธุรกิจที่โตต่อเนื่องทุกปีประมาณ 10% ของมูลค่าธุรกิจร้านอาหารของประเทศไทยโดยฟู้ดเดลิเวอรี่แอปพลิเคชั่น มีส่วนแบ่งรายได้ราว 3,400 ล้านบาท ขณะที่ผู้ขับขี่มอเตอร์ไซค์ส่งอาหาร มีส่วนแบ่งรายได้ราว 3,900 ล้านบาท
ประเด็นที่น่าสนใจ ในตลาดฟู้ดเดลิเวอรี่ยังมีร้านอาหารประเภท Ghost Kitchen ที่เรียกกันว่า ครัวผี ซึ่งไม่มีหน้าร้าน ส่วนใหญ่ทำกันภายในบ้านหรือคอนโดฯร้านเหล่านี้สามารถเข้าร่วมเป็นพาร์ทเนอร์ของฟู้ดเดลิเวอรี่ตามข้อกำหนดที่ระบุไว้ ซึ่งกำลังเกิดคำถามว่าจะมั่นใจในความสะอาดของบรรดาครัวผีในฟู้ดเดลิเวอรี่ได้อย่างไร
อย่างไรก็ดี กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยว่ามีใช้บริการฟู้ดเดลิเวอรี่มากขึ้น เนื่องจากประชาชนให้ความร่วมมือหยุดอยู่กับบ้านเพื่อลดการแพร่เชื้อโควิด -19 ดังนั้น เรื่องความปลอดภัยในการสั่งอาหารมาทานที่บ้านเป็นสิ่งสำคัญ โดยผู้ประกอบการร้านอาหาร ต้องดูแลเรื่องความสะอาด ความปลอดภัยทั้งเรื่องการปรุงอาหาร การเลือกภาชนะในการจัดส่ง เช่นเดียวกับ ผู้ให้บริการจัดส่งเดลิเวอรี่ ต้องคำนึงในเรื่องการดูแลความสะอาดก่อนปฏิบัติงานทุกครั้งต้องล้างมือ สวมหน้ากากอนามัยหรือรถที่ส่งอาหารจะต้องมีตัวกล่องที่ใส่เก็บอุณหภูมิอาหารต้องทำให้อาหารอยู่ในภาชนะที่มิดชิด เพื่อสุขลักษณะที่ดี
รวมทั้งเน้นย้ำการป้องกันและการจัดส่งอาหารปลอดภัยในธุรกิจฟู้ดเดลิเวอรี่เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดไวรัสโควิด -19 โดยกำหนดข้อแนะนำ 8 ข้อควรปฏิบัติสำหรับพนักงานส่งอาหาร ดังนี้
1. รักษาความสะอาดของร่างกาย
2.สวมหน้ากากอนามัย
3.พกเจลแอลกอฮอล์และล้างมือทุกครั้ง
4.ทำความสะอาดอุปกรณ์เก็บอาหารอยู่เสมอ
5.แยกเก็บอาหารเป็นสัดส่วน ระหว่างอาหารปรุงสุกกับเครื่องดื่ม
6.ไม่เปิดอาหารก่อนส่งลูกค้า
7.ส่งอาหารทันทีเพื่อความสดใหม่
8. ผู้ส่งและผู้รับควรมีระยะห่างกัน และเลือกใช้ระบบจ่ายเงินออนไลน์ทั้งลูกค้าและผู้ให้บริการ
พญ.พรรณพิมล วิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยในวงเสวนา เรื่อง การสั่งอาหารออนไลน์อย่างไรให้ปลอดภัยจากโควิด-19 กล่าวว่าร้านอาหารที่มีใบอนุญาตและเข้าสู่ระบบของการส่งอาหารของผู้ให้บริการขอให้ยึดหลักตามกระทรวงสาธสรณสุขเรื่องของความสะอาดทั้งอุปกรณ์ คนครัว การสวมหมวกป้องกัน การประกอบอาหารที่ปรุงสุกใหม่ ทางกรมอนามัยก็ได้มีการพูดคุยกับให้บริการส่งอาหาร โดยมีกฎพนักงานและดูแลความสะอาดก่อนไปปฏิบัติงานต้องล้างมือให้สะอาด สวมหน้ากาก ดูแลความสะอาดเรื่องอุปกรณ์เก็บอาหาร ส่งอาหารทันทีที่ทำเสร็จ พยายามรักษาระยะเวลาจากจุดรับอาหารไปถึงจุดที่ส่งอาหาร รักษาระยะห่างระหว่างคนส่งและคนรับ รณรงค์ให้จ่ายผ่านแอปฯ งดจ่ายเงินสดป้องกันเชื้อโรค เป็นต้น
“ร้านอาหารอยู่ที่อยู่ภายใต้กฎของกระทรวงสาธารณสุข เรามีแนวทางแนวปฏิบัติและสั่งการไปยังท้องถิ่นให้ตรวจสอบอย่างเข้มข้นและสุ่มตรวจเรื่องการส่งอาหารด้วย เพราะตอนนี้มีร้านอาหารจำนวนมาก ไม่เคยมีบริการส่งอาหารมาก่อน แต่ตอนนี้เขาต้องปรับตัวเพื่อประคับประคอบธุรกิจของตัวเอง เรามีการหารือกับผู้ให้บริการส่งอาหาร ได้เน้นย้ำพูดคุยไปแล้วว่าตอนนี้คุณเป็นคนสำคัญ เพราะเราให้ประชาชนอยู่กับบ้าน ต้องทำให้เขาปลอดภัยจากการสั่งอาหาร เพราะเป็นจุดสำคัญว่าจะทำอย่างไรที่จะดูแลผู้ส่งอาหารสร้างความมั่นใจว่าผู้ส่งอาหารมีสุขลักษณะที่ดี” พญ.พรรณพิมลวิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ให้ความมั่นใจ
อย่างไรก็ตาม ผลกระทบจากโควิด-19 เป็นโอกาสของธุรกิฟู้ดเดลิเวอรี่ นอกจากนี้ ศูนย์บริการจัดหางานพาร์ทไทม์ (Part-time) ออกมาระบุถึงตำแหน่งงานพาร์ทไทม์ ว่าง 28,363 อัตรา ส่วนอาชีพฮอตที่มีตำแหน่งว่างสูงสุด 20,500 อัตรา คือ พนักงานเดลิเวอรี่
