“โรคมะเร็งรังไข่ ภัยเงียบสำหรับผู้หญิง”
อ.พญ.ปัทมา เชาว์โพธิ์ทอง
ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา
โรคมะเร็งรังไข่เป็นภัยเงียบสำหรับผู้หญิง เนื่องจากไม่มีสัญญาณเตือนใด ๆ ที่เฉพาะเจาะจงให้รับรู้ได้เลย
ปัจจุบันนี้ยังไม่ทราบสาเหตุการเกิดโรคที่แน่ชัด อาจมีความผิดปกติของยีนบางชนิดในร่างกาย และถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ ซึ่งคนที่มียีนผิดปกตินี้มีโอกาสสูงกว่าคนทั่วไปในการเกิดโรค โดยกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ หญิงวัยกลางคนหรือสูงอายุ ผู้ที่มีประจำเดือนเร็วและหมดประจำเดือนช้า มีญาติใกล้ชิดป่วยเป็นมะเร็งรังไข่ เต้านม หรือทางเดินอาหาร รวมทั้งหญิงนั้นเคยป่วยเป็นมะเร็งเต้านม มดลูก หรือมะเร็งลำไส้ใหญ่มาก่อน ตลอดจนผู้ที่ไม่เคยคลอดบุตร หรือมีบุตรยาก
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคมะเร็งรังไข่ จะมีอาการคล้ายคลึงกับอาการที่เกิดจากความผิดปกติในระบบอื่น ๆ เช่น ทางเดินอาหาร ทางเดินปัสสาวะ จึงทำให้วินิจฉัยโรคได้ล่าช้า และมักตรวจพบเมื่ออาการโรคลุกลามออกไปมาก ทำให้ผลการรักษาไม่ดีเท่าที่ควร ดังนั้นหากท่านมีอาการเหล่านี้ติดต่อกันเกิน 2 สัปดาห์ เช่น ท้องอืดแน่น รู้สึกอิ่มเร็วหลังรับประทานอาหาร ปวดท้องในอุ้งเชิงกราน มีปัสสาวะบ่อย หรือกลั้นลำบาก การขับถ่ายผิดปกติไปจากเดิม มีเลือดหรือตกขาวผิดปกติจากช่องคลอด ควรรีบไปพบแพทย์
สำหรับการตรวจหามะเร็งรังไข่นั้น แพทย์จะทำการตรวจร่างกายและตรวจภายใน ร่วมกับการตรวจเพิ่มเติมโดยอัลตราซาวน์ หรือเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าบริเวณอุ้งเชิงกรานและช่องท้อง ซึ่งจะพิจารณาตามความเหมาะสมเป็นราย ๆ ไป มะเร็งรังไข่บางชนิดสร้างโปรตีนซึ่งตรวจพบได้ในเลือด เรียกว่าสารบ่งชี้มะเร็ง ซึ่งสามารถนำมาใช้เพื่อประกอบการวินิจฉัยและตรวจติดตามภายหลังการรักษาได้ แต่ไม่แนะนำให้ตรวจสารบ่งชี้มะเร็งเพื่อตรวจคัดกรองโรคมะเร็งรังไข่ เนื่องจากความแม่นยำต่ำและไม่เฉพาะเจาะจงต่อโรค
การตรวจพบก้อนที่รังไข่เพียงอย่างเดียว อาจจะไม่ได้หมายความว่าต้องเป็นมะเร็งเสมอไป เนื่องจากก้อนที่รังไข่ส่วนใหญ่เป็นเนื้องอกที่ไม่ใช่มะเร็ง และรังไข่ที่โตบางชนิดสามารถที่จะยุบเองได้โดยไม่ต้องการการรักษา แต่ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้องก่อนเสมอ
สำหรับการป้องกันโรคมะเร็งรังไข่ที่ง่ายที่สุดคือ หมั่นสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับร่างกาย หากสงสัยว่ามีอาการผิดปกติดังกล่าวข้างต้น ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย และรับการรักษาหากตรวจพบว่ามีความผิดปกติ และควรตรวจสุขภาพโดยเฉพาะทางด้านนรีเวชเป็นประจำทุกปี เนื่องจากระยะของโรคเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดที่จะส่งผลต่อการรักษา นอกจากนี้สิ่งที่สำคัญ การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ควบคู่ไปกับการออกกำลังกายก็เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดูแลรักษาสุขภาพสตรี
--------------------------------------------------------------
กิจกรรมดี ๆ ของศิริราช
# เปิดตัวโครงการ “ทำดีได้ ด้วยปลายนิ้ว” เชิญชวนบริจาคเพื่อระดมทุนสร้างอาคารนวมินทรบพิตร ๘๔ พรรษา รพ.ศิริราช ผ่านโทรศัพท์มือถือทุกเครือข่าย กด *984*100#แล้ว โทรออก โดยการกด 1 ครั้งละเท่ากับการบริจาค 100 บาท ไม่รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม ขอเชิญชวนรวมพลังเป็นหนึ่งเดียว เพื่อการให้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด ร่วมกิจกรรมเพื่อสุขภาพ สาระและบันเทิงหลากหลาย ในวันที่ 17-19 พ.ค. 59 เวลา 10.00-21.00 น. ณ ลานพาร์ค พารากอน ศูนย์การค้าสยามพารากอน สอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 7646-8
# จัดให้ความรู้เรื่อง "ทำอย่างไรเมื่อรู้ว่าเป็นต้อกระจก" วันที่ 19 พ.ค. 59 เวลา 12.30-15.30 น. ณ ห้องประชุมอทิตยาทรกิติคุณ ตึกสยามินทร์ ชั้น 7 ขอเชิญผู้ป่วยและผู้สนใจเข้าร่วมงาน โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย สมัครและสอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 9054 (สมศรี เจริญสุข) ในเวลาราชการ
# แรลลี่การกุศล “ศิริราชแรลลี่ รวมพลคนใจดี” ชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อระดมทุนสร้างอาคารนวมินทรบพิตร ๘๔ พรรษา รพ.ศิริราช วันที่ 28 - 29 พฤษภาคม 2559 เส้นทาง กรุงเทพฯ - จันทบุรี ขอเชิญผู้สนใจร่วมกิจกรรม สมัครและสอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 1646-8, 0 2419 7654, 0 2419 7656
อ.พญ.ปัทมา เชาว์โพธิ์ทอง
ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา
โรคมะเร็งรังไข่เป็นภัยเงียบสำหรับผู้หญิง เนื่องจากไม่มีสัญญาณเตือนใด ๆ ที่เฉพาะเจาะจงให้รับรู้ได้เลย
ปัจจุบันนี้ยังไม่ทราบสาเหตุการเกิดโรคที่แน่ชัด อาจมีความผิดปกติของยีนบางชนิดในร่างกาย และถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ ซึ่งคนที่มียีนผิดปกตินี้มีโอกาสสูงกว่าคนทั่วไปในการเกิดโรค โดยกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ หญิงวัยกลางคนหรือสูงอายุ ผู้ที่มีประจำเดือนเร็วและหมดประจำเดือนช้า มีญาติใกล้ชิดป่วยเป็นมะเร็งรังไข่ เต้านม หรือทางเดินอาหาร รวมทั้งหญิงนั้นเคยป่วยเป็นมะเร็งเต้านม มดลูก หรือมะเร็งลำไส้ใหญ่มาก่อน ตลอดจนผู้ที่ไม่เคยคลอดบุตร หรือมีบุตรยาก
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคมะเร็งรังไข่ จะมีอาการคล้ายคลึงกับอาการที่เกิดจากความผิดปกติในระบบอื่น ๆ เช่น ทางเดินอาหาร ทางเดินปัสสาวะ จึงทำให้วินิจฉัยโรคได้ล่าช้า และมักตรวจพบเมื่ออาการโรคลุกลามออกไปมาก ทำให้ผลการรักษาไม่ดีเท่าที่ควร ดังนั้นหากท่านมีอาการเหล่านี้ติดต่อกันเกิน 2 สัปดาห์ เช่น ท้องอืดแน่น รู้สึกอิ่มเร็วหลังรับประทานอาหาร ปวดท้องในอุ้งเชิงกราน มีปัสสาวะบ่อย หรือกลั้นลำบาก การขับถ่ายผิดปกติไปจากเดิม มีเลือดหรือตกขาวผิดปกติจากช่องคลอด ควรรีบไปพบแพทย์
สำหรับการตรวจหามะเร็งรังไข่นั้น แพทย์จะทำการตรวจร่างกายและตรวจภายใน ร่วมกับการตรวจเพิ่มเติมโดยอัลตราซาวน์ หรือเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าบริเวณอุ้งเชิงกรานและช่องท้อง ซึ่งจะพิจารณาตามความเหมาะสมเป็นราย ๆ ไป มะเร็งรังไข่บางชนิดสร้างโปรตีนซึ่งตรวจพบได้ในเลือด เรียกว่าสารบ่งชี้มะเร็ง ซึ่งสามารถนำมาใช้เพื่อประกอบการวินิจฉัยและตรวจติดตามภายหลังการรักษาได้ แต่ไม่แนะนำให้ตรวจสารบ่งชี้มะเร็งเพื่อตรวจคัดกรองโรคมะเร็งรังไข่ เนื่องจากความแม่นยำต่ำและไม่เฉพาะเจาะจงต่อโรค
การตรวจพบก้อนที่รังไข่เพียงอย่างเดียว อาจจะไม่ได้หมายความว่าต้องเป็นมะเร็งเสมอไป เนื่องจากก้อนที่รังไข่ส่วนใหญ่เป็นเนื้องอกที่ไม่ใช่มะเร็ง และรังไข่ที่โตบางชนิดสามารถที่จะยุบเองได้โดยไม่ต้องการการรักษา แต่ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยที่ถูกต้องก่อนเสมอ
สำหรับการป้องกันโรคมะเร็งรังไข่ที่ง่ายที่สุดคือ หมั่นสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับร่างกาย หากสงสัยว่ามีอาการผิดปกติดังกล่าวข้างต้น ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย และรับการรักษาหากตรวจพบว่ามีความผิดปกติ และควรตรวจสุขภาพโดยเฉพาะทางด้านนรีเวชเป็นประจำทุกปี เนื่องจากระยะของโรคเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดที่จะส่งผลต่อการรักษา นอกจากนี้สิ่งที่สำคัญ การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ควบคู่ไปกับการออกกำลังกายก็เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดูแลรักษาสุขภาพสตรี
--------------------------------------------------------------
กิจกรรมดี ๆ ของศิริราช
# เปิดตัวโครงการ “ทำดีได้ ด้วยปลายนิ้ว” เชิญชวนบริจาคเพื่อระดมทุนสร้างอาคารนวมินทรบพิตร ๘๔ พรรษา รพ.ศิริราช ผ่านโทรศัพท์มือถือทุกเครือข่าย กด *984*100#แล้ว โทรออก โดยการกด 1 ครั้งละเท่ากับการบริจาค 100 บาท ไม่รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม ขอเชิญชวนรวมพลังเป็นหนึ่งเดียว เพื่อการให้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด ร่วมกิจกรรมเพื่อสุขภาพ สาระและบันเทิงหลากหลาย ในวันที่ 17-19 พ.ค. 59 เวลา 10.00-21.00 น. ณ ลานพาร์ค พารากอน ศูนย์การค้าสยามพารากอน สอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 7646-8
# จัดให้ความรู้เรื่อง "ทำอย่างไรเมื่อรู้ว่าเป็นต้อกระจก" วันที่ 19 พ.ค. 59 เวลา 12.30-15.30 น. ณ ห้องประชุมอทิตยาทรกิติคุณ ตึกสยามินทร์ ชั้น 7 ขอเชิญผู้ป่วยและผู้สนใจเข้าร่วมงาน โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย สมัครและสอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 9054 (สมศรี เจริญสุข) ในเวลาราชการ
# แรลลี่การกุศล “ศิริราชแรลลี่ รวมพลคนใจดี” ชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อระดมทุนสร้างอาคารนวมินทรบพิตร ๘๔ พรรษา รพ.ศิริราช วันที่ 28 - 29 พฤษภาคม 2559 เส้นทาง กรุงเทพฯ - จันทบุรี ขอเชิญผู้สนใจร่วมกิจกรรม สมัครและสอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 1646-8, 0 2419 7654, 0 2419 7656
