เมื่อวานนี้ (7เม.ย.) มีการประชุม แม่น้ำ 5 สาย ประกอบด้วย ตัวแทนจาก คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) สภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) คณะรัฐมนตรี (ครม.) และกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ ที่สโมสรทหารบก ถนนวิภาวดี โดยใช้เวลาประชุมเพียง 1 ชั่วโมง 20 นาที ซึ่งถือว่าเป็นการประชุมที่ใช้เวลาน้อยที่สุด ตั้งแต่เคยประชุมมา
โดยเมื่อเวลา 17.25 น. พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พร้อมด้วยตัวแทนทั้ง 5 องค์กร ได้แถลงข่าว โดย พล.อ.ประยุทธ์ กล่าวว่า วันนี้ถือเป็นวันเบาๆ เพราะเรามีปัญหาเยอะกันอยู่แล้ว อยากฝากบอกสื่อทุกคนว่า วันนี้ทุกคนได้ทำงานกันอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ สนช. สปช. มีการรายงานความก้าวหน้ามาเป็นลำดับ รวมทั้งการทำงานของครม. และ คสช. มีเอกสารชัดเจนว่าเราทำอะไรไปถึงไหนอย่างไรบ้าง ซึ่งตนได้ให้นโยบายใหม่ ว่า วันนี้เรากำลังเข้าระบบเดินหน้าไปสู่การมีรัฐธรรมนูญ และการเลือกตั้งตามโรดแมป เพราะฉะนั้น ต้องให้ความสำคัญในเรื่องการสร้างความเข้าใจ ซึ่งที่ผ่านมาประธานของแตละคณะ ได้ทำอยู่แล้ว แต่ความขัดแย้งมันมีมาก จนบางครั้งมันไม่เข้าใจกัน
"ประมาณ กลางเดือนเม.ย.นี้ ระหว่าง วันที่ 20-22 เม.ย. จะหาบุคคลภายนอกมาอธิบายให้ฟังว่า การจัดทำรัฐธรรมนูญในประเทศของเขา ควรจะเป็นอย่างไร ซึ่งเขามีประสบการณ์มาแล้ว เช่น เยอรมัน ฝรั่งเศส ที่มีปัญหาคล้ายๆเราในอดีต แล้ววันนี้เขามีรัฐธรรมนูญของเขา ว่าเขามาอย่างไร เขาแก้ปัญหาอย่างไร และมีการรัฐประหารเหมือนกันกับเรา ก็จะถามเขาแค่นั้นเอง และให้เขาอธิบายว่า ประเทศเขามีรัฐธรรมนูญอย่างนี้ มีความเป็นมาอย่างไร แล้วมาสร้างความเข้าใจในประเทศของเรา ว่าวันนี้สิ่งที่พวกเราเห็นตรงกันคือ จะต้องปฏิรูปบ้านเมืองให้ได้ สิ่งที่ต้องทำวันนี้เนื่องจากเรามีปัญหาจำนวนมาก คิดเป็นร้อยเปอร์เซ็นต์ ซึ่งวันนี้รัฐบาล และ คสช. ทำมาได้ไม่ถึง 30 เปอร์เซ็นต์ เนื่องจากปัญหามันเยอะมาก จึงต้องสร้างความรับรู้ให้กับประชาชนให้ได้ เพื่อที่จะเดินหน้าประเทศกันต่อไป เราจะแก้ปัญหาประเทศที่มีความขัดแย้งได้อย่างไร ก็เลยเห็นชอบร่วมกันว่า รัฐธรรมนูญเขียนมาอย่างไรก็ตาม ถ้าประชาชนไม่ยอมรับ มันก็ไปไม่ได้ เพราะฉะนั้นก็ต้องศึกษา และดูจากภายนอกประเทศบ้าง จากนั้นก็จะไปสู่การวิจัย ซึ่งผมมีขั้นตอนอยู่แล้ว และวันนี้ก็ได้ประชุมร่วมกัน ก็ขอให้รอฟังแล้วกัน อย่าเอาเรื่องพวกนี้ไปเป็นประเด็นความขัดแย้งนักเลย อย่างไรเลือกตั้งก็ต้องเลือกตั้งอยู่แล้ว อย่างไรก็หนีเลือกตั้งไม่พ้น เพราะมีโรดแมปของมันอยู่ แต่ถ้ามันมีปัญหามาก มันก็เลือกไม่ได้ ทำไม่ได้ ผมก็ไม่รู้จะทำอย่างไรเหมือนกัน ก็ขอเอาแค่นี้แล้วกัน"
พล.อ.ประยุทธ์ กล่าวว่า วันนี้เราไปดูปัญหาบ้านเมือง ว่ามีความเดือดร้อนตรงไหน แล้วเราทำอะไรกันอยู่ ช่วยกันไปอธิบายกับคนเหล่านั้นได้หรือไม่ ว่าทุกคนทำงานหนักทั้งกฎหมาย การเตรียมการปฏิรูป การบริหารราชการแผ่นดิน ปัญหามันเยอะเกินไปแล้ว แล้วเพิ่มความขัดแย้งที่เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญเข้าไปอีก ยอมรับว่ามันหนัก ต่างประเทศเองก็มีทั้งเข้าใจ และไม่เข้าใจประเทศไทย รอฟังข่าวดี ในวันที่ 8 เม.ย.ว่า รัสเซีย จะมีความร่วมมืออะไรกับไทย เพราะนายกรัฐมนตรีรัสเซีย จะเดินทางมาเยือนอย่างเป็นทางการ เราเปิดประเทศคบกับทุกประเทศ ไม่ได้เลือกข้างใดข้างหนึ่ง เราเป็น ประเทศที่มีความเป็นกลาง
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ภายหลังนายกรัฐมนตรีพูดจบตรงนี้ ได้เอ่ยปากขอร้องกับสื่อมวลชนว่า ขอพูดแค่นี้ อย่าถามอะไรกันอีกเลย ขอเถอะเหนื่อยแล้ว พร้อมกล่าวขอบคุณ ก่อนที่นายกรัฐมนตรี และตัวแทนแม่น้ำ 5 สาย ได้เข้าไปพูดคุยเป็นการส่วนตัวในห้องรับรอง สโมสรกองทัพบกเป็นเวลา 30 นาที
ด้านนายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ด้านกฎหมาย กล่าวภายหลังการประชุมแม่น้ำ 5 สาย ถึงกรณี พล.อ.ประยุทธ์ ให้ช่วยชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญกับต่างประเทศ ว่า นายกฯไม่ถึงขนาดกับกังวลว่า ร่างรัฐธรรมนูญจะไม่เป็นที่ยอมรับของสังคม เพียงแต่ปรารภว่า ร่างรัฐธรรมนูญที่ออกมา ลำดับแรกต้องเป็นที่ยอมรับของประชาชนไทย ขณะเดียวกันต้องคำนึงถึงโลกาภิวัฒน์ ได้รับการยอมรับในสายตาของต่างประเทศด้วย ต้องผสมผสานกัน เพราะบางทีเป็นที่ยอมรับในนานาประเทศ แต่อาจจะใช้แก้ปัญหาคนไทยไม่ได้ หรือจะเอาแก้ปัญหาคนไทยได้โดยที่ต่างประเทศไม่ยอมรับ จะไปได้ลำบาก ซึ่งจะหารือกับ กมธ.ยกร่างรัฐธรรมนูญต่อไป ว่าจะทำอย่างไร ส่วนที่เชิญต่างประเทศมาไม่ใช่เป็นการมาให้ความเห็นเกี่ยวกับการยกร่างรัฐธรรมนูญ แต่เป็นเพราะบางประเทศมีประสบการณ์บางอย่างเหมือนกับเรา เคยเกิดวิกฤติการณ์ ปัญหาความขัดแย้ง และผ่านพ้นมาได้ จนกระทั่งทำรัฐธรรมนูญได้ น่าจะมาเล่าสู่กันฟัง
นายวิษณุ กล่าวว่า นายกฯระบุว่า ความจริงวิธีการนี้น่าจะทำก่อนหน้านี้นานแล้ว เพียงแต่ตอนนั้นไม่คิดว่าจะเกิดปัญหายุ่งยากอะไร จนมาถึงระยะนี้ เริ่มเห็นเค้าแล้วว่าบางทีเราอาจจะต้องเรียนรู้ประสบการณ์จากต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นเยอรมัน ฝรั่งเศส ก็เคยเจอปัญหาอะไร และแก้ปัญหาอย่างไร แต่ไม่ใช่การเอารัฐธรรมนูญไทยไปตีแผ่ให้เขาวิจารณ์ อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ไม่ได้มองประเทศใดเป็นพิเศษ เพียงแต่เป็นเรื่องที่จะทำเร่งด่วน เพราะข้อเสนอแนะอาจจะเป็นประโยชน์ที่เรานำมาใช้มาได้ หากช้า จะไม่ได้ประโยชน์ เนื่องจากหลังจากวันที่ 26 เม.ย.นี้ ทางกมธ.ยกร่างฯ จะต้องส่งร่าง รัฐธรรมนูญให้หน่วยงานต่างๆ วิจารณ์ และให้ความเห็นแล้ว โดยมีเวลา 30 วัน เมื่อเวลาบีบรัดเข้ามา การจะเชิญมากมายหลายประเทศ คงไม่ได้ อาจต้องเอาความสะดวกเข้าว่า ทั้งนี้ ในที่ประชุมแม่น้ำ 5 สายครั้งนี้ ได้มีการให้กำลังใจ กมธ.ยกร่างฯ ในการทำหน้าที่ด้วย
โดยเมื่อเวลา 17.25 น. พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พร้อมด้วยตัวแทนทั้ง 5 องค์กร ได้แถลงข่าว โดย พล.อ.ประยุทธ์ กล่าวว่า วันนี้ถือเป็นวันเบาๆ เพราะเรามีปัญหาเยอะกันอยู่แล้ว อยากฝากบอกสื่อทุกคนว่า วันนี้ทุกคนได้ทำงานกันอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ สนช. สปช. มีการรายงานความก้าวหน้ามาเป็นลำดับ รวมทั้งการทำงานของครม. และ คสช. มีเอกสารชัดเจนว่าเราทำอะไรไปถึงไหนอย่างไรบ้าง ซึ่งตนได้ให้นโยบายใหม่ ว่า วันนี้เรากำลังเข้าระบบเดินหน้าไปสู่การมีรัฐธรรมนูญ และการเลือกตั้งตามโรดแมป เพราะฉะนั้น ต้องให้ความสำคัญในเรื่องการสร้างความเข้าใจ ซึ่งที่ผ่านมาประธานของแตละคณะ ได้ทำอยู่แล้ว แต่ความขัดแย้งมันมีมาก จนบางครั้งมันไม่เข้าใจกัน
"ประมาณ กลางเดือนเม.ย.นี้ ระหว่าง วันที่ 20-22 เม.ย. จะหาบุคคลภายนอกมาอธิบายให้ฟังว่า การจัดทำรัฐธรรมนูญในประเทศของเขา ควรจะเป็นอย่างไร ซึ่งเขามีประสบการณ์มาแล้ว เช่น เยอรมัน ฝรั่งเศส ที่มีปัญหาคล้ายๆเราในอดีต แล้ววันนี้เขามีรัฐธรรมนูญของเขา ว่าเขามาอย่างไร เขาแก้ปัญหาอย่างไร และมีการรัฐประหารเหมือนกันกับเรา ก็จะถามเขาแค่นั้นเอง และให้เขาอธิบายว่า ประเทศเขามีรัฐธรรมนูญอย่างนี้ มีความเป็นมาอย่างไร แล้วมาสร้างความเข้าใจในประเทศของเรา ว่าวันนี้สิ่งที่พวกเราเห็นตรงกันคือ จะต้องปฏิรูปบ้านเมืองให้ได้ สิ่งที่ต้องทำวันนี้เนื่องจากเรามีปัญหาจำนวนมาก คิดเป็นร้อยเปอร์เซ็นต์ ซึ่งวันนี้รัฐบาล และ คสช. ทำมาได้ไม่ถึง 30 เปอร์เซ็นต์ เนื่องจากปัญหามันเยอะมาก จึงต้องสร้างความรับรู้ให้กับประชาชนให้ได้ เพื่อที่จะเดินหน้าประเทศกันต่อไป เราจะแก้ปัญหาประเทศที่มีความขัดแย้งได้อย่างไร ก็เลยเห็นชอบร่วมกันว่า รัฐธรรมนูญเขียนมาอย่างไรก็ตาม ถ้าประชาชนไม่ยอมรับ มันก็ไปไม่ได้ เพราะฉะนั้นก็ต้องศึกษา และดูจากภายนอกประเทศบ้าง จากนั้นก็จะไปสู่การวิจัย ซึ่งผมมีขั้นตอนอยู่แล้ว และวันนี้ก็ได้ประชุมร่วมกัน ก็ขอให้รอฟังแล้วกัน อย่าเอาเรื่องพวกนี้ไปเป็นประเด็นความขัดแย้งนักเลย อย่างไรเลือกตั้งก็ต้องเลือกตั้งอยู่แล้ว อย่างไรก็หนีเลือกตั้งไม่พ้น เพราะมีโรดแมปของมันอยู่ แต่ถ้ามันมีปัญหามาก มันก็เลือกไม่ได้ ทำไม่ได้ ผมก็ไม่รู้จะทำอย่างไรเหมือนกัน ก็ขอเอาแค่นี้แล้วกัน"
พล.อ.ประยุทธ์ กล่าวว่า วันนี้เราไปดูปัญหาบ้านเมือง ว่ามีความเดือดร้อนตรงไหน แล้วเราทำอะไรกันอยู่ ช่วยกันไปอธิบายกับคนเหล่านั้นได้หรือไม่ ว่าทุกคนทำงานหนักทั้งกฎหมาย การเตรียมการปฏิรูป การบริหารราชการแผ่นดิน ปัญหามันเยอะเกินไปแล้ว แล้วเพิ่มความขัดแย้งที่เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญเข้าไปอีก ยอมรับว่ามันหนัก ต่างประเทศเองก็มีทั้งเข้าใจ และไม่เข้าใจประเทศไทย รอฟังข่าวดี ในวันที่ 8 เม.ย.ว่า รัสเซีย จะมีความร่วมมืออะไรกับไทย เพราะนายกรัฐมนตรีรัสเซีย จะเดินทางมาเยือนอย่างเป็นทางการ เราเปิดประเทศคบกับทุกประเทศ ไม่ได้เลือกข้างใดข้างหนึ่ง เราเป็น ประเทศที่มีความเป็นกลาง
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ภายหลังนายกรัฐมนตรีพูดจบตรงนี้ ได้เอ่ยปากขอร้องกับสื่อมวลชนว่า ขอพูดแค่นี้ อย่าถามอะไรกันอีกเลย ขอเถอะเหนื่อยแล้ว พร้อมกล่าวขอบคุณ ก่อนที่นายกรัฐมนตรี และตัวแทนแม่น้ำ 5 สาย ได้เข้าไปพูดคุยเป็นการส่วนตัวในห้องรับรอง สโมสรกองทัพบกเป็นเวลา 30 นาที
ด้านนายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ด้านกฎหมาย กล่าวภายหลังการประชุมแม่น้ำ 5 สาย ถึงกรณี พล.อ.ประยุทธ์ ให้ช่วยชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญกับต่างประเทศ ว่า นายกฯไม่ถึงขนาดกับกังวลว่า ร่างรัฐธรรมนูญจะไม่เป็นที่ยอมรับของสังคม เพียงแต่ปรารภว่า ร่างรัฐธรรมนูญที่ออกมา ลำดับแรกต้องเป็นที่ยอมรับของประชาชนไทย ขณะเดียวกันต้องคำนึงถึงโลกาภิวัฒน์ ได้รับการยอมรับในสายตาของต่างประเทศด้วย ต้องผสมผสานกัน เพราะบางทีเป็นที่ยอมรับในนานาประเทศ แต่อาจจะใช้แก้ปัญหาคนไทยไม่ได้ หรือจะเอาแก้ปัญหาคนไทยได้โดยที่ต่างประเทศไม่ยอมรับ จะไปได้ลำบาก ซึ่งจะหารือกับ กมธ.ยกร่างรัฐธรรมนูญต่อไป ว่าจะทำอย่างไร ส่วนที่เชิญต่างประเทศมาไม่ใช่เป็นการมาให้ความเห็นเกี่ยวกับการยกร่างรัฐธรรมนูญ แต่เป็นเพราะบางประเทศมีประสบการณ์บางอย่างเหมือนกับเรา เคยเกิดวิกฤติการณ์ ปัญหาความขัดแย้ง และผ่านพ้นมาได้ จนกระทั่งทำรัฐธรรมนูญได้ น่าจะมาเล่าสู่กันฟัง
นายวิษณุ กล่าวว่า นายกฯระบุว่า ความจริงวิธีการนี้น่าจะทำก่อนหน้านี้นานแล้ว เพียงแต่ตอนนั้นไม่คิดว่าจะเกิดปัญหายุ่งยากอะไร จนมาถึงระยะนี้ เริ่มเห็นเค้าแล้วว่าบางทีเราอาจจะต้องเรียนรู้ประสบการณ์จากต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นเยอรมัน ฝรั่งเศส ก็เคยเจอปัญหาอะไร และแก้ปัญหาอย่างไร แต่ไม่ใช่การเอารัฐธรรมนูญไทยไปตีแผ่ให้เขาวิจารณ์ อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ไม่ได้มองประเทศใดเป็นพิเศษ เพียงแต่เป็นเรื่องที่จะทำเร่งด่วน เพราะข้อเสนอแนะอาจจะเป็นประโยชน์ที่เรานำมาใช้มาได้ หากช้า จะไม่ได้ประโยชน์ เนื่องจากหลังจากวันที่ 26 เม.ย.นี้ ทางกมธ.ยกร่างฯ จะต้องส่งร่าง รัฐธรรมนูญให้หน่วยงานต่างๆ วิจารณ์ และให้ความเห็นแล้ว โดยมีเวลา 30 วัน เมื่อเวลาบีบรัดเข้ามา การจะเชิญมากมายหลายประเทศ คงไม่ได้ อาจต้องเอาความสะดวกเข้าว่า ทั้งนี้ ในที่ประชุมแม่น้ำ 5 สายครั้งนี้ ได้มีการให้กำลังใจ กมธ.ยกร่างฯ ในการทำหน้าที่ด้วย
