นายสมพงศ์สระแก้ว ผู้อำนวยการมูลนิธิเครือข่ายส่งเสริมคุณภาพชีวิตแรงงาน (แอลพีเอ็น) กล่าวว่า หลังจากรัฐบาลประกาศยุบสภามาเกือบ 2 เดือน ส่งผลให้นโยบายด้านแรงงานต่างด้าว ขณะนี้ไม่ชัดเจน แรงงานพม่าที่เข้ามาทำงานครบ 4 ปี ตามบันทึกความเข้าใจ (เอ็มโอยู) จำนวนหนึ่ง ถูกตำรวจไล่จับ หลังจากที่กระทรวงแรงงานเสนอเรื่องแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับแรงงานพม่า ต่อคณะรัฐมนตรี (ครม) แล้วเกิดการยุบสภาเสียก่อน และรักษาการครม.ไม่สามารถอนุมัติได้
ทั้งนี้ กฎหมายเดิม คือให้แรงงานพม่าที่เข้ามาตามเอ็มโอยู ครบ 4 ปี ต้องกลับไปพำนักในพม่าก่อน 3 ปี จึงจะต่อวีซ่ากลับมาทำงานในไทยใหม่ได้อีกครั้ง ขณะที่เรื่องที่เสนอเข้า ครม.คือ ให้แรงงานกลุ่มดังกล่าวไม่ต้องเดินทางกลับพม่า สามารถต่อวีซ่าในไทย และทำงานต่อได้ทันที
“ทางการพม่าบอกให้แรงงานของตัวเองอยู่ต่อได้ ไม่โดนจับ ขณะที่เจ้าหน้าที่ตำรวจเรา ยังดำเนินการจับเต็มที่ บางส่วนยังมีปัญหาไม่ได้รับเอกสารจากทางการไทย เพราะไปตกค้างอยู่กับนายหน้า”นายสมพงค์ กล่าว
ทั้งนี้ นายจ้างรายเล็ก มักไม่ต้องการพาแรงงานไปต่อวีซ่า เนื่องจากมีขั้นตอนยุ่งยาก และต้องเดินทางไปไกล ขณะเดียวกันแรงงานที่เข้ามาทำงานในเมืองก็ขาดความพร้อม เพราะต้องเสียเงิน และเสียเวลา อีกทั้งยังสุ่มเสี่ยงต่อการเป็นเหยื่อของกลุ่มนายหน้า จึงต้องการให้กระทรวงแรงงาน ขอความร่วมมือไปยังสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.) ให้งดเว้นการจับกุมในช่วงสุญญากาศนี้ไปก่อน เพราะแรงงานต่างด้าว ก็ถือเป็นส่วนสำคัญในระบบเศรษฐกิจของไทย หากต้องเดินทางกลับไปก่อนทั้งหมดจะส่งผลให้ภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมชะงักลง
ด้านนายประวิทย์ เคียงผล อธิบดีกรมการจัดหางาน กล่าวว่า กรมไม่มีอำนาจโดยตรงในการเสนอให้ สตช. หยุดการจับกุมแรงงานพม่า แรงงานที่เข้ามาทำงานครบ 4 ปีแล้วตามเอ็มโอยู จำเป็นต้องกลับประเทศไปก่อน 3 ปี เพราะเป็นกฎหมายที่ยังมีผลบังคับใช้ หากรัฐบาลพม่ากังวลเรื่องดังกล่าว ควรทำหนังสือมาถึงรักษาการรัฐบาลของไทย เพื่อให้ขอความร่วมมือไปยัง สตช. ไม่ให้จับกุมแรงงานที่ทำงานครบ 4 ปี
“เราก็พยายามแก้ปัญหาดังกล่าว โดยการนำเสนอเรื่องเข้า ครม.ตั้งแต่ช่วงปลายปีที่ผ่านมาแล้ว แต่เมื่อตอนนี้รักษาการคณะรัฐมนตรี ไม่มีอำนาจแก้ไข เพราะขัดรัฐธรรมนูญ ก็ทำได้เพียงรอรัฐบาลใหม่เข้ามาดำเนินการเท่านั้น”
ทั้งนี้ หลังจากได้รัฐบาลใหม่เข้ามาแล้ว ต้องรอดูว่า คณะรัฐมนตรีจะส่งเรื่องกลับมาใหม่หรือไม่ หรือจะนำไปพิจารณาได้เลย หากส่งกลับมาใหม่
กรมก็จะดำเนินการตามขั้นตอนเพื่อเสนอเรื่องไปอีกครั้ง
สำหรับแรงงานพม่าในไทยขณะนี้ ประกอบด้วย 3 กลุ่ม ได้แก่ 1. กลุ่มที่เข้ามาตามเอ็มโอยู ที่กำลังมีปัญหาในปัจจุบัน 2. กลุ่มที่เข้ามาพิสูจน์สัญชาติทำงานในไทย หากพาสปอร์ตยังมีอายุเหลือมากกว่า 2 ปี กลุ่มดังกล่าว สามารถไปต่ออายุที่ชายแดน และอยู่ไทยได้จนครบ 6 ปี แต่หากเหลือไม่ถึง 2 ปี ต้องกลับไปทำพาสปอร์ตเล่มใหม่ที่ประเทศตัวเอง แล้วค่อยเดินทางมาอีก ครั้ง และ 3.กลุ่มที่ดำเนินการ ทร.38/1 ค้างไว้ กลุ่มดังกล่าวยังสามารถอยู่ในไทยได้
ด้านสำนักข่าวอิรวดีของพม่า รายงานว่า แรงงานพม่าในไทยบางส่วน ขณะนี้ถูกเลิกจ้าง เนื่องจากวีซ่าหมดอายุ อีกทั้งยังต้องอยู่อย่างหลบซ่อนเพื่อไม่ให้ถูกจับกุม
ขณะที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน การจ้างงาน และประกันสังคมของพม่า ระบุว่า การเจรจากับรัฐบาลไทยในช่วงนี้ ทำได้ไม่ง่ายนัก เนื่องจากมีการชุมนุมทางการเมือง
ทั้งนี้ กฎหมายเดิม คือให้แรงงานพม่าที่เข้ามาตามเอ็มโอยู ครบ 4 ปี ต้องกลับไปพำนักในพม่าก่อน 3 ปี จึงจะต่อวีซ่ากลับมาทำงานในไทยใหม่ได้อีกครั้ง ขณะที่เรื่องที่เสนอเข้า ครม.คือ ให้แรงงานกลุ่มดังกล่าวไม่ต้องเดินทางกลับพม่า สามารถต่อวีซ่าในไทย และทำงานต่อได้ทันที
“ทางการพม่าบอกให้แรงงานของตัวเองอยู่ต่อได้ ไม่โดนจับ ขณะที่เจ้าหน้าที่ตำรวจเรา ยังดำเนินการจับเต็มที่ บางส่วนยังมีปัญหาไม่ได้รับเอกสารจากทางการไทย เพราะไปตกค้างอยู่กับนายหน้า”นายสมพงค์ กล่าว
ทั้งนี้ นายจ้างรายเล็ก มักไม่ต้องการพาแรงงานไปต่อวีซ่า เนื่องจากมีขั้นตอนยุ่งยาก และต้องเดินทางไปไกล ขณะเดียวกันแรงงานที่เข้ามาทำงานในเมืองก็ขาดความพร้อม เพราะต้องเสียเงิน และเสียเวลา อีกทั้งยังสุ่มเสี่ยงต่อการเป็นเหยื่อของกลุ่มนายหน้า จึงต้องการให้กระทรวงแรงงาน ขอความร่วมมือไปยังสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.) ให้งดเว้นการจับกุมในช่วงสุญญากาศนี้ไปก่อน เพราะแรงงานต่างด้าว ก็ถือเป็นส่วนสำคัญในระบบเศรษฐกิจของไทย หากต้องเดินทางกลับไปก่อนทั้งหมดจะส่งผลให้ภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมชะงักลง
ด้านนายประวิทย์ เคียงผล อธิบดีกรมการจัดหางาน กล่าวว่า กรมไม่มีอำนาจโดยตรงในการเสนอให้ สตช. หยุดการจับกุมแรงงานพม่า แรงงานที่เข้ามาทำงานครบ 4 ปีแล้วตามเอ็มโอยู จำเป็นต้องกลับประเทศไปก่อน 3 ปี เพราะเป็นกฎหมายที่ยังมีผลบังคับใช้ หากรัฐบาลพม่ากังวลเรื่องดังกล่าว ควรทำหนังสือมาถึงรักษาการรัฐบาลของไทย เพื่อให้ขอความร่วมมือไปยัง สตช. ไม่ให้จับกุมแรงงานที่ทำงานครบ 4 ปี
“เราก็พยายามแก้ปัญหาดังกล่าว โดยการนำเสนอเรื่องเข้า ครม.ตั้งแต่ช่วงปลายปีที่ผ่านมาแล้ว แต่เมื่อตอนนี้รักษาการคณะรัฐมนตรี ไม่มีอำนาจแก้ไข เพราะขัดรัฐธรรมนูญ ก็ทำได้เพียงรอรัฐบาลใหม่เข้ามาดำเนินการเท่านั้น”
ทั้งนี้ หลังจากได้รัฐบาลใหม่เข้ามาแล้ว ต้องรอดูว่า คณะรัฐมนตรีจะส่งเรื่องกลับมาใหม่หรือไม่ หรือจะนำไปพิจารณาได้เลย หากส่งกลับมาใหม่
กรมก็จะดำเนินการตามขั้นตอนเพื่อเสนอเรื่องไปอีกครั้ง
สำหรับแรงงานพม่าในไทยขณะนี้ ประกอบด้วย 3 กลุ่ม ได้แก่ 1. กลุ่มที่เข้ามาตามเอ็มโอยู ที่กำลังมีปัญหาในปัจจุบัน 2. กลุ่มที่เข้ามาพิสูจน์สัญชาติทำงานในไทย หากพาสปอร์ตยังมีอายุเหลือมากกว่า 2 ปี กลุ่มดังกล่าว สามารถไปต่ออายุที่ชายแดน และอยู่ไทยได้จนครบ 6 ปี แต่หากเหลือไม่ถึง 2 ปี ต้องกลับไปทำพาสปอร์ตเล่มใหม่ที่ประเทศตัวเอง แล้วค่อยเดินทางมาอีก ครั้ง และ 3.กลุ่มที่ดำเนินการ ทร.38/1 ค้างไว้ กลุ่มดังกล่าวยังสามารถอยู่ในไทยได้
ด้านสำนักข่าวอิรวดีของพม่า รายงานว่า แรงงานพม่าในไทยบางส่วน ขณะนี้ถูกเลิกจ้าง เนื่องจากวีซ่าหมดอายุ อีกทั้งยังต้องอยู่อย่างหลบซ่อนเพื่อไม่ให้ถูกจับกุม
ขณะที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน การจ้างงาน และประกันสังคมของพม่า ระบุว่า การเจรจากับรัฐบาลไทยในช่วงนี้ ทำได้ไม่ง่ายนัก เนื่องจากมีการชุมนุมทางการเมือง
