ASTVผู้จัดการสุดสัปดาห์-การแถลงตัวเลขเงินเฟ้อประจำเดือนส.ค.2556 เมื่อช่วงต้นเดือนก.ย.2556 ของนางวัชรี วิมุกตายน ปลัดกระทรวงพาณิชย์ ได้เกิดวาทกรรมเด็ด เพราะไปแสดงความคิดเห็นออกมาว่า “คนคิดไปเองว่าของแพง” จนเกิดกระแสต่อต้านอย่างหนัก สร้างความไม่พึงพอใจให้กับประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศ ที่ได้รับผลกระทบจากค่าครองชีพที่พุ่งสูงขึ้น
แม้เหตุการณ์ดังกล่าวจะผ่านพ้นมาแล้วเกือบ 3 สัปดาห์ แต่ความรุนแรงของปัญหาค่าครองชีพที่สูงขึ้น และไม่ได้คิดไปเอง ก็ยังคงเป็นปัญหาอยู่
วันนี้ ไม่ว่าจะไปไหน ไปคุยกับใคร หัวข้อหนึ่งที่มักจะถูกหยิบยกขึ้นมาพูดคุย ก็คือ ทำไมสินค้าถึงได้แพงขนาดนี้ ไหนรัฐบาลบอกว่าของไม่แพง แต่อะไรรอบตัวมันขึ้นทุกอย่าง ขึ้นไปหมด จะบอกว่า คิดไปเอง ก็ไม่ใช่
ค่าก๊าซหุงต้มขึ้นราคา ค่าไฟฟ้าขึ้นราคา ค่าทางด่วนขึ้นราคา รัฐบาลบอกว่า ยังวัดอะไรตอนนี้ไม่ได้ เพราะเพิ่งเริ่มขึ้นตั้งแต่วันที่ 1 ก.ย.2556 ที่ผ่านมา แล้วยังให้เหตุผลอีกว่า สินค้าที่จะมาอ้างต้นทุนพวกนี้ แล้วปรับขึ้นราคาสินค้า เลิกคิดไปได้เลย เพราะกระทบต้นทุนเพียงแค่เล็กน้อยเท่านั้น
ยิ่งอาหารปรุงสำเร็จ (จานด่วน) ยิ่งไม่ต้องพูด เพราะกระทบต้นทุนแค่หลักสตางค์เท่านั้น
แต่เชื่อหรือไม่ว่า ผลการสำรวจสถานการณ์อาหารจานด่วนในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล กลับพบความจริงที่สวนทางกับที่รัฐบาลประกาศ ก็คือ มีร้านค้าเป็นจำนวนมากที่ได้มีการแจ้งต่อลูกค้าขอปรับขึ้นราคาสินค้าเมนูละ 5 เป็นอย่างต่ำ บางร้านที่แจ้งปรับขึ้นราคาเมนูละ 10 บาท ซึ่งส่วนใหญ่ได้ปรับขึ้นราคามาตั้งแต่วันที่ 1 ก.ย.2556 วันเดียวกับที่ก๊าซหุงต้ม ค่าไฟฟ้า ค่าทางด่วนขึ้นนั่นแหละ แต่บางรายยังใจดี จะขอปรับขึ้นราคาตั้งแต่วันที่ 16 ก.ย.2556 ที่ผ่านมา เป็นต้นไป
สาเหตุที่ร้านค้าส่วนใหญ่แจ้งต่อลูกค้าเพื่อใช้ขอปรับราคา ได้ระบุว่า เป็นเพราะราคาวัตถุดิบได้ปรับราคาสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง เช่น ก๊าซหุงต้ม ไฟฟ้า น้ำมัน พืช ข้าวสาร ไข่ไก่ หมู เนื้อ ไก่ รวมถึงเครื่องปรุงรส โดยบางร้านถึงขั้นใส่อารมณ์เพิ่มถึงขั้นที่ว่าเป็นเพราะ “รัฐบาลโกง นายกฯ เอาเงินภาษีไปเที่ยว ไม่สนราคาของกินของใช้"
สำหรับเมนูอาหารที่ได้แจ้งลูกค้าขอปรับขึ้นราคา เช่น ก๋วยเตี๋ยว ข้าวหน้าเป็ด ผัดไท เกาเหลาเลือดหมู ข้าวผัดปู ซาลาเปา และอาหารตามสั่งต่างๆ
ส่วนเมนูไข่ ได้แจ้งขอปรับราคาเพิ่มขึ้นเช่นเดียวกัน โดยไข่ดาวจากฟองละ 5 บาทเป็น 7-10 บาท ไข่เจียว 10-15 บาท
อย่างไรก็ตาม แม้จะมีหลักฐานทนโท่ว่า อาหารจานด่วนขึ้นราคาเพราะฝีมือการบริหารงานของรัฐบาล เพราะทำให้ต้นทุนต่างๆ แพงขึ้น จนไม่สามารถมีกำไรอยู่ได้ จึงต้องปรับขึ้นราคา และผลักภาระไปให้ผู้บริโภค แต่รัฐบาลก็ยังยืนยันว่า วัตถุดิบทุกอย่างยังมีราคาถูก จะแพงขึ้นก็แค่ "ไข่ไก่" เพียงอย่างเดียว ส่วนเนื้อหมู เนื้อไก่ ผักสด น้ำมันปาล์ม ล้วนแต่ราคาลดลง
เพราะฉะนั้น จะมามั่วนิ่มขึ้นราคาอาหารจานด่วนไม่ได้
นายนิวัฒน์ธำรง บุญทรงไพศาล รองนายกรัฐมนตรีและรมว.พาณิชย์ กล่าวว่า ร้านอาหารในท้องตลาดที่มีการปรับขึ้นราคา ก็ต้องไปดูแลว่ามีการปรับขึ้นราคาที่เหมาะสมหรือไม่ แต่เท่าที่ตรวจสอบได้ ปัญหาของอาหารจานด่วนในขณะนี้ เป็นการปรับราคาขึ้นตามกันมากกว่า เพราะข้อเท็จจริง วัตถุดิบในการผลิตมีทั้งขึ้นและลง
สำหรับการแก้ไขปัญหาอาหารจานด่วนมีราคาสูงขึ้น ได้สั่งการให้กรมการค้าภายในเพิ่มความเข้มแข็งให้กับร้านอาหารในโครงการธงฟ้า เพื่อเป็นทางเลือกให้กับประชาชนได้บริโภคอาหารจานด่วนในราคาที่เหมาะสม โดยเชื่อว่าหากสามารถสร้างเครือข่ายร้านอาหารธงฟ้าให้มีความเข้มแข็ง จะช่วยกดราคาอาหารจานด่วนในท้องตลาดให้ปรับลดลงมาได้
ส่วนราคาสินค้าอุปโภคบริโภค ก็ยืนยันว่า ไม่มีสินค้ารายการใดขอปรับขึ้นราคา เพราะอยู่ในช่วงขอความร่วมมือให้ตรึงราคาไปจนถึงสิ้นปี 2556
แต่ในความเป็นจริง กลับพบว่า นมสดพาสเจอร์ไรส์ ของบริษัท ซีพี เมจิ จำกัด ได้แจ้งไปยังร้านค้าเพื่อขอปรับขึ้นราคาผลิตภัณฑ์นมขนาด 2000 ซีซี และ 5000 ซีซี มีผลตั้งแต่วันที่ 1 ก.ย.2556 โดยให้เหตุผลว่าน้ำนมดิบ ซึ่งเป็นวัตถุดิบได้มีการปรับราคาเพิ่มขึ้น รวมถึงต้นทุนอื่นๆ ได้มีการปรับขึ้น จึงต้องขอปรับเพิ่มราคา ส่วนจะปรับราคาเพิ่มอีกเท่าไร ยังไง ยังเป็นความลับเพราะกรมการค้าภายในปิดเงียบ
ขณะที่ น.ส.วิบูลย์ลักษณ์ ร่วมรักษ์ อธิบดีกรมการค้าภายใน กล่าวถึงแนวทางแก้ปัญหาอาหารจานด่วนมีราคาแพงว่า มีแผนที่จะเพิ่มร้านอาหารมิตรธงฟ้าให้ได้เดือนละ 50 แห่ง จากปัจจุบันที่มีร้านอาหารในเครือข่ายมิตรธงฟ้าประมาณ 6,000 แห่ง เพื่อเป็นช่องทางในการเข้าไปดูแลราคาอาหารจานด่วนในตลาด ส่วนราคาอาหารจานด่วนในท้องตลาดที่มีการปรับขึ้นราคา หากประชาชนเห็นว่าปรับขึ้นราคาสูงเกินความเหมาสมสามารถส่งเรื่องร้องเรียนมาที่สายด่วน 1569 โดยกรมฯ จะส่งเจ้าหน้าที่ลงไปตรวจสอบ
ไม่เพียงแค่นั้น นายยรรยง พวงราช รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ ยังได้ช่วยเหลือผู้ประกอบการร้านอาหารธงฟ้า เพื่อให้สามารถซื้อวัตถุดิบในการประกอบอาหารในราคาถูกกว่าท้องตลาดทั่วไป โดยได้ร่วมมือกับตลาดในความส่งเสริมของกรมการค้าภายใน 6 แห่ง ได้แก่ ตลาดมีนบุรี ตลาดยิ่งเจริญ ตลาดสี่มุมเมือง ตลาดคลองเตย ตลาดกลางผักและผลไม้จังหวัดนนทบุรี(ตลาดกลางบางใหญ่) ตลาดเทวราช และตลาดในสังกัดสำนักงานตลาดกรุงเทพมหานคร 7 แห่ง จัดทำบันทึกความเข้าใจร่วมกันเพื่อดำเนินการตามนโยบายลดค่าครองชีพประชาชน โดยตลาดจะคัดเลือกร้านค้าที่จำหน่ายวัตถุดิบในการประกอบอาหาร เช่น เนื้อหมู เนื้อไก่ ไข่ไก่ ผัก เครื่องปรุงรส ให้จำหน่ายวัตถุดิบให้กับร้านอาหารธงฟ้าในราคาถูกกว่าท้องตลาดทั่วไป
เหตุผลที่ทำเรื่องนี้ เพื่อให้ประชาชนมีทางเลือกในการซื้ออาหารปรุงสำเร็จราคาประหยัด ร้านอาหารธงฟ้าสามารถซื้อวัตถุดิบราคาถูกในการประกอบอาหาร ทำให้ช่วยลดต้นทุนและสามารถเพิ่มยอดขาย ตลาดสดที่ให้ความร่วมมือมีช่องทางการจำหน่ายที่เป็นร้านอาหารธงฟ้าเพิ่มขึ้น อีกทั้งเป็นการสร้างชื่อเสียงและภาพพจน์ที่ดีแก่ตลาด
สิ่งที่เกิดขึ้นทั้งหมด พอจะสรุปได้ว่า ด้านหนึ่งรัฐบาลพยายามที่จะปฏิเสธทุกทางว่า อาหารจานด่วนไม่ได้มีราคาแพงขึ้น แต่อีกด้านหนึ่ง ก็พยายามที่จะแก้ไขปัญหาด้วยการลดต้นทุน เพื่อดึงให้อาหารจานด่วนมีราคาลดลง
ไหนบอกว่า "คิดไปเอง" แล้วจะมาวุ่นวายแก้ทำไม???