“สมรังสี” ลากไส้ “ฮุนเซน” เชื่อจับมือ “แม้ว”จัดฉาก “ศิวรักษ์”

ในกัมพูชานั้น คู่ปรับที่สมน้ำสมเนื้อกับ “นายฮุนเซน” มากที่สุด เห็นทีจะหนีไม่พ้น “นายสม รังสี” ผู้นำฝ่ายค้านของกัมพูชา เพราะเขารู้ไส้รู้พุงแทบจะทุกขดและรู้ถึงเล่ห์เพทุบายที่ซ่อนไว้ในตัวนายกรัฐมนตรีกัมพูชาผู้นี้
ชม สัมภาษณ์ นายสม รังสี ผู้นำฝ่ายค้านกัมพูชา โดย สโรชา พรอุดมศักดิ์
เมื่อวันที่ 14 ธันวาคมที่ผ่านมา นายสมรังสีได้ให้สัมภาษณ์พิเศษ “น.ส.สโรชา พรอุดมศักดิ์” ทางสถานีโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม Thai-ASEAN News Network หรือ TAN Network เพื่อชำแหละตัวตันของนายฮุนเซนให้สังคมโลกได้รับรู้ ไม่ว่าจะเป็นการยกที่ดินชายแดนให้กับเวียดนาม รวมทั้งเหตุการณ์ล่าสุดกับการปล่อยตัวนายศิวรักษ์ ชุติพงษ์ วิศวกรชาวไทยที่ถูกจับในข้อหารจารชน

-ก่อนจะพูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับกัมพูชา ดิฉันใคร่ขอเรียนถามถึงสถานการณ์เกี่ยวตัวท่านก่อนนะคะ ท่านกำลังลี้ภัยอยู่ในต่างประเทศใช่หรือไม่
ครับ ผมถูกยกเลิกสิทธิคุ้มครองของรัฐสภา ผมกำลังถูกดำเนินคดี พวกเขาใช้ศาล ผมหมายถึงฝ่ายรัฐบาลใช้ศาลเป็นเครื่องมือข่มเหงฝ่ายค้าน

-ท่านกำลังถูกดำเนินคดีด้วยข้อหาถอนทำลายหลักปักปันเขตแดนระหว่างกัมพูชากับเวียดนามใช่หรือไม่คะ
พวกเขาว่าอย่างนั้นนะครับ แต่จริง ๆ แล้วหลักหมุดที่ว่านั้นมันอยู่ในดินแดนของกัมพูชา มันอยู่ในนาข้าวของเกษตรกรชาวกัมพูชา

-เท่าที่ทราบ ท่านมีปัญหาขัดแย้งกับฝ่ายรัฐบาลมานานพอสมควร การถูกยกเลิกสิทธิคุ้มครองครั้งนี้เป็นเรื่องเหนือความคาดหมายของท่านหรือเปล่าคะ
ไม่เลยครับ เพราะนี่ไม่ใช่เป็นครั้งแรก หากแต่เป็นครั้งที่ 3 แล้ว ก่อนหน้านี้ผมก็เคยถูกขับออกจากการเป็นสมาชิกรัฐสภามาแล้ว ผมจึงคุ้นเคยกับวิธีการแบบนี้ของฝ่ายรัฐบาลและนายกรัฐมนตรีฮุน เซนเป็นอย่างดี

-บอกว่าคุ้นเคยกับวิธีการแบบนี้ของนายกรัฐมนตรีฮุน เซนและฝ่ายรัฐบาล และท่านก็เคยลี้ภัยไปต่างประเทศมาแล้วหลายครั้ง แต่ก็กลับเข้ามาอีก เพราะอะไรคะ
ผมต้องปฏิบัติภารกิจของผมในกัมพูชา ผมยังมีเพื่อนสมาชิกรัฐสภาฝ่ายค้านอีก 25 คน ที่
ปฏิบัติภารกิจอยู่เช่นเดียวกัน สำหรับตัวผมตอนนี้ก็ทำหน้าที่ของผมในต่างประเทศ รวบรวมสมัครพรรคพวกที่เป็นมิตรประเทศของกัมพูชาทั่วโลก ให้ช่วยกันกดดันรัฐบาลฮุน เซน ให้ยอมรับหลักการเบื้องต้นของการปกครองระบอบประชาธิปไตย

-ท่านมีความขัดแย้งกับฝ่ายรัฐบาลมาเป็นเวลานานพอสมควร นานกว่า 1 ทศวรรษแล้ว อะไรทำให้ท่านคิดว่า สิ่งที่ท่านและพรรคการเมืองของท่านดำเนินการอยู่ในขณะนี้จะกดดันให้ฝ่ายรัฐบาลยอมโอนอ่อนตามข้อเรียกร้องของท่านได้
กัมพูชากำลังเผชิญกับวิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจที่รุนแรงมาก วิกฤตการณ์ที่ว่านี้นำไปสู่ภาวะวิกฤตทั้งในด้านการเงิน ทางสังคม และจะนำไปสู่วิกฤตการณ์ทางการเมืองในที่สุด ความรู้สึกไม่พอใจของชาวกัมพูชากำลังเพิ่มพูนมากขึ้นเรื่อย ๆ ชาวกัมพูชาที่รู้สึกไม่พอใจต่อระบอบการปกครองแบบเผด็จการของฮุน เซน เพิ่มจำนวนมากขึ้นทุกวัน

-หมายความว่าชาวกัมพูชากำลังตื่นตัว ตระหนักถึงสภาพความเป็นจริงที่กำลังดำเนินอยู่ในกัมพูชา ใช่หรือไม่คะ
ครับ ชาวกัมพูชาส่วนใหญ่รับไม่ไหวแล้วกับพฤติกรรมของฮุน เซน ซึ่งครองอำนาจมาเป็นเวลายาวนานถึง 30 ปี ฮุน เซนเคยเป็นสมาชิกกลุ่มเขมรแดง และเขากำลังนำเอาวิธีการบางอย่างของพวกเขมรแดงมาใช้ในการปกครองประเทศ

-ก่อนหน้านี้ท่านเคยตั้งข้อสังเกตถึงข้อแตกต่างในความสัมพันธ์ระหว่างกัมพูชากับไทยและเวียดนาม โดยเฉพาะในเรื่องพรมแดนซึ่งจะเข้มงวดมากกับประเทศไทย แต่ค่อนข้างผ่อนปรนกับเวียดนาม ทั้งที่ในอดีตกัมพูชาก็เคยกล่าวหาว่าเวียดนามรุกล้ำพรมแดนมาแล้ว
คุณต้องไม่ลืมว่า ฮุน เซนนั้นถูกผลักดันให้ขึ้นครองอำนาจโดยกองทัพเวียดนามที่บุกเข้ายึดครองกัมพูชา ซึ่งแน่นอนว่าเวียดนามจะต้องเลือกคนที่เชื่อฟังพวกเขา และนับตั้งแต่ปี 2522 เป็นต้นมา ฮุน เซนก็ทำทุกอย่างตามความต้องการของรัฐบาลกรุงฮานอยมาโดยตลอด ดังนั้น นโยบายทุกอย่างของฮุน เซน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องในกัมพูชาหรือความสัมพันธ์กับประเทศไทยก็ตาม จะมีเงาของเวียดนามอยู่เบื้องหลังมาโดยตลอด

-เข้าใจแล้วค่ะ ท่านกำลังพูดถึงประเด็นที่ท่านเคยตั้งข้อสังเกตมาแล้วก่อนหน้านี้ ที่ว่าความขัดแย้งระหว่างไทยกับกัมพูชานั้นถูกจุดชนวนขึ้นมา เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจของประชาชนจากปัญหาพรมแดนด้านเวียดนาม อย่างนั้นใช่หรือไม่คะ
ถูกต้องที่สุดเลยครับ ปัญหาพรมแดนไทย-กัมพูชานั้นเป็นเรื่องเล็กมาก ถ้าเทียบกับปัญหาพรมแดนระหว่างกัมพูชากับเวียดนาม ดินแดนกับพูชาถูกเวียดนามรุกล้ำมาเป็นเวลาหลายทศวรรษ เราเสียดินแดนให้แก่เวียดนามไปเป็นจำนวนมาก หลายพันตารางกิโลเมตร แต่ฮุน เซนไม่เคยกระตุ้นเตือนให้ชาวกัมพูชาตระหนักถึงปัญหาการสูญเสียดินแดนด้านเวียดนามเลย ตรงกันข้ามเขากลับพยายามเบี่ยงเบนความสนใจของประชาชนมาที่พรมแดนด้านตะวันตกแทน ซึ่งเป็นกลยุทธ์ทางการเมืองที่ผมประณามมาโดยตลอด

-ตัวท่านเองเคยพำนักอยู่ในกัมพูชาเป็นเวลานานพอสมควร ทำไมพวกเขาจึงเพิ่งจะเพิกถอนสิทธิคุ้มครองสมาชิกรัฐสภาของท่านในตอนนี้ คือเมื่อไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมานี้เอง
ก็เพราะว่าสถานการณ์ต่าง ๆ ในกัมพูชามันเลวร้ายลงรวดเร็วมาก อย่างที่ผมได้เรียนไปก่อนหน้านี้แล้วว่า วิกฤตการณ์ทางการเงิน ทางเศรษฐกิจ ทางสังคม มันกำลังก่อตัวเป็นวิกฤตการณ์ทางการเมือง ฮุน เซนเริ่มมีความรู้สึกว่าบัลลังก์อำนาจของเขามีแนวโน้มจะง่อนแง่นลงทุกวัน เขาจึงต้องหาทางเบี่ยงเบนความสนใจของประชาชน ปลุกเร้าให้หันเหไปสนใจกับภัยอันตราจากภายนอก เป็นสูตรสำเร็จที่ผู้ปกครองเผด็จการนิยมใช้กันอยู่เสมอ เมื่อใดที่พวกเขารู้สึกว่าบัลลังก์อำนาจกำลังถูกคุกคาม ก็จะเร่งหาทางเบี่ยงเบนความสนใจของประชาชนไปสู่ภัยคุกคามจากภายนอกแทน

-คิดว่านายกรัฐมนตรีฮุน เซนจะทำอะไรต่อไปคะในส่วนที่เกี่ยวกับการเมืองภายในกัมพูชา
อันดับแรก เขาก็คงใช้นโยบายกดขี่ข่มเหงประชาชนต่อไป ใช้ทุกวิถีทางในการขัดขวางการทำงานของพรรคการเมืองฝ่ายค้าน ขณะเดียวกันเขาก็จะพยายามทำให้ความขัดแย้งกับประเทศไทยบานปลายรุนแรงยิ่งขึ้น เวียดนามจะได้ประโยชน์มากขึ้น การลงทุนจากต่างประเทศจะไหลเข้าสู่เวียดนาม แทนที่จะเป็นประเทศไทยหรือกัมพูชา การค้ากับประเทศไทยจะลดน้อยลง ขณะที่การค้ากับเวียดนามจะเพิ่มมากขึ้น เวียดนามจะสามารถรุกล้ำพรมแดนกัมพูชาเข้ามาได้อีกเรื่อย ๆ โดยชาวกัมพูชาไม่ทันได้สังเกต การสร้างความขัดแย้งกับประเทศไทยยิ่งมากเท่าไรก็จะยิ่งเป็นประโยชน์กับฮุน เซนมากเท่านั้น

-พูดถึงการเพิ่มปัญหาความขัดแย้ง ดิฉันคิดว่าท่านคงทราบดี เกี่ยวกับเหตุการณ์เมื่อเร็ว ๆ นี้ กรณีวิศวกรชาวไทยถูกจับกุมดำเนินคดีข้อหาจารกรรม เขาได้รับการปล่อยตัวหลังได้รับพระราชทานอภัยโทษ และกำลังเดินทางกลับประเทศไทย ท่านมองเหตุการณ์เรื่องนี้เป็นอย่างไรคะ
ผมคิดว่าเป็นข่าวดีนะ สำหรับวิศวกรชาวไทยที่ได้รับการปล่อยตัวในวันนี้ เรื่องนี้เป็นส่วน
หนึ่งของเกมที่ใหญ่กว่า เหมือนฉากหนึ่งของละคร ที่เตรียมการกันมาเพื่อทำให้ฮุน เซนได้คะแนนนิยมทางการเมือง และสร้างโอกาสให้เขาได้แทรกแซงการเมืองภายในของประเทศไทยมากขึ้น

-นายกรัฐมนตรีฮุน เซนได้ประโยชน์ทางการเมืองอย่างไรคะ จากการจัดฉากจับกุมดำเนินคดีแล้วขอพระราชทานอภัยโทษภายหลัง
มันเป็นการสร้างโอกาสให้เขาได้แสดงออกถึงความมีมนุษยธรรม มีเมตตา และมีความใกล้ชิดกับนักการเมืองของไทย ขณะเดียวกันนักการเมืองของไทยก็ได้เครดิตจากความสำเร็จในการช่วยเหลือวิศวกรผู้นั้น

-ท่านมองว่า กรณีการพระราชทานอภัยโทษให้แก่วิศวกรชาวไทยครั้งนี้ เป็นรูปแบบหนึ่งของการสมคบคิดกัน อย่างนั้นใช่หรือไม่คะ
ใช่ครับ มันเป็นละครฉากหนึ่ง

-ในฐานะที่ท่านเป็นชาวกัมพูชาคนหนึ่ง ท่านมองระบบกฎหมายในกัมพูชาเป็นอย่างไรคะ
กัมพูชาเป็นประเทศที่ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยจอมปลอม ภาพภายนอกเป็นประชาธิปไตย แต่ไม่มีเนื้อหาของประชาธิปไตยที่แท้จริงเลย มีรัฐสภาที่เป็นเพียงสภาตรายาง มีศาลที่ถูกฝ่ายรัฐบาลใช้เป็นเครื่องมือปกป้องคุ้มครองอาชญากรที่มีอำนาจทางการเมือง และกดขี่ข่มเหงฝ่ายค้าน เรามีการเลือกตั้ง แต่ก็เป็นการเลือกตั้งจอมปลอม ทุกอย่างล้วนแต่จอมปลอม พวกมาเฟียจึงชอบกัมพูชามาก พวกที่ชอบกอบโกยผลประโยชน์ พวกที่ไม่เคารพกฎหมาย ไม่สนใจในสิทธิและผลประโยชน์ของชาวกัมพูชา จะชอบการลงทุนและทำธุรกิจในกัมพูชา ทำให้กัมพูชาไม่ต่างอะไรจากรัฐมาเฟีย

-ทำไมวิศวกรไทยผู้นั้นจึงได้รับพระราชทานอภัยโทษง่ายดายนักคะ
ก็เพราะว่าเรื่องนี้ถูกสร้างขึ้นมา ถูกจัดฉากขึ้นมาตั้งแต่ต้น จึงไม่ใช่เรื่องยากที่พวกเขาจะหาทางออก ซึ่งจะทำให้คนบางคนบางกลุ่มได้ประโยชน์ทางการเมือง

-ท่านพำนักอยู่ในกัมพูชาเป็นเวลานานพอสมควร ก่อนจะถูกรัฐสภาเพิกถอนสิทธิคุ้มครอง อยากเรียนถามว่าชาวกัมพูชาโดยทั่วไปมีความรู้สึกอย่างไรต่ออดีตนายกรัฐมนตรีของไทย คุณทักษิณ ชินวัตร
จริง ๆ แล้วชาวกัมพูชาส่วนใหญ่ต่างก็ทราบดีว่า กัมพูชาไม่ควรจะเข้าไปก้าวก่ายกิจการทางการเมืองภายในของประเทศไทย ซึ่งเป็นมิตรประเทศของกัมพูชา เราไม่ควรจะไปเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง เพื่อทำให้พรรคการเมืองหนึ่งได้เปรียบอีกพรรคการเมืองหนึ่ง การเลือกข้างของฮุน เซนนั้นเป็นเรื่องที่อันตรายมาก ผมคิดว่าเขากำลังเล่นกับไฟ

-ท่านรู้สึกแปลกใจหรือเปล่าคะ ตอนที่รัฐบาลกัมพูชาแต่งตั้งคุณทักษิณเป็นที่ปรึกษาทางเศรษฐกิจของรัฐบาล
ผมว่าเป็นเรื่องแปลกมากทีเดียว เพราะเรามีที่ปรึกษาจากต่างประเทศมากมายอยู่แล้ว ทั้งจากธนาคารโลก จากธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย จากไอเอ็มเอฟ และจากประเทศต่าง ๆ อีกหลายประเทศ จึงไม่มีความจำเป็นอะไรเลยที่จะต้องพึ่งอาศัยความเชี่ยวชาญจากนักการเมืองชาวไทยอีก เว้นเสียแต่ว่าฮุน เซนจะมีวาระซ่อนเร้นเท่านั้น

-เมื่อไม่นานมานี้ ฮุน เซน บอกว่าเขามีปัญหาใหญ่กับนายกรัฐมนตรีไทย คุณอภิสิทธิ์และคุณกษิต ภิรมย์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เขาบอกว่าตราบใดที่คนทั้งสองยังอยู่ในตำแหน่ง ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับกัมพูชาก็ไม่มีวันจะดีขึ้น ท่านมีความคิดเห็นอย่างไรกับเรื่องนี้คะ
ผมคิดว่าภาษาที่ฮุน เซนใช้นั้นไม่ใช่ภาษาของนักปกครอง ไม่ใช่ภาษาที่ผู้นำระดับประเทศจะพึงใช้ เขาลดระดับตัวเองลงไปต่ำมาก การพูดว่านักการเมืองคนนั้นคนนี้ของประเทศนั้นประเทศนี้ไม่ดี เป็นเรื่องที่ไม่สมควรเป็นอย่างยิ่ง เขาไม่ควรประพฤติแบบนั้น

-อีกประเด็นหนึ่งที่มีการวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างกว้างขวางในสื่อมวลชนของไทยในกรุงเทพฯ นั่นก็คือข้อสงสัยที่ว่าวิศวกรชาวไทยและมารดาของเขารู้ตัวมาตั้งแต่ต้นหรือไม่ว่าเป็นส่วนหนึ่งของการสมคบคิด ท่านมีความคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับกรณีนี้คะ
ผมคิดว่ามีหลายคนตกเป็นเครื่องมือของฮุน เซน จะด้วยความเต็มใจหรือไม่เต็มใจก็ตาม เชื่อว่าส่วนใหญ่ไม่เต็มใจ แต่ก็ตกเป็นเหยื่อของฮุน เซนโดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง

-หมายความว่าประเทศไทยคงต้องเผชิญกับเหตุการณ์แบบเดียวกันนี้ต่อไปเรื่อย ๆ อย่างนั้นใช่หรือไม่
ผมคิดว่า ความตึงเครียด ความขัดแย้งระหว่างไทยกับกัมพูชา คงจะดำเนินต่อไปและอาจเลวร้ายลงไปได้อีกในอนาคต

-ที่ว่าอาจเลวร้ายลงไปอีกนั้น ท่านคิดว่าจะเลวร้ายลงไปถึงระดับไหนคะ
ผมเชื่อว่าฮุน เซนจะทำอะไรที่เป็นการยั่วยุประเทศไทยต่อไปเรื่อย ๆ อย่างแน่นอน ความเคลื่อนไหวก้าวต่อไปของเขาจะเป็นการยั่วยุที่รุนแรงขึ้นกว่าเดิม ประเทศไทยคงจะต้องอดทนต่อการยั่วยุให้ได้ ต้องไม่เต้นไปตามเกมของฮุน เซน

-คนไทยจำนวนมากกำลังวิตกกังวลว่า ความขัดแย้งจะบานปลายจนกลายเป็นการปะทะกันด้วยกำลังในบริเวณพรมแดน
ผมเองก็รู้สึกกังวลกับประเด็นนี้ไม่น้อยเช่นเดียวกัน โดยเฉพาะเกี่ยวกับชาวกัมพูชาที่ทำงาน ใช้แรงงานอยู่ในประเทศไทยนับแสนคน เพราะในกัมพูชาไม่มีงานให้พวกเขาทำ เนื่องจากฮุน เซน ไม่สามารถบริหารเศรษฐกิจให้เกิดการจ้างงานสำหรับชาวกัมพูชาได้อย่างเพียงพอ คนเหล่านั้นจึงต้องออกไปหางานทำในประเทศเพื่อนบ้าน รวมทั้งประเทศไทย เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของตัวเอง ผมจึงต้องขอใช้โอกาสนี้วิงวอนให้ผู้นำของไทยช่วยดูแลชาวกัมพูชาเหล่านั้นด้วย อย่าให้พวกเขาตกเป็นเป้าของการล้างแค้น หรือถูกข่มเหงรังแก เพราะความขัดแย้งระหว่างรัฐบาลไทยกับกัมพูชา

-ไม่คิดว่าความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับกัมพูชาจะกลับคืนสู่ภาวะปกติในอนาคตอันใกล้นี้ ใช่หรือไม่คะ
เว้นเสียแต่ว่าจะมีแรงกดดันเพียงพอที่จะทำให้ฮุน เซนตระหนักในข้อเท็จจริงที่ว่า สิ่งที่เขาได้ทำลงไปนั้นล้วนแต่เพื่อผลประโยชน์ส่วนบุคคล ไม่ใช่ผลประโยชน์ของประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการยั่วยุให้เกิดความขัดแย้งกับประเทศไทย

-มีคำแนะนำอย่างไรคะ สำหรับรัฐบาลไทยในการปฏิบัติต่อรัฐบาลฮุน เซน
ก็ต้องอดทนครับ ต้องไม่ตอบโต้การยั่วยุของฮุน เซน เลือกใช้วิถีทางการทูตอันเป็นที่ยอมรับในระดับสากล อย่าเต้นไปตามเพลงของฮุน เซน

-ดูเหมือนว่าเท่าที่ผ่านมา รัฐบาลไทยก็ใช้ความอดทนและดำเนินการทุกอย่างตามวิถีทางการทูตอย่างเต็มที่อยู่แล้ว แต่ก็ไม่ได้ช่วยอะไรมากนัก ท่านคิดว่าต้องทำอย่างไรอีกจึงจะคลี่คลายสถานการณ์นี้ได้
ผมคิดว่า ในที่สุดแล้วประเทศอื่น ๆ ที่ตระหนักถึงความเป็นจริงในปัญหาที่เกิดขึ้น จะก่อให้เกิดแรงกดดันขึ้นเองโดยธรรมชาติ ไม่เพียงแต่เฉพาะในกลุ่มประเทศอาเซียนเท่านั้น แต่จะรวมไปถึงสหประชาชาติ และประเทศที่เป็นภาคีของความตกลงสันติภาพกัมพูชากรุงปารีส จะช่วยกันกดดันให้ฮุน เซนต้องยอมลดละการยั่วยุลงในที่สุด

-แผนงานทางการเมืองของท่านลำดับต่อไปเป็นอะไรคะ
ผมก็จะปฏิบัติหน้าที่ของผมในฐานะสมาชิกรัฐสภาต่อไป ไม่ว่าจะอยู่ในกัมพูชาหรือในต่างประเทศก็ตาม และตอนที่อยู่ต่างประเทศผมก็จะยังคงติดตามสถานการณ์ในกัมพูชาและประสานงานกับสมาชิกพรรคฝ่ายค้านในกัมพูชาอย่างใกล้ชิดตลอดเวลา