กลุ่มคนงานใหม่มากกว่า 20,000 คน ลาออกจากโรงงานผลิตไอโฟนแห่งใหญ่สุดในโลกในเมืองเจิ้งโจว หลังจากที่เจ้าของโรงงานคือ บริษัทฟ็อกซ์คอนน์ออกมาแถลงขอโทษและเคลียร์กับคนงานที่ออกมาประท้วงเรื่องค่าแรงจนเกิดศึกตะลุมบอนกับตำรวจปราบจลาจล ด้านบริษัท แอปเปิล แจ้นส่งคนมาคุยกับฟ็อกซ์คอนเรื่องปัญหาคนงาน ชี้โรงงานบริษัทฟ็อกซ์คอนน์ยังต้องเจอปัญหาซับซ้อนในแผนการกลับมาผลิตไอโฟนแบบเต็มสูบในปลายเดือน พ.ย.นี้
การประท้วงที่มีการปะทะกันเดือดเป็นเรื่องที่ปรากฏได้ยากยิ่งในประเทศจีน เหตุการณ์ประท้วงรุนแรงระเบิดขึ้นตั้งแต่คืนวันอังคารที่ 22 พ.ย. และยาวมาถึงในวันพุธ กลุ่มคนงานโรงงานฟ็อกซ์คอนน์ได้เปิดการประท้วงโดยมีการทำลายกล้องวงจรปิดและพังรั้วกั้นโรงงาน...จากภาพวิดีโอตำรวจที่สวมชุดป้องกันเชื้อโรคสีขาวถือโล่พลาสติกทั้งเตะ ทั้งใช้ท่อนไม้ฟาดคนงาน ด้านผู้ประท้วงบางกลุ่มได้ฉีดเครื่องดับเพลิงใส่ตำรวจ
นอกจากนี้ มีคลิปภาพตำรวจฉีดแก๊สน้ำตาใส่ผู้ประท้วง คนงานช่วยกันนำสิ่งของต่างๆ มากั้นไม่ให้ตำรวจเข้ามา คนงานคนหนึ่งพูดว่า “คืนนี้เกิดเรื่องใหญ่ขนาดนี้ ไม่มีนักข่าวมาเลย พวกเราต้องเปิดโปงเรื่องทั้งหมดด้วยตัวเอง” อีกเสียงหนึ่งร้องตะโกนว่า “ดูนั่น แก๊สน้ำตา!” อีกคนตะโกน “ตำรวจติดอาวุธ ตำรวจจากหน่วยพิเศษมากันหมด!” ...คลิปเหล่านี้ถูกเผยแพร่บนเวยปั๋วได้ไม่นานก็ถูกลบทิ้งหมด
สาเหตุที่คนงานออกมาประท้วงมาจากความไม่พอใจเรื่องการจ่ายเงินค่าจ้างตามสัญญาใหม่ล่าช้า และมาตรการควบคุมโควิด-19 ที่เข้มงวดเกิน จากภาพวิดีโอเหตุการณ์ประท้วงที่ถูกเผยแพร่บนแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียจีน (ซึ่งถูกลบทิ้งอย่างรวดเร็ว) กลุ่มคนงานบอกว่าพวกเขาได้รับแจ้งว่า บริษัท ฟ็อกซ์คอนน์ จะจ่ายโบนัสล่าช้า คนงานบางคนบอกว่าพวกเขาถูกบังคับให้อยู่ในหอพักคนงานที่มีคนติดเชื้อโควิด
ในวันพฤหัสฯ (24 พ.ย.) ฟ็อกซ์คอนน์ออกมาเคลียร์พร้อมกับขอโทษคนงาน “เราได้ตรวจสอบปัญหาและพบว่าเกิดการผิดพลาดทางเทคนิคระหว่างขั้นตอนดำเนินงาน เราขออภัยสำหรับการป้อนข้อมูลผิดพลาดในระบบคอมพิวเตอร์” แถลงการณ์ของบริษัท ฟ็อกซ์คอนน์ ระบุ
แหล่งข่าวในจีนเผยว่า ฟ็อกซ์คอนน์ได้เสนอให้เงิน 10,000 หยวน (1,400 เหรียญสหรัฐ) หรือราว 50,000 กว่าบาทแก่กลุ่มคนงานใหม่ที่ต้องการลาออก เป็นเงินช่วยเหลือค่าเดินทางกลับบ้าน
รอยเตอร์ได้อ้างแหล่งข่าวผู้ใกล้ชิดกับเหตุการณ์ระบุว่า กลุ่มคนงานมากกว่า 20,000 คน ซึ่งแทบทั้งหมดเป็นคนงานใหม่ที่ยังไม่ได้เข้าทำงานในสายการผลิต ได้ลาออก คลิปวิดีโอที่เผยแพร่ในโซเชียลมีเดียจีนในวันศุกร์ (25 พ.ย.) แสดงภาพคนงานเข้าแถวยาวพร้อมสัมภาระเดินรอขึ้นรถกลับบ้าน
คนงานกลุ่มหนึ่งเผยอีกว่า พวกเขาไม่เคยแน่ใจเลยว่าระหว่างที่ถูกกักตัวจะได้รับอาหารหรือไม่ “ฟ็อกซ์คอนน์ไม่เคยปฏิบัติต่อเราเยี่ยงมนุษย์” คนงานคนหนึ่งกล่าว
ฟ็อกซ์คอนน์ ซึ่งเป็นบริษัทไต้หวัน เป็นซัปพลายเออร์รายหลักของบริษัทแอปเปิล ได้ตั้งโรงงานขนาดมหึมาในเจิ้งโจว เมืองเอกของมณฑลเหอหนัน ตอนกลางของจีน มีคนงานถึง 200,000 กว่าคน อาณาบริเวณโรงงานครอบคลุมพื้นที่ราวๆ 1.4 ล้านตารางเมตร มีทั้งเขตหอพักคนงาน เขตร้านอาหาร สนามฟุตบอล สนามบาสเกตบอลหลายแห่ง ที่นี่เป็นฐานผลิตชุดเครื่องโทรศัพท์มือถือให้แอปเปิล รวมทั้ง iPhone 14 Pro และ Pro Max โดยมีสัดส่วนถึง 70 เปอร์เซ็นต์ของไอโฟนที่ถูกจัดส่งไปทั่วโลก
เมื่อเกิดการแพร่ระบาดใหญ่ของโรคโควิด-19 ที่เจิ้งโจวในเดือน ต.ค.ที่ผ่านมา โรงงานฟ็อกซ์คอนน์ได้ใช้มาตรการควบคุมอย่างเข้มข้น ใช้ระบบปฏิบัติการผลิตแบบปิดมาตั้งแต่กลางเดือน ต.ค. กลุ่มคนงานต้องใช้ชีวิตและทำงานในเขตที่ถูกแยกตัดขาดจากโลกภายนอก ต่อมา กลุ่มคนงานออกมาเปิดโปงผ่านโซเชียลมีเดีย เผยสภาพการกักตัวที่เลวร้ายสุดทน เช่น อาหารไม่เพียงพอ การรักษาที่ย่ำแย่ กลุ่มคนงานหลายหมื่นจึงทยอยหนีออกจากโรงงาน
จนกระทั่งในต้นเดือน พ.ย.ที่ผ่านมา ฟ็อกซ์คอนน์ ได้ประกาศรับสมัครคนงานใหม่โดยเสนอค่าจ้างสูงจากอัตราปกติอย่างมาก ซึ่งดึงดูดใจคนงานจำนวนมาก
หลี่ ซันซัน หนึ่งในคนงานที่มาสมัครให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวเอพีว่า เขาลาออกจากงานเก่าเมื่อเห็นโฆษณาค่าจ้าง 25,000 หยวน (หรือราว 125,000 กว่าบาท) สำหรับการทำงาน 2 เดือน หลังจากที่คนงานเข้ามาทำงานแล้ว บริษัทกลับบอกว่าพวกเขาต้องทำงานเพิ่มอีก 2 เดือนในอัตราค่าจ้างที่ต่ำกว่าถึงจะได้รับค่าจ้าง 25,000 หยวน
ความเสี่ยงของแอปเปิล คาดยอดขายไอโฟนเสียหายเป็นมูลค่าราว 1,000 ล้านเหรียญสหรัฐ/สัปดาห์
ด้านบริษัทแอปเปิลซึ่งเงียบมาตลอดตั้งแต่เหตุคนงานแห่หนีออกจากโรงงาน ในที่สุดก็ออกมาเผยว่า บริษัทได้ส่งสต๊าฟไปประจำโรงงาน และทำงานอย่างใกล้ชิดกับฟ็อกซ์คอนน์เพื่อช่วยแก้ปัญหา และคลี่คลายความวิตกใดๆ ของกลุ่มคนงาน
กลุ่มเคลื่อนไหวของผู้ถือหุ้นหลายรายบอกกับรอยเตอร์ว่า เหตุการณ์ประท้วงแสดงถึงความเสี่ยงของแอปเปิลในการพึ่งพิงฐานการผลิตในจีนอย่างมากเกิน
“แอปเปิลพึ่งพิงจีนมากแบบสุดขั้ว ทั้งในด้านตลาดผู้บริโภค และฐานการผลิต พวกเราเห็นว่าแอปเปิลอยู่ในสถานการณ์ที่เสี่ยงมาก” Christina O’Connell ผู้จัดการอาวุโสของ SumOfUs ซึ่งเป็นกลุ่มไม่แสวงกำไร กล่าว
รายงานข่าวรอยเตอร์ที่เผยแพร่ก่อนหน้านี้ระบุว่า เหตุคนงานเผ่นหนีออกจากโรงงานจนทำให้ความสามารถการผลิตของโรงงานไอโฟนในเจิ้งโจวในเดือน พ.ย.นี้ ลดลงไป 30 เปอร์เซ็นต์ ด้านบริษัทแอปเปิลออกมาเตือนว่าการส่งมอบไอโฟนรุ่นพรีเมียมคือ iPhone 14 อาจจะน้อยกว่าที่คาด
และการที่คนงาน 20,000 กว่าคนลาออกจากโรงงานหลังเหตุการณ์ประท้วงในสัปดาห์นี้ ทำให้ฟ็อกซ์คอนน์ที่มีแผนกลับมาผลิตอย่างเต็มสูบในเดือน พ.ย.นี้ ต้องเจอปัญหาซับซ้อนอีก
Daniel Ives นักวิเคราะห์ประจำ Wedbush Securities คาดว่าการชะงักงันในการผลิตที่โรงงานในเจิ้งโจว อาจหั่นยอดขายไอโฟนลง คิดเป็นความเสียหายมูลค่าประมาณ 1,000 ล้านเหรียญสหรัฐต่อสัปดาห์
ทั้งนี้ ในเดือน ต.ค. มณฑลเหอหนันซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงงานผลิตไอโฟนแห่งใหญ่สุดในโลก ได้ส่งออกสมาร์ทโฟน 8.4 ล้านชุด คิดเป็นอัตราลดลง 16.9 เปอร์เซ็นต์ จากยอดส่งออก 10.2 ล้านชุดของเดือนก่อนหน้า (ก.ย.)
