พิพาทเกาะเตียวหยู สหรัฐฯ ดึงญี่ปุ่นต้านจีนช่วงเลือกตั้งผู้นำฯ

โกลบอลไทม์ส์ รายงาน (2 ส.ค.) - สหรัฐฯ ใช้ประโยชน์จากข้อพิพาทความคลุมเครือในเรื่องการอ้างสิทธิ์ของญี่ปุ่นในหมู่เกาะเตียวหยู (หรือ เซนกากุ ในภาษาญี่ปุ่น) ดังนั้น จึงไม่น่าแปลกใจที่นายพลเควิน ชไนเดอร์ ผู้บัญชาการกองกำลังสหรัฐฯ ประจำญี่ปุ่น กล่าวว่า จะช่วยญี่ปุ่นสามารถตรวจสอบเรือของจีนรอบน่านน้ำ

กลางเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา (19 ก.ค.) จีนได้ร้องเรียนไปยังญี่ปุ่นเกี่ยวกับเรือประมงญี่ปุ่นที่ถูกกล่าวหาว่า "บุกรุก" ในน่านน้ำของตนใกล้กับหมู่เกาะพิพาทในทะเลจีนตะวันออก และญี่ปุ่นปฏิเสธข้อเรียกร้องของจีนทันที ผ่านช่องทางการทูตว่า "ไม่เป็นที่ยอมรับ" เนื่องจากหมู่เกาะเซนกากุเป็นของญี่ปุ่น

บทความในโกลบอลไทม์ส แสดงความเห็นถึงความเคลื่อนไหวของสหรัฐฯ ที่แม้ขยายสนธิสัญญาความมั่นคงสหรัฐฯ - ญี่ปุ่นให้ครอบคลุมเกาะเตียวหยูก็ตาม แต่วอชิงตันก็ไม่ได้สัญญาว่าจะช่วยโตเกียวปกป้องน่านน้ำด้วยกองทหารของตน คำกล่าวของชไนเดอร์ว่าสหรัฐฯ "มีความมุ่งมั่นอย่างแน่วแน่เต็มร้อยที่จะช่วยเหลือรัฐบาลญี่ปุ่น" เป็นเหมือนคำหวานที่ใช้เพื่อแลกความสะดวกสบายจากรัฐบาลญี่ปุ่น

รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ นายไมค์ ปอมเปโอ กำลังพยายามจัดตั้งค่ายกลต่อต้านจีนทั่วโลกซึ่งต้องการพันธมิตรที่แข็งแกร่ง โดยคาดหวัง ญี่ปุ่น เวียดนาม และออสเตรเลีย ร่วมค่ายเป็นประเทศกลุ่มแรก ดังนั้นวอชิงตันจะแสดงความสนับสนุนประเทศเหล่านี้อย่างเต็มที่ในการมีข้อพิพาทกับจีน คำพูดของชไนเดอร์นั้นจึงสอดคล้องกับความพยายามของสหรัฐฯ ที่จะผูกญี่ปุ่นไว้ฝั่งตน

วอชิงตันรู้ดีว่ามันยากที่จะยั่วยุให้เกิดความขัดแย้งทางทหารในน่านน้ำรอบ ๆ เกาะเตียวหยู แต่เพื่อดึงโตเกียวเข้าหา ฝั่งวอชิงตันจำเป็นต้องให้คำสัญญาด้วยวาจา: มันอาจช่วยให้ญี่ปุ่นมั่นใจปกป้องเกาะต่าง ๆ ได้

อย่างไรก็ตามมันมีความไม่แน่นอนมากว่าสหรัฐจะส่งกองกำลังไปยังหมู่เกาะเตียวหยูจริง ๆ หรือไม่ หากมีความขัดแย้งระหว่างจีนและญี่ปุ่นในน่านน้ำ - ขึ้นอยู่กับว่านั้นสอดคล้องกับผลประโยชน์ของอเมริกาหรือไม่

เมื่อพิจารณาจากประเด็นเรื่องหมู่เกาะเตียวหยูของญี่ปุ่นแล้ว สหรัฐฯต้องการให้ญี่ปุ่นช่วยรักษาอำนาจและการทหารในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกมากกว่า สิ่งนี้จะเพิ่มผลประโยชน์สูงสุดของสหรัฐอเมริกา อย่างไรก็ตาม การปกป้องญี่ปุ่นไม่ใช่ผลประโยชน์สูงสุดของสหรัฐฯ

จีนยืนหยัดหมู่เกาะเตียวหยูเป็นดินแดนอธิปไตยจีน และด้วยการเจรจา ปักกิ่งได้เรียกร้องให้ทุกฝ่ายรักษาเสถียรภาพในภูมิภาค ซึ่งก็สอดคล้องกับความสนใจของทุกฝ่าย โดยญี่ปุ่นยินดีสงวนความไม่ลงรอยกันเกี่ยวกับหมู่เกาะเตียวหยูและพบกับปักกิ่งตรงครึ่งทาง แต่สหรัฐฯ ไม่น่าจะยอมแพ้ในการใช้ประโยชน์จากข้อพิพาทหมู่เกาะและจะพยายามทุกวิถีทางในการเปิดแผลความไม่ลงรอยกัน

ผู้เชี่ยวชาญความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ชี้ว่าญี่ปุ่นมีวิจารณญาณของตัวเอง ด้านหนึ่งก็ต้องการรักษาสมดุลระหว่างจีนและสหรัฐฯ การรักษาความสัมพันธ์ที่เป็นมิตรกับจีนนั้นสอดคล้องกับผลประโยชน์ที่แท้จริงของญี่ปุ่น และความต้องการด้านความมั่นคงของชาติ แต่สหรัฐฯ ต้องการที่จะเห็นโลกที่สงบสุขหรือต้องการความวุ่นวาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทะเลจีนใต้ ทะเลจีนตะวันออกและภูมิภาคอื่น ๆ รอบ ๆ จีน

ดังนั้นสหรัฐฯ จึงชอบที่จะปลุกปั่นความเป็นปรปักษ์กันระหว่างจีนและประเทศเพื่อนบ้าน และล่าสุด สิ่งที่เกิดขึ้นระหว่างจีนกับอินเดียเป็นกรณีที่ชัดเจน

ในความเป็นจริงสหรัฐฯ เป็นผู้ควบคุมเวทีเบื้องหลังความขัดแย้งของข้อพิพาทจีน - ญี่ปุ่นเหนือหมู่เกาะเตียวหยู ฝ่ายบริหารทรัมป์จะไม่หยุดเล่นไพ่จีนใบนี้ เพื่อรับการสนับสนุนมากขึ้นจากการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งประธานาธิบดี