เอเอฟพี - จีนปรับเพิ่มโควตาส่งออกธาตุหายากในช่วงครึ่งปีหลังเกือบ 2 เท่า ท่ามกลางความตึงเครียดกับบรรดาชาติคู่ค้าซึ่งไม่พอใจที่จีนจำกัดโควตาการส่งออกธาตุหายาก
ข้อมูลจากกระทรวงพาณิชย์จีนระบุ ในช่วงครึ่งหลังของปีนี้(2554) โควตาการส่งออกธาตุหายากจะเพิ่มขึ้น 97.3 เปอร์เซ็นต์จากโควตาเดิมในช่วงเวลาเดียวกันเมื่อปีที่ผ่านมา(2553) ซึ่งเท่ากับ 7,976 ตัน เพิ่มเป็น 15,738 ตัน ทำให้โควตาการส่งออกฯตลอดทั้งปี 2554 เท่ากับ 30,188 ตัน ซึ่งไม่ค่อยต่างจากโควตาส่งออกฯปี 2553 ที่เท่ากับ 30,258 ตัน
อย่างไรก็ตามยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าการปรับเพิ่มโควตาการส่งออกนี้ครอบคลุมโควตาธาตุหายากที่มีส่วนผสมของเหล็กด้วยหรือไม่ หลังจากเมื่อเดือนพ.ค.ที่ผ่านมา รัฐบาลจีนสั่งคุมเข้มธาตุหายากโดยปรับขึ้นภาษี พร้อมทั้งไม่อนุญาตให้มีการถลุงธาตุหายากแหล่งใหม่ที่เกินโควตา
ทั้งนี้ จีนมีสัดส่วนการถลุงธาตุหายากกว่า 95 เปอร์เซ็นต์ของทั้งโลก ซึ่งธาตุหายาก17 ธาตุ เป็นองค์ประกอบสำคัญในการผลิตผลิตภัณฑ์ไฮเทค อาทิ ไอแพด รถยนต์ ไปจนถึงขีปนาวุธ
รัฐบาลจีนได้ออกระเบียบควบคุมอุตสาหกรรมธาตุหายาก โดยสั่งปิดเหมืองถลุงฯที่ผิดกฎหมาย จำกัดการส่งสินค้าทางเรือ และเพิ่มภาษีการส่งออก ตลอดจนสนับสนุนการพัฒนาภาคการผลิตไม่ให้ปล่อยสารเป็นพิษต่อสุขภาพ โดยให้เหตุผลว่าต้องการให้อุตสาหกรรมธาตุหายากได้มาตรฐานและมีความยั่งยืนมากขึ้น
ในเดือนธ.ค.2553 จีนได้ประกาศตัดลดโควตาการส่งออกธาตุโลหะหายากในช่วงครึ่งแรกของปีนี้(2554) อยู่ที่ 14,450 ตัน ลดลงจากช่วงเดียวกันของปี 2553 ร้อยละ 35 หลังจากได้ประกาศตัดลดโควตาส่งออกธาตุหายากมากสุดถึง 72 เปอร์เซ็นต์ ในช่วงครึ่งหลังของปี 2552 อันสร้างความขุ่นเคืองใจแก่บรรดาชาติคู่ค้า
Karel De Gucht คณะกรรมาธิการการค้าสหภาพยุโรป ได้เรียกร้องให้จีนปลอ่ยให้การผลิตและแสวงหาธาตุหายากเป็นไปตามกลไกตลาด ขณะที่องค์การการค้าโลกออกกฎต่อต้านจีนกรณีที่จีนจำกัดการส่งออกวัตถุดิบบางประเภท
องค์การการค้าโลกรับฟังเสียงบ่นของสหรัฐฯ สหภาพยุโรปและเม็กซิโกที่ยื่นฟ้องจีนว่าจำกัดการส่งออกธาตุหายากอันประกอบด้วย บ็อกไซต์ ถ่านหิน ฟลูออร์สปาร์ แมกนีเซียม แมงกานีส โลหะซิลิคอน ซิลิคอนคาร์ไบด์ ฟอสฟอรัสเหลือง และสังกะสี ซึ่งช่วยให้บริษัทจีนได้เปรียบคู่แข่งต่างชาติ
ขณะที่สหรัฐฯและออสเตรเลียตอบโต้การจำกัดธาตุหายากของจีนโดยพัฒนาและเปิดเหมืองของตนเอง