บัณฑิตจีนผวาวิกฤตเศรษฐกิจ หันมารุมตอมงานภาครัฐ

เอเอฟพี – บัณฑิตหมวยตี๋แดนมังกรหวั่นวิกฤตเศรษฐกิจกระทบความมั่นคงในอาชีพ จำใจเบนเข็มมาสมัครงานภาครัฐ ซึ่งเคยถูกยี้มานานในหมู่บัณฑิตมหาวิทยาลัย

แม้จีนลงมือปฏิรูปเศรษฐกิจมาตั้งแต่เมื่อ 30 ปีก่อน แต่งานภาครัฐก็ยังคงเป็นแหล่งพักพิงเพื่อความมั่นคงได้ดีเสมอในยุคที่แรงงานหลายล้านคนทั่วประเทศกำลังเผชิญการถูกปลดงานระนาวท่ามกลางวิกฤตเศรษฐกิจโลกชะลอตัว

ปรากฏว่าในการสอบเพื่อบรรจุเป็นเจ้าหน้าที่รัฐของจีนในปีนี้ มีผู้เข้าสอบแข่งขันจำนวน 775,000 คน เพิ่มจากเมื่อปีที่แล้ว 130,000 คน

“พวกเราทุกคนกังวลเรื่องนี้ค่ะ สงสัยกันว่าจะหางานทำได้มั๊ยเนี่ยะ?”
เย่ หลิว นักศึกษาด้านสื่อสารมวลชนจากมหาวิทยาลัยฟู่ตั้นในเซี่ยงไฮ้เล่า

นักศึกษาในชั้นเรียนเดียวกับเธอถึงครึ่งหนึ่งเตรียมมาเข้าสอบในวันที่ 30 พฤศจิกายนนี้

ด้านสำนักข่าวซินหัวรายงานว่า บัณฑิต ซึ่งจบการศึกษาในปี 2551 ยังคงตกงานประมาณ 800,000 คน

ในปีหน้าจะมีผู้จบการศึกษามหาวิทยาลัยเข้าสู่ตลาดแรงงานอีก 8 ล้านคน และในภาวะเศรษฐกิจโลกเช่นนี้ เศรษฐกิจของจีนอาจมีการเติบโตในอัตราต่ำสุดในรอบสิบปีก็เป็นได้

“ฉันเคยคิดเสมอว่าจะหางานได้ไม่ยาก แต่พอเกิดวิกฤตขึ้น ทุกอย่างเปลี่ยนไป”ฟู่ เจียเหวิน นักศึกษาฝึกงานฝ่ายทรัพยากรบุคคลของบริษัทข้ามชาติแห่งหนึ่งเปิดเผย และเป็นคนหนึ่งที่เข้าสอบ

จีนกำหนดให้มีการสอบบรรจุเข้าเป็นเจ้าหน้าที่รัฐมาตั้งแต่ปี 2537 แต่ไม่ได้รับความนิยมนัก ยกตัวอย่าง ในปี 2543 มีนักศึกษามาสมัครสอบเพียง 40,000 คนเท่านั้น

ทว่ามาตอนนี้ แม้แต่พนักงานบริษัทเอกชนเองก็เริ่มขนขวายหาความรู้ เพื่อพิชิตตำแหน่งงานของรัฐ ซึ่งว่างรอการบรรจุ 13,500 ตำแหน่ง

“ฉันต้องทำงานกองโต ทำโอเว่อร์ไทม์ไม่มีวันจบสิ้น” ชู หย่าเจีย วัย 28 ปี บรรยายความทุกข์ระทมในการทำงานที่บริษัทโฆษณาแห่งหนึ่งมานาน 3 ปี

“พอกันที งานภาครัฐจะทำให้ฉันมีงานประจำวันทำพอสมควร และมีเงินเดือนมั่นคง”

งานหลายตำแหน่งในกรมศุลกากรมีอัตราจ้างเดือนละ 3,700-4,500 หยวน (660 ดอลลาร์) สำหรับผู้ได้รับการบรรจุหนุ่มสาว เปรียบเทียบกับอัตราเงินเดือนของบริษัทเอกชนในนครเซี่ยงไฮ้สำหรับบัณฑิตจบใหม่โดยเฉลี่ย 2,500 หยวน

ส่วนตำแหน่งงานที่ได้รับความนิยมน้อยกว่า เช่น ตำแหน่งงานในสำนักงานบริหารจัดการทัณฑสถาน กำหนดอัตราเงินเดือนที่ประมาณ 2,000 หยวน

แนวโน้มการหางานในภาครัฐด้วยเหตุผลเพื่อความมั่นคงในชีวิตนั้น ยังมาจากการชี้แนะของพ่อแม่อีกด้วย

อาจารย์อี๋ว์ ไห่ แห่งโรงเรียนการพัฒนาสังคมและนโยบายรัฐของฟู่ตั้นระบุว่าอิทธิพลของพ่อแม่มีส่วนสำคัญอย่างมาก ที่ทำให้เกิดความนิยมการทำงานในภาครัฐกันมากขึ้น

“คนหนุ่มสาวเรียนหนังสือก็ด้วยการสนับสนุนจากพ่อแม่ พวกเขามักจะเอาใจใส่ต่อสิ่งที่ท่านแนะนำเสมอ” อาจารย์อี๋ว์อธิบาย

“และสิ่งที่พ่อแม่ต้องการสำหรับพวกลูก ๆ ของตัวก็คือความปลอดภัยและความมั่นคง”

ในประเทศ ซึ่งงานภาครัฐยังมีความเข้มแข็งอย่างมาก และเจ้าหน้าที่พรรคคอมมิวนิสต์ยังปกครองดูแลอย่างมั่นคง ดังนั้น ตำแหน่งงานในภาครัฐย่อมมีความหมายเดียวกับคำว่าอำนาจ

ด้านนักศึกษาเองก็พออกพอใจความโปร่งใสของกระบวนการสอบบรรจุ ซึ่งแผ่นกระดาษทำข้อสอบมีการปิดบังชื่อ และผ่านการตรวจ 2 ครั้ง อันเป็นการทดสอบแบบเดียวกับในสมัยเมื่อครั้งที่จีนปกครองโดยจักรพรรดิ และเปิดกว้างให้ทุกคนเข้าสอบเป็นข้าราชการได้เมื่อหลายร้อยปีก่อน

อย่างไรก็ตาม อาจารย์อี๋ว์ ชี้ว่า กระบวนการสอบยังมีช่องโหว่อยู่ดีในขั้นตอนการสอบสัมภาษณ์ ซึ่งมีความยุติธรรมน้อยกว่าการสอบข้อเขียนมาก