นักวิชาการและเอกชนหนุนรัฐปฏิรูปบทบาทด้านพลังงาน ชูแนวคิดเปิดเสรี แยกกิจการสายส่งและท่อก๊าซฯ ออกจากหน่วยงานกำกับ กฟผ.และ ปตท. พร้อมปรับบทบาทหน่วยงานรัฐทั้งกระทรวงพลังงาน-กกพ.
นายมนูญ ศิริวรรณ นักวิชาการอิสระด้านพลังงานและกรรมการปฏิรูปประเทศด้านพลังงาน เปิดเผยในงานเสวนา “การปฏิรูปพลังงาน ในห้วงปฏิรูปประเทศ” ซึ่งจัดโดยสมาคมผู้สื่อข่าวเศรษฐกิจ ว่า จากเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็วหรือ Disruptive Technology ทุกภาคส่วนจำเป็นต้องปรับตัวรองรับโดยนำผลกระทบดังกล่าวเข้ามาร่วมพิจารณาในระดับนโยบายด้วย และเพื่อสร้างการแข่งขันจำเป็นต้องมุ่งเน้นการเปิดเสรีลดการผูกขาดกิจการพลังงาน โดยมีแนวคิดเสนอกรรมการปฏิรูปด้านพลังงานเพื่อเสนอรัฐให้แยกกิจการระบบส่งและท่อก๊าซฯ ออกมาเปิดให้บุคคลอื่นๆ ใช้ได้
“ท่อก๊าซ และสายส่งยังคงผูกขาดโดย บมจ.ปตท. และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) คิดว่าควรนำมาเปิดให้บุคคลที่สามใช้ได้เพื่อให้เกิดการแข่งขัน โดยให้แยกกิจการมาแต่รูปแบบใดนั้นมีหลายทางเลือก เช่น ตั้งบริษัทใหม่ ฯลฯ นอกจากนี้ การจัดทำแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศ หรือ PDP 2015 ใหม่ก็ต้องคำนึงถึงเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไปด้วย” นายมนูญกล่าว
สำหรับหน่วยงานกำกับดูแลก็จำเป็นต้องปรับบทบาทใหม่ให้รองรับกฎหมายใหม่และเทคโนโลยีเช่นกัน ทั้งกระทรวงพลังงาน เช่น กรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ ที่ต้องมีภารกิจใหม่ภายใต้ พ.ร.บ.ปิโตรเลียม ฯลฯ คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ที่มีอำนาจกว้างขวาง มีคณะกรรมการ 7 คนดูแลแต่ละสายงานซึ่งมีมากเกินไปหรือไม่ ยังไม่สามารถแก้ปัญหาความซ้ำซ้อนของงานได้ การส่งเสริมพลังงานทุกชนิดควรลดการอุดหนุนลงให้มากที่สุดหรือไม่อุดหนุนเลยโดยผ่านระบบการประมูล โดยการกำหนดให้แข่งขันในเรื่อง Feed in Tarrif (FiT) เพราะต้นทุนสามารถแข่งขันกับพลังงานฟอสซิลได้แล้ว และโซลาร์รูฟท็อปเสรีก็ควรจะเปิดเสรีโดยเน้นการผลิตเองใช้เองเป็นหลัก ที่เหลือรับซื้อ แต่ราคาต่ำเพื่อไม่จูงใจให้ผลิตออกมาเกินความจำเป็น ฯลฯ
นายพิชัย ถิ่นสันติสุข ประธานกิตติมศักดิ์กลุ่มอุตสาหกรรมพลังงานทดแทน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) กล่าวว่า อดีตพลังงานทดแทนรัฐต้องส่งเสริมและสนับสนุนเพื่อให้เกิด แต่วันนี้ไม่ใช่แล้วเพราะพลังงานทดแทนเริ่มมีต้นทุนต่ำลง ซึ่งเห็นว่า กกพ.เองก็ต้องปรับบทบาทให้สอดรับ เช่น การรับฟังความคิดเห็นอยู่ในเว็บไซต์นั้นควรปรับเพราะเรื่องใหญ่ๆ รับฟังความคิดเห็นควรผ่านเวทีภาคประชาชน 4 ภาค เป็นต้น
นายชัยโรจน์ โฆษิตศิริทวีพร ที่ปรึกษาด้านวิศวกรรม สมาคมโรงแรมไทย กล่าวว่า ธุรกิจบริการเริ่มหันมาติดตั้งโซลาร์รูฟท็อปมากขึ้นเพื่อประหยัดพลังงาน แต่ก็ยอมรับว่าจะลดความต้องการใช้ไฟสูงสุด (Peak) ตอนกลางวันได้มาก แต่ทั้งนี้สิ่งที่ต้องการคือการให้ไฟฟ้ามีความเสถียร
