“พาณิชย์” ร่างเกณฑ์ผู้มีอำนาจเหนือตลาด-ควบรวมกิจการ เตรียมพร้อมรับ กม.แข่งขันการค้าฉบับใหม่

“พาณิชย์” เตรียมพร้อมกำหนดเกณฑ์อำนาจเหนือตลาดและการควบรวมกิจการ หวังใช้ดูแลธุรกิจรายใหญ่ให้ทำธุรกิจอย่างเสรีและเป็นธรรม รองรับการบังคับใช้กฎหมายแข่งขันทางการค้าฉบับปรับปรุงใหม่ที่คาดว่าจะมีผลกลางปี 60

นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค อธิบดีกรมการค้าภายใน เปิดเผยถึงการดำเนินการหลังจากที่ร่าง พ.ร.บ.การแข่งขันทางการค้า พ.ศ. ... ผ่านการพิจารณาจากคณะรัฐมนตรี (ครม.) ว่า จากนี้จะนำเข้าสู่การพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) และคาดว่าจะผ่านเป็นกฎหมาย และจะมีผลบังคับใช้ราวกลางปี 2560 โดยสาระสำคัญของกฎหมายจะใช้บังคับกับธุรกิจ รวมถึงรัฐวิสาหกิจ แต่ยกเว้นรัฐวิสาหกิจที่ดำเนินตามกฎหมายหรือนโยบายของรัฐบาล เพื่อประโยชน์และความมั่นคงของรัฐ รวมทั้งได้เพิ่มประสิทธิภาพในการบังคับใช้ โดยได้ปรับบทบัญญัติต่างๆ ให้ชัดเจนมากขึ้น โดยมุ่งดูแลพฤติกรรมการใช้อำนาจเหนือตลาดของธุรกิจรายใหญ่ที่ก่อให้เกิดการผูกขาด หรือลดการแข่งขัน ปรับบทลงโทษให้เหมาะสมกับการกระทำผิดทางเศรษฐกิจ และสอดคล้องกับความหนักเบาของพฤติกรรม รวมถึงมีความเป็นอิสระมากขึ้น โดยให้คณะกรรมการและหน่วยงานที่กำกับดูแลแยกออกมาเป็นองค์กรอิสระ คณะกรรมการและเลขาธิการมาจากกระบวนการคัดสรร ซึ่งจะทำให้ปราศจากการแทรกแซงจากการเมือง

สำหรับหลักการสำคัญของกฎหมายนี้ ห้ามไม่ให้มีการใช้อำนาจเหนือตลาดอย่างไม่เป็นธรรม ห้ามการควบรวมธุรกิจที่ผูกขาดหรือไม่เป็นธรรมในการแข่งขัน ห้ามผู้ประกอบการธุรกิจตกลงร่วมกันในการผูกขาด จำกัด หรือลดการแข่งขัน ห้ามตกลงร่วมกันกับบริษัทในต่างประเทศที่เป็นการจำกัดโอกาสของบุคคลในประเทศในการซื้อโดยตรงจากต่างประเทศเพื่อใช้เอง และห้ามผู้ประกอบการธุรกิจปฏิบัติทางการค้าที่ไม่เป็นการแข่งขันที่เสรีอย่างเป็นธรรม

ทั้งนี้ ในการปฏิบัติตามกฎหมาย กรมฯ จะมีการกำหนดเกณฑ์ผู้มีอำนาจเหนือตลาด และเกณฑ์การควบรวมกิจการใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพตลาดที่แท้จริงในปัจจุบัน โดยขณะนี้ได้มีการศึกษาและจัดทำไว้แล้ว เมื่อกฎหมายมีผลบังคับใช้ก็จะมีการนำเสนอให้คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้าพิจารณาได้ทันที และหากเห็นชอบก็จะประกาศเป็นหลักเกณฑ์ต่อไป

โดยเกณฑ์ผู้มีอำนาจเหนือตลาดที่จะปรับปรุงใหม่ จะมีการกำหนดส่วนแบ่งตลาดใหม่ ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน โดยคำนึงถึงปัจจัยการแข่งขัน เช่น จำนวนธุรกิจ การแข่งขันของธุรกิจ นโยบายของรัฐ และธุรกิจในเครือ จากเดิมที่กำหนดเฉพาะส่วนแบ่งการตลาดและยอดขาย

ส่วนเกณฑ์ควบรวมกิจการ กฎหมายฉบับเดิมกำหนดให้ต้องขออนุญาตก่อนควบรวมกิจการ โดยตั้งแต่กฎหมายบังคับใช้มาตั้งแต่ปี 2542 ยังไม่มีการกำหนดหลักเกณฑ์ออกมา ทำให้ยังไม่มีการขออนุญาต แต่กฎหมายฉบับใหม่ไม่ห้ามการควบรวม และได้กำหนดให้แจ้งหลังควบรวมภายใน 7 วัน โดยกรมฯ ได้มีการศึกษาและกำหนดเกณฑ์การควบรวมเบื้องต้นออกมาแล้ว ซึ่งหากควบรวมแล้วมีส่วนแบ่งตลาด 30-50% ยอดขายเกิน 2,000 ล้าน จะต้องแจ้งให้คณะกรรมการการแข่งขันทางการค้าทราบ แต่ยังไม่แน่ว่าจะใช้เกณฑ์นี้หรือไม่ ต้องรอการพิจารณาอนุมัติของคณะกรรมการฯ ที่จะมีขึ้นในอนาคตก่อน