เล็งต่อรถไฟความเร็วสูงสายใต้ถึงชุมพร ผลศึกษาชี้กรุงเทพฯ-หัวหินไม่คุ้มทุน

สนข.เล็งเสนอทางเลือกขยายเส้นทางรถไฟความเร็วกรุงเทพฯ-หัวหินถึงชุมพรแก้ปัญหาไม่คุ้มค่าลงทุน เหตุประเมินผู้โดยสารพบมีเพียง 6,600 คน/วัน ฉุด EIRR ไม่ถึง 12% แต่หากต่อเส้นทางออกไปจะเพิ่มผู้โดยสารมากขึ้นได้ ชี้อยู่ที่นโยบายตัดสินใจเปิดจุดพัฒนาเมืองใหม่สายเหนือที่สถานีพิษณุโลกและนครสวรรค์ ส่วนสายอีสาน ปากช่องและโคราชใช้ที่ราชพัสดุเป็นหลัก

นายจุฬา สุขมานพ ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) เปิดเผยว่า การศึกษาโครงการก่อสร้างรถไฟความเร็วสูง 4 เส้นทางระยะแรก พบว่าเส้นทางกรุงเทพฯ-หัวหิน ระยะทาง 225 กิโลเมตร มีผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ (EIRR) ต่ำกว่า 12% ซึ่งไม่คุ้มค่าในการลงทุน โดยคาดว่าจะมีผู้โดยสารประมาณ 6,600 คนต่อวัน แตกต่างจากอีก 3 เส้นทาง คือ กรุงเทพฯ-พิษณุโลก ที่มีผู้โดยสารประมาณ 20,000 คนต่อวัน, กรุงเทพฯ-โคราช คาดว่าจะมีผู้โดยสาร 18,000 คนต่อวัน โดยมี EIRR มากกว่า 12% ทั้ง 2 เส้นทางทำให้มีความคุ้มค่าในการลงทุนมากกว่า

ทั้งนี้ สนข.จะรวบรวมข้อมูลรายงานต่อนายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ให้รับทราบเพื่อเลือกแนวทางที่จะทำให้การลงทุนโครงการมีความคุ้มค่ามากที่สุด โดยเบื้องต้นมี 3 ทางเลือก 1. ชะลอเส้นทางกรุงเทพฯ-หัวหิน และนำเงินลงทุนไปใช้ในการต่อขยายเส้นทางกรุงเทพฯ-โคราชให้ไปถึงขอนแก่นหรืออุดรธานี 2. ดำเนินการตามเดิมเพื่อเป็นจุดเริ่มต้นเส้นทางลงใต้และยอมรับการขาดทุนในช่วงแรก หรือ 3. ขยายเส้นทางจากหัวหินออกไปถึงชุมพรเป็นอย่างน้อย ซึ่งจะต้องเพิ่มเงินลงทุนอีกเกือบแสนล้านบาท

“หลักการคือทำอย่างไรถึงจะเพิ่ม EIRR สายใต้ให้มากกว่า 12% ซึ่งแนวทางที่ 3 ค่อนข้างสอดคล้องกับหลักคิดและเป็นไปได้ เพราะสามารถจะใช้เงินส่วนที่เหลือจากการประหยัดค่าก่อสร้างในเส้นทางอื่นๆ ใน พ.ร.บ.เงินกู้ 2 ล้านล้านบาทลงได้ รวมถึงการเปิดให้เอกชนมาร่วมลงทุนระบบและรถไฟฟ้าซึ่งจะลดต้นทุนโครงการลงและนำมาใช้ในงานโยธาเพื่อต่อขยายเส้นทางได้เร็วขึ้นได้ โดยต้องยอมรับว่าสายใต้หากสร้างไปแค่หัวหินจะไม่จูงใจในการใช้บริการ แต่หากก่อสร้างได้ถึงปาดังเบซาร์จะเป็นเส้นทางที่ดีที่สุดเพราะเป็นเส้นทางหลักของประเทศ โดยจะเสนอรายละเอียดผลศึกษาและทางเลือกประกอบการพิจารณาอนุมัติโครงการต่อที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ต่อไป”

สำหรับความคืบหน้าการศึกษาออกแบบรถไฟความเร็วสูงนั้น ภายในเดือนสิงหาคมจะสรุปตำแหน่งที่ตั้งสถานีและรูปแบบการพัฒนาสถานีแต่ละแห่งได้ และจะเริ่มทยอยเสนอรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) ต่อ สผ.ได้ โดยคาดว่าในเดือนกันยายนนี้ การออกแบบเส้นทางกรุงเทพฯ-พิษณุโลกจะแล้วเสร็จและจะเสนอรายงาน EIA ได้ทันที คาดว่าประมาณเดือนมีนาคม 2557 จะเสนอขออนุมัติโครงการต่อ ครม.ได้ ส่วนเส้นทางกรุงเทพฯ-หัวหินคาดว่าจะเสนอ EIA ได้ในเดือนมกราคม 2557

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ สนข.อยู่ระหว่างกำหนดจุดตำแหน่งสถานีที่เหมาะสมในแต่ละแห่ง โดยหลักการสถานีที่อยู่ใกล้กรุงเทพฯ จะไม่พัฒนาเป็นเมืองใหม่เพราะใกล้เมืองเกินไป โดยเส้นทางกรุงเทพฯ-พิษณุโลกคาดว่าจะมีเมืองใหม่ 2 แห่ง คือ พิษณุโลกและนครสวรรค์ เส้นทางกรุงเทพฯ-โคราช มี 2 แห่ง คือ สถานีปากช่องและโคราช (นครราชสีมา) แม้จะมีระยะทางห่างกันเพียง 70 กิโลเมตร แต่ถือว่ามีศักยภาพทั้ง 2 แห่ง และเส้นทางกรุงเทพฯ-หัวหิน จะย้ายสถานีอยู่บริเวณบ่อฝ้าย และสายกรุงเทพฯ-ระยองไม่มีจุดเหมาะสมในการพัฒนาเมืองใหม่ โดยจะใช้พื้นที่ซึ่งเป็นที่ราชพัสดุเพื่อลดผลกระทบจากการเวนคืน