ไบเดนระบุอเมริกาไม่ต้องการขัดแย้งกับจีน แม้สถานการณ์ตึงเครียดหนักหลังเพนตากอนยิงบอลลูนแดนมังกรร่วงเมื่อสัปดาห์ที่แล้วเนื่องจากเชื่อว่า เป็นส่วนหนึ่งของฝูงบินสอดแนมของปักกิ่งที่กระจายอยู่ใน 5 ทวีป ผู้นำสหรัฐฯ ยังวิจารณ์ว่า สี จิ้นผิง อยู่ในตำแหน่งที่ไม่น่าอิจฉาเลยซ้ำยังมีปัญหาใหญ่ที่รวมถึงด้านเศรษฐกิจ ส่งผลให้ปักกิ่งเดือดปุดและสวนกลับว่า การแสดงความคิดเห็นของผู้นำสหรัฐฯ ไร้ความรับผิดชอบและขัดกับมารยาทการทูตขั้นพื้นฐาน
ประธานาธิบดีโจ ไบเดน กล่าวระหว่างให้สัมภาษณ์กับ “พีบีเอส” เครือข่ายทีวีสาธารณะของสหรัฐฯ เมื่อวันพุธ (8 ก.พ.) ว่า อเมริกาจะแข่งขันกับจีนอย่างเต็มที่แต่จะไม่แสวงหาความขัดแย้งกับจีน
ก่อนหน้านั้น แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวระหว่างแถลงข่าวร่วมกับเยนส์ สโตลเทนเบิร์ก เลขาธิการองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) ว่า วอชิงตันได้แบ่งปันข้อมูลกรณีบอลลูนจีนกับหลายสิบประเทศทั่วโลก เนื่องจากตระหนักว่า อเมริกาไม่ใช่เป้าหมายเดียวของโครงการสอดแนมที่ขยายขอบเขตกว้างขวางของจีน ซึ่งละเมิดอธิปไตยของหลายประเทศใน 5 ทวีป
ด้านแครีน ฌอง-ปิแอร์ โฆษกทำเนียบขาว ให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวบนแอร์ฟอร์ซวันว่า บอลลูนเหล่านั้นเป็นส่วนหนึ่งของฝูงบินสอดแนมและมีคนเคยพบเห็นทั่วโลกตลอดหลายปีที่ผ่านมา
ทั้งนี้ บอลลูนสีขาวลูกใหญ่ที่สหรัฐฯกล่าวหาว่าบรรทุกอุปกรณ์ซับซ้อน เคลื่อนผ่านแผ่นดินใหญ่อเมริกาเมื่อสัปดาห์ที่แล้วก่อนที่ไบเดนจะสั่งให้กองทัพยิงตกลงในมหาสมุทรแปซิฟิก บริเวณนอกชายฝั่งด้านตะวันออกของสหรัฐฯ
จีนยืนยันว่า บอลลูนดังกล่าวทำการสำรวจสภาพอากาศเท่านั้น แต่เพนตากอนแย้งว่า เป็นปฏิบัติการสอดแนมไฮเทค โดยบอลลูนลอยที่ระดับสูงกว่าเครื่องบินส่วนใหญ่ และเคลื่อนผ่านที่ตั้งทางทหารที่อ่อนไหวของกองทัพสหรัฐฯ อย่างน้อยหนึ่งแห่ง
สำหรับสโตลเทนเบิร์กที่เยือนวอชิงตันหลังทริปญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ กล่าวว่า บอลลูนจีนที่เคลื่อนผ่านอเมริกาตอกย้ำรูปแบบพฤติกรรมของจีนที่เห็นกันมาตลอดหลายปีที่ผ่านมาในการทุ่มทุนกับศักยภาพใหม่ๆ ทางการทหาร และสะท้อนความจำเป็นที่ประเทศพันธมิตรจะต้องปกป้องตนเอง
เขาสำทับว่า นาโตได้เห็นกิจกรรมข่าวกรองของจีนมากขึ้นในยุโรป โดยมีการใช้ทั้งดาวเทียม ไซเบอร์ และบอลลูน
สโตลเทนเบิร์กยังเตือนว่า จีนกำลังเรียนรู้บทเรียนจากสงครามในยูเครนที่นาโตให้การสนับสนุนเพื่อสู้รบกับรัสเซียผู้รุกราน และบอกว่า สิ่งที่เกิดขึ้นในยุโรปวันนี้อาจเกิดขึ้นในเอเชียในวันพรุ่งนี้ โดยชี้กรณีที่ปักกิ่งกดดันไต้หวันอย่างหนัก ทั้งนี้สโตลเทนเบิร์กถูกปักกิ่งกล่าวหาว่ามีความพยายามตอบสนองแผนการของสหรัฐฯในการขยายนาโต ซึ่งเป็นองค์การทางทหารของภูมิภาคแอตแลนติกเหนือ ให้ครอบคลุมถึงเอเชีย-แปซิฟิก
ทางด้านวอชิงตันโพสต์รายงานโดยอ้างการเปิดเผยของเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ว่า โครงการสอดแนมของจีนส่วนหนึ่งมีฐานบัญชาการอยู่บนเกาะไห่หนาน (ไหหลำ) ทางใต้ของประเทศ โดยจีนได้ปรับปรุงเทคโนโลยีเก่าให้ทันสมัย และใช้บอลลูนติดตามตรวจสอบทรัพยากรทางทหารของปรปักษ์ที่อยู่ใกล้เคียงอย่างญี่ปุ่น อินเดีย และไต้หวัน
ก่อนหน้านี้ ระหว่างการแถลงนโยบายประจำปีต่อรัฐสภาสหรัฐฯเมื่อวันอังคาร ไบเดนกล่าวว่า การสั่งการให้ยิงบอลลูนจีนแสดงให้เห็นว่า อเมริกาจะไม่ลังเลเลยหากจำเป็น
กระนั้น เขาย้ำว่า วอชิงตันไม่ต้องการขัดแย้งกับจีน ถึงแม้กรณีบอลลูนทำให้บลิงเคนเลื่อนการเยือนจีนซึ่งมีเป้าหมายเพื่อผ่อนคลายสถานการณ์ตึงเครียดระหว่างกัน
อย่างไรก็ตาม ระหว่างให้สัมภาษณ์พีบีเอส ประมุขทำเนียบขาวสำทับว่า จีนมีความสามารถจำกัดในการเผชิญหน้ากับอเมริกาจากความจำเป็นในการปกป้องการค้าระหว่างประเทศ ขณะที่ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง อยู่ในตำแหน่งที่ไม่น่าอิจฉาเลย ซ้ำยัง “มีปัญหามหึมา” ที่รวมถึงด้านเศรษฐกิจซึ่งไม่ได้กำลังดำเนินไปอย่างดี
“คุณนึกออกไปว่ามีผู้นำโลกคนอื่นๆ คนไหนมั่งที่อยากจะแลกที่กับ สี จิ้นผิง? ผมคิดไม่ออกสักคนเลย” ไบเดน กล่าว
ทางฝ่ายจีนที่เริ่มแรกแสดงความเสียใจกับการรุกล้ำน่านฟ้าสหรัฐฯ แต่ต่อมาประณามการตัดสินใจของวอชิงตันในการยิงบอลลูนของตน ได้ตอบโต้ไบเดนว่า จะปกป้องผลประโยชน์ของประเทศสุดกำลัง
ล่าสุดในวันพฤหัสฯ (9) เหมา หนิง โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน กล่าวในแถลงข่าวปกติ ประณามการแสดงความคิดเห็นของไบเดนกับพีบีเอสว่า ไร้ความรับผิดชอบและขัดกับมารยาทการทูตขั้นพื้นฐาน และย้ำว่า ปักกิ่งไม่พอใจอย่างรุนแรง
(ที่มา: เอเอฟพี, เอเจนซีส์)