(เก็บความจากเอเชียไทมส์ www.atimes.com)
Western tanks to make Ukraine more like NATO
By FRANK LEDWIDGE
19/01/2023
ยูเครนยังไม่น่าที่จะเข้าร่วมองค์การนาโต้ในฐานะเป็นสมาชิกทางการเมืองรายหนึ่งในช่วงเร็วๆ นี้ แต่กองทัพของยูเครนกำลังทำท่าจะกลายเป็นกองกำลังหนึ่งของนาโต้เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ
เมื่อตอนที่เขาปรากฏตัวต่อหน้าคณะกรรมาธิการกลาโหม (Defense Committee) ของสภาสามัญชน (House of Commons สภาผู้แทนราษฎร) ของสหราชอาณาจักร ในเดือนพฤศจิกายน 2021 เพื่อแถลงปกป้องเรื่องที่รัฐบาลของเขาตัดลดงบประมาณที่จัดสรรให้กองทัพ บอริส จอห์นสัน ที่เป็นนายกรัฐมนตรีอยู่ในเวลานั้น ประกาศ [1] ว่า “พวกแนวความคิดเก่าๆ เรื่องสงครามการสู้รบระหว่างรถถังใหญ่ๆ บนแผ่นดินกว้างใหญ่ของยุโรปน่ะมันจบสิ้นไปแล้ว”
อย่างไรก็ดี โทเบียส เอลวูด (Tobias Elwood) ประธานของคณะกรรมาธิการชี้ว่า รถถังนั่นแหละที่กำลังชุมนุมกันเป็นจำนวนมากมายอยู่ตรงชายแดนของรัสเซียซึ่งติดต่อกับยูเครน (ขณะที่สหราชอาณาจักรกลับกำลังตัดลดกองทัพรถถังของตนเอง) มาถึงตอนนี้ซึ่งเวลาผ่านไปเพียงแค่ปีเดียวเท่านั้น สงครามยานเกราะอันดุเดือดเข้มข้นในยูเครนระหว่างระยะเวลา 11 เดือนของการสู้รบขัดแย้งครั้งนี้ดูเหมือนช่วยยืนยันความวิตกกังวลของ เอลวูด
ยูเครนกำลังร้องขอพวกชาติพันธมิตรมาระยะหนึ่งแล้วให้จัดส่งระบบอาวุธจำนวนมากขึ้นและดียิ่งขึ้น [2] ไปให้ อย่างเช่น ปืนใหญ่และจรวดหลายลำกล้องที่มีพิสัยทำการไกลขึ้น ตลอดจนอากาศยาน แต่อาวุธที่อยู่ลำดับต้นๆ ของบัญชีสิ่งที่เคียฟอยากจะได้คือพวกรถถังหลัก (main battle tank) รถถังนั้น ด้วยปืนขนาดใหญ่ๆ ที่มันมีอยู่ บวกกับการที่มันเคลื่อนที่ได้เร็ว และยังหุ้มด้วยเกราะหนาๆ [3] จึงเป็นอาวุธที่สามารถปล่อยหมัดหนักหน่วง และสร้างโมเมนตัมสำหรับการเข้ายึดพื้นที่
จวบจนกระทั่งถึงเวลานี้ นอกเหนือจากของขวัญจำนวนไม่มากนักจากโปแลนด์ [4] และสาธารณรัฐเช็ก [5] ในรูปของรถถัง ที72 (T72) ซึ่งออกแบบในยุคโซเวียตแต่ผ่านการดัดแปลงมาแล้ว (จากวิศวกรของโปแลนด์และเช็กตามลำดับ) ก็ไม่ได้มีอะไรมาจากพวกประเทศนาโต้อีก
อย่างไรก็ตาม เมื่อถึงวันที่ 16 มกราคม สภาวการณ์เช่นนี้มีการเปลี่ยนแปลงไป ด้วยการที่รัฐมนตรีกลาโหมสหราชอาณาจักร เบน วอลเลซ (Ben Wallace) [6] ประกาศจะจัดส่งรถถังชาลเลนเจอร์ 2 (Challenger 2) [7] จำนวน 12 คัน จาก 227 คัน ที่สหราชอาณาจักรมีอยู่ไปให้ รถถังเหล่านี้มีประสิทธิภาพสูงและถือว่าเหนือชั้นกว่า [8] รถถังส่วนใหญ่ซึ่งรัสเซียสามารถนำเอาไปใช้ในสนามรบได้ แต่กระนั้นมันจะยังคงมีจำนวนน้อยเกินกว่าที่จะสร้างความแตกต่างอย่างสำคัญขึ้นมา
รถถังหลักในคลังแสงของเคียฟน่าจะยกระดับขึ้นมาอักโข ถ้า เยอรมนี เปิดไฟเขียว [9] ให้จัดส่งรถถังลีโอพาร์ด (Leopard) ที่โปแลนด์ [10] และฟินแลนด์ [11] เป็นเจ้าของ แต่ผลิตโดยเยอรมนี ไปให้ยูเครน อย่างที่ใครต่อใครคิดกันไว้ นอกจากนั้น นี่ยังจะเป็นการแผ้วถางทางให้อีกหลายๆ ประเทศทีเดียวกระทำตาม
รถถังลีโอพาร์ดที่ยูเครนจะได้รับจากการนี้ คือ ลีโอพาร์ด 2 เอ 4 (Leopard 2 A4) [12] ซึ่งถือเป็นรุ่นย่อยที่ค่อนข้างเก่า และจะยังไม่ใช่อาวุธเพื่อการชนะสงคราม โดยเฉพาะเมื่อคำนึงถึงจำนวนซึ่งน่าที่จะมีการมอบโอนกัน
แต่เรื่องที่สำคัญยิ่งกว่านั้นสำหรับความมั่นคงของยูเครนก็คือ มันจะเป็นตัวแทนแสดงถึงก้าวเดินแห่งความเปลี่ยนแปลงในความสนับสนุนของฝ่ายตะวันตก และเป็นความเคลื่อนไหวก้าวหนึ่งในเส้นทางมุ่งติดอาวุธให้ยูเครนด้วยยุทโธปกรณ์ของนาโต้ ซึ่งมีความประณีตซ้ำซ้อนยิ่งขึ้นทุกที
การทำสงครามแบบสู้รบผสมเหล่า
เยอรมนี [13] และสหรัฐฯ [14] ประกาศเมื่อไม่นานมานี้ว่า พวกเขากำลังจะจัดส่งรถรบทหารราบ (infantry fighting vehicles หรือ IFVs) มาร์เดอร์ (Marder) และแบรดลีย์ (Bradley) [15] ไปให้ยูเครน รถรบทหารราบเป็นยานขนทหารราบเข้าสู่สนามรบ ขณะที่ไม่มีข้อสงสัยเลยว่ารถรบเหล่านี้ทรงประสิทธิภาพในตัวของมันเอง แต่ว่ามันไม่ได้ถูกออกแบบมาให้ปฏิบัติการตามลำพัง
ตรงนี้เองที่รถถังเข้ามาแสดงบทบาท ในช่วงแรกๆ ของสงครามครั้งนี้ รัสเซียสูญเสียรถถังไปหลายร้อยคันด้วยน้ำมือของพวกอาวุธปล่อยนำวิถีต่อสู้รถถัง (anti-tank guided missiles หรือ ATGMs) ที่ยิงโดยทหารราบ ซึ่งรวมถึงอาวุธปล่อยที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากอย่าง แจฟลิน (Javelin) [16] และเอ็นลอว์ (NLAW) [17] พลประจำรถถัง ซึ่งอยู่ในสภาพถูกห่อหุ้มอย่างมิดชิด เนื่องจากพวกเขาอยู่กันในภายในกล่องเหล็กกล้าหนาหนักมากๆ มักพบว่าเป็นเรื่องยากลำบากที่จะมองเห็นทหารราบซึ่งใช้อาวุธ ATGM เหล่านี้ ทำให้พวกเขาตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบอย่างมหาศาล
ดังนั้น วิธีดีที่สุดที่จะปกป้องรักษารถถังจากทหารราบซึ่งมีอาวุธ ATGMs ก็คือต้องนำเอาทหารราบของพวกคุณเองมาไว้กับคุณด้วย คุณทำเช่นนั้นได้ด้วยรถรบ IFVs อย่างเช่น แบรดลีย์ และมาร์เดอร์ รถรบทหารราบเหล่านี้ติดตั้งด้วยปืนใหญ่และปืนกลอัตโนมัติ ซึ่งจะคอยยิงคุ้มกันให้แก่ทหาราบในเวลาที่พวกเขาลงมาจากรถรบ
ในทางกลับกัน รถรบ IFVs ที่หุ้มด้วยเกราะบางกว่ามากเหล่านี้อยู่ในสภาพอ่อนปวกทีเดียวเมื่อต้องเจอกับรถถัง ดังนั้น จึงมีการนำเอา IFVs และรถถังมาทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิด รวมทั้งมีการประสานงานกับปืนใหญ่หรือจรวดหลายลำกล้อง และนี่กลายเป็นสาระสำคัญของ “การทำสงครามแบบสู้รบผสมเหล่า (combined arms warfare)” [18] ที่ทรงประสิทธิภาพ –ถือเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จในการสู้รบทางภาคพื้นดิน
แนวความคิดที่กำลังพูดกันอยู่ ดูเหมือนจะอยู่ในลักษณะที่ว่า ประเทศพันธมิตรนาโต้หลายๆ รายจะนำเอาของขวัญของพวกเขามารวมเข้าไว้ในกองกลาง เพื่อก่อตั้งกองกำลังระดับ 1 กองพลน้อยขึ้นมา ซึ่งประกอบด้วย รถถังลีโอพาร์ด 2 เอ 4 จำนวน 100 คัน [19] เช่นเดียวกับรถรบแบรดลีย์ และมาร์เดอร์ จำนวน 100 คัน หรือราวๆ นั้น
เก่าแต่ยังมีประสิทธิภาพ
รถถังลีโอพาร์ด 2 เอ 4 ถูกสร้างขึ้นในช่วงระหว่างปี 1986 ถึง 1992 แต่ได้รับการอัปเกรดอย่างขนานใหญ่เรื่อยมานับตั้งแต่นั้น รถถังเหล่านี้ต้องถือว่าเก่าแล้ว แต่ยังมีประสิทธิภาพในการสู้รบกับกองทัพรถถังของรัสเซีย อย่างไรก็ดี ถ้าหากไม่ได้มีการดัดแปลงด้วยการเพิ่มเกราะหุ้มแล้ว รถถังเหล่านี้น่าที่จะย่ำแย่เมื่อต้องเผชิญกับพวกอาวุธปล่อย ATGMs อย่างที่ตุรกีเจอมาแล้วและต้องชดใช้ด้วยราคาแพงในซีเรีย [20]
รถถังของนาโต้นั้นมีขนาดหนักกว่าและได้รับการปกป้องคุ้มครองดีกว่า [21] พวกรถถังที่ฝ่ายรัสเซียออกแบบซึ่งทั้งสองข้างในสงครามครั้งนี้ คือทั้งมอสโกและเคียฟ ต่างได้นำออกมาใช้งาน เป็นต้นว่า รุ่นย่อยต่างๆ หลายหลากของ ที64 [22] ที72 [23] และ ที90 [24] เรื่องนี้เป็นเครื่องสะท้อนถึงประเพณีนิยมของนาโต้ซึ่งมุ่งโฟกัสที่คุณภาพมากกว่าปริมาณ
การประเมินที่น่าเชื่อถือจากหลายๆ สำนักระบุว่า รัสเซียได้สูญเสียรถถังที่นำมาใช้ในยูเครนไปถึงราวๆ สองในสาม [25] ทั้งจากการถูกทำลายและการถูกจับถูกยึด กระนั้น พวกรถถังรุ่นใหม่ๆ ยิ่งกว่าของรัสเซีย ยังคงถือว่าจะเป็นภัยคุกคามที่น่ากลัว อย่างเช่น รถถัง ที30เอ็ม [26] ซึ่งมีการเผยตัวต่อสาธารณชนครั้งแรกในปี 2017 และกล่าวกันว่าถูกนำมาใช้โดยกลุ่มทหารรับจ้าง วากเนอร์ กรุ๊ป (Wagner Group)
ไม่ว่าในกรณีใด สงครามการสู้รบแบบขบวนรถถังของสองฝ่ายเข้าประจัญบานกันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นน้อยมาก อาวุธใหญ่ที่สุดสำหรับพิฆาตรถถังในสงครามคราวนี้น่าที่จะเป็นพวกปืนใหญ่และจรวดหลายลำกล้อง [27]
เวลานี้เป็นจังหวะเวลาที่มีความหมายมาก ความสำคัญของการที่ยูเครนได้รับรถถังใหม่ๆ เพิ่มขึ้น ไม่ได้อยู่เฉพาะแค่ที่อาวุธเหล่านี้จะเพิ่มประสิทธิภาพในการสู้รบอย่างเหมาะสมของพวกเขาขึ้นอีกมากเท่านั้น
แต่ขบวนรถถังลีโอพาร์ด 2เอ4 เคียงข้างด้วยรถรบทหารราบแบรดลีย์ และมาร์เดอร์ จะเป็นตัวแทนแสดงถึงการยึดมั่นพันธกรณีของฝ่ายตะวันตก ที่จะปฏิรูปและประกอบอาวุธใหม่ๆ ให้แก่กองทัพยูเครน ในระยะเวลาปานกลางและระยะยาว เป็นการขยับจากการถ่ายโอนอาวุธและการจัดส่งอาวุธ ด้วยแนวพินิจการเข้าถึงปัญหาแบบเฉพาะกิจซึ่งปรากฏให้เห็นในช่วงต้นๆ ของสงครามครั้งนี้และเป็นสิ่งที่สามารถเข้าใจกันได้ มาเป็นการจัดส่งฮาร์ดแวร์การทหารใหม่ๆ ชนิดที่มุ่งรวมเข้าสู่แผนการสู้รบซึ่งมีการวางแผนจัดทำขึ้นมาอย่างระมัดระวังเพิ่มมากขึ้น
ฝ่ายยูเครนกำลังเรียกร้องขอ [28] รถถังจำนวน 300 คัน และรถรบ IFVs 500 คัน ตลอดจนระบบปืนใหญ่และจรวดหลายลำกล้องเพิ่มขึ้นอีกไม่น้อยกว่า 700 ชุดจากฝ่ายตะวันตก พวกเขาเชื่อว่านี่จะมอบแสนยานุภาพสู้รบแก่พวกเขาสำหรับการปลดแอกดินแดนต่างๆ ของพวกเขาที่ถูกฝ่ายรัสเซียยึดครองอยู่ [29] เวลานี้มีความเป็นไปได้สูงมากทีเดียวที่พวกเขาจะได้รับตามที่ร้องขอ
ในช่วง 1-2 ปีข้างหน้า ไม่ว่าสงครามคราวนี้จะกินเวลายาวนานเท่าใดก็ตาม ยูเครนจะมีความจำเป็นที่ต้องได้รับการประกอบอาวุธใหม่ๆ ด้วยระบบอาวุธมาตรฐานนาโต้ โดยที่นี่จะต้องรวมถึง –แต่ไม่ใช่จำกัดอยู่เพียงแค่— รถถังลีโอพาร์ดเวอร์ชันใหม่ๆ ยิ่งขึ้นไปอีก หรือรถถังนาโต้อื่นๆ ในจำนวนที่ต้องมากยิ่งกว่านี้อีกด้วย
ทั้งนี้ทั้งนั้น เพื่อที่จะทำให้แน่ใจว่าพวกเขาจะสามารถได้รับยุทโธปกรณ์ไม่เพียงในเชิงปริมาณเท่านั้น แต่ยังในเชิงคุณภาพอีกด้วย และเปิดทางให้ยูเครนสามารถรวมเข้าเป็นหนึ่งเดียวอย่างทรงประสิทธิผลยิ่งขึ้นกับระบบการส่งกำลังบำรุงและการซ่อมบำรุงของนาโต้ และของฝ่ายตะวันตกอื่นๆ
นอกเหนือจากนี้แล้ว กุญแจสำคัญยังจะอยู่ที่การจัดฝึกอบรมที่มีคุณภาพสูงอย่างต่อเนื่อง [30] ในเรื่องการใช้ยุทโธปกรณ์ใหม่ๆ เหล่านี้ ยูเครนจะไม่เพียงมีสมรรถนะในการยังความพ่ายแพ้ปราชัยให้แก่กองทัพรัสเซียที่ถูกเอาชนะมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งในปีนี้และปีหน้าเท่านั้น แต่กองทัพยูเครนยังจะกลายเป็นเครื่องป้องปรามการโจมตีต่อไปใดๆ ในอนาคตของรัสเซียที่ยังคงเป็นพวกมุ่งหวังแก้แค้นเอาคืนและติดอาวุธขึ้นมารอบใหม่
เช่นนี้ก็จะทำให้แน่ใจได้ว่า ความมั่นคงของยูเครน –และด้วยเหตุนี้ก็คือของยุโรปอีกด้วย— จะปลอดภัยสบายดีเมื่อวันเวลาเคลื่อนเข้าสู่ทศวรรษหน้า
แฟรงก์ เลดวิดจ์ เป็นอาจารณ์อาวุโสในวิชายุทธศาสตร์การทหารและกฎหมาย อยู่ที่มหาวิทยาลัยพอร์ตสมัธ, สหราชอาณาจักร
(ข้อเขียนนี้มาจากเว็บไซต์ เดอะ คอนเวอร์เซชั่น https://theconversation.com/ โดยสามารถติดตามอ่านข้อเขียนดั้งเดิมชิ้นนี้ได้ที่ https://theconversation.com/ukraine-war-supply-of-advanced-tanks-will-give-kyiv-an-edge-over-russia-and-move-it-closer-to-nato-197592
เชิงอรรถ
[1]https://www.newstatesman.com/politics/2022/02/watch-boris-johnson-claimed-the-days-of-big-tank-battles-in-europe-were-over
[2]https://www.reuters.com/world/ukraines-zelenskiy-asks-western-leaders-wide-range-weapons-systems-2022-12-19/
[3]https://www.theguardian.com/world/2023/jan/14/tanks-will-help-kyiv-break-deadlock-but-its-ukraine-allies-now-face-a-fork-in-the-road
[4]https://www.defensenews.com/land/2022/04/26/poland-confirms-t-72-tank-delivery-to-ukraine-with-challenger-2-tanks-to-fill-gap/
[5]https://www.forbes.com/sites/sebastienroblin/2022/10/28/czech-super-t-72m4-tanks-seen-headed-towards-ukraine/
[6]https://www.theguardian.com/world/video/2023/jan/16/uk-confirms-it-will-send-squadron-of-challenger-2-tanks-to-ukraine-video
[7] http://www.military-today.com/tanks/challenger_2.htm
[8] https://www.businessinsider.com/uk-challenger-2-tanks-ukraine-conflict-2023-1?r=US&IR=T
[9]https://www.reuters.com/world/europe/ukraine-demands-speedier-weaponstal%20weapons-deliveries-west-confront-russian-pressure-2023-01-17/?utm_source=Sailthru&utm_medium=Newsletter&utm_campaign=Daily-Briefing&utm_term=011723
[10]https://www.reuters.com/world/europe/poland-plans-give-ukraine-leopard-tanks-part-coalition-2023-01-11/
[11]https://www.politico.eu/article/finland-leopard-2-tanks-ukraine-sauli-niinisto-nato-defense/
[12] https://www.kmweg.com/systems-products/tracked-vehicles/main-battle-tank/leopard-2-a4/
[13]https://www.reuters.com/world/europe/germany-wants-deliver-around-40-marder-vehicles-ukraine-q1-2023-01-06/
[14] https://defence-blog.com/ukraine-to-get-first-bradley-fighting-vehicles-in-coming-weeks/
[15] https://en.defence-ua.com/weapon_and_tech/german_marder_vs_american_bradley_comparing_the_really_important_details_that_matter-5360.html
[16] https://www.lockheedmartin.com/en-us/products/javelin.html
[17] https://www.saab.com/products/nlaw
[18]https://warontherocks.com/2022/05/the-changing-character-of-combined-arms/
[19] https://www.iiss.org/blogs/military-balance/2023/01/ukraine-can-the-german-leopard-change-its-spots
[20]https://nationalinterest.org/blog/buzz/turkeys-leopard-2-tanks-are-getting-crushed-syria-95396
[21]https://www.ausa.org/publications/reflections-russias-2022-invasion-ukraine-combined-arms-warfare-battalion-tactical
[22]https://www.armyrecognition.com/russia_russian_army_tank_heavy_armoured_vehicles_u/t-64_mbt_main_battle_tank_russia_data_fact_sheet_pictures_video.html
[23] http://www.military-today.com/tanks/t72.htm
[24] http://www.military-today.com/tanks/t90.htm
[25]https://www.oryxspioenkop.com/2022/02/attack-on-europe-documenting-equipment.html
[26]https://www.armyrecognition.com/ukraine_-_russia_conflict_war_2022/ukrainian_soldiers_capture_russian_t-90m_most_modern_tank_deployed_by_russia_in_ukraine.html
[27] https://rusi.org/explore-our-research/publications/special-resources/preliminary-lessons-conventional-warfighting-russias-invasion-ukraine-february-july-2022
[28] https://www.kyivpost.com/ukraine-politics/prospects-for-running-a-military-campaign-in-2023-ukraines-perspective.html
[29]https://www.theguardian.com/commentisfree/2022/nov/29/ukraine-tanks-west-putin-russia-churchill
[30]https://www.gov.uk/government/speeches/defence-secretary-oral-statement-on-war-in-ukraine--2