กลุ่มสมาชิกรัฐสภาจากทั้งเดโมแครตและรีพับลิกัน ร่วมกันเสนอชื่อขบวนการเคลื่อนไหวฝักใฝ่ประชาธิปไตยของฮ่องกง ชิงรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปีนี้ หลายเดือนหลังจากปักกิ่งเคยออกมาเตือนต่อการมอบรางวัลใดๆ โดยมี “แรงจูงใจทางการเมือง”
สมาชิกวุฒิสภา 5 คน และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 4 คน ระบุในหนังสือที่เผยแพร่เมื่อวันพุธ (4 ม.ค.) ว่าการเสนอชื่อครั้งนี้มีเจตนาเพื่อ “ระลึกถึงทุกคนที่สร้างและธำรงไว้ซึ่งสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยในฮ่องกงมาตั้งแต่ปี 1997 และเป็นเสียงสะท้อนของผู้คนที่ร่วมต่อสู้ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ในการต่อสู้กับความพยายามกัดกร่อนสิทธิและเสรีภาพการแสดงออกของพลเมืองฮ่องกงที่ได้รับคำรับประกันภายใต้สนธิสัญญาระหว่างประเทศและรัฐธรรมนูญของเมือง”
“รางวัลโนเบลสาขาสันติภาพจะเป็นเกียรติแด่ความกล้าหาญและความตั้งใจของพวกเขา ที่เป็นแรงบันดาลใจแก่โลก” สมาชิกสภาคองเกรสระบุในหนังสือลงวันที่ 31 มกราคม และส่งถึง เบริต รีสส์-แอนเดอร์เซน ประธานคณะกรรมการพิจารณารางวัลโนเบลของนอร์เวย์
ในบรรดาผู้ร่วมลงนามในหนังสือดังกล่าว รวมไปถึงสมาชิกสภาผู้ราษฎร จิม แม็กโกเวิร์น และวุฒิสมาชิก อลัย เมอร์คลีย์ จากพรรคเดโมแครตทั้งคู่ เช่นเดียวกับวุฒิสมาชิก มาร์โก รูบิโอ และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร วิคกี ฮาร์ทซเลอร์ จากรีพับลิกัน
การเสนอชื่อดังกล่าวมีขึ้นราว 1 ครึ่งปีหลังจาก หวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศจีนเดินทางเยือนนอร์เวย์ และอาศัยโอกาสนั้นกล่าวเตือนเกี่ยวกับการมอบรางวัลใดๆ แก่บรรดาผูุ้ประท้วงฮ่องกง
“ทั้งในอดีตและในอนาคต จีนจะปฏิเสธอย่างหนักแน่นต่อความพยายามของบุคคลใดก็ตามที่ต้องการใช้รางวัลโนเบลสันติภาพแทรกแซงกิจการภายในของจีน” หวังกล่าวในตอนนั้น ระหว่างแถลงข่าวร่วมกับ อีเนอ เอริกเซน โซไรเดอ รัฐมนตรีต่างประเทศของนอร์เวย์ “จุดยืนของฝ่ายจีนมั่นคงดั่งภูผาหินในหลักการนี้”
หลิว เสี่ยวโป นักเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยในประเทศจีน ผู้ต่อต้านรัฐบาล เคยได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปี 2010 โดยในคราวนั้นการมอบรางวัลแก่ เสี่ยวโป ซึ่งเวลานี้เสียชีวิตไปแล้ว ได้ก่อความสัมพันธ์อันตึงเครียดระหว่างปักกิ่งกับออสโลมาจนกระทั่งปี 2016
ผู้ชนะเลิศรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพจะประกาศในเดือนตุลาคม และจะมีการมอบรางวัลในเดือนธันวาคม
จีนบังคับใช้กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ในฮ่องกงในเดือนมิถุนายนปีที่แล้ว หลังต้องเผชิญกับการประท้วงของผู้ชุมนุมฝักใฝ่ประชาธิปไตยยืดเยื้อนานหลายเดือน โดยกฎหมายดังกล่าวกำหนดบทลงโทษความผิดต่างๆ ที่ทางจีนพิจารณาแล้วว่าเป็นการโค่นล้มรัฐบาล, แบ่งแยกดินแดน, ก่อการร้ายหรือสมคบคิดกับกองกำลังต่างชาติ โดยมีโทษสูงสุดคือจำคุกตลอดชีวิต
ฝ่ายวิพากษ์วิจารณ์มองว่ามันมีเป้าหมายปราบปรามผู้เห็นต่าง และกัดกร่อนเสรีภาพในเขตปกครองพิเศษ แต่จีนผู้ปกครองเมืองแห่งนี้ ยืนยันสนับสนุนกฎหมายดังกล่าว โดยระบุว่ามันมีความจำเป็นเพื่อฟื้นฟูเสถียรภาพ หลังเกิดความไม่สงบนานหลายเดือน
มีผู้คนในฮ่องกงแล้วเกือบ 100 คนที่ถูกจับกุมภายใต้กฎหมายความมั่นคงใหม่ และมีนักเคลื่อนไหวประชาธิปไตยคนดังหลายคนที่ถูกจำคุกในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา ในนั้นรวมถึง แอกเนส โจว, โจชัว หว่อง และ อีวาน ลัม ส่วนคนอื่นๆ อย่าง นาธาน ลอว์ หลบหนีไปยังต่างแดน
(ที่มา : รอยเตอร์/นิกเกอิเอเชีย)
