สหรัฐฯระดม “พันธมิตรต้านไอเอส” ทำตุรกีหนักใจ หวั่นตัวประกันถูกฆ่าล้างแค้น

รอยเตอร์ – ขณะที่สหรัฐฯ กำลังสร้างกลุ่มพันธมิตรเพื่อกวาดล้างกลุ่มติดอาวุธรัฐอิสลาม (ไอเอส) ในอิรักและอาจกระทั่งในซีเรีย รัฐบาลตุรกีอาจพบว่ามันไม่ง่ายเลยที่จะแสดงบทบาทอย่างเปิดเผยในกลุ่มนี้ ด้วยกลัวว่าพวกไอเอสอาจหันมาล้างแค้นกับตัวประกันชาวตุรกีหลายสิบคนที่ถูกจับตัวไว้

ประธานาธิบดี บารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ กล่าวว่า เขาปรารถนาที่จะร่างยุทธศาสตร์ระดับภูมิภาคขึ้นมาเพื่อตอบโต้กลุ่มไอเอส ซึ่งยึดพื้นที่ในอิรักและซีเรียได้อย่างกว้างขวาง แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐฯทั้งในอดีตและปัจจุบันต่างบอกตรงกันว่า พวกเขาคาดเดาว่าตุรกีคงหลีกเลี่ยงที่จะเข้าไปมีบทบาทอย่างเปิดเผย

ในหมู่พันธมิตรทางทหารขององค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ (นาโต) ที่นำโดยสหรัฐฯ ตุรกีเป็นชาติมุสลิมเพียงชาติเดียวใน “กลุ่มพันธมิตรหลัก” ของประเทศทั้ง 10 ที่มีเจตนารมณ์ต่อสู้กับกลุ่มติดอาวุธไอเอสในอิรัก ตามที่สหรัฐฯได้ประกาศไว้เมื่อวันศุกร์ (5) ในการประชุมซัมมิตของนาโตที่เมืองนิวพอร์ท แคว้นเวลส์

อย่างไรก็ตาม ยังไม่เป็นแน่ชัดว่าพันธมิตรกลุ่มนี้จะใช้มาตรการเชิงรุกถึงขั้นใดต่อกลุ่มไอเอสในซีเรีย ซึ่งเป็นสถานที่กบดานชั้นดีสำหรับกลุ่มติดอาวุธอิสลามิสต์พวกนี้

ตุรกี ซึ่งถือเป็นป้อมปราการฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของนาโต และมีความสัมพันธ์ที่อ่อนไหวกับเพื่อนบ้านซึ่งไร้เสถียรภาพทั้ง 7 ประเทศ ไม่เพียงมีพรมแดนติดกับซีเรียซึ่งเป็นต้นตอการคุกคามของไอเอสเท่านั้น แต่ยังอยู่ติดกับอิรักที่ซึ่งนักรบอิสลามิสต์กลุ่มนี้ได้จับประตัวกันชาวเติร์กไว้หลายสิบคนด้วย

ขณะนี้กลุ่มไอเอสควบคุมตัวประกันชาวตุรกีไว้ราว 46 คน รวมถึงนักการทูตที่จับตัวมาจากสถานกงสุลของตุรกีในเมืองโมซุล เมื่อครั้งที่พวกเขาเข้าบุกรุกเมืองใหญ่อันดับสองของอิรักแห่งนี้เมื่อเดือนมิถุนายน

ด้วยความเข้าใจต่อสภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออกของตุรกี วอชิงตันจึงมีเป้าประสงค์ให้รัฐบาลอังการามุ่งเน้นไปที่การยับยั้งไม่ให้คลื่นนักรบต่างแดนหลั่งไหลเข้าไปร่วมรบในซีเรีย ซึ่งนักรบเหล่านี้ที่มาจากสหรัฐฯและยุโรปตะวันตกก็มีอยู่ไม่น้อย

“ทุกคนเข้าใจดีว่า ตุรกีอยู่ในฐานะพิเศษ” เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ซึ่งไม่ขอเปิดเผยชื่อกล่าว โดยพูดอย่างเป็นนัยถึงความปลอดภัยของตัวประกันชาวตุรกี และความไม่เต็มใจของตุรกีที่จะโจมตีประเทศเพื่อนบ้าน เพราะเกรงจะเกิดการล้างแค้น

“ตุรกีจะเป็นส่วนหนึ่งของพันธมิตรกลุ่มนี้ แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า พวกเขาจะต้องจ่ายค่าตอบแทนมากมายเพื่อเอาธงขึ้นสู่กำแพง”

เจ้าหน้าที่คนที่สองกล่าวว่า หากดูจากสารที่ โอบามา กล่าวอย่างเมื่อวันศุกร์ (5) วอชิงตันน่าจะขอให้อังการาทำให้พวกนักรบต่างชาติอยู่ห่างจากซีเรียให้มากกว่านี้ และคาดการณ์กันว่า ชัค เฮเกล รัฐมนตรีกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ จะกล่าวย้ำถึงเรื่องนี้อีกครั้งที่ตุรกีในสัปดาห์หน้า

โอบามา บอกกับผู้สื่อข่าวว่า เมื่อเขาได้พับกับนายกรัฐมนตรี ตอยยิบ เออร์โดแกน ในเมืองนิวพอร์ท “เขาอยากจะแสดงความขอบคุณสำหรับความร่วมมือระหว่างสหรัฐฯและตุรกี ทั้งการให้ความช่วยเหลือด้านข่าวกรองและการทหารในการจัดการกับปัญหาเรื่องนักรบต่างแดน ซึงเป็นด้านที่เรายังต้องใช้ความพยายามอีกมาก”

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ตุรกีพยายามกระตุ้นให้สหรัฐฯ ลงมือทำอะไรให้มากว่านี้เพื่อยุติสงครามกลางเมืองในซีเรียที่กินเวลามานานกว่า 3 ปีครึ่ง และคร่าชีวิตผู้คนไปแล้วราว 200,000 ราย

เจ้าหน้าที่ตุรกีเปิดเผยว่า ตุรกีได้จัดทำบัญชีบุคคล “ห้ามเข้าประเทศ” 6,000 ราย ที่ต้องสงสัยว่าพยายามเข้าร่วมกับ “กบฏอิสลามิสต์ในซีเรีย” โดยยึดข้อมูลจากหน่วยข่าวกรองต่างประเทศเป็นหลัก