เอเอฟพี - สถาบันวิจัยของสหรัฐฯ ระบุวันนี้ (7 ส.ค.) ว่า ภาพถ่ายจากดาวเทียมเมื่อเร็วๆ นี้ชี้ว่า โสมแดงกำลังดำเนินกิจกรรมซึ่งมุ่งเน้นการผลิตพลูโตเนียม และยูเรเนียมสมรรถนะสูง ที่สามารถนำมาผลิตอาวุธได้ ภายในศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์นิวเคลียร์ของเกาหลีเหนือ
สถาบันวิทยาศาสตร์และความมั่นคงระหว่างประเทศของสหรัฐฯ (ISIS) ระบุในรายงานว่า ภาพถ่ายศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์ยองเบียน ของเกาหลีเหนือ ที่ดาวเทียมเก็บภาพไว้ได้เมื่อวันที่ 30 มิถุนายนที่ผ่านมา แสดงให้เห็นว่ามีการระบายน้ำออกมาจากเครื่องปฏิกรณ์พลังงาน 5 เมกะวัตต์อันเก่าแก่ของโสมแดง ซึ่งน้ำเหล่านี้เป็นผลิตผลของระบบหล่อเย็นทุติยภูมิ (secondary cooling system)
รายงานฉบับนี้ระบุว่า “อย่างไรก็ตาม เนื่องจากเราไม่มีข้อมูลมากไปกว่านี้ เป็นต้นว่า รายละเอียดในเรื่องขั้นตอนการผลิตไอน้ำปกติ จึงยากที่จะระบุได้ว่า เครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์มีสถานภาพเชิงปฏิบัติการเช่นไร ด้วยเหตุนี้เราจึงไม่ยังคาดคะเนไม่ได้ว่า เกาหลีเหนือจะสามารถผลิตพลูโตเนียมได้ในปริมาณเท่าใด”
ทั้งนี้ เตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์ของเปียงยางซึ่งสามารถผลิตพลูโตเนียมได้ 6 กิโลกรัม ต่อปี ซึ่งเป็นปริมาณที่มากพอจะผลิตระเบิดนิวเคลียร์ได้ 1 ลูกนั้นถูกปิดใช้งานไปตั้งแต่ปี 2007 เมื่อเกาหลีเหนือทำข้อตกลงรับความช่วยเหลือ โดยแลกกับการยอมปลดอาวุธนิวเคลียร์
อย่างไรก็ตาม ภายหลังการทดสอบนิวเคลียร์ครั้งสุดท้ายในปี 2013 เกาหลีเหนือก็เริ่มลงมือปรับปรุงเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์ และภาพถ่ายจากดาวเทียมก่อนหน้านี้ก็ชี้ให้เห็นว่า เตาปฏิกรณ์เครื่องนี้ถูกเปิดใช้งานตามปกติอีกครั้งตั้งแต่เดือนตุลาคมปีที่แล้ว
ภาพถ่ายล่าสุดยังเผยให้เห็นด้วยว่า เปียงยางยังเดินหน้าก่อสร้างโรงงานแบบหมุนเหวี่ยงแก๊สเพื่อเสริมสมรรถนะยูเรเนียมที่ศูนย์วิจัยดังกล่าว
ทางด้านเกาหลีเหนือแถลงว่า ได้อุทิศโรงงานแห่งนี้ให้การผลิตยูเรเนียมสมรรถนะต่ำ เพื่อป้อนเข้าเครื่องปฏิกรณ์แบบน้ำมวลเบา (LWR) ที่อยู่ระหว่างการก่อสร้าง แต่บรรดาผู้เชี่ยวชาญต่างสงสัยกันว่า เป้าหมายที่แท้จริงของโสมแดงคือ การผลิตยูเรเนียมสมรรถนะสูงที่สามารถนำมาผลิตอาวุธนิวเคลียร์ได้
ภาพถ่ายก่อนหน้านี้เผยให้เห็นว่า เกาหลีเหนือได้ขยายขนาดโรงงานหมุนเหวี่ยงวัสดุนิวเคลียร์ให้ใหญ่ขึ้นเป็น 2 และ ISIS ชี้ว่า ดูเหมือนว่าปีนี้เกาหลีเหนือได้ติดตั้งเครื่องหมุนเหวี่ยงแยกยูเรเนียมหลายเครื่องภายในโรงงานใหม่แห่งนี้
รายงานฉบับนี้ระบุว่า โดยภาพรวมภาพถ่ายเมื่อล่าสุดกอปรกับข้อมูลที่ ISIS รวบรวมได้ชี้ว่าเกาหลีเหนือกำลัง “มุ่งเน้นการผลิตพลูโตเนียมสมรรถนะสูงที่สามารถผลิตอาวุธได้ ตลอดจนยูเรเนียมความเข้มข้นสูงเพื่อโครงการนิวเคลียร์ของประเทศ”
ในเวลานี้ เชื่อกันว่าเปียงยางครอบครองพลูโตเนียมในปริมาณที่สามารถผลิตระเบิดปรมาณูได้ 6 ลูก ภายหลังที่ใช้บางส่วนในคลังแสง เพื่อทดสอบนิวเคลียร์ไปอย่างน้อย 2 ครั้ง จากการทดสอบทั้งหมด 3 ครั้ง
ISIS ได้ประมาณการว่า การขยายขนาดโรงงานหมุนเหวี่ยงวัสดุนิวเคลียร์อาจจะทำให้โสมแดงสามารถผลิตยูเรเนียมความเข้มข้นสูงที่สามารถผลิตอาวุธได้มากถึง 68 กิโลกรัมต่อปี ซึ่งมากพอที่จะทำระเบิดนิวเคลียร์ได้ 3 ลูก และยังเหลืออีกในปริมาณเล็กน้อย