ประเด็น “ล่าวาฬ” ส่อแววครอบงำทริปเยือนแดนกีวีของ “อาเบะ” หลังนิวซีแลนด์แท็กทีมยื่นฟ้องญี่ปุ่นต่อศาลโลก

เอเอฟพี - ประเด็น “การล่าวาฬ” ของญี่ปุ่นที่เผชิญกับอุปสรรคขวากหนามมากมาย กำลังจะเข้าครอบงำบรรยากาศในการเดินทางเยือนนิวซีแลนด์ของนายกรัฐมนตรี ชินโซ อาเบะ วันนี้ (7 ก.ค.) ขณะที่นายกรัฐมนตี จอห์น คีย์ แห่งนิวซีแลนด์ เห็นว่า แดนกีวี ไม่ควรเห็นดีเห็นงามกับแดนอาทิตย์อุทัยในเรื่องนี้

นิวซีแลนด์ และออสเตรเลีย ได้ยื่นฟ้องที่ญี่ปุ่นดำเนินโครงการล่าวาฬเพื่อวัตถุประสงค์ทาง “วิทยาศาสตร์” ในน่านน้ำแถบขั้วโลกใต้ ต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ศาลโลก) จนเป็นผลให้เมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา ศาลโลกมีคำตัดสินว่า ภารกิจล่าวาฬของญี่ปุ่นเป็นการล่าวาฬเชิงพาณิชย์ ที่อ้างจุดประสงค์ทางวิทยาศาสตร์บังหน้า เพื่อหลบเลี่ยงข้อห้ามล่าวาฬของนานาชาติ

นับตั้งแต่นั้นมา อาเบะ ก็ส่งสัญญาณว่า ญี่ปุ่นจะเดินหน้าหาทางกลับมาดำเนินโครงการล่าวาฬประจำปีแถบมหาสมุทรใต้ (Southern Ocean) อีกครั้ง โดยที่ไม่เป็นการละเมิดคำสั่งของศาลโลก พร้อมทั้งจัดการประชุมที่ฉายแววจะมีบรรยากาศชวนกระอักกระอ่วนใจร่วมกับคีย์ ระหว่างการเดินทางเยือนแดนกีวีเป็นเวลา 1 วัน

คีย์ กล่าวว่า อาเบะ ยังคงยืนยันแผนการกลับมาดำเนินภารกิจล่าวาฬอีกครั้ง ขณะที่คีย์ ยืนกรานว่า นิวซีแลนด์ยังไม่เปลี่ยนจุดยืนที่ต้องการให้แดนอาทิตย์อุทัยหยุดส่งเรือติดฉมวกออกไปล่าสัตว์น้ำชนิดนี้

คีย์ กล่าวกับผู้สื่อข่าวว่า “นายกรัฐมนตรี (อาเบะ) ได้อธิบายอย่างชัดเจนว่า พวกเขากำลังพิจารณาว่า มีโครงการล่าวาฬประเภทใดบ้าง ที่ในทางทฤษฎีแล้วสามารถดำเนินให้อยู่ภายในกรอบคำตัดสินของศาลโลกได้”

“เขากล่าวอย่างชัดเจนว่า ญี่ปุ่นจะปฏิบัติตามคำพิพากษาของศาลโลก แต่ก็กล่าวได้ว่าพวกเขามีความคิดเห็นที่แตกต่างออกไป แต่ถึงอย่างไรนิวซีแลนด์ก็ต้องการเห็นการล่าวาฬยุติลงอย่างแน่นอน”

คีย์ กล่าวว่า ประเด็นปัญหาดังกล่าวจะไม่ทำลายสายสัมพันธ์ของสองประเทศ แต่นิวซีแลนด์จะคอยจับตาดูอย่างใกล้ชิด หากญี่ปุ่นพยายามกลับมาดำเนินภารกิจล่าวาฬอีก

ก่อนหน้านี้ ผู้นำนิวซีแลนด์ กล่าวผ่านสถานีวิทยุเอกชนว่า “การกลับมาล่าวาฬอีกครั้งจะเป็นเรื่องน่าผิดหวังมาก”

โตเกียวได้สั่งระงับแผนล่าวาฬแถบขั้วโลกใต้ในช่วงปี 2014 ถึง 2015 ภายหลังที่ศาลโลกมีคำสั่งให้ยุติภารกิจดังกล่าว ขณะที่แดนอาทิตย์อุทัย ระบุว่า จะร่างโครงการใหม่เพื่อให้มีลักษณะเป็นวิทยาศาสตร์มากขึ้น

ประเด็นการล่าวาฬ เคยเข้าครอบงำการเจรจาด้านการค้า เพื่อหาทางบรรลุข้อตกลงหุ้นส่วนยุทธศาสตร์ทางเศรษฐกิจภาคพื้นแปซิฟิก (ทีพีพี) ซึ่งเป็นข้อตกลงการค้าเสรีระหว่าง 12 ชาติ เป็นต้นว่า ญี่ปุ่น และนิวซีแลนด์ ที่ต้องอาศัยความมานะบากบั่นในการเจรจาอย่างยิ่ง

ในวันนี้ (7) อาเบะ จะมุ่งหน้าไปยังเมืองไครสต์เชิร์ช ของนิวซีแลนด์ เพื่อเดินทางไปไว้อาลัยให้แก่นักเรียนชาวญี่ปุ่น 28 คน ที่เสียชีวิตในเหตุแผ่นดินไหวเมื่อปี 2011

จากนั้น เขาจะเดินทางไปยังออสเตรเลีย โดยถือเป็นส่วนหนึ่งของแผนการเดินทางเยือนชาติต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก เป็นต้นว่า ปาปัวนิวกินี